وودی آلن (Woody-Allen) کارگردان، نویسنده، بازیگر، کمدین و موسیقیدان آمریکایی در سال ۱۹۳۵ در بروکلین آمریکا در یک خانواده یهودی به دنیا آمد
وودی آلن با نام اصلی Allen Stewart Konigsberg هشت سال از دوران کودکی‌اش را در مدرسه یهودیان سپری کرد. در آن زمان موهای قرمز رنگ او باعث شده بود تا در بین دوستان و همکلاسی‌هایش به قرمز معروف شود. آلن با هدف کسب درآمد، به نوشتن قطعات طنز و فروش آنها پرداخت و آنها را در ستون‌های طنز روزنامه‌ها به چاپ می‌رساند.
وی در سال 1953 وارد دانشگاه سینمایی نیویورک شد آما زود آنجا را ترک کرد. بعد به مدت 2 سال، به نویسندگی مشغول شد. سپس وارد تلویزیون شد و به نوشتن متون برنامه‌های تلویزیونی پرداخت.
گفت و گوی کنت جونز با وودی آلن / وودی آلن، بهترین کارگردان فیلم های کمدی تاریخ سینما / وودی آلن؛ پارانویای مزمن سینمایی / وودی آلن کارگردانی که نمی‌دانیم با او چه کار کنیم / جنایات و مکافات به روایت وودی آلن /
آلن از نوجوانی نواختن کلارینت را آغاز کرد، با ورود به برنامه‌های‌تلویزیونی، او اسم کوچک نوازنده مشهور کلارینت (Woody Herman) را برای خود انتخاب کرد.
آلن 5 سال در تلویزیون به فعالیت پرداخت و در نهایت تصمیم گرفت استعدادش را در زمینه بازیگری امتحان کند. در سال 1960 وی در کلوپی در شهر منهتن اولین اجرای خود را تجربه کرد و به سرعت نگاهها را به سوی خود جلب کرد. در سال 1963 او به عنوان مهمان در اغلب برنامه‌های گفتگوی تلویزیونی ظاهر می‌شد.
در کارنامه هنری وودی آلن جایزه اسکار و دیگر جوایز جشنواره‌های معتبر بین‌المللی به چشم می‌خورد. وی فیلمنامه نویسی و کارگردانی فیلم‌هایش را خودش انجام می‌دهد و در اکثر آنها نیز به ایفای نقش می‌پردازد. او در آثارش به ادبیات، فلسفه، روانشناسی، سینمای اروپا و مهم‌تر از همه زادگاه و اقامتگاه دائمی‌اش، شهر نیویورک پرداخته است.
وودی آلن پیش از آنکه یکی از فیلمسازان مطرح آمریکایی در قرن بیستم باشد، یک کمدین بود. هر چند او مدت کوتاهی در این عرصه به فعالیت پرداخت، اما همین زمان کوتاه تاثیر بسزایی بر شخصیت حرفه‌ای او در عرصه موسیقی و سینما به جا گذاشت. شخصیت حساس و عصبی منحصر بفرد او در مقام بازیگر، کارگردان و نویسنده، جزو شاخصه‌های بارز او است.
در سال 2010 از وودی آلن، 4 اثر در قالب کتاب شنیداری منتشر شد. این فیلمساز و نویسنده مشهور که جوایز متعددی در کارنامه خود دارد، 4 کتاب که شامل داستان‌های کمدی و مقاله‌هایی است که او در مجله معتبر ادبی نیویورکر و جاهای دیگر منتشر کرده، در قالب کتاب شنیداری منتشر کرد.هالیوود
وی خالق آثار معروفی چون رز بنفش قاهره، منهتن و امتیاز نهایی است و از جمله افتخارات او می‌توان به 2 جایزه بهترین کارگردانی و 6 جایزه بهترین فیلمنامه از جوایز بافتا انگلیس، خرس نقره‌‌ای جشنواره برلین، جایزه فیپرشی جشنواره کن، دو جایزه بهترین فیلم خارجی از جوایز سزار فرانسه، جایزه بهترین فیلم اروپایی از جوایز گویا اسپانیا، شیر طلایی افتخاری جشنواره ونیز و جایزه یک عمر دستاورد سینمایی جشنواره سن سباستین اشاره کرد.
برخی از آثار هنری وودی آلن:
تازه چه خبر، پیشی؟ – 1965
چه خبرها، سوسن ببری؟ – 1966
کازینو رویال – 1967
آب را نخورید – 1969
مردان بحران، موزها – 1971
دوباره بزنش – 1972
عشق و مرگ- 1975
جبهه- 1976
گلوله‌ها بر فراز برادوی – 1994
پسران آفتاب- 1995
همه می‌گویند دوستت دارم – 1996
شالوده‌شکنی هری – 1997
صد سال بنیاد فیلم آمریکا…صد فیلم، چهره مشهور، نقش‌بازی‌کن‌ها، مورچه‌ها – 1998
شیرین و پست – 1999
مرد شرکتی، دزدهای خرده‌پا، نور همدم من‌است، جمع‌کردن شکسته‌ها – 2000
نفرین عقرب یشمی، صداها از شهری که دوست دارم، استنلی کوبریک: زندگی به روایت تصویر،کنسرت برای نیویورک – 2001
وودی آلن: زندگی با فیلم، جادوی فلینی، پایان هالیوودی – 2002
۱۰۰ سال امید و شوخ‌طبعی، چیزی غیر از این، چارلی: زندگی و هنر چارلی چاپلین – 2003
فرانسوا تروفو، یک زندگی‌نامه- 2004
بالاد گرینیچ ویلج، غیر خودی، امتیاز نهایی – 2005
خبر داغ، خانه- 2006
رویای کاساندرا – 2007
ویکی کریستینا بارسلونا – 2008
هر کاری که جواب می‌دهد – 2009
برخی از افتخارات هنری وودی آلن:سینما
اسکار بهترین کارگردانی برای فیلم آنی هال، ۱۹۷۷
اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم آنی هال، 1977
نامزد اسکار بهترین بازیگر نقش اول برای فیلم آنی هال
نامزد اسکار بهترین کارگردانی برای فیلم صحنه‌های داخلی
نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم صحنه‌های داخلی
نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم منهتن
نامزد اسکار بهترین کارگردانی برای فیلم دنی رز برادوی
نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم دنی رز برادوی
نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم رز ارغوانی قاهره
اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی برای فیلم هانا و خواهرهاش، ۱۹۸۶
نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم هانا و خواهرانش،
نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم روزگار رادیو،
نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم جرم‌ها و بزهکاری‌ها،
نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم آلیس،
نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم شوهران و زنان،
نامزد اسکار بهترین کارگردانی برای فیلم گلوله‌ها بر فراز برادوی، ۱۹۹۴
نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم گلوله‌ها بر فراز برادوی، 1994
نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم آفرودیت توانمند، ۱۹۹۵
نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم شالوده‌شکنی هری، ۱۹۹۷
نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم امتیاز نهایی، 2005
بهترین کارگردان تاریخ سینما در عرصه فیلم های کمدی از سوی نشریه اسکرین
