فرهنگی، هنری و ادبی

امروز : 11 اردیبهشت 1404

پایگاه خبری شاعر

بـــپـــدرود کـــردنــد گــرفـــتـــنــد ســـازبــــیـــابــــان گـــرفـــتـــنـــد و راه درازدرفــشــی گــرفــتــه بــدســت انــدرونپـــر از درد دل د…

بـــپـــدرود کـــردنــد گــرفـــتـــنــد ســـاز بــــیـــابــــان گـــرفـــتـــنـــد و راه دراز
درفــشــی گــرفــتــه بــدســت انــدرون پـــر از درد دل دیــدگــان پـــر ز خـــون
بــــرفـــتـــنـــد بــــا نـــامـــور ده ســـوار دلـــیـــران و شـــایـــســـتـــه کـــارزار
بــــره بــــر ز ایـــران ســــواران بــــدنـــد نــگـــهــبـــان آن نـــامـــداران بـــدنــد
بــرانـگـیـخــتــنـد اسـب تــرکـان ز جــای طــلـایـه بــیـفـشــارد بــا جــای پــای
یکـی ناسـگـالیده شـان جـنگ خـاسـت که از خون زمین گشت با کوه راست
بــکــشــتــنــد ایـرانــیـان هـشــت مــرد دلــــیـــران و شــــیـــران روز نـــبــــرد
وزانـــجـــا بـــرفـــتـــنـــد هــر دو دلـــیــر بـــراه بـــیـــابـــان بـــکـــردار شـــیـــر
ز تـــرکــان جـــزیــن دو ســـرافــراز گــرد ز دســت طــلــایـه دگــر جــان نـبــرد
پــس از دیـده گــه دیـده بــان کــرد غــو کـــه ای ســـرفـــرازان و گـــردان نـــو
ازیـــن لـــشــــکـــر تــــرک دو نـــامـــدار بـــرون رفـــت بـــا نــامــور ده ســـوار
چـــنــان بـــا طــلــایــه بـــرآویــخــتـــنــد کـه بــا خــاک خـون را بــرآمـیـخـتــنـد
تــنــی هـشــت کــشــتــنــد ایـرانــیـان دو تــن تــیـز رفـتــنـد بــسـتــه مـیـان
چــو بــشــنـیـد گـودرز گـفـت آن دو مـرد بـــود گــرد لــهــاک و فـــرشـــیــدورد
بـــرفـــتـــنــد بـــا گـــردان افـــراخـــتـــن شـکسـتـه نشـدشـان دل از تـاخـتـن
گـر ایـشـان از ایـنـجـا بــه تـوران شـونـد بــر ایـن لـشــکــر آیـد هـمـانـا گــزنـد
هـم انـدر زمـان گـفــت بــا ســرکـشــان کــه ای نـامـداران دشــمـن کــشــان
کــه جــویـد کــنــون نــام نــزدیـک شــاه بــپــوشــد ســرش را بــرومـی کـلـاه
هــمـــه مـــانـــده بـــودنـــد ایــرانـــیــان شـده سـسـت و سـوده ز آهن مـیان
نــدادنــد پـــاســخ جــز از گــســتـــهــم کــــه بــــود انــــدر آورد شــــیـــر دژم
بــســالــار گــفــت ای ســرافــراز شــاه چـــو رفــتـــی بآورد تـــوران ســـپـــاه
ســپـــردی مــرا کــوس و پــرده ســرای بــپــیـش ســپــه بــربــبــودن بــپــای
دلــیـران هـمـه نـام جــســتــنـد و نـنـگ مــرا بــهـره نآمــد بــهـنــگــام جــنـگ
کـــنـــون مـــن بـــدیــن کـــار نـــام آورم شــومــشـــان یــکــایــک بـــدام آورم
بـــخـــنــدیــد گـــودرز و زو شـــاد شـــد رخــش تــازه شــد وز غــم آزاد شــد
بــدو گــفــت نــیـک اخــتــری تــو ز هـور کـه شـیری و بـدخـواه تـو همچـو گور
بــــرو کآفــــریـــنـــنـــده یـــار تــــو بــــاد چــو لـهـاک سـیـصـد شـکـار تــو بــاد
بـــپـــوشــیــد گــســتــهــم درع نــبـــرد ز گـــردان کــــرا دیـــد پــــدرود کــــرد
بــرون رفـت وز لـشــکـر خــویـش تــفـت بـــجــنــگ دو تــرک ســرافــراز رفــت
هـمـی گـفـت لـشـکـر هـمـه سـربـسـر کـه گـسـتـهـم را زیـن بــد آیـد بــسـر
یــکــی لــشــکــر از نــزد افــراســـیــاب هـمـی رفـت بـرسـان کـشـتـی بـرآب
بـــیــاری هــمــه جـــنــگـــجـــو آمــدنــد چـــو نــزدیــک دشــت دغــو آمــدنــد
خـبـر شـد بـدیشـان کـه پـیران گـذشـت نــبــرد دلــیـران دگــرگــونـه گــشــت
هــمــه بــازگــشــتــنــد یــکــســر ز راه خــروشــان بــرفــتــنـد نـزدیـک شــاه
چـو بـشـنـید بـیژن کـه گـسـتـهـم رفـت ز لـــشـــکـــر بآورد لـــهــاک تـــفـــت
گــمــانــی چــنــان بـــرد بـــیــژن کــه او چــو تــنـگ انــدر آیـد بــدشــت دغــو
نــبـــایــد کــه لــهــاک و فـــرشـــیــدورد بـــــرآرنــــد ازو خــــاک روز نــــبـــــرد
نـــشـــســـت از بــــر دیـــزه راه جـــوی بـــنـــزدیـــک گـــودرز بـــنـــهـــاد روی
چــو چــشــمــش بــروی نـیـا بــرفــتــاد خـروشـید و چـنـدی سـخـن کـرد یـاد
نــه خـــوب آیــد ای پـــهــلــوان از خـــرد کــه هـر نـامـداری کــه فــرمــان بــرد
مــر او را بــخــیــره بــکــشــتــن دهــی بــهــانــه بـــچــرخ فــلــک بـــرنــهــی
دو تــــن نـــامـــداران تــــوران ســـپــــاه بـــرفــتــنــد زیــن ســان دلــاور بـــراه
