فرهنگی، هنری و ادبی

امروز : 30 اردیبهشت 1403

گفتگو با معلم شاعر محمود رستمی

فرهاد مرادی شاعر و مدیر مسئل پایگاه خبری شاعر
  • محمود رستمی
  • متولد زنجان
  • فارغ التحصیل رشته زبان و ادبیات فارسی
  •  معلم شاعر
  • غزل و رباعی  کار می کند  و شعر سپید هم در کارنامه اش دارد
  • شعر سپید کوتاه را بسیار دوست دارد می گوید این سبک را بسیار دوست می دارم
[add_post_meta]

شما به عنوان یکی از دبیران موفق رشته ادبیات و شاعرتوانمند زنجانی که چند ماهی است به قول ایرانی ها بازنشسته و به قول تاجیک ها سبک دوش شده اید چند سال در کنار تخته ایستاده اید و شاعرانه تدریس کرده اید ؟

پیش از هر سخنی از لطف شما ممنونم که بنده را بعنوان مدرس موفق به شمار می آورید.من حدود بیست و هشت سال مشغول تدریس بوده ام.

دلیل انتخاب شغل دبیری ادبیات  چیست آیا فکر می‌کردید روزی دبیر ادبیات شوید؟

راستش رو بخواهید نه.تصور نمی کردم که روزی دبیر شوم و همیشه  فکر می کردم چگونه میتوان یک یا چند کتاب ثابت را سالها تدریس کرد اما خوشبختانه پس از انتخاب این شغل از ابتدا سعیم برآن بوده که شیوه ی تدریس متفاوت و به دور از خشکی های کتب درسی داشته باشم.

 

یک معلم شاعر چگونه در کلاس می تواند دانش آموزان را عاشق ادبیات کند؟

همه مدرسین و خصوصا معلمان ادبیات ،پیش از هرکاری باید خود الگوی رفتاری دانش آموزان باشند و به نظرم بهترین شیوه برای جذب دانش آموز و علاقه مند ساختنش به ادبیات ، رفتار مدرس و سپس شیوه ی تدریس اوست.l

به نظر شما ویژگی‌های بایسته دبیر ادبیات چیست و ادبیات را چگونه باید تدریس کرد تا کلاس جذاب‌تر و تاثیرگذارتر باشد؟

آنچه خودم در طول سالهای تدریس تجربه کرده ام ، این بوده که هرگز خود را محدود به منابع درسی مدون نساخته ام و سعی بر آن داشته ام که همزمان با سلیقه ی شخصی خود ، علایق دانش اموزان را نیز در نظر بگیرم و بیشتر بیشتر با سلیقه و خط فکری آنان به ادبیات نگاه کنم.

 

حسین منزوی را شاعری فیلسوف می دانم  را شاعری فیلسوف می دانم را شاعری فیلسوف می دانم

از چه زمانی شاعر شدید؟

وقتی در کلاس اول دبیرستان تحصیل می کردم ، گاهی جملات موزون و شبیه به شعر می نوشتم که خالی از ایراد نبود ولی خوب همان زمان شروع شعر سرودنم رقم خورد.

 الگو های شما در شعر معاصر و کلاسیک کدام شاعران هستند؟

-آنچه به دانش آموزان شاعر پیشنهاد می کنم و خود نیز پیرو آنم ، این بوده که کسی را الگوی واحد کارهایم قرار نداده ام و با توجه به این که شعر بسیاری از شعرای گذشته و حال را مطالعه کرده ام ، برای من بیشتر خط فکری و بینش آنان مدنظر بوده است تا توان آنان در شاعری.

درباره  شعر ماه غزل معاصر ایران حسین منزوی چه نظری دارید ؟

من خود را درآن پایه نمی بینم که درباره ی شعر این ابرشاعر نظر دهم چرا که خود نیز مدیون راهنمایی های ایشان در این زمینه هستم.

اما در مجموع  ایشان را شاعری فیلسوف به حساب می آورم که صرف نظر از برجستگی های خاص زیباشناسی شعر  ، تفکر و بینش ایشان نسبت به مباحث و مسائل گوناگون اجتماعی بسیار عمیق و قابل تامل می باشد.

 

  استاد رستمی درباره کتاب هایتان  که در سالهای متمادی چاپ شده اند توضیحی بدهید

بنده شش مجموعه شعر دارم که «از بی تو بودن»و «خاطره ها» از جمله کارهای اولیه بنده هستند که صرف نظر از تکنیک متوسط ، عمدتا بخاطر احساس خالص و غلیظی که در خود دارند ، به چاپ رسیده اند.

مجموعه دیگرم با نام «برگرد که بی تو زندگی می میرد» عبارت است از مجموعه رباعیات اینجانب.

