جــهـان چــون بــزاری بــرآیـد هـمــیبــدو نــیــک روزی ســرآیــد هــمــیچــو بـــســتـــی کــمــر بـــر در راه آزشــود کــار گــیــتــیـت یـکــســر د…
| جــهـان چــون بــزاری بــرآیـد هـمــی | بــدو نــیــک روزی ســرآیــد هــمــی |
| چــو بـــســتـــی کــمــر بـــر در راه آز | شــود کــار گــیــتــیـت یـکــســر دراز |
| بـیک روی جـسـتـن بـلندی سزاست | اگــــر در مـــیـــان دم اژدهـــاســــت |
| و دیـگــر کــه گــیــتــی نــدارد درنــگ | سرای سپـنجی چه پـهن و چه تـنگ |
| پـــرســتـــنــده آز و جـــویــای کــیــن | بــگـیـتــی ز کــس نـشــنـود آفــریـن |
| چــو ســرو سـهـی گـوژ گـردد بــبــاغ | بــدو بــر شـود تــیـره روشــن چــراغ |
| کـنـد بــرگ پـژمـرده و بــیـخ سـسـت | سرش سوی پـستـی گراید نخـست |
| بـــرویــد ز خــاک و شــود بـــاز خــاک | همه جـای تـرسست و تـیمار و بـاک |
| ســـر مــایــه مــرد ســـنــگ و خـــرد | ز گــیــتـــی بـــی آزاری انــدر خــورد |
| در دانـــش و آنـــگـــهــی راســـتـــی | گــریـن دو نـیـابــی روان کــاســتــی |
| اگــر خــود بــمــانــی بــگــیـتــی دراز | ز رنـــج تـــن آیــد بـــرفـــتـــن نـــیــاز |
| یـکــی ژرف دریـاســت بــن نــاپــدیـد | در گــــنـــج رازش نـــدارد کــــلـــیـــد |
| اگــر چـــنــد یــابـــی فــزون بـــایــدت | هــمــان خــورده یـک روز بــگــزایـدت |
| سه چـیزت بـبـاید کزان چـاره نیسـت | وزو بــر سـرت نـیـز پـیـغـاره نـیـسـت |
| خـوری گـر بـپـوشـی و گـر گـسـتـری | سـزد گـرد بــدیـگـر سـخــن نـنـگـری |
| چـو زین سـه گذشتـی همه رنج و آز | چــه در آز پــیـچــی چــه انــدر نــیـاز |
| چـو دانـی کـه بــر تــو نـمـانـد جـهـان | چه پـیچی تـو زان جـای نوشین روان |
| بــخـور آنـچ داری و بــیـشـی مـجـوی | کـــه از آز کـــاهــد هــمـــی آبـــروی |
| *** | |
| دل شــاه تــرکـان چــنـان کـم شـنـود | هــمــیــشــه بـــرنــج از پــی آز بــود |
| ازان پـس کـه بــرگـشـت زان رزمـگـاه | کـه رسـتـم بــرو کـرد گـیـتـی سـیـاه |
| بــشــد تــازیـان تــا بــخــلــخ رســیـد | بـنـنـگ از کـیـان شـد سـرش نـاپـدید |
| بـــــکـــــاخ انــــدر آمــــد پـــــرآزار دل | ابــــا کــــاردانــــان هــــشــــیــــاردل |
| چــو پــیـران و گــرســیـوز رهـنــمــون | قـراخـان و چـون شـیـده و گـرسـیـون |
| بـرایـشـان هـمـه داسـتـان بـرگـشـاد | گـذشـتــه سـخـنـهـا هـمـه کـرد یـاد |
| کــه تــا بــرنـهـادم بــشــاهـی کــلـاه | مـرا گـشـت خـورشـید و تـابـنده مـاه |
| مــرا بــود بــر مــهــتــران دســتــرس | عـــنــان مــرا بـــرنــتـــابـــیــد کـــس |
| ز هــنـــگـــام رزم مـــنــوچـــهــر بـــاز | نــبـــد دســـت ایــران بـــتـــوران دراز |
| شــبــیـخــون کــنـد تــا در خــان مــن | از ایــران بـــیــازنـــد بـــر جـــان مـــن |
