خانه / کتابخانه دیجیتال / کتاب های شاعران / عبدالرحمن جامی / یوسف و زلیخا، جامی / در صفت و نسب زلیخا که مغرب از طلوع آفتاب جمالش مشرق گشته بود بلکه به هزار درجه از آن گذشته

در صفت و نسب زلیخا که مغرب از طلوع آفتاب جمالش مشرق گشته بود بلکه به هزار درجه از آن گذشته

چـنین گفت آن سخـندان سخن سنجکـه در گـنجـینه بـودش از سـخـن گـنجکه در مغرب زمین شاهی بـه ناموسهمـی زد کـوس شـاهی نام طـیمـوسهـمـه اســبــاب شــاهـی حــ…

چـنین گفت آن سخـندان سخن سنج	کـه در گـنجـینه بـودش از سـخـن گـنج
که در مغرب زمین شاهی بـه ناموس	همـی زد کـوس شـاهی نام طـیمـوس
هـمـه اســبــاب شــاهـی حــاصـل او	نــــــمـــــــانــــــده آرزویــــــی در دل او
ز فـــرقــش تـــاج را اقــبـــالــمــنــدی	ز پـــایــش تــخــت را پــایــه بـــلــنــدی
فـلـک در خـیـلـش از جــوزا کـمـربــنـد	ظـفـر بــا بـنـد تـیـغـش سـخـت پـیـونـد
زلــیـخــا نـام زیـبــا دخــتــری داشــت	کـه بـا او از همـه عـالـم سـری داشـت
نـه دخــتــر اخـتــری از بــرج شـاهـی	فـــروزان گـــوهـــری از درج شـــاهـــی
نـگـنـجــد در بــیـان وصــف جــمـالـش	کــنــم طــبــع آزمــایـی بــا خــیــالــش
ز ســر تــا پــا فــرود آیـم چــو مـویـش	شـوم روشـن ضـمـیـر از عـکـس رویش
ز نـوشـین لـعـلـش اسـتـمـداد جـویـم	ز وصــفـش آنـچــه در گـنـجــد بــگـویـم
قــدش نــخــلــی ز رحــمــت آفــریـده	ز بــســتــان لـطــافـت ســر کـشــیـده
ز جــــوی شـــهـــریـــاری آب خـــورده	ز ســـــرو جـــــویــــبـــــاری آب بـــــرده
بــه فـرقـش مـوی دام هـوشــمـنـدان	ازو تــا مـشــک فــرق امــا نـه چــنـدان
فــراوان مـو شــکـافــی کـرده شــانـه	نـــهـــاده فــــرق نـــازک در مـــیـــانـــه
ز فـــرق او دو نــیــمـــه نـــافـــه را دل	و زو در نـافــه کــار مـشــک مـشــکــل
فــرو آویـخــتــه زلــف ســمــن ســای	فــکـنـده شــاخ گـل را ســایـه در پــای
دو گـیسـویش دو هندوی رسـن سـاز	ز شــمـشــاد ســرافـرازش رســن بــاز
فـلـک درس جـمـالـش کـرده تـلـقـیـن	نـهـاده از جــبــیـنـش لــوح ســیـمــیـن
ز طــرف لــوح ســیـمــیـنــش نـمــوده	دو نـون ســرنـگــون از مـشــک ســوده
بــه زیـر آن دو نـون طـرفـه دو صـادش	نـوشــتــه کــلــک صــنــع اوســتــادش
ز حـــد نــون او تـــا حـــلــقـــه مــیــم	الـف واری کـشــیـده بــیـنـی از ســیـم
فـــزوده بـــر الـــف صـــفـــر دهـــان را	یــکـــی ده کـــرده آشـــوب جـــهــان را
شـده سـینش عـیان از لـعـل خـنـدان	گــشــاده مــیـم را عــقــده بــه دنــدان
ز بـــســـتـــان ارم رویــش نـــمـــونــه	در او گــلـهـا شــکــفــتــه گـونـه گـونـه
بـه رو هـر جـانـب از خـالـی نـشـانـی	چــو زنـگـی بــچــگـان در گـلـسـتــانـی
زنخـدانش که سـیم بـی زکـات اسـت	در او چــاهـی پــر از آب حــیـات اســت
بـــه زیــر غـــبـــغــب ار دانــا بـــرد راه	بـــود گــرد آمــده رشــحــی ازان چـــاه
قــــرار دل بـــــود نــــایــــاب آنــــجــــا	کـه هم چـاه اسـت و هم گـرداب آنـجـا
بــیـاض گـردنـش صــافـی تــر از عــاج	بــــه گــــردن آورنــــدش آهـــوان بــــاج
بــر و دوشـش زده طـعـنـه ســمـن را	گــل انــدر جــیــب کــرده پـــیــرهــن را
دو پـسـتـان هـر یکـی چـون قـبـه نـور	حــبــابــی خــاســتــه از عــیـن کـافـور
دو نـار تــازه بــر رســتــه ز یـک شــاخ	کـف امـیـدشـان نـبــســوده گـســتــاخ
ز بــازو گـنـج سـیـمـش در بــغـل بــود	عــیــار ســیــم پــیــش آن دغــل بـــود
پــی تــعــویــذ آن پــاکــیــزه چــون در	دل پــــاکــــان عــــالــــم از دعــــا پــــر
پــریـرویـان بــه جـان کـرده پـسـنـدش	رگ جــان ســاخــتــه تــعـویـذ بــنـدش
ز تــــاراج ســـران تـــاج و دیـــهـــیـــم	دو سـاعـد آسـتـینـش کـرده پـر سـیـم