ز هـــومـــان و پــــیـــران دلـــاورتــــرنـــد بـــگــوهــر بـــزرگــان آن کــشـــورنــد
کـنـون گـسـتـهـم شـد بــجـنـگ دو تــن نــبـــایــد کــه آیــد بـــرو بـــرشــکــن
هـــمـــه کــــام مـــا بــــازگـــردد بــــدرد چــو کـم گـردد از لـشــکــر آن رادمـرد
چــو بـــشــنــیــد گــودرز گــفــتـــار اوی کــشــیــدن بــدان کــار تــیــمــار اوی
پــس انـدیـشــه کــرد انـدران یـک زمـان هـم از بـد کـه مـی بـرد بـیـژن گـمـان
بــگـردان چــنـیـن گـفــت ســالـار شــاه که هر کس که جـوید همی نام و گاه
پــس گــســتــهــم رفــت بـــایــد دمــان مــر او را بـــدن یــار بـــا بـــدگـــمـــان
نــدادنــد پـــاســـخ کــس از انــجـــمــن نه غـمخـواره بـد کـس نه آسـوده تـن
بــگـودرز پــس گـفــت بــیـژن کــه کــس جـــز مــن نــبـــاشـــدش فــریــادرس
کــه آیــد ز گــردان بـــدیــن کــار پــیــش بـسـیری نیامـد کـس از جـان خـویش
مـــرا رفــــت بــــایـــد کـــه از کــــار اوی دلــم پـــر ز درد اســت و پــر آب روی
بـــدو گــفــت گــودرز کــای شــیــرمــرد نـه گــرم آزمـوده ز گـیـتــی نـه ســرد
نــبـــیــنــی کـــه مــایــیــم پـــیــروزگـــر بــدیـن کـار مـشـتـاب تـنـد ای پــسـر
بـریـشـان بـود گـسـتـهـم چـیـره بــخـت وزیـشـان سـتـانـد سـرو تـاج و تـخـت
بــمــان تــا کــنـون از پــس گــســتــهـم ســواری فــرســتــم چــو شــیـر دژم
کــــه بــــا او بــــود یـــارگــــاه نــــبــــرد ســـر دشـــمــنــان انــدر آرد بـــگــرد
بــدو گــفــت بــیــژن کــه ای پــهــلــوان خــردمــنــد و بـــیــدار و روشــن روان
کــنــون یــار بــایـد کــه زنــدســت مــرد نــه آنــگــه کـــجـــا زو بـــرآرنــد گــرد
چـو گـسـتــهـم شـد کـشـتــه در کـارزار ســرآمـد بــرو روز و بــرگــشــت کــار
کـــجـــا ســـود دارد مـــر او را ســـپـــاه کـنـون دار گـر داشـت خـواهـی نـگـاه
بـــفـــرمـــای تـــا مــن ز تـــیــمـــار اوی بــبــنــدم کــمــر تــنــگ بــر کــار اوی
ور ایــدونــک گــویــی مــرو مــن ســـرم بـــبـــرم بـــدیــن آبــگــون خــنــجــرم
کــه مـن زنـدگــانـی پــس از مــرگ اوی نـخـواهـم کـه بـاشـد بـهـانـه مـجـوی
بــدو گــفــت گــودرز بــشــتــاب پــیــش اگـر نیسـت مـهر تـو بـر جـان خـویش
نــیــابـــی هــمــی ســـیــری از کــارزار کـمر بـند و بـبـسـیچ و سـر بـر مـخـار
نـــســـوزد هـــمـــانـــا دلـــت بـــر پـــدر کـه هـزمـان مـر او را بــسـوزی جـگـر
چــو بــشــنــیــد بــیــژن فــرو بــرد ســر زمــیــن را بـــبــوســیــد و آمــد بـــدر
بـــرآرم هــمــی گــفـــت از کــوه خـــاک بـدین جـنگ جـستـن مرا زو چـه بـاک
کـمـر بـسـت و بـرسـاخـت مـر جـنـگ را بــــزیـــن انـــدر آورد شـــبــــرنـــگ را
بــگـیـو آگـهـی شـد کـه بــیـژن چـو گـرد کـمـر بــسـت بــر جـنـگ فـرشـیـدورد
پــس گــســتــهــم تــازیــان شــد بــراه بـــجــنــگ ســواران تـــوران ســپـــاه
هــم انــدر زمــان گــیـو بــرجــســت زود نشست از بـر تـازی اسـبـی چـو دود
بـــیـــامـــد بـــره بـــر چـــو او را بـــدیـــد بـه تـنـدی عـنـانش بـیکـسـو کـشـید
بـــدو گــفــت چــنــدیــن زدم داســتــان نـخـواهـی هـمـی بـود هـمـداسـتـان
کـه بــاشــم بــتــو شــادمـان یـک زمـان کجـا رفـت خـواهی بـدین سـان دمان
بــــهـــر کــــار درد دلــــم را مــــجــــوی بـپـیـران سـر از مـن چـه بـایـد بـگـوی
جــز از تــو بــگـیـتــیـم فــرزنـد نـیـســت روانـم بــدرد تــو خــرســنـد نـیـســت
بــدی ده شــبــان روز بــر پــشــت زیــن کـشـیـده بــبــدخــواه بــر تــیـغ کـیـن
بــســودی بــخــفــتــان و خــود انــدرون نخـواهی همی سـیر گشتـن ز خـون
چــو نـیـکــی دهـش بــخــت پــیـروز داد بــبـــایــد نــشــســتــن بآرام و شــاد
بـــپـــیــش زمــانــه چــه تـــازی ســرت بـس ایمن شدستـی بـدین خـنجـرت
کـسـی کـو بـجـویـد سـرانـجـام خـویش نـجـوید ز گـیـتـی چـنـین کـام خـویش
تــو چــنــدیــن بـــگــرد زمــانــه مــپــوی کـه او خـود سـوی مـا نهادسـت روی
ز بـــهــر مــرا زیــن ســـخـــن بـــازگـــرد نــشــایــد کــه دارای دل مــن بـــدرد
بـــدو گــفــت بـــیــژن کــه ای پــر خــرد جــزیـن بــر تــو مـردم گــمــانـی بــرد
کــه کـــار گــذشـــتـــه بـــیــاری بـــیــاد نـپــیـچــی بــخـیـره هـمـی سـر زداد