| دلــــاور شــــد آن مـــردم نـــادلـــیـــر | گــوزن انــدر آمــد بــبــالــیــن شــیــر |
| بــریـن کــیـنــه گــر کــار ســازیـم زود | وگـــرنـــه بــــرآرنـــد زیـــن مـــرز دود |
| ســزد گـر کـنـون گـرد ایـن کــشــورم | ســراسـر فـرســتــادگـان گـســتــرم |
| ز تـــرکـــان وز چـــیــن هــزاران هــزار | کـــمـــربـــســـتـــگـــان از در کـــارزار |
| بـــیــاریــم بـــر گــرد ایــران ســـپـــاه | بــســازیـم هـر ســو یـکــی رزمـگـاه |
| هـمـه مـوبـدان رای هـشـیـار خـویش | نـهـادنـد بــا گـفـت ســالـار خــویـش |
| کـه مـا را ز جـیـحـون بـبـایـد گـذشـت | زدن کوس شـاهی بـران پـهن دشت |
| بآمـوی لــشــکــر گــهـی ســاخــتــن | شــب و روز نآســودن از تـــاخـــتـــن |
| که آن جـای جـنگست و خون ریختـن | چـه بــا گـیـو و بــا رسـتــم آویـخـتـن |
| ســرافــراز گــردان گــیـرنــده شــهــر | هـمــه تــیـغ کــیـن آب داده بــه زهـر |
| چـو افـراسـیـاب آن سـخـنـهـا شـنـود | بـرافـروخـت از بـخـت و شـادی نمـود |
| ابـــر پـــهــلـــوانــان و بـــر مـــوبـــدان | بـــکـــرد آفـــریــنـــی بـــرســـم ردان |
| نـویـســنـده نـامــه را پــیـش خــوانـد | سـخـنـهـای بـایسـتـه چـنـدی بـرانـد |
| فـرسـتــادگـان خـواسـت از انـجــمـن | بــنــزدیـک فــغــفــور و شــاه خــتــن |
| فــرســتــاد نـامـه بــه هـر کـشــوری | بـــهــر نــامــداری و هــر مــهــتـــری |
| سپه خواست کاندیشه جنگ داشت | ز بـیژن بـدان گـونـه دل تـنـگ داشـت |
| دو هـفـتــه بــرآمـد ز چــیـن و خــتــن | ز هر کـشـوری شـد سـپـاه انـجـمـن |
| چـو دریـای جـوشـان زمـیـن بــردمـیـد | چـنان شـد که کـس روز روشـن ندید |
| گــلــه هـرچ بــودش ز اســبــان یـلــه | بــشــهــر انــدر آورد یـکــســر گــلــه |
| هـمــان گــنــجــهـا کــز گــه تــور بــاز | پـدر بــر پـسـر بـر هـمـی داشـت راز |
| ســر بــدره هـا را گــشــادن گــرفــت | شـــب و روز دیــنـــار دادن گـــرفـــت |
| چــو لـشـکـر سـراسـر شـد آراسـتــه | بــدان بـی نـیـازی شـد از خـواسـتـه |
| ز گــردان گــزیـن کــرد پــنــجــه هـزار | هــمــه رزم جــویــان ســازنــده کــار |
| بــشـیـده کـه بــودش نـبــرده پــســر | ز گـــردان جـــنــگــی بـــرآورده ســـر |
| بــدو گـفــت کـیـن لـشــکـر ســرفـراز | ســـپــــردم تـــرا راه خـــوارزم ســـاز |
| نــگــهــبـــان آن مــرز خــوارزم بـــاش | هـمـیـشـه کـمـربــسـتــه رزم بــاش |
| دگــر پـــنــجـــه از نــامــداران چــیــن | بـــفــرمــود تــا کــرد پــیــران گــزیــن |
| بـــدو گــفــت تــا شــهــر ایــران بــرو | مـمـان رخـت و مـه تـخـت سـالـار نـو |
| در آشــتــی هــیــچ گــونــه مــجــوی | سـخـن جـز بـجـنگ و بـکـینه مـگـوی |
| کــســی کــو بــرد آب و آتــش بــهـم | ابــر هـر دوان کـرده بــاشــد ســتــم |