کـفـش راحـت ده هر مـحـنـت انـدیش	نــهــاده مــرهــمــی بــر هــر دل ریـش
بـه دسـت آورده ز انگـشـتـان قـلم ها	زده از مـــهـــر بـــر دلـــهـــا رقـــم هـــا
دل از هـر نـاخـنـش بــسـتـه خـیـالـی	فـــزوده بـــر ســـر بـــدری هــلـــالـــی
بـه پـنـج انگـشـت مـه را بـرده پـنـجـه	ز زور پـــنــجـــه مــه را کـــرده رنــجـــه
مـیـانـش مـوی بــل کـز مـوی نـیـمـی	ز بـــاریــکــی بــر او از مــوی بــیــمــی
نـیـارســتــی کـمـر از مـوی بــسـتــن	کـزان مـو بــودیـش بــیـم گـسـســتــن
شـکـم چـون تــخـتـه قـاقـم کـشـیـده	بـــه نـــرمـــی دایــه نـــاف او بـــریـــده
سـریـنـش کـوهـی امـا سـیـم سـاده	چــه کــوهـی کــز کــمـر زیـر اوفــتــاده
بـدان نرمی که گر افشـردیش مشـت	بـرون رفـتـی خـمـیـر آیـیـن ز انـگـشـت
ز دست افشار زرین پـس خـمش شو	بـیـا وین سـیـم دسـت افـشـار بـشـنـو
ز زیــــر نــــاف تــــا بـــــالــــای زانــــو	نــگــویـم هـیـچ نــکــتــه کــهـنـه یـا نـو
نـــداده در حــــریـــم آن حـــرمـــگـــاه	حــصــار عــصــمـتــش انـدیـشــه را راه
سخـن رانم ز ساق او که چـون است	بـنای حـسن را سیمین سـتـون اسـت
بـــنــامــیــزد بـــود گــلــدســتــه نــور	ولـی از چـشـم هـر بــی نـور مـسـتـور
صـــفـــای او نـــمـــود آیــیـــنـــه را رو	درآمـــد از ادب پـــیــشـــش بـــه زانـــو
ازان آیــیــنـــه هــمـــزانـــوی او شـــد	کــه فـــیــض نــوریــاب از روی او شـــد
بـه وی هر کـس کـه همـزانو نـشـینـد	رخ دولـــت در آن آیـــیـــنـــه بــــیـــنـــد
قدم در لطـف نیز از سـاق کم نیسـت	چو او در لطف کس صاحب قدم نیست
چنان بودش چو رفتی چست و چابک	قــدم از پـــاشــنــه تــا پــنــجــه نــازک
که گر بـر چشم عاشق بـودیش جای	شـدی پــر آبــلـه ز اشـکـش کـف پــای
نـــدانـــم از زر و زیـــور چـــه گـــویـــم	کـه خـواهـد بـود قـاصـر هـر چـه گـویـم
بـه زیـور خـود کـه وصـف آن پـری کـرد	کــه زیــور را جـــمــالــش زیــوری کــرد
پـر از گوهر بـه تـارک افسـری داشـت	کـه در هـر یک خـراج کـشـوری داشـت
در و لـعــلــش کــه بــود آویـزه گــوش	همی بـرد از دل و جـان لطف آن هوش
اگـر بــگـسـسـتــیـش گـوهـر ز گـردن	شــدی گــنـج جــواهـر جــیـب و دامـن
مـرصــع مـوی بــنـدش کـز قــفــا بــود	هــزاران عــقــد گــوهــر را بـــهــا بـــود
نه گـر لطـفـش گرفـتـی یاره را دسـت	که یارستی بـه دستـانش بـر او بـست
نــیــارم بــیــش ازیــن از زر خــبــر داد	کـه شـد خـلـخـال و انـدر پـایـش افـتـاد
گـهـی در عـشـوه مـسـنـد نـشـیـنـی	بــه زیــبـــا دیــبــه رومــی و چــیــنــی
گــهــی در جـــلــوه ایــوان خـــرامــی	ز زرکــش حــلــه مــصــری و شــامــی
بــه هـر روز نـوی کــافــکــنــده پــرتــو	نـبــوده بــر تــنـش جــز خــلـعــتــی نـو
بـه یک جـیـبـش دوبـاره سـر نـسـوده	چــون مــه هـر روز از بــرجــی نــمــوده
ز پــابــوس ســران دامـن کــشــیـدی	بــدیـن دولــت مــگــر دامــن رســیـدی
نــدادی دســت جــز پــیــراهــنــش را	کــه در آغــوش خــود دیـدی تــنــش را
ســهـی ســروان هــواداریـش کــردی	پـــریــرویــان پـــرســـتـــاریــش کــردی
ز هــــمـــــزادان هــــزاران حـــــورزاده	بـه خـدمت روز و شب پـیشش ستـاده
نـه هـرگـز بـر دلـش بـاری نـشـسـتـه	نـه یـکـبـارش بـه پـا خـاری شـکـسـتـه
نـبــوده عـاشـق و مـعـشـوق کـس را	نــداده ره بـــه خـــاطــر ایــن هــوس را
بـه شب چـون نرگس سیراب خـفتـی	سـحـر چـون غـنچـه خـندان شـکفـتـی
بـه سـیمـین لـعـبـتـان از خـردسـالـان	بـــه صـــن خـــانــه در رعــنــا غــزالــان
دلـــی فــــارغ ز لـــعــــب چــــرخ دوار	نــبــودی غــیـر لــعــبــت بــازیـش کــار
بــدیـنـســان خــرم و دلـشــاد بــودی	وز آن غــــم خــــاطــــرش آزاد بـــــودی
کـــش از ایــام بـــر گـــردن چـــه آیــد	وز ایـن شـبــهـای آبــسـتــن چــه زایـد