بـدان ای پـدر کـین سـخـن داد نـیـسـت مـگـر جــنـگ لـاون تــرا یـاد نـیـســت
کـه بــا مـن چـه کـرد انـدران گـسـتــهـم غــم و شــادمــانـیـش بــا مـن بــهـم
ورایــــدون کـــــجـــــا گــــردش ایــــزدی فـــــــــرازآورد روزگـــــــــار بــــــــــدی
نــبـــشــتــه نــگــردد بـــپـــرهــیــز بـــاز نـبــایـد کـشــیـد ایـن ســخــن را دراز
ز پــیـکــار ســر بــر مــگــردان کــه مــن فـــدی کــرده دارم بـــدیــن کــار تـــن
بــدو گــفــت گــیــو ار بــگــردی تــو بــاز هـمـان خـوبـتـر کـین نـشـیـب و فـراز
تــو بـــی مــن مــپــویــی بـــروز نــبـــرد مــنــت یــار بــاشــم بــهــر کــارکــرد
بــدو گـفـت بــیـژن کـه ایـن خــود مـبــاد کـــه از نـــامـــداران خــــســـرونـــژاد
ســه گـرد از پــی بــیـم خــورده دو تــور بـــتـــازنـــد پـــویـــان بـــدیــن راه دور
بــــجــــان و ســــر شـــاه روشـــن روان بـــجـــان نـــیــا نـــامـــور پـــهــلـــوان
بـــکــیــن ســـیــاوش کــزیــن رزمــگــاه تــو بــرگــردی و مــن بـــپــویــم بــراه
نـخــواهـم بــریـن کــار فــرمــانــت کــرد کــه گــویــی مــرا بـــازگــرد از نــبــرد
چـو بـشـنید گیو این سـخـن بـازگـشـت بـــرو آفــریــن کــرد و انــدر گــذشــت
کـــه پــــیـــروز بــــادی و شـــاد آمـــدی مــبــیـنـاد چــشــم تــو هـرگــز بــدی
هـمـی تــاخـت بــیـژن پــس گـسـتـهـم کــه نــایــد بـــروبـــر ز تــوران ســتــم
چــــو از دور لـــهـــاک و فـــرشـــیـــدورد گــذشــتــنـد پــویـان ز دشــت نـبــرد
بــیـک ســاعـت از هـفـت فـرسـنـگ راه بـــرفــتــنــد ایــمــن ز ایــران ســپــاه
یــکـــی بـــیــشـــه دیـــدنـــد و آب روان بـــــدو انــــدرون ســــایــــه کــــاروان
بـبـیـشـه درون مـرغ و نـخـچـیـر و شـیـر درخـــت از بـــر و ســـبـــزه و آب زیــر
بـــنــخـــچـــیــر کـــردن فـــرود آمـــدنــد وزان تــشــنـگــی ســوی رود آمـدنـد
چـــو آب انــدر آمــد بـــبـــایــســت نــان بـــانــدوه و شــادی نــبـــنــدد دهــان
بـــگــشـــتـــنــد بـــر گــرد آن مــرغـــزار فــگــنــدنـد بــســیـار مــایـه شــکــار
بـــرافــروخــتـــنــد آتـــش و زان کــبـــاب بـخـوردند و کـردند سـر سـوی خـواب
چـــــو بـــــد روزگـــــار دلـــــیـــــران دژم کـجـا خـواب سـازد بــریـشـان سـتــم
فــرو خـــفـــت لــهــاک و فــرشـــیــدورد بـسـر بــر هـمـی پـاسـبــانـیـش کـرد
بــرآمـد چـو شـب تــیـره شـد مـاهـتــاب دو غـمـگـین سـر انـدر نـهاده بـخـواب
رســیــد انــدران جــایـگــه گــســتــهــم کـــه بـــودنـــد یــاران تـــوران بـــهـــم
نـونـد اســب او بــوی اســبــان شــنـیـد خـــروشـــی بـــرآورد و انــدر دمـــیــد
سـبــک اسـب لـهـاک هـم زیـن نـشـان خــروشـی بــرآورد چــون بــیـهـشـان
دمــان ســـوی لــهــاک فـــرشـــیــد ورد ز خــواب خــوش آمـدش بــیـدار کــرد
بــدو گـفـت بــرخـیـز زیـن خــواب خـوش بــمـردی سـر بــخـت خـود را بــکـش
کـــه دانـــا زد ایـــن داســـتـــان بــــزرگ کـه شـیری کـه بـگریزد از چـنگ گرگ
نـبــایـد کـه گـرگ از پــســش در کـشـد کـه او را همـان بـخـت خـود بـرکـشـد
چـه مـایـه بــپـیـونـد و چـنـدی شـتـافـت کـس از روز بــد هـم رهـایـی نـیـافـت
هــلــا زود بـــشــتـــاب کآمــد ســـپـــاه از ایــران و بـــر مـــا گـــرفـــتـــنــد راه
نــشــســتــنــد بــر بــاره هـر دو ســوار کــشــیــدنــد پـــویــان ازان مــرغــزار
ز بـــیــشـــه بـــبـــالـــا نـــهــادنـــد روی دو خــونـی دلـاور دو پــرخــاشـجــوی
بــهــامــون کــشــیــدنــد هــر دو ســوار پـرانـدیـشـه تـا چـون بـسـیـچـنـد کـار
پـــدیــد آمــد از دور پـــس گــســتــهــم نـــدیـــدنـــد بـــا او ســـواری بـــهـــم
دلــیــران چــو ســر را بـــرافــراخــتـــنــد مـر او را چــو دیـدنـد بــشــنـاخــتــنـد
گــرفــتــنـد یـک بــادگــر گــفــت و گـوی کـه یک تـن سـوی مـا نهادسـت روی
نــیــابـــد رهــایــی ز مــا گــســـتـــهــم مـگـر بــخـت بــد کـرد خـواهـد سـتـم
جـز از گـسـتـهم نیسـت کـامـد بـجـنـگ درفــش دلــیـران گــرفــتــه بــچــنــگ
گــریــزان بــبـــایــد شــد از پــیــش اوی مـگــر کــانـدر آرد بــدیـن دشــت روی
وز آنـــجـــا بـــهــامـــون نــهــادنـــد روی پـس اندر دمان گسـتـهم کـینه جـوی
