چــو خــورشـیـد تــابــان بــرآمـد ز کـوهبــرفــتــنـد گــردان هـمــه هـمــگــروهبـــدیــدنــد مــر پـــهــلــوان را پـــگـــاهوزان جـــایــگـــه بـــ…
چــو خــورشـیـد تــابــان بــرآمـد ز کـوه | بــرفــتــنـد گــردان هـمــه هـمــگــروه |
بـــدیــدنــد مــر پـــهــلــوان را پـــگـــاه | وزان جـــایــگـــه بـــرگـــرفـــتـــنــد راه |
ســپــهـبــد فــرســتــاد خــوانــنــده را | کـــه خـــوانـــد بـــزرگـــان دانــنــده را |
چــو دســتــور فــرزانــه بـــا مــوبـــدان | ســـــرافـــــراز گــــردان و فــــرخ ردان |
بـــه شـــادی بـــر پـــهــلــوان آمــدنــد | خـــردمــنــد و روشـــن روان آمـــدنــد |
زبــان تــیـز بــگـشـاد دســتــان ســام | لــبــی پــر ز خــنـده دلــی شــادکــام |
نــخــســت آفــریــن جـــهــانــدار کــرد | دل مـــوبـــد از خـــواب بـــیـــدار کـــرد |
چــنــیــن گــفــت کــز داور راد و پـــاک | دل مـا پـر امـیـد و تـرس اسـت و بـاک |
بـه بـخـشـایش امـیـد و تـرس از گـنـاه | بـــه فـــرمــانــهــا ژرف کـــردن نــگــاه |
ســتــودن مـراو را چــنـان چــون تــوان | شـب و روز بــودن بــه پـیـشـش نـوان |
خــداونــد گــردنـده خــورشــیـد و مــاه | روان را بــه نــیــکــی نــمــایــنــده راه |
بــدویـســت گــیـهــان خــرم بــه پــای | هــمــو داد و داور بــه هــر دو ســرای |
بــــهــــار آرد و تــــیـــرمــــاه و خــــزان | بــــــرآرد پــــــر از مــــــیـــــوه دار رزان |
جــوان داردش گــاه بـــا رنــگ و بـــوی | گــهـش پــیـر بــیـنـی دژم کــرده روی |
ز فــرمــان و رایــش کــســی نــگــذرد | پــی مــور بـــی او زمــیــن نــســپــرد |
بـــدانــگــه کــه لــوح آفــریــد و قــلــم | بـــزد بـــر هــمـــه بـــودنــیــهــا رقـــم |
جــهــان را فــزایـش ز جــفــت آفــریــد | کــه از یــک فــزونــی نــیــایــد پــدیــد |
ز چـــرخ بـــلــنــد انــدر آمــد ســخـــن | سـراسـر هـمـین اسـت گـیـتـی ز بـن |
زمــانــه بـــه مــردم شـــد آراســـتـــه | وزو ارج گــیــرد هــمــی خـــواســتـــه |
اگــر نـیـســتــی جــفــت انـدر جــهـان | بـــمـــانـــدی تـــوانـــای انــدر نــهــان |
و دیــگـــر کـــه مــایــه ز دیــن خـــدای | نـدیـدم کـه مـانـدی جــوان را بــجــای |
بــویــژه کــه بـــاشــد ز تــخــم بـــزرگ | چـو بـی جـفت بـاشـد بـماند سـتـرگ |
چــه نــیــکــوتـــر از پـــهــلــوان جــوان | کــه گــردد بـــه فــرزنــد روشــن روان |
چـــو هــنــگــام رفــتـــن فــراز آیــدش | بــــه فــــرزنــــد نـــو روز بــــازآیـــدش |
بــه گــیـتــی بــمــانــد ز فــرزنــد نــام | کـه ایـن پــور زالـسـت و آن پـور سـام |
