نقدشعر چند گیس از دفتر فرزند خوانده اثری از سمیرا شربتی

با عرض سلام خدمت تمامی شعرا خصوصا شاعر گرامی خانم شربتی امروز به نقد شعر چند گیس از دفتر فرزند خوانده اثری از سمیرا شربتی می پردازیم حقیر می کوشد نقدی هم جانبه و دقیق ارائه دهد و امید است که بتواند شاعر را در ترقی روز افزون یارا باشد حال به خوانش شعر می پردازیم
زندگی اید پس از این چند گیس
گیس باف گیس بند گیس دیس
من چه رنگی میشوم اتش به پا؟
خودنگار خود ستان خود نویس
چکه از سر می کند زلف بلند
رنگ بین رنگ خوان این زلف خیس
من م من این من نه این زلف بلند
پنبه باف پنبه جسم پنبه ریس
شعر از لحاظ وزنی تقریبا درست است بحر شعر فاعلاتن فاعلاتن فاعلات می باشد که جز در مصراع دوم بیت سوم که اندکی اضافه وزن دارد در باقی شعر به خوبی استفاده شده است در مورد قالب شعر از انجا که شعر چهار بیت بیش نیست چون و چرا وجود دارد لکن میتوان ان را غزل ناقص دانست البته از نظر حقیر این ابدا نمیتواند نه ایرادی به شاعر باشد ونه به شعر و سروده ای که دارای قوه تخیل باشد هر چند یک بیت هم که باشد شعر است و میتواند زیبا و پرشور باشد همان گونه که شعر فرد یک بیت بیش نیست و به عقیده بسیاری از قدما از جمله قالب های شعری است و از انجا که یگ بیت بیش نیست نمیتوان بر ان عیب نهاد حال می پردازیم به شعر
زندگی اید پس از این چند گیس
گیس باف گیس بند گیس دیس
در مورد تکرار بد نیست نکته ای بگوییم گرچه تکرار در تمامی موارد اهنگی درونی از واج ارایی کلمات ایجاد می کند برای مثال در همین بیت میتوان واج ارایی حرف سین و گاف را مشاهده نمود لیکن جایی تکرار مجاز است که واژه از شعر بیرون نزند به عبارت دیگر باعث ایجاد کدورت و خستگی نشود برای مثال به این بیت حافظ دقت نمایید
دوای تو دوای توست حافظ
لب نوشش لب نوشش لب نوش
تنها کلمه حافظ تکرار نشده که اگر می شد ان هم تکرار می گردید ولی این تکرار مخاطب را نمیرنجاند باز می گردیم به شعر شاعر میخواهد بگوید عمر چگونه می گذرد و چگونه دخترکانکوچک گیس های خود را می بافند و بزرگتر که می شوند گیس های خود را با گیره می بندند و قس علی هذا
که این تصویر بسیار زیبا و بکر است و نگاهی شاعرانه است به گذشتن عمر
من چه رنگی میشوم اتش به پا؟
خودنگار خودستان خود نویس
شاعر در این بیت سوالی را مطرح میکند گمانم اتش به پا باید دلیلی از خشم باشد همان گونه که میگویند فلانی اتش مجاز است یا گاه می گویند بسه دیگه اتیشی نشو و سپس به خودخواهی اشاره می نماید با اوردن خود نگار و خودستان و همچنین خودنویس تصویر همچون تصاویر بیت اول بکرو زیباست لکن نمیدانم شاعر چگونه می خواهد بیت دوم را به بیت اول متصل نماید هر دو بیت اگر جدا بررسی شوند فوق العاده زیبا هستند ولی ایا نباید در کنار هم بنشینند؟ نباید با یکدیگر ارتباط ایجاد نمایند؟ گمانم بیت دوم به قسمت جوانی این گیس ها اشاره دارد لیکن هیچ شاهدی در خود متن نیامده گویی همه ی کار به مخاطب وانهاده شده است تا در بیابد شاعر می خواهد چه چیزی را بیان کند
چکه از سر میکند زلف بلند
رنگ بین رنگوان این زلف خیس
به نظرم این بیت هم بسیار زیبا می باشد و اشاره به رنگ کردن موهای طبعا زن دارد چکه کردن از زلف بلند و اوردن کلمات رنگ و زلفی که خس است نشان دهنده تصویر رنگ کردن زلف ها می باشد ولی باز شاهدی در ان نمی یابیم تا به ابیات قبل وصل گردد گویی ابیات سروده شده و سپس در کنار هم قرار گرفته ویا می بایستی ابیات دیگری مابین بیت ها باشد و حال نیست
من م من این من نه این زلف بلند
پنبه باف پنبه جسم پنبه ریس
شاعردر این بیت می کوشد دوره پیری را در تجسم اورد لکنتی در زبان است و پنبه ای بودن همچون پهلوان پنبه ها ضعیف شدن در شعر اشکار است لیکن این تصاویر بکر و زیبا باز بدون کلید واژه می اید و از مخاطبی که کلید واژه ای در کار نمی یابد نمیتوان توقع رابطه قوی با سروده را داشت من به خواهر شاعرم توصیه می کنم که بازخوانش هایی که حقیر در قسمت اموزش نگاشته ام را مطالعه نمایند در ان مقال ها کوشیده ام تا مبانی نظری شعر را اموزش دهم و خواهر گرامیم میتواند متوجه شود که چگونه ساختار سروده را قوی تر نماید و یا چگونه شعر را پردازش کند به خداوند قسم میخورم که چنین قدرتی در خلق و چنین احساسی را در کمتر شاعری یافتم امیدوارم که شاعر با خواند مطالب فوق و تمرین و تکرار به ستاره ای درخشان در افاق شعر ایران مبدل گردد در پایان کمال تشکر را از خواهر شاعرم خانم شربتی و تمام شعرا بخاطر تحمل حرف هایم را دارم و از خداوند بهترین لحظات را برایتان خواستارم
اراتمند شما: پویا بابایی کرمانشاهی

بخش نقد ادبی | پایگاه  خبری شاعر

منبع: شعر نو