بــیــامــد چــو نــزدیـک ایـشــان رســیـد چـو شـیـر ژیـان نـعـره ای بــرکـشـیـد
بـــریــشــان بـــبـــاریــد تـــیــر خــدنــگ چــو فـرشــیـدورد انـدر آمـد بــجــنـگ
یـکــی تــیـر زد بــر ســرش گـســتــهـم کـه بـا خـون بـرآمیخـت مـغـزش بـهم
نگـون گـشـت و هم در زمـان جـان بـداد شــد آن نــامــور گــرد ویــســه نــژاد
چــــو لــــهــــاک روی بــــرادر بـــــدیــــد بـــدانـــســـت کـــز کـــارزار آرمـــیـــد
بــــلــــرزیــــد وز درد او خــــیـــره شــــد جـهان پـیش چـشم اندرش تـیره شد
ز روشــن روانــش بـــســیــری رســیــد کــمـان را بــزه کــرد و انـدر کــشــیـد
شـدنـد آن زمـان خـسـتـه هـر دو سـوار بــشــمـشـیـر بــرســاخــتــنـد کـارزار
یـکـایـک بــرو گـســتــهـم دسـت یـافـت ز کـینه چـنان خـسـتـه اندر شـتـافـت
بــگــردنــش بـــر زد یــکــی تــیــغ تــیــز بــــرآورد نـــاگـــاه زو رســـتــــخـــیـــز
ســرش زیـر پــای انـدر آمــد چــو گــوی کـه آیـد هـمـی زخـم چــوگـان بــروی
چــنــیـنــســت کــردار گــردان ســپــهـر بـــبـــرد ز پـــرورده خـــویــش مـــهــر
چـو سـر جـوییش پـای یـابـی نـخـسـت وگر پـای جـویی سرش پـیش تـسـت
بـزیـن بـر چـنـان خـسـتـه بـد گـسـتـهـم که بـگسست خواهد تـو گفتی ز هم
بـــیــامـــد خـــمـــیــده بـــزیــن انــدرون همی راند اسب و همی ریخـت خون
و زآنـجـا سـوی چـشـمـه سـاری رسـید هـم آب روان دیـد و هـم ســایـه دیـد
فـــرود آمـــد و اســــب را بــــر درخــــت بــبــســت و بآب انـدر آمــد ز بــخــت
بـــخــورد آب بـــســیــار و کــرد آفــریــن بـبـسـتـش تـو گفتـی سـراسـر زمین
بــپــیـچــیـد و غـلـتــیـد بــر تــیـره خـاک سـراسـر همه تـن بـشـمشـیر چـاک
هـمـی گــفــت کــای روشــن کــردگــار پـــدیـــد آر زان لـــشـــکـــر نـــامـــدار
بــــدلـــســــوزگـــی بــــیـــژن گـــیـــو را وگــــرنـــه دلـــاور یـــکــــی نـــیـــو را
کــه گــر مـرده گــر زنـده زیـن جــایـگــاه بــرد مــر مــرا ســوی ایــران ســپــاه
ســــر نــــامــــداران تــــوران ســــپــــاه بـــبـــرد بـــرد پـــیــش بـــیــدار شــاه
بـــدان تــا بــدانــد کــه مــن جــز بــنــام نـمـردم بــگـیـتــی هـمـیـنـسـت کـام
هــمــه شــب بـــنــالــیــد تــا روز پـــاک پــر از درد چـون مـار پــیـچـان بــخـاک
چــو گـیـتــی ز خــورشـیـد شـد روشـنـا بـــیــامــد بـــدانــجـــایــگــه بـــیــژنــا
هـمــی گــشــت بــر گــرد آن مــرغــزار کــه یـابــد نـشــانـی ز گـم بــوده یـار
پـــدیــد آمـــد از دور اســـب ســـمـــنــد بــدان مــرغــزار انــدرون چــون نـونــد
چــمـان و چــران چـون پــلـنـگـان بــکـام نگون گشـتـه زین و گـسـسـتـه لگـام
هـــمـــه آلـــت زیــن بـــرو بـــر نـــگـــون رکـیـب و کــمـنـد و جــنـا پــر ز خــون
چــو بــیــژن بــدیــد آن ازو رفــت هــوش بـــرآورد چـــو شــیــر شــرزه خــروش
هـمـی گـفـت کـه ای مـهـربـان نـیک یار کــجــایـی فــگــنـده در ایـن مــرغــزار
که پـشـتـم شکسـتـی و خـسـتـی دلم کـنـون جـان شـیـرین ز تـن بـگـسـلـم
بـشـد بـر پـی اسـب بـر چـشـمـه سـار مـــر او را بـــدیــد انـــدران مـــزغـــزار
هـمـه جــوشـن تــرگ پــر خـاک و خـون فـتــاده بــدان خـسـتـگـی سـرنـگـون
فــروجــســت بــیــژن ز شــبـــرنــگ زود گــرفـــتـــش بآغـــوش در تـــنــگ زود
بــــرون کـــرد رومـــی قـــبــــا از بـــرش بـرهنه شـد از تـرگ خـسـتـه سـرش
ز بـــس خــون دویــدن تــنــش بـــود زرد دلـش پــر ز تــیـمـار و جــان پــر ز درد
بــران خــســتــگــیـهــاش بــنــهـاد روی هـمـی بــود زاری کــنـان پــیـش اوی
هـمـی گــفــت کــای نـیـک دل یـار مـن تــو رفــتــی و ایـن بــود پــیـکــار مــن
شـتــابــم کـنـون بــیـش بــایـسـت کـرد رســیــدن بـــر تـــو بـــجـــای نــبـــرد
مــگــر بــودمــی گــاه ســخــتــیـت یــار چــو بــا اهـرمــن ســاخــتــی کــارزار
کـنـون کـام دشـمـن هـمـه راسـت کـرد بـرآنـرد سـر هرچ مـی خـواسـت کـرد
بـگـفـت ایـن سـخـن بـیـژن و گـسـتـهـم بــجــنــبــیــد و بــرزد یـکــی تــیـز دم
بـبـیـژن چـنـیـن گـفـت کـای نـیـک خـواه مـکـن خـویشـتـن پـیش مـن در تـبـاه
مــرا درد تـــو بـــتـــر از مــرگ خـــویــش بـنه بـر سر خـستـه بـر تـرگ خـویش