گذشته از سه کاری که به سبک کلاسیک می باشند ، مجموعه های «قلبم شکل زنی است که می تپد » ، « بگذار با خیالت تنها بمانم » و «رفتی و عاشقت شدم » از جمله کارهایی هستند که صرفا دربردارنده ی لشعار سپید کوتاه می باشند.سبکی که دلبستگی  فراوانی به آن دارم و معتقدم در این سبک می توان به دور از پر سخنی ، تلنگر های احساسی را تنها در یک یا دوجمله به تصویر شعری کشید.

آخرین کار شعری گزیده سه کتاب نام برده می باشد به علاوه برخی شعر های چاپ نشده با عنوان «آنجا که عشق»

گذشته از مجموعه اشعار ، هر از گاهی کاری ذوقی انجام داده ام  از جمله ترجمه ی ۴۵ رباعی خیام به ترکی در همین قالب .

ترجمه ی اشعار هلن استاینر رایس با عنوان «در دامان مادرم»و

ترجمه ی «صد روش برای زندگی بی دغدغه » به فارسی.

کتاب دیگری با عنوان «آوای آسمانی » چاپ شد که تدوینی است از مجموعه آوازها و تصانیف استاد شجریان.

و کتاب دیگری در حوزه ادبیات کودکان با عنوان «به من بگو چی هستم »در قالب چیستان.

اگر بخواهیم به آسیب شناسی کتاب‌های ادبیات مقطع دبیرستان بپردازیم می‌توان از نگاه گوناگون آنها را بررسی کرد از جمله مخاطب گریزی ,عدم ارتباط با ادبیات خلاقانه امروز ایران و مهمتر از همه سلطه اقتدار محورانه مؤلفانی که خارج از عرصه کتاب‌های درسی حضوری در ادبیات این کشور ندارند و …حالا چگونه می‌توان از رسیدن به درک زیباشناسی ادبی و لذت ادبی در این کتاب‌ها صحبت کرد؟

واقعیت همان است که فرمودید.متاسفانه کتب درسی ادبیات کاملا گرایشی و سلیقه ای است و به جرات می توان گفت که در آنها بیش لز ده درصد از ادبیات فاخر و اصیل خبری نیست.و طبیعی است که در چنین حالتی ، درک دانش اموز از ادبیات به انحراف کشیده شود.

از همین رو بنده هرگز ، متکی به کتب درسی ، تدریس نکرده ام و پیشنهادم به همکارانم همین بوده است که صرف نظر از انجام وظیفه درباره کتب درسی ، دانش اموزان را با ادبیات و موسیقی و هنر فاخر ایرانی آشنا کنیم و شناخت آنان را از ادبیات ،به چند شعر زیبای تکراری از کتب درسی محدود نکنیم.

من فکر می کنم هر انسانی در ذهن خود سوالاتی دارد که گاهی پاسخ آن را یافته و گاهی نیافته است سوالات ذهنی شما چیست

دو سوال که پیوسته در طول سالهای تدریس از خود پرسیده ام عبارتند از این که :آیا توانسته ام آنگونه که باید ، رفتار و منش درستی با دانش آموزان داشته باشم؟

آیا توانسته ام ادبیات را آنگونه که شیسته است به آنان بیاموزم؟

در پایان سخن شعری را به دوستداران شعر و ادبیات هدیه کنید؟

با تشکر از لطف و توجه شما ترجیحا از هر سبک چند نمونه تقدیم دوستان می کنم.

آنجا که عشق می آغازد

دین رنگ می بازد

و به تقدیس می نشینم

چشمان کافرت را

……

کتاب که میخوانی

بو کن گاهی برگهایش را

جنگل از تو دور نیست.

…..

از کدام سو باید رفت تا دیدنت

گیج کرده است هوا را

عطر پیراهنت

…….

چقدر نگران بودم

که نبویندت

اکنون

چیدنت را به تماشا نشسته ام

 

افسون شده ی برق نگاهی شده ام

دیوانه ی چشمان سیاهی شده ام

ای کاش دوچشم من نمی دید او را

ای عشق تباه اشتباهی شده ام

…..

من سفره ی دل پیش تو وا خواهم کرد

فارغ دل خود ز غصه ها خواهم کرد

در پای تو آنقدر غزل خواهم ریخت

تا پای تو از زمین جدا خواهم کرد

 

و چند بیت از یک غزل

بگذار غزل با تو بگوید سخنم را

این بغض گلوگیر که بسته دهنم را

بگذار تمام غزلم بوی تو گیرد

آنسان که گرفته است غمت خویشتنم را

این غربت بی عشقیم آنروز سر آید

وقتی که درآغوش تو یابم وطنم را

 

از شما بخاطر این گفتگوی کوتاه تشکر می کنم یکی از اهداف پایگاه خبری شاعر گفت گو های کوتاه با شاعران است که مخاطبان  بتوانند چکیده و مختصری از حال و احوال شاعران را بخوانند و با آنان آشنا شوند.