بـــدو گــردد آراســتــه تـــاج و تـــخــت | ازان رفـتـه نـام و بـدیـن مـانـده بـخـت |
کـنـون ایـن هـمـه داسـتــان مـنـسـت | گـل و نـرگــس بــوســتــان مـنـســت |
کـه از مـن رمـیـدســت صــبــر و خــرد | بــگــویـیـد کــایـن را چــه انــدر خــورد |
نـگـفـتـم مـن این تـا نـگـشـتـم غـمـی | بــه مــغــز و خــرد در نـیـامــد کــمـی |
هـمــه کــاخ مــهـراب مـهـر مــنـســت | زمـینـش چـو گـردان سـپـهر مـنـسـت |
دلـم گـشـت بـا دخـت سـینـدخـت رام | چـه گـویـنـده بــاشـد بـدیـن رام سـام |
شــود رام گــویـی مــنــوچــهــر شــاه | جـــوانــی گــمــانــی بـــرد یــا گــنــاه |
چه مهتر چه کهتر چو شد جفت جوی | ســوی دیـن و آیـیـن نـهـادســت روی |
بــدیـن در خـردمـنـد را جـنـگ نـیـسـت | که هم راه دینست و هم ننگ نیست |
چـه گـویـد کـنـون مـوبــد پــیـش بــیـن | چـــه دانــیــد فـــرزانــگـــان انـــدریــن |
بـــبـــســتــنــد لــب مــوبـــدان و ردان | سـخـن بـسـتـه شـد بـر لـب بـخـردان |
کــه ضـــحـــاک مــهــراب را بـــد نــیــا | دل شــاه ازیــشــان پــر از کــیــمــیــا |
گـشـاده سـخـن کـس نیارسـت گفـت | که نشـنید کس نوش بـا نیش جـفـت |
چـو نشنید از ایشان سـپـهبـد سـخـن | بــجــوشــیـد و رای نــو افــگــنــد بــن |
کـه دانـم کـه چـون این پـژوهش کـنید | بــدیـن رای بــر مـن نـکـوهـش کـنـیـد |
ولــیـکــن هـر آنــکــو بــود پــر مــنــش | بــبــایـد شـنـیـدن بــسـی ســرزنـش |
مــرا انــدریـن گــر نــمــایــش کــنــیــد | وزیـن بــنــد راه گــشــایــش کــنــیــد |
بــه جــای شــمـا آن کــنـم در جــهـان | کـه بـا کـهـتـران کـس نـکـرد از مـهـان |
ز خــوبـــی و از نــیــکــی و راســتــی | ز بـــد نــاورم بـــر شــمــا کــاســتــی |
هـمــه مــوبــدان پــاســخ آراســتــنــد | هــمــه کــام و آرام او خـــواســتـــنــد |
کـه مـا مـر تـرا یـک بـه یـک بـنـده ایـم | نه از بـس شـگـفـتـی سـرافـگنده ایم |
ابـا آنـکـه مـهـراب ازیـن پـایـه نـیـسـت | بـزرگست و گرد و سـبـک مایه نیست |
بــدانــســت کــز گــوهـر اژدهــاســت | و گـر چــنـد بــر تــازیـان پــادشـاسـت |
اگـــر شـــاه رابـــد نـــگـــردد گـــمـــان | نـــبـــاشـــد ازو نــنـــگ بـــر دودمـــان |
یـکــی نـامــه بــایـد ســوی پــهـلــوان | چـنـان چـون تـو دانی بـه روشـن روان |
تـــرا خــود خــرد زان مــا بـــیــشــتـــر | روان و گــمــانــت بـــه انــدیــشـــتـــر |
مـگــر کــو یـکــی نـامـه نـزدیـک شــاه | فـــرســـتـــد کـــنــد رای او را نــگـــاه |
مــنــوچـــهــر هــم رای ســـام ســوار | نــپـــردازد از ره بـــدیــن مـــایــه کـــار |
سـپـهـبـد نـویـسـنـده را پـیـش خـوانـد | دل آگـنـده بــودش هـمـه بــرفـشـانـد |
یـکــی نــامــه فــرمــود نـزدیـک ســام | ســــراســـر نـــویـــد و درود و خــــرام |