یــکــی چــاره کــن تــا ازیــن جــایــگــاه تـــوانــی رســـانــیــدنــم نــزد شـــاه
مـــرا بـــاد چـــنـــدان هـــمـــی روزگـــار کــه بــیـنـم یـکـی چــهـره شــهـریـار
ازان پـس چـو مـرگ آیـدم بـاک نـیـسـت مـرا خـود نـهالـی بـجـز خـاک نیسـت
نـمـردسـت هرکـس کـه بـا کـام خـویش بــمـیـرد بــیـابــد سـرانـجـام خـویـش
و دیـگــر دو بــد خــواه بــا تــرس و بــاک کـه بـر دسـت مـن کـرد یزدان هـلـاک
مـگـرشــان بــزیـن بــر تــوانـی کـشــیـد وگــرنـه ســرانـشــان ز تــنـهـا بــریـد
ســـلـــیــح و ســـر نـــامـــبـــردارشـــان بـــبـــر تــا بـــدانــنــد پـــیــکــارشــان
کـــنـــی نـــزد شـــاه جـــهـــانـــدار یــاد کـه مـن ســر بــخــیـره نـدادم بــبــاد
بــسـودم بــهـر جــای بــابــخـت جــنـگ گــه نـام جــســتــن نـمــردم بــنـنـگ
بــبــیـژن نــمــود آنــگــهـی هــر دو تــور کـه بــودنـد کــشــتــه فــگـنـده بــدور
بـگـفـت این و سـسـتـی گـرفـتـش روان هـمــی بــود بــیـژن بــســر بــر نـوان
وز آن جـــایــگـــه اســـب او بـــیــدرنــگ بــیــاورد و بــگــشــاد از بـــاره تــنــگ
نــمــد زیــن بـــزیــر تــن خــفــتــه مــرد بــیـفــگــنـد و نــالــیـد چــنـدی بــدرد
هــمــه دامــن قـــرطـــه را کــرد چـــاک ابــر خـسـتـگـیـهـاش بـر بـسـت پـاک
وز آن جـــایـــگـــه ســـوی بــــالـــا دوان بـــیــامــد ز غـــم تـــیــره کــرده روان
ســـواران تـــرکـــان پــــراگـــنـــده دیـــد کـــه آمـــد ز راه بـــیـــابــــان پـــدیـــد
ز بــالــا چــو بــرق انــدر آمــد بــشــیـب دل از مــردن گــســتــهـم بــا نـهـیـب
ازان بــــیـــم دیــــده ســــواران دو تــــن بــشــمـشــیـرکـم کـرد زان انـجــمـن
ز فــتــراک بــگــشــاد زان پــس کــمـنـد ز تــرکــان یـکــی را بــگــردن فــگــنـد
ز اســـــب انـــــدر آورد و زنـــــهـــــار داد بــدان کــار بــا خــویــشــتــن یــار داد
وز آنـــجـــا بــــیـــامـــد بــــکـــردار گـــرد دمـان ســوی لــهـاک و فــرشــیـدورد
بـــدیــد آن ســـران ســـپـــه را نــگـــون فـگـنـده بــران خــاک غــرقـه بــخــون
بـسـرشـان بـر اسـبــان جـنـگـی بــپـای چـــراگــاه ســـازیــد و جـــای چـــرای
چــو بــیــژن چــنــان دیــد کــرد آفــریــن ابــر گــســتــهـم کــو ســرآورد کــیـن
بـــفـــرمـــود تـــا تـــرک زنـــهـــار خـــواه بــزیـن بــرکـشــیـد آن ســران را ز راه
بــبـسـتـنـدشـان دسـت و پـای و مـیـان کــشــیـدنـد بــر پــشــت زیـن کــیـان
وزآنــجــا ســوی گــســتــهــم تـــازیــان بـــیــامــد بـــســـان پـــلـــنــگ ژیــان
فـــرود آمــد از اســـب و او را چـــو بـــاد بـــی آزار نـــرم از بــــر زیـــن نـــهـــاد
بــدان تــرک فــرمــود تــا بــرنـشــســت بآغــــــوش او انــــــدر آورد دســــــت
ســمــنــد نــونــدش هـمــی رانــد نــرم بــروبــر هـمـی آفــریـن خــوانـد گــرم
مــــرگ زنــــده او را بــــر شــــهــــریـــار تــــوانــــد رســــانــــیـــدن از کــــارزار
هــمــی رانــد بـــیــژن پــر از درد و غــم روانــش پـــر از انـــده گـــســـتـــهــم
چــو از روزنـه ســاعــت انــدر گــذشــت خـور از گـنـبــد چـرخ گـردان بـگـشـت
جـــهــانــدار خـــســرو بـــنــزد ســپـــاه بـــیـــامـــد بــــدان دشـــت آوردگـــاه
پـــذیــره شــدنــدش ســراســر ســران هــمـــه نـــامـــداران و جـــنــگـــاوران
بـــرو خـــوانـــدنـــد آفـــریــن بـــخـــردان کــه ای شــهــریــار و ســر مــوبــدان
چـنـان هـم هـمـی بـود بــر اسـب شـاه بــدان تــا بــبــیـنـنــد رویـش ســپــاه
بــریـشــان هـمـی خــوانـد شـاه آفـریـن کـــه آبـــاد بـــادا بـــگـــردان زمـــیــن
بآیـیـن پــس پــشــت لـشـکـر چــو کـوه هــمــی رفـــت گــودرز بـــا آن گـــروه
ســر کــشــتــگــانــرا فــگــنــده نــگــون سـلیح و تـن و جـامه هاشـان بـخـون
هـــمــــان ده مــــبــــارز کــــز آوردگــــاه بــــیـــاورده بــــودنـــد گـــردان شـــاه
پــس لــشــکــر انــدر هــمــی رانــدنــد ابـــر شــهــریــار آفــریــن خــوانــدنــد
چــو گــودرز نــزدیــک خــســرو رســیــد پـــیـــاده شـــد از دور کـــو را بـــدیــد
ســتــایــش کــنــان پــهــلــوان ســپــاه بــیـامـد بــغــلــتــیـد در پــیـش شــاه
هـمـه کــشــتــگـانـرا بــخــســرو نـمـود بـگفـتـش که همرزم هر کس که بـود