| دو پــر مــایـه بــیــدار و دو پــهــلــوان | یـکـی پـیـر و بـاهـوش و دیـگـر جـوان |
| بـــرفــتــنــد بـــا پـــنــد افــراســیــاب | بآرام پـــیـــر و جـــوان بـــر شـــتـــاب |
| ابـــا تـــرگ زریــن و کــوپـــال و تــیــغ | خــروشــان بــکــردار غــرنــده مــیــغ |
| پــس آگـاهـی آمـد بــه پــیـروز شــاه | کــه آمــد ز تــوران بـــایــران ســپــاه |
| جــفـاپــیـشـه بــدگـوهـر افـراســیـاب | ز کــیـنــه نـیـایـد شــب و روز خــواب |
| بــرآورد خــواهـد هـمـی ســر ز نـنـگ | ز هر سـو فـرسـتـاد لـشـکـر بـجـنـگ |
| هـمــی زهـر ســایـد بــنـوک ســنـان | کـه تــابــد مـگـر ســوی ایـران عـنـان |
| سـواران جــنـگـی چـو سـیـصـد هـزار | بـجـیحـون هـمـی کـرد خـواهـد گـذار |
| سـپـاهـی کـه هـنـگـام نـنـگ و نـبـرد | ز جــیــحــون بــگــردون بـــرآورد گــرد |
| دلـــیـــران بـــدرگـــاه افـــراســـیـــاب | ز بــانــگ تــبــیـره نــیــابــنــد خــواب |
| ز آوای شــــیــــپـــــور و زخــــم درای | تـو گـویـی بــرآیـد هـمـی دل ز جـای |
| گـر آیـد بــایـران بــجــنـگ آن ســپــاه | هــــژبــــر دلــــاور نــــیـــایـــد بــــراه |
| سـر مـرز تــوران بــه پــیـران ســپــرد | سـپــاهـی فـرسـتــاد بــا او نـه خـرد |
| ســوی مــرز خــوارزم پــنــجــه هــزار | کــمــربـــســتـــه رفــت از در کــارزار |
| ســپــهــدارشــان شــیـده شــیـر دل | کـز آتـش سـتــانـد بــشـمـشـیـر دل |
| ســپــاهـی بــکـردار پــیـلـان مـسـت | که بـا جـنگ ایشان شود کوه پـسـت |
| چــو بــشــنـیـد گــفــتــار کــاراگـهـان | پـرانـدیشـه بـنـشـسـت شـاه جـهان |
| بــکــاراگـهـان گـفــت کـای بــخــردان | مـن ایـدون شـنـیـدسـتـم از مـوبـدان |
| کـه چــون مـاه تــرکـان بــرآیـد بــلـنـد | ز خــورشــیــد ایــرانــش آیــد گــزنــد |
| ســیــه مــارکــورا ســر آیــد بـــکــوب | ز سـوراخ پـیچـان شـود سـوی چـوب |
| چـو خـسـرو بــه بــیـداد کـارد درخـت | بــگـردد بــرو پــادشــاهـی و تــخــت |
| هـمـه مـوبـدان را بـر خـویـش خـوانـد | شـنیده سـخـن پـیش ایشـان بـرانـد |
| نــشــســتــنــد بــا شــاه ایـران بــراز | بــــزرگــــان فــــرزانــــه و رزم ســــاز |
| چـو دسـتـان سـام و چـو گـودرز و گیو | چـو شـیـدوش و فـرهـاد و رهـام نـیو |
| چـو طـوس و چـو رسـتـم یل پـهـلـوان | فــریــبـــرز و شــاپـــور شــیــر دمــان |
| دگــر بــیــژن گــیــو بـــا گــســتــهــم | چــو گـرگـیـن چـون زنـگـه و گـژدهـم |
| جــزیـن نــامــداران لــشــکــر هــمــه | کــه بـــودنــد شــاه جــهــان را رمــه |
| ابــا پــهـلـوانـان چــنـیـن گـفـت شـاه | کـه تـرکـان همـی رزم جـوینـد و گـاه |
| چو دشمن سپـه کرد و شد تیز چنگ | بــبــایـد بــسـیـچــیـد مـا را بــجــنـگ |
| بــــفـــرمـــود تـــا بـــوق بــــا گـــاودم | دمـیـدنـد و بــســتــنـد رویـیـنـه خــم |
