مــغــنــی یـکــی نــغــمــه بــنــواز زودکــز انــدیـشــه در مــغــزم افــتــاد دودچــنــان بــرکــش آن نــغــمــه نـغــز راکـه سـاکـن کـنـی در سـر ا…
| مــغــنــی یـکــی نــغــمــه بــنــواز زود | کــز انــدیـشــه در مــغــزم افــتــاد دود |
| چــنــان بــرکــش آن نــغــمــه نـغــز را | کـه سـاکـن کـنـی در سـر ایـن نـغـز را |
| *** | |
| هـم از فــیـلــســوفــان آن مـرز و بــوم | چــنــیـن گــفــت پــیـری ز پــیـران روم |
| کــه بــود از نـدیـمــان خــســرو خــرام | هـنـر پـیشـه ای ارشـمـیـدس بـه نـام |
| ز یــونــانــیــان مــحـــتـــشــم زاده ای | نـــدیـــده چـــو او گـــیـــتـــی آزاده ای |
| خـزینه بـسـی داشت خـوبـی بـسـی | بــه یـونـان نـبــد خــوبــتــر زو کـســی |
| خـردمـنـد و بـا رای و فـرهنـگ و هوش | بــه تــعــلـیـم دانـا گـشــایـنـده گـوش |
| ارســطــوش فــرزنــد خـــود نــام کــرد | بــه تــعــلــیــم او خــانــه بــدرام کــرد |
| ســـکـــنـــدر بـــدو داد دیــوان خـــاص | کــزو دیـد غــم خــوارگــان را خــلــاص |
| کــنـیـزی کــه خــاقــان بــدو داده بــود | بـه روس آن هـمـه رزمـش افـتـاده بـود |
| بــدان خــوبــروی هــنــر پــیــشــه داد | هـنـر پــیـشـه را دل بــه انـدیـشـه داد |
| چــو صــیــاد را آهــو آمــد بـــه دســت | نـشـد سـیر از آن آهوی شـیر مـسـت |
| بــدان تـرک چـیـنـی چـنـان دل سـپـرد | کـه هنـدوی غـم رخـتـش از خـانه بـرد |
| ز مــشـــغــولــی او بـــســـی روزگــار | نــیــامــد بـــه تـــعـــلـــیــم آمــوزگـــار |
| ســـرایـــنـــده اســــتــــاد را روز درس | ز تـــعــلــیــم او در دل افــتـــاد تـــرس |
| کـه گـوئی چـه ره زد هـنـر پــیـشـه را | چــه شــوریـد در مـغـزش انـدیـشـه را |
| بــه تــعــلــیــم او بــود شــاگــرد صــد | کــه آمــوخــتـــنــدی ازو نــیــک و بـــد |
| اگــر ارشــمــیــدس نــبــودی بــجــای | نــود نــه بـــدنــدی بـــدو رهــنــمـــای |
| سـراینده را بـسـتـه گـشـتـی سـخـن | کــزان ســکــه نـو بــود نـقــش کــهـن |
| و گــر بـــودی او یــک تــنــه یــادگــیــر | سـخــن گـوی را بــر گـشـادی ضـمـیـر |
| نـیـوشــنـده یـک تــن کـه بــخــرد بــود | ز نــابـــخــردان بـــهــتـــر از صــد بـــود |
| هـنـر پـیشـه را پـیش خـوانـد اوسـتـاد | کـه چــونـسـت کـز مـا نـیـاری تــو یـاد |
| چـه مشـغولی از دانشـت بـاز داشـت | بـه بـی دانشـی عـمر نتـوان گذاشـت |
| چــنـیـن بــاز داد ارشــمـیـدس جــواب | کـــه بـــر تـــشـــنــه راه زد جـــوی آب |
| مـرا بــیـشـتــر زانـک بــنـواخــت شـاه | بــه مـن داد چـیـنـی کـنـیـزی چـو مـاه |