ز خــط نـخــســت آفـریـن گـســتــریـد | بـــدان دادگـــر کـــو جـــهــان آفـــریــد |
ازویـــســـت شـــادی ازویـــســـت زور | خــداونــد کــیــوان و نــاهــیــد و هــور |
خــداونـد هـسـت و خــداونـد نـیـسـت | هـمـه بــنـدگـانـیـم و ایـزد یـکـیـســت |
ازو بـــــاد بـــــر ســــام نــــیــــرم درود | خـداونـد کـوپــال و شـمـشـیـر و خـود |
چـــمـــانــنــده دیــزه هــنــگـــام گـــرد | چـــرانــنــده کـــرگـــس انــدر نـــبـــرد |
فــــــزایــــــنــــــده بـــــــاد آوردگــــــاه | فــشـــانــنــده خـــون ز ابـــر ســـیــاه |
گــــرایـــنـــده تــــاج و زریـــن کــــمـــر | نـــشـــانـــنـــده زال بــــر تــــخـــت زر |
بــه مــردی هـنــر در هـنـر ســاخــتــه | خـــرد از هــنـــرهـــا بـــرافـــراخـــتـــه |
مــن او را بـــســان یــکــی بـــنــده ام | بـــه مـــهــرش روان و دل آگـــنــده ام |
ز مــادر بــزادم بـــران ســان کــه دیــد | ز گـردون بـه مـن بـر سـتـمـهـا رسـید |
پــــدر بــــود در نـــاز و خـــز و پــــرنـــد | مــرا بــرده ســیـمــرغ بــر کــوه هـنـد |
نـــیـــازم بــــد آنـــکـــو شــــکـــار آورد | ابـــــا بـــــچــــه ام در شــــمــــار آورد |
همی پـوست از بـاد بـر من بـسوخـت | زمان تـا زمان خـاک چـشمم بـدوخـت |
هـمــی خــوانــدنـدی مــرا پــور ســام | بــه اورنـگ بــر ســام و مـن در کــنـام |
چــو یـزدان چــنــیـن رانــد انــدر بــوش | بــــــران بــــــود چــــــرخ روان را روش |
کـــس از داد یــزدان نــیــابـــد گـــریــغ | وگــر چــه بـــپــرد بـــرآیــد بــه مــیــغ |
ســنــان گــر بــدنــدان بــخــایـد دلــیـر | بــــــدرد ز آواز او چــــــرم شــــــیـــــر |
گـــرفــــتــــار فــــرمـــان یـــزدان بــــود | وگــر چــنــد دنــدانـش ســنـدان بــود |
یـکــی کــار پــیـش آمـدم دل شــکــن | کـه نـتــوان سـتــودنـش بــر انـجــمـن |
پــدر گــر دلــیـرســت و نـراژدهـاســت | اگــر بـــشــنــود راز بـــنــده رواســـت |
مــن از دخــت مـهـراب گــریـان شــدم | چــو بـــر آتــش تــیــز بـــریــان شــدم |
ســتــاره شــب تــیـره یـار مــنــســت | مــن آنـم کــه دریـا کــنــار مــنــســت |
بـه رنـجـی رسـیدسـتـم از خـویشـتـن | کــه بــر مـن بــگـریـد هـمـه انـجــمـن |
اگــر چــه دلــم دیـد چــنـدیـن ســتــم | نــیــارم زدن جـــز بـــه فــرمــانــت دم |
چـه فـرمـایـد اکـنـون جــهـان پــهـلـوان | گـشـایـم ازیـن رنـج و سـخــتــی روان |
ز پــیــمــان نــگــردد ســپــهــبــد پــدر | بــدیــن کــار دســتــور بــاشــد مــگــر |
که من دخـت مهراب را جـفـت خـویش | کـنـم راســتــی را بــه آیـیـن و کـیـش |