گــــــروی زره را بــــــیـــــاودر گــــــیـــــو دمــان بـــا ســپــهــدار پــیــران نــیــو
ز اســب انــدر آمــد ســبــک شــهــریـار نــیــایـش هــمــی کــرد بــرکــردگــار
ز یــزدان ســـپـــاس و بـــدویــم پـــنـــاه کـــه او داد پـــیــروزی و دســـتـــگــاه
ز دادار بـــــر پـــــهــــلـــــوان آفـــــریــــن همی خـواند و بـر لشکرش همچـنین
کـــه ای نـــامـــداران فـــرخـــنــده پـــی شـمـا آتـش و دشـمـنان خـشـک نی
ســــپــــهــــدار گــــودرز بـــــا دودمــــان ز بـــهــر دل مــن چـــو آتـــش دمــان
هـمــه جــان و تــنــهــا فــدا کــرده انــد دم از شـــهـــر تـــوران بـــرآورده انـــد
کـنون گـنج و شـاهی مرا بـا شـماسـت نـدارم دریـغ از شـمـا دســت راســت
ازان پــس بــدان کـشــتــگـان بــنـگـریـد چــو روی ســپــهــدار پــیــران بــدیــد
فــــروریــــخــــت آب از دو دیـــده بــــدرد کــه کــردار نـیـکــی هـمـی یـاد کــرد
بـپـیـرانـش بـر دل ازان سـان بـسـوخـت تـو گفتـی بـدلش آتـشـی بـرفروخـت
یـکــی داســتــان زد پــس از مــرگ اوی بــــخـــون دو دیـــده بـــیـــالـــود روی
کـــه بـــخـــت بـــدســـت اژدهـــای دژم بــــدام آورد شــــیـــر شــــرزه بــــدم
بـــمـــردی نــیــابـــد کـــســـی زو رهــا چــنـیـن آمــد ایـن تــیـزچــنـگ اژدهـا
کــشــیـدی هـمـه ســالــه تــیـمـار مـن مـیـان بــسـتـه بــودی بــپــیـکـار مـن
ز خــــون ســـیـــاوش پــــر از درد بــــود بـــدانــگــه کــســی را نــیــازرد بـــود
چــنــان مــهــربــان بــود دژخــیــم شــد وزو شــهــر ایــران پــر از بــیــم شــد
مـــر او را بـــبـــرد اهــرمــن دل ز جـــای دگــرگــونــه پـــیــش انــدر آورد پـــای
فــراوان هــمــی خــیـره دادمــش پــنــد نـیـامــدش گــفــتــار مــن ســودمـنـد
از افــراســیـابــش نـه بــرگــشــت ســر کــنـون شــهـریـارش چــنـیـن داد بــر
مـکـافــات او مـا جــز ایـن خــواســتــیـم هـمـی گـاه و دیـهـیـمـش آراسـتــیـم
از انــدیـشــه مــا ســخــن درگــذشــت فـلک بـر سـرش بـر دگـرگونه گـشـت
بـــدل بـــر جــفــاکــرد بــر جــای مــهــر بــدیـن سـر دگـرگـونـه بــنـمـود چـهـر
کـــنــون پـــنــد گـــودرز و فـــرمــان مــن بــیـفــگــنـد گــفــتــار و پــیـمــان مـن
تـــــبـــــه کــــرد مــــهــــر دل پـــــاک را بـــزهــر انــدر آمــیــخــت تـــریــاک را
کــه آمــد بــجــنــگ شــمــا بــا ســپــاه کـه چـنـدان شـد از شـهـر ایران تـبـاه
ز تـــوران بـــســیــچـــیــد و آمــد دمــان کـــه ژوپـــیــن گــودرز بـــودش زمــان
پـــســـر بــــا بــــرادر کـــلـــاه و کـــمـــر سـلـیـح و سـپـاه و هـمـه بــوم و بــر
بــــداد از پــــی مـــهـــر افـــراســـیـــاب زمــانـه بــرو کــرد چــنـدیـن شــتــاب
بــفــرمــود تــا مــشــک و کــافــور نــاب بــعــنــبــر بــرآمــیـخــتــه بــا گــلــاب
تـــنــش را بـــیــالــود زان ســـربـــســـر بــکـافـور و مـشـکـش بــیـاگـنـد ســر
بــــدیــــبــــار رومــــی تــــن پــــاک اوی بـــپـــوشــیــد آن جــان نــاپـــاک اوی
یـکـی دخــمـه فـرمـود خــســرو بــمـهـر بــر آورده ســر تــا بــگـردان ســپــهـر
نـــهـــاد انـــدرو تــــخـــتــــهـــای گـــران چــنـانـچــون بــود در خــور مــهـتــران
نـــهــادنـــد مـــر پـــهــلـــوان را بـــگـــاه کــمــر بــر مـیـان و بــســر بــرکــلــاه
چــنــیــنــســت کــردار ایـن پــر فــریــب چـه مایه فـرازسـت و چـندی نشـیب
خــــــردمـــــنـــــد را دل ز کــــــردار اوی بــمــانــد هـمــی خــیـره از کــار اوی
ازان پـــــس گـــــروی زره را بــــــدیـــــد یـکـی بــاد سـرد از جـگـر بــرکـشـیـد
نـگــه کــرد خــســرو بــدان زشــت روی چـو دیوی بـسـر بـر فـروهشـتـه موی
هـمــی گــفــت کــای کــردگــار جــهـان تــو دانــی هـمــی آشــکــار و نــهـان
هــمــانــا کــه کـــاوس بـــد کــرده بـــود بـــپـــاداش ازو زهــر و کـــیــن آزمــود
کـه دیوی چـنین بـر سـیاوش گـمـاشـت ندانم جـزین کـینه بـر دل چـه داشـت
ولـــیـــکـــن بـــپـــیـــروزی یــک خـــدای جــهـانــدار نــیـکــی ده و رهـنــمــای
کــه خـــون ســـیــاوش ز افــراســـیــاب بـخـواهـم بـدین کـینـه گـیـرم شـتـاب
گـــــــروی زره را گـــــــره تـــــــا گــــــره بـــفــرمــود تـــا بـــرکــشـــیــدنــد زه