| جـوانـی و زانـسـان بـتـی خـوب چـهـر | بـدان مـهربـان چـون نـبـاشـم بـه مـهر |
| بــدان صــیـد وامـانـده ام زیـن شــکــار | کـه یـک دل نـبــاشــد دلـی در دو کــار |
| چـو دانـسـت اسـتـاد کـان تـیـز هـوش | بــه شـهـوت پــرسـتـی بــرآورد جـوش |
| بــگــفــت آن پــری روی را پــیـش مـن | بـــبـــایــد فــرســتــاد بــی انــجــمــن |
| بـــبـــیــنــم کــه تـــاراج آن تـــرکــتـــاز | تــو را از سـر عـلـم چــون داشـت بــاز |
| شـد آن بـت پـرسـتـنـده فـرمـان پـذیـر | فــرســتــاد بـــت را بـــه دانــای پـــیــر |
| بــرآمــیـخــت دانـا یـکــی تــلــخ جــام | کــه از تـــن بـــرون آورد خـــلــط خـــام |
| نـه خـلـطـی کـه جـان را گـزایش کـنـد | ولــی آنــکــه خــون را فــزایـش کــنــد |
| بـــپــرداخــت از شــخــص او مــایــه را | دوتــا کــرد ســرو ســهــی ســایــه را |
| فــضــولــی کــز آن مـایـه آمـد بــه زیـر | بــه طـشـتــی در انـداخــت دانـا دلـیـر |
| چـو پـر کـرد از اخـلاط آن مایه طـشـت | بــت خــوب در دیـده نـاخــوب گـشــت |
| طــراوت شـــد از روی و رونــق ز رنــگ | شــد از نـقــره زیـبــقـی آب و ســنـگ |
| بـــخـــوانــد آن جـــوان هــنــرمــنــد را | بـــدو داد مـــعـــشـــوق دلـــبـــنـــد را |
| کــه بــســتــان دلــارام خــود را بــنــاز | ســرشــادمــانــه ســوی خــانــه بـــاز |
| جـوانـمـرد چـون در صـنـم بـنـگـریسـت | بـه اسـتـاد گفت این زن زشت کیست |
| کــجــا آنــکــه مــن دوســتــارش بــدم | هـمــه ســالــه در بــنــد کــارش بــدم |
| بــفــرمـود دانـا کــه از جــای خــویـش | بـیـارنـدش آن طـشـت پـوشـیده پـیش |
| ســرطـشــت پــوشـیـده را بــرگـرفـت | دران داوری مـانـد گـیـتــی شــگــفــت |
| بـــدو گــفــت کــایــن بــد دلــارام تــو! | بــدیــن بــود مــشــغــولــی کــام تــو! |
| دلــیـل آنــکــه تــا پــیـکــر ایـن کــنــیـز | از ایـن بــود پــر بــود پــیـشــت عــزیـز |
| چــو ایـن مـایـه در تــن نـمـی دانـیـش | بــه صـورت زن زشـت مـی خــوانـیـش |
| چــه بــایـد ز خـون خــلـط پــرداخــتــن | بـدین خـلط و خـون عاشقی ساخـتـن |
| مـریـز آب خــود را در ایـن تــیـره خــاک | کــز ایــن آب شــد آدمــی تـــابـــنــاک |
| درایـــن قـــطــــره آب نـــاریـــخــــتــــه | بــســی خــرمــیـهـاســت آمـیـخــتــه |
| بــه چــنـدیـن کـنـیـزان وحــشـی نـژاد | مــده خــرمـن عــمـر خــود را بــه بــاد |
| یـکـی جــفـت تــنـهـا تــو را بــس بــود | کـه بـسـیـار کـس مـرد بـی کـس بـود |
| از آن مــخــتـــلــف رنــگ شــد روزگــار | کــه دارد پــدر هـفــت و مــادر چــهــار |