بــه پـیـمـان چـنـیـن رفـت پـیـش گـروه | چــــو بــــاز آوریـــدم ز الـــبــــرز کـــوه |
کــه هـیـچ آرزو بــر دلــت نــگــســلــم | کـنـون انـدریـن اســت بــســتــه دلـم |
ســواری بـــه کــردار آذر گــشــســـپ | ز کابـل سوی سـام شد بـر دو اسـپ |
بــفــرمـود و گــفــت ار بــمـانـد یـکــی | نــــبــــایـــد تــــرا دم زدن انــــدکــــی |
بـــه دیــگـــر تـــو پـــای انــدر آور بـــرو | بــریـن سـان هـمـی تـاز تـا پـیـش گـو |
فـرســتــاده در پــیـش او بــاد گـشــت | بـه زیـر انـدرش چـرمـه پـولـاد گـشـت |
چــو نـزدیـکــی گــرگــســاران رســیـد | یـکــایـک ز دورش ســپــهــبــد بــدیــد |
هـمـی گـشـت گـرد یـکـی کـوهـسـار | چــمــانــنــده یــوز و رمــنــده شــکــار |
چـنین گـفـت بـا غـمـگـسـاران خـویش | بـــدان کــار دیــده ســواران خــویــش |
کــه آمــد ســـواری دمــان کـــابـــلــی | چـــمـــان چـــرمـــه زیـــر او زابـــلـــی |
فـــرســـتـــاده زال بـــاشـــد درســـت | ازو آگـهـی جــســت بــایـد نـخــسـت |
ز دســـتـــان و ایــران و از شـــهــریــار | هـمـی کـرد بــایـد سـخـن خـواسـتـار |
هـم انـدر زمـان پــیـش او شــد ســوار | بـــه دســـت انــدرون نــامــه نــامــدار |
فــــرود آمــــد و خــــاک را بــــوس داد | بــســی از جــهــان آفــریـن کــرد یــاد |
بــپــرسـیـد و بــسـتـد ازو نـامـه سـام | فـرسـتـاده گـفـت آنـچـه بــود از پـیـام |
ســپــهـدار بــگــشــاد از نــامــه بــنــد | فـــرود آمـــد از تـــیــغ کـــوه بـــلـــنــد |
سـخـنهای دسـتـان سـراسـر بـخـوانـد | بــپــژمـرد و بــر جــای خــیـره بــمـانـد |
پـــســنــدش نــیــامــد چـــنــان آرزوی | دگـرگـونـه بــایـسـتـش او را بـه خـوی |
چــنــیـن داد پــاســخ کــه آمــد پــدیـد | سـخـن هـر چـه از گـوهـر بــد سـزیـد |
چـــو مـــرغ ژیــان بـــاشـــد آمــوزگـــار | چــنــیــن کــام دل جـــویــد از روزگــار |
ز نـخــچــیـر کـامـد ســوی خــانـه بــاز | بــه دلــش انــدر انــدیـشــه آمــد دراز |
همی گفـت اگر گویم این نیسـت رای | مــکــن داوری ســـوی دانــش گــرای |
ســوی شــهــریــاران ســر انــجــمــن | شـوم خـام گـفـتـار و پــیـمـان شـکـن |
و گــر گــویــم آری و کــامــت رواســت | بــپــرداز دل را بــدانــچــت هــواســت |
ازیــــن مـــــرغ پـــــرورده وان دیــــوزاد | چــه گــویــی چــگــونــه بــرآیــد نــژاد |
ســرش گـشـت از انـدیـشـه دل گـران | بــخــفـت و نـیـاسـوده گـشـت انـدران |
سـخـن هـر چــه بــر بــنـده دشـوارتــر | دلـش خــســتــه تــر زان و تــن زارتــر |
گــشــاده تــر آن بــاشــد انــدر نــهـان | چــو فــرمــان دهـد کــردگــار جــهــان |
گروه کتاب پایگاه خبری شاعر
منبع : درج
منبع : درج