| از ایـوان بــه مــیـدان خــرامـیـد شــاه | بـــیــاراســتـــنــد از بـــر پـــیــل گــاه |
| بــزد مـهـره در جـام بــر پــشـت پـیـل | زمـیـن را تــو گـفـتــی بــرانـدود نـیـل |
| هـوا نـیـلـگـون شـد زمـین رنـگ رنـگ | دلــیـران لــشــکــر بــســان پــلــنـگ |
| بــچـنـگ انـدرون گـرز و دل پـر ز کـیـن | ز گـردان چـو دریـای جـوشـان زمـیـن |
| خـــروشــی بـــرآمــد ز درگــاه شـــاه | کــه ای پــهــلــوانــان ایــران ســپــاه |
| کـسـی کـو بــسـایـد عـنـان و رکـیـب | نـبــایـد کـه یـابــد بــخــانـه شـکـیـب |
| بــــفـــرمـــود کـــز روم وز هـــنـــدوان | ســـواران جـــنــگــی گــزیــده گــوان |
| دلـــیــران گـــردنـــکـــش از تـــازیـــان | بــســیــچــیـده جــنــگ شــیـر ژیــان |
| کـمـربـسـتـه خـواهـنـد سـیصـد هـزار | ز دشــــت ســــواران نـــیـــزه گــــزار |
| هـر آنــکــو چــهـل روزه را نــزد شــاه | نــیــایـد نــبــیـنــد بــســر بــر کــلــاه |
| پــراگــنــده بــر گــرد کــشــور ســوار | فــرســتـــاده بـــا نــامــه شــهــریــار |
| دو هـفــتــه بــرآمـد بــفــرمــان شــاه | بــجــنـبــیـد در پــادشـاهـی ســپــاه |
| ز لـشـکـر همـه کـشـور آمـد بـجـوش | زگـیـتــی بــر آمـد ســراسـر خــروش |
| بــشــبــگــیــر گــاه خــروش خــروس | ز هـر سـوی بــرخـاسـت آوای کـوس |
| بــزرگــان هـر کــشــوری بــا ســپــاه | نــهـادنــد ســر ســوی درگــاه شــاه |
| در گـــنــجـــهــای کـــهــن بـــاز کـــرد | ســــپـــــه را درم دادن آغــــاز کــــرد |
| هـمـه لـشـکـر از گـنـج و دیـنـار شـاه | بــســر بــر نــهــادنــد گــوهـر کــلــاه |
| بـه بـر گسـتـوان و بـجـوشـن چـو کوه | شـدند انـجـمـن لـشـکـری همـگـروه |
| چـو شـد کـار لـشـکـر همه سـاخـتـه | وزیـــشـــان دل شـــاه پـــرداخـــتـــه |
| نـخــســتــیـن ازان لــشــکــر نـامـدار | ســواران شـمـشـیـر زن ســی هـزار |
| گـزیـن کـرد خـسـرو بـرسـتـم سـپـرد | بــدو گــفــت کــای نــامــبــردار گــرد |
| ره سـیـسـتـان گـیـر و بــرکـش بـگـاه | بـــهــنــدوســتــان انــدر آور ســپـــاه |
| ز غـــزنـــیــن بـــرو تـــا بـــراه بـــریــن | چـو گـردد تـرا تــاج و تـخـت و نـگـیـن |
| چــو آن پــادشـاهـی شـود یـکـســره | بآبـــشــخـــور آیــد پـــلــنــگ و بـــره |
| فـــرامـــرز را ده کـــلـــاه و نـــگـــیـــن | کـسـی کـو بـخـواهد ز لشـکـر گـزین |
| بــزن کـوس رویـیـن و شـیـپـور و نـای | بـکـشـمیر و کـابـل فـزون زین مـپـای |
| کـه مـا را ســر از جــنـگ افـراسـیـاب | نـیـابــد هـمـی خــورد و آرام و خـواب |
| الــانــان و غــزدژ بـــلــهــراســـب داد | بــدو گـفـت کـای گـرد خــســرو نـژاد |
| بـــرو بـــا ســپــاهــی بــکــردار کــوه | گـزیـن کــن ز گــردان لـشــکــر گـروه |
| ســــواران شـــایـــســــتــــه کـــارزار | بـــبـــر تــا بـــرآری ز دشــمــن دمــار |
