در فتح قندهار و مدح شاه عباس دوم

صـبــح ظـفـر ز مـطـلـع دولـت شـد آشـکـارطی شد بساط ظلمت ازین نیلگون حصارتـــشـــریــف نــور داد بـــه ذرات کـــایــنــاتچــون آفــتــاب اخــتــر اقــب…

صـبــح ظـفـر ز مـطـلـع دولـت شـد آشـکـار	طی شد بساط ظلمت ازین نیلگون حصار
تـــشـــریــف نــور داد بـــه ذرات کـــایــنــات	چــون آفــتــاب اخــتــر اقــبــال شــهــریـار
شـد مـشـتـری ز اوج سـعـادت جـهان فـروز	گـشـت از افـق نـهـان زحـل تــیـره روزگـار
مـالـید زهره دسـت نوازش بـه دوش چـنگ	روی زمـین ز مـاه عـلـم شـد شـفـق نگـار
بـــرداشــت تــیــر، خــامــه زریــن آفــتـــاب	کـاین فـتـح را بـه صـفـحـه دوران کـند نگار
مـانـد از نـهـیـب خــنـجــر مـریـخ صــولـتــان	چون خون مرده دست زحل سیرتـان ز کار
از فـتـح بـاب مـلـک شـکـرخـیـز هـنـد، شـد	شـیـریـن دهـان تـیـغ شـهـنـشـاه تـاجـدار
در عــنـفـوان عــزم گـرفــت از خــدیـو هـنـد	زاقـبـال بـی زوال بـه چـل روز چـل حـصـار
لبـریز شـد ز شیر و شکر چـون دهان صبـح	کـام جــهـان ز چــاشـنـی فـتــح قـنـدهـار
آن خـاتـمـی کـه دیو بـه حـیـلـت ربـوده بـود	آمـد دگـر بــه دســت ســلـیـمـان روزگــار
خــالــی فــزود بـــر رخ ایــران ز روی هــنــد	تــیـغ جــهـانـگـشـای شـهـنـشـاه نـامـدار
بــتــخــانــه هــای نــخــوت دارای هــنــد را	بـر یکـدگر شـکـسـت بـه تـوفـیق کـردگـار
شـاخ غـرور والـی هنـدوسـتـان شـکـسـت	بــیـخ نـفــاق کــنـده شــد از بــاغ روزگــار
در هـنـد گـشـت خـطـبـه اثـنـاعـشـر بـلـنـد	شـد کـامل الـعـیار زر از نام هشـت و چـار
از بــاغ مــلــک ســبــزه بــیــگــانــه را درود	شـمشـیر همچـو داس شـهنشـاه کامکار
شـد بــوسـتــان مـلـک ز زاغ و زغـن تــهـی	هـر گـوشـه زد صـلـای طـرب نـغـمـه هزار
زان تـیغ کج که فتـح و ظفر در رکاب اوسـت	شد پـاک روی مملکت از خـال عیب و عار
فـیلـان مـسـت عـرصـه هندوسـتـان شـدند	از زخـم تـیغ چـون کـجـک شـاه، هوشـیار
افـتـاد چـون عـصـای کـلـیم از سـنـان شـاه	در نـیـل هـنـد هـر طــرفــی رخــنـه گــذار
چـون ابـر تـیره ای که پـریشـان شـود ز بـاد	شد خـصم روسـیاه بـه یک حـمله تـارومار
چـون نوعـروس ملک جـهان را قـضـای حـق	عــقــد دوام بــســت بــه آن تــیـغ آبــدار:
مـانـنـد نـقــل، خــاک شــکـرخــیـز هـنـد را	در مــقـــدم گــرامــی او ریــخـــت روزگــار
دامان دشت و سینه کهسار و پـشت خاک	از کـشـتــه سـیـاه دلـان گـشـت لـالـه زار
دلـهـای هـمـچــو بــیـضــه فــولــاد پــردلـان	گردید شـق ز هیبـت شـمشیر، چـون انار