چـو بــنـدش جــداشـد سـرش را ز بــنـد بــریـدنـد هـمـچــون ســر گـوسـفـنـد
بــــفـــرمـــود او را فـــگـــنـــدن بــــه آب بــگـفـتــا چــنـیـن بــیـنـم افـراسـیـاب
بـــبـــد شــاه چـــنــدی بـــران رزمــگــاه بـــدان تـــا کــنــد ســازکــار ســپـــاه
دهــد پــادشــاهــی کــرا در خــورســت کـسـی کـز در خـلعـت و افـسـرسـت
بــــگـــودرز داد آن زمـــان اصــــفـــهـــان کــلــاه بـــزرگــی و تـــخـــت مــهــان
بـــــانــــدازه انــــدر خــــور کــــارشــــان بــیـاراســت خــلـعــت ســزاوارشــان
از آنــهــا کــه بــودنــد مــانــده بـــجــای کـه پـیـرانـشـان بــد سـرو کـد خـدای
فـــرســـتـــاده آمـــد بـــنــزدیــک شـــاه خــردمــنــد مــردی ز تــوران ســپـــاه
کــه مــا شـــاه را بـــنــده و چـــاکــریــم زمـیـن جــز بــفــرمــان او نـســپــریـم
کــس از خــواســت یـزدان نــیـابــد رهـا اگـــــر چـــــه شـــــود در دم اژدهــــا
جــهـانــدار دانــد کــه مــا خــود کــیـیـم مـیـان تــنـگ بــسـتـه ز بــهـر چـیـیـم
نــبـــدمــان بـــکـــار ســـیــاوش گـــنــاه بـــبـــرد اهـــرمـــن شـــاه را دل ز راه
کـه تــوران ز ایـران هـمـه پــر غـمـسـت زن و کــودک خــرد در مــاتـــمــســت
نـــه بـــر آرزو کـــیــنــه خـــواه آمـــدیــم ز بـــهــر بـــر و بـــوم و گـــاه آمــدیــم
ازیــن جـــنــگ مــا را بـــد آمــد بـــســـر پـسـر بــی پـدر شـد پـدر بــی پـسـر
بــجــان گــر دهـد شــاهـمــان زیـنــهــار بــبــنـدیـم پـیـشـش مـیـان بــنـده وار
بــدیـن لـشـکـر انـدر بــس مـهـتــرسـت کـجــا بــنـدگـی شـاه را در خـورسـت
گــنــهــکــار اویــیــم و او پــادشــاســت ازو هـــرچ آیـــد بـــمـــا بـــر رواســـت
ســـران ســربـــســر نــزد شــاه آوریــم بـــســی پــوزش انــدر گــنــاه آوریــم
گــر از مــا بــدلــش انــدرون کــیـن بــود بـــریــدن ســر دشــمــن آیــیــن بــود
ور ایـدونــک بــخــشــایـش آرد رواســت هـمـان کـرد بــایـد کـه او را هـواسـت
چــو بــشــنـیـد گـفــتــار ایـشــان بــدرد بـــبـــخــشــودشــان شــاه آزاد مــرد
بــــفـــرمـــود تـــا پــــیـــش او آمـــدنـــد بـــــران آرزو چــــاره جــــو آمــــدنــــد
هــمــه بــر نــهــادنــد ســر بــر زمــیــن پــر از خــون دل و دیـده پــر آب کــیـن
ســپــهـبــد ســوی آســمـان کـرد ســر کـــــه ای دادگــــر داور چـــــاره گــــر
همان لشکرسـت این که سـر پـر ز کین همـی خـاک جـسـتـنـد ز ایران زمـین
چــــنـــیـــن کـــردشــــان ایـــزد دادگـــر نـه رای و نـه دانـش نـه پـای و نـه پـر
بـــدو دســـت یـــازم کـــه او یـــار بـــس ز گــیــتــی نــخــواهــیـم فــریــادرس
بــدیـن داســتــان زد یــکــی نــیـک رای کــه از کــیــن بــزیــن انــدر آورد پــای
کـه این بـاره رخـشـنـده تـخـت مـنسـت کـنـون کــار بــیـدار بــخــت مـنـســت
بــدیـن کــیـنـه گـر تــخــت و تــاج آوریـم و گــر رســم تـــابـــوت ســـاج آوریــم
و گـــرنــه بـــچـــنــگ پـــلـــنــگ انـــدرم خــور کــرگـســانـســت مـغــز ســرم
کــنـون بــر شــمــا گــشــت کــردار بــد شـنـاسـد هـر آنـکـس کـه دارد خــرد
نـیم مـن بـخـون شـمـا شـسـتـه چـنـگ کـه گـیـرم چـنـیـن کـار دشـوار تــنـگ
هــمــه یــکـــســـره در پـــنــاه مــنــیــد و گــر چــنــد بــدخــواه گــاه مــنــیــد
هر آنکـس کـه خـواهد نـبـاشـد رواسـت بـدین گفـتـه افـزایش آمد نه کـاسـت
هر آنکس که خواهد سوی شاه خویش گـــذارد نـــگـــیـــرم بـــرو راه پـــیــش
ز کـــمـــی و بـــیــشـــی و از رنـــج و آز بــنــیــروی یــزدان شــدم بــی نــیــاز
چــو تــرکــان شــنـیـدنـد گـفــتــار شــاه ز ســر بــر گـرفــتــنـد یـکـســر کـلـاه
بـــپـــیــروزی شــاه خــســتــو شــدنــد پــلـنـگـان جــنـگـی چــو آهـو شـدنـد
بــفــرمــود شــاه جــهــان تــا ســلــیــح بـــیــارنــد تــیــغ و ســنــان و رمــیــح
ز بـــر گـــســـتـــوان و ز رومــی کـــلــاه یـکــی تــوده کــردنــد نــزدیـک شــاه
بــگــرد انـدرش ســرخ و زرد و بــنـفــش زدنــد آن ســرافــراز تــرکــان درفــش
بـــخـــوردنـــد ســـوگـــنــدهــای گـــران کــه تــا زنــده ایـم از کــران تــا کــران
هــمــه شــاه را چـــاکــر و بـــنــده ایــم هـمــه دل بــمــهــر وی آگــنــده ایـم