| چـو یک رنگ خـواهی که بـاشد پـسـر | چــو دل بــاش یــک مــادر و یــک پــدر |
| چــو دیـد ارشــمـیـدس کـه دانـای روم | چــگـونـه کـشــیـد انـگـبــیـن را ز مـوم |
| بـه عـذری چـنـیـن پـای او بــوسـه داد | وزان پــس نـظــر ســوی دانــش نـهـاد |
| ولـیـکــن دلــش مـیـل آن مـاه داشــت | کـه الـحـق فـریـبـنـده دلـخـواه داشـت |
| دگـر ره چـو سـبــزی درآمـد بــه شـاخ | سـهـی سـرو را گـشـت مـیـدان فـراخ |
| بـنفـشـه دگـر بـاره شـد مـشـگـپـوش | سـر نرگـس آمد ز مسـتـی بـه جـوش |
| گـل روی آن تــرک چــیـنـی شــکـفـت | شــمــال آمــد و راه مــیـخــانــه رفــت |
| دل ارشـــمـــیــدس درآمـــد بـــه کـــار | چــو مـرغـان پــرنـده بــر شــاخــســار |
| ز تــعــلــیـم دانــا فــروبــســت گــوش | در عــیـش بــگــشــاد بــر نــاز و نـوش |
| پــریـوار بــا آن پــری چــهــره زیـســت | چه ایمن کسی کو نهان چون پریست |
| عـتــاب خــود اسـتــاد ازاو دور داشـت | دلـش را بـدان عـشـق مـعـذور داشـت |
| چو بگذشت ازین داستان یک دو سال | غـزالـه شـد از چــشـم چـیـنـی غـزال |
| گــل ســرخ بــر دامــن خــاک ریــخــت | سـرایـنـده بـلـبـل ز بـسـتـان گـریـخـت |
| فـــرو خـــورد خــــاک آن پــــری زاده را | چــنــان چــون پـــری زادگــان بـــاده را |
| *** | |
| فــلـک پــیـشــتــر زیـن کــه آزاده بــود | از آن بـــه کـــنـــیــزی مـــرا داده بـــود |
| همان مهر و خدمتـگری پـیشه داشت | هـمـان کـاردانـی در انـدیـشـه داشـت |
| پــــیـــاده نــــهـــاده رخــــش مــــاه را | فــرس طــرح کــرده بـــســی شــاه را |
| خـجــسـتــه گـلـی خـون مـن خـورد او | بــجــز مـن نـه کـس در جـهـان مـرد او |
| چــو چــشــم مـرا چــشــمـه نـور کـرد | ز چــشـم مـنـش چـشـم بــد دور کـرد |
| ربـــایــنــده چــرخ آنــچــنــانــش ربــود | کـه گـفــتــی کـه نـابــود هـرگـز نـبــود |
| بــخــشــنــودیـی کــان مــرا بــود از او | چــگــویــم خــدا بــاد خــشــنــود از او |
| مرا طـالعـی طـرفـه هسـت از سـخـن | کــه چــون نـو کــنـم داســتــان کـهـن |
| در آن عـیـد کـان شـکـر افـشـان کـنـم | عـروسـی شـکـر خـنـده قـربــان کـنـم |
| چـو حـلـوای شـیرین همـی سـاخـتـم | ز حـــلــواگــری خـــانــه پـــرداخـــتـــم |
| چـو بـر گـنـج لـیـلـی کـشـیـدم حـصـار | دگــر گــوهــری کـــردم آنــجـــا نــثـــار |
| کـنـون نیز چـون شـد عـروسـی بـسـر | بــه رضــوان ســپــردم عـروســی دگـر |
| نــدانـم کــه بــا داغ چــنـدیـن عــروس | چـــگــونــه کــنــم قــصـــه روم و روس |
| بــه ار نـارم انـدوه پــیـشــیـنـه پــیـش | بـدین داستـان خوش کنم وقت خویش |
گروه کتاب پایگاه خبری شاعر
منبع : درج
منبع : درج