گـشـتـنـد تـار و مـار سـیاهـان پـی سـفـید	مـانـنـد بــز ز عـطـســه شـمـشـیـر آبــدار
از بــرق تــیـغ و خـنـجـر بــی زیـنـهـار، شـد	در فـوج خـصـم، هر عـلـم انگـشـت زینهار
از خــرمــی نــمــانــد اثــر در ریــاض هــنــد	در بــرگــریـز روی نــهــاد آن ســیـه بــهـار
از مـهـره هـای گـردن پــامـال گـشــتــگــان	گـردیـد ادیم خـاک چـو کـیمـخـت دانـه دار
گـردنـکـشـان بـه جـبـهـه نـوشـتـنـد عـبـده	بـــر خــاک آســتــانــه آن آســمــان وقــار
گـردان بــه مـهـره تــفـک اصــحــاب فـیـل را	کـردنـد هـمـچـو مـرغ ابـابـیـل سـنـگـسـار
شــد آفــتــاب عــمــر عــدو پــای در رکــاب	تــا شــد هـلـال تــیـغ کـج شــاه آشــکـار
آشــوبــی از مـهـابــت او در جــهـان فــتــاد	کـز لـرزه ریـخـت داغ پــلـنـگـان کـوهـسـار
از تـیـغ کـج بــه گـردن شـیـران نـهـاد طـوق	از تــیـر کـرد کـار جــهـان راسـت نـیـزه وار
گشتند خشک چون شه شطرنج خسروان	بــر جــای خـود ز هـیـبــت آن تــیـغ آبــدار
شـد فیل مات، خـسـرو هندوسـتـان ز بـیم	تــا رخ نــهــاد شــاه بـــه مــیــدان کــارزار
یـک سـوره شـد ز آیـه رحـمـت سـوادخـاک	از فـتـحـنامه ها کـه روان شـد بـه هر دیار
از عــزم خــویـش کـرد خــبــردار خــصــم را	وانــگــه بـــه تــرکــتـــاز بـــرآورد ازو دمــار
ملک این چـنین بـه تـیغ سـتـانند خـسروان	از عـاجـزی اسـت مـکـر ز شـاهان نـامـدار
جـای شـگفـت نیسـت گـر آن شـهریار کـرد	اقــبــال ســوی هــنــد در آغــاز گــیــرودار
رسم اسـت این که چـرخ فلک سیر، ابـتـدا	سـرپـنجـه را بـه خـون کـلـاغـان کـند نگـار
از قــنــدهــار کــرد جــهــانــگــیــری ابــتــدا	صــاحــبــقــران عــهـد بــه تأیـیـد کــردگـار
آری چــو آفــتـــاب کــشــد تـــیــغ از نــیــام	اول زنــد بــه قــلــب شــب تــیـره روزگــار
زد بــر زمـیـن ســوخــتــه هـنـد خــویـش را	اول شـرر که جـسـت ازان تـیغ شعله بـار
آری شـراره ای کـه جــهـانـگـیـر مـی شـود	آتــش زنـد بــه سـوخـتــه، آغـاز انـتــشـار
زیــن فــتــح نــامــدار کــه رو داد در ربـــیــع	از بــاغ روزگــار عــیـان شــد دو نــوبــهــار
خـورشـیـد بـی زوال بـه بـرج شـرف رسـیـد	آورد از شـــکـــوفـــه بـــهـــاران زر نـــثـــار
چـون نخـل پـرشـکـوفـه لوای سـفـید شـاه	افـشـانـد بــرگ عـیـش بــه دامـان روزگـار
از خـاک، جـای سـبـزه دریـن مـوسـم ربـیـع	رویـیـد بــخــت ســبــز ز الـطــاف کــردگـار
چــون اهــل قــنــدهــار ز کــوتــاه دیـدگــی	بـسـتـنـد در بـه روی شـهنـشـاه کـامـکـار