چــو ایــن کــرده بـــودنــد بــیــدار شــاه بـبـخـشـیـد یـکـسـر هـمـه بـر سـپـاه
ز هـمـشــان پــس آنـگـه پــراگـنـده کـرد هـمـه بــومـش از مـردم آگــنـده کــرد
ازان پـــس خـــروش آمــد از دیــده گـــاه کـــه گـــرد ســــواران بــــرآمـــد ز راه
سـه اسـب و دو کشتـه بـرو بـسـتـه زار هـمــی بــیـنـم از دور بــا یـک ســوار
هـــمـــه نـــامـــداران ایـــران ســــپــــاه نـهـادنـد چــشـم از شـگـفـتــی بــراه
کــه تــا کــیـســت از مـرز تــوران زمـیـن کـه یارد گـذشـتـن بـرین دشـت کـین
هــم انــدر زمـــان بـــیــژن آمـــد دمـــان بـــبـــازو بـــزه بـــر فــگــنــده کــمــان
بــر اســبــان چــو لـهـاک و فـرشــیـدورد فــگـنـده نـگـونـســار پــرخــون و گـرد
بــر اســبــی دگــر بــر پــر از درد و غــم بآغــوش تــرک انــدرون گــســتــهــم
چــو بــیـژن بــنـزدیـک خــســرو رســیـد ســر تــاج و تــخــت بــلـنـدش بــدیـد
بــبــوســیــد و بــر خــاک بــنــهــاد روی بــشــد شــاد خــســرو بــدیــدار اوی
بـپـرسـیـد و گـفـتـش کـه ای شـیر مـرد کـجــا رفــتــه بــودی ز دشــت نـبــرد
ز گـســتــهـم بــیـژن ســخــن یـاد کــرد ز لـــهـــاک وز گـــرد فـــرشــــیـــدورد
وزان خـــســـتـــه و زاری گــســـتـــهــم ز جــنــگ ســواران وز بـــیــش و کــم
کــنــون آرزو گــســتــهـم را یـکــیـســت کـه آن کـار بـر شـاه دشـوار نـیـسـت
بــــدیـــدار شـــاه آمـــدســـتـــش هـــوا وزان پـــــس اگــــر مــــیــــرد او را روا
بــــفـــرمـــود پــــس شـــاه آزرم جـــوی کـه بــردنـد گـسـتـهـم را پــیـش اوی
چــنــان نــیــک دل شــد ازو شــهــریــار کــه از گــریـه مـژگــانـش آمــد بــبــار
چـنـان بـد ز بـس خـسـتـگـی گـسـتـهم کـه گـفـتـی هـمـی بــرنـیـامـدش دم
یـکــی بــوی مـهـر شــهـنـشــاه یـافــت بـپـیـچـیـد و دیـده سـوی او شـتـافـت
بــــبــــاریـــد از دیـــدگــــان آب مــــهــــر سـپـهـبـد پـر از آب و خـون کـرد چـهـر
بـــزرگـــان بـــرو زار و گــریــان شـــدنــد چــو بــر آتــش تــیـز بــریـان شــدنــد
دریــغ آمــد او را ســپـــهــبـــد بـــمــرگ کـه سـندان کین بـد سـرش زیر تـرگ
ز هـوشـنـگ و طـهـمـورث و جــمـشـیـد یـکـی مـهـره بـد خـسـتـگـان را امـیـد
رســـیــده بـــمـــیــراث نـــزدیــک شـــاه بــبــازوش بــرداشـتــی ســال و مـاه
چـو مـهر دلـش گـسـتـهم را بـخـواسـت گـشـاد آن گـرانمایه از دسـت راسـت
ابــر بــازوی گــســتــهــم بــربــبــســت بـمـالـیـد بــر خـسـتـگـیـهـاش دسـت
پــزشــکـان کـه از روم و ز هـنـد وچــیـن چــه از شــهـر یـونـان و ایـران زمــیـن
بــبــالـیـن گـسـتـهـمـشـان بــر نـشـانـد ز هر گـونه افـسـون بـر و بـر بـخـوانـد
وز آنـــجـــا بـــیــامـــد بـــجـــای نـــمـــاز بــسـی بــا جــهـان آفـریـن گـفـت راز
دو هـفـتــه بــرآمـد بــران خـسـتــه مـرد سـر آمـد همـه رنج و سـخـتـی و درد
بــر اســبــش بــبــردنــد نــزدیـک شــاه چــو شـاه انـدرو کـرد لـخــتــی نـگـاه
بـــایــرانـــیــان گـــفـــت کـــز کـــردگـــار بــود هـر کـســی شــاد و بــه روزگـار
ولـیـکـن شــگـفــتــســت ایـن کــار مـن بــدیـن راســتــی بــر شــده یـار مـن
بـــپـــیــروزی انــدر غـــم گــســـتـــهــم نـــکـــرد ایـــن دل شـــادمـــان را دژم
بـــخـــوانــد آن زمـــان بـــیــژن گـــیــو را بـــــدو داد دســـــت گــــو نــــیــــو را
کـه تـو نـیـک بــخـتـی و یـزدان شـنـاس مـدار از تــن خــویـش هـرگــز هـراس
هــمــه مــهــر پــروردگــارســت و بــس نـدانـم بــگـیـتــی جــز او هـیـچ کـس
کـــه اویــســـت جـــاویـــد فـــریـــادرس بـسـخـتـی نگیرد جـز او دسـت کـس
اگــــر زنـــده گــــردد تــــن مـــرده مـــرد جــهـانــدار گــســتــهـم را زنـده کــرد
بـــدآنــگــه بـــدو گـــفـــت تـــیــمــار دار چــو بــیـژن نــبــیـنـد کــس از روزگــار
کـــزو رنـــج بـــر مـــهــر بـــگـــزیــده ای سـتـایش بـدین گـونـه بـشـنـیـده ای
بــزیـبــد بــبــد شــاه یـک هـفــتــه نــیـز درم داد و دیـنــار و هــر گــونــه چــیـز
فــرســتـــاد هــر ســو فــرســتـــادگــان بـــــنـــــزد بــــــزرگـــــان و آزادگـــــان
چــو از جــنـگ پــیـران شـدی بــی نـیـاز یـکـی رزم کـیـخـسـرو اکـنـون بــسـاز

گروه کتاب پایگاه خبری شاعر


منبع : درج
آخرین اخبار شعر و ادبیات