فـرمـان شـه رسـید کـه آن حـصـن را کـننـد	یـکــســان بــه خــاک راه، دلـیـران نـامـدار
از شــاه یـافــتــنـد چــو فــولـاد پــنـجــگــان	فـرمـان رخــنـه کـردن آن آهـنـیـن حــصــار
حـصـنـی کـه بـد چـو بـیضـه فـولـاد ریـخـتـه	شـد چـون جـرس ز لشکر جـرار رخـنه دار
گـــردیـــد از تــــردد زنـــبــــورک و تــــفـــک	پـر رخنه همچو شان عسل حصن قندهار
شـد چـون کـبـوتـران مـعـلـق فـلـک مـسـیر	هر خـشـت از بـروج فلک سـای آن حـصار
چون کار تـنگ شد بـه سیاهان خیره چشم	راهـی دگــر نـمـانـد بــه جــز راه اعــتــذار
زان مــظــهــر مــروت و مــردی و مــردمــی	جـستـند امان بـه جـان و سر از تـیغ آبـدار
آزاد کــــرد و داد بــــه آن زیـــنــــهــــاریـــان	خـط امـان بـه شـکـر ظـفـر شـاه کـامـکـار
شـد زین دو کـار، جـوهـر مـردی و مـردمـی	از ذات بــی مـثــال شــهـنـشــاه آشــکـار
جـای شـگـفـت نیسـت اگـر زان کـه آمـدند	از حـصـن قـنـدهـار سـیـاهـان بـه زیـنـهـار
کآرد زحــل کــلــیـد مــه نــو بــه اضــطــراب	اقـبـال اگـر کـند سـوی این نیلگون حـصـار
زیـن نـوبــهـار فــتــح کـه در مـوســم ربــیـع	آورد رو بــه گــلــشــن ایـن شــاه نـامــدار
از فتح بـی شمار خبـر می دهد که هست	فـهرسـت سـال نـیک، خـط سـبـز نـوبـهار
ز انشـای این سـفـر که شـه دین پـناه کرد	شــاهــان روزگــار گــرفــتــنــد اعــتـــبـــار
هـم ســرفــراز شــد بــه طــواف امـام دیـن	هم نامدار شـد بـه فـتـوحـات بـی شـمـار
هـم دین حـق گـرفـت ز شـمـشـیـر او رواج	هـم فـرق مـلـک یـافـت ازو تــاج افـتــخـار
آثـار جـد خـویـش بــه شـمـشـیـر تـازه کـرد	نـگـذاشــت روح والـد خــود را بــه زیـربــار
امـروز روح شــاه صـفـی گـشــت شــاد ازو	امــروز شــد تـــســلــی ازو جــد نــامــدار
در شـکر این عـطـیه کف چـون محـیط شـاه	از روی خـاک شـسـت بـه آب گـهـر غـبـار
مــعــمــور کــرد از زر و گــوهــر ســـپـــاه را	مـنـشــور مـلــک داد بــه شــیـران کــارزار
دسـت دعـای لشـکر شـب را بـه زر گرفـت	از لـطـف بـی دریغ، شـهنـشـاه حـق گـزار
حـاصـل بـه دسـت و تـیـغ دریـن کـارزار کـرد	احــیـای مـردمـی و کـرم شــاه ذوالـفـقـار
تــاریـخ ایـن فــتــوح ز الــهــام غــیـب شــد	«از دل زدود زنـگ الــم فــتــح قــنــدهـار»
شـاهی کـه صـبـح دولتـش این کـارها کـند	خــواهـد گــرفــت روی زمـیـن آفــتــاب وار
یـارب بـه فـضـل خـویـش تـو این پـادشـاه را	از هـر چـه نـاپـسـنـد تـو بــاشـد نـگـاه دار