| بــاشـکـش بــفـرمـود تــا سـی هـزار | دمـــنـــده هـــژبـــران نـــیـــزه گـــزار |
| بـــرد ســوی خــوارزم کــوس بـــزرگ | ســپـــاهــی بـــکــردار درنــده گــرگ |
| زنـــد بـــر در شـــهـــر خـــوارزم گـــاه | ابـــا شــیــده رزم زن کــیــنــه خــواه |
| ســــپــــاه چــــهـــارم بــــگـــودرز داد | چـــه مـــایــه ورا پـــنـــد و انــدرز داد |
| کـــه رو بـــا بـــزرگـــان ایــران بـــهــم | چـو گـرگین و چـون زنگه و گـسـتـهم |
| زواره فـــریــبـــرز و فـــرهــاد و گـــیــو | گـــرازه ســـپـــهــدار و رهـــام نـــیــو |
| بـفـرمـود بـسـتـن کـمـرشـان بـجـنگ | سـوی رزم تــوران شـدن بــی درنـگ |
| ســـپـــهــدار گــودرز کـــشـــوادگـــان | هـــمـــه پـــهـــلـــوانـــان و آزادگـــان |
| نـشـسـتـنـد بــر زیـن بــفـرمـان شـاه | ســپــهــدار گــودرز پــیــش ســپـــاه |
| بـــگــودرز فــرمــود پـــس شــهــریــار | چــو رفــتــی کـمـر بــســتــه کــارزار |
| نــگــر تــا نــیـازی بــه بــیـداد دســت | نـــگـــردانــی ایــوان آبـــاد پـــســـت |
| کـسـی کـو بــجـنـگـت نـبـنـدد مـیـان | چــنـان ســاز کـش از تــو نـایـد زیـان |
| کــه نــپــســنـدد از مــا بــدی دادگــر | سـپــنـجـسـت گـیـتـی و مـا بــرگـذر |
| چـو لـشـکـر سـوی مـرز تــوران بــری | مـــن تــــیـــز دل را بآتــــش ســـری |
| نـگـر تــا نـجــوشــی بــکـردار طــوس | نـبــنـدی بــهـر کــار بــر پــیـل کـوس |
| جـهـانـدیده ای سـوی پـیران فـرسـت | هــشــیـوار وز یــادگــیـران فــرســت |
| بــپــنـد فــراوانـش بــگــشــای گـوش | بـــرو چــادر مــهــربـــانــی بـــپـــوش |
| بــهــر کــار بــا هــر کــســی دادکــن | ز یــزدان نــیــکــی دهــش یــاد کــن |
| چـنـین گـفـت سـالـار لـشـکـر بـشـاه | کـه فـرمـان تـو بــرتـر از شـیـد و مـاه |
| بـدان سـان شوم کم تـو فرمان دهی | تــو شــاه جــهـانـداری و مــن رهـی |
| بــــرآمـــد خـــروش از در پـــهـــلـــوان | ز بــانــگ تــبــیـره زمــیـن شــد نـوان |
| بــلــشــکــر گــه آمـد دمـادم ســپــاه | جــهـان شـد ز گـرد ســواران ســیـاه |
| بـه پـیش سـپـاه اندرون پـیل شست | جـهان پـست گشتـه ز پـیلان مست |
| وزان ژنــده پــیـلــان جــنـگــی چــهـار | بــــیـــاراســـتــــه از در شـــهـــریـــار |
| نـهـادنـد بــر پــشـتــشـان تــخــت زر | نـشـســتــنـگـه شــاه بــا زیـب و فـر |
| بــگــودرز فــرمـود تــا بــر نـشــســت | بــران تــخــت زر از بــر پــیـل مـسـت |
| بـرانگـیخـت پـیلـان و بـرخـاسـت گـرد | مــر آن را بــنـیـک اخــتــری یـاد کــرد |
| کـــه از جـــان پـــیـــران بـــرآریــم دود | بــران سـان کـه گـرد پــی پـیـل بــود |
| بــی آزار لــشــکــر بـــفــرمــان شــاه | هـمـی رفـت مـنـزل بــمـنـزل سـپـاه |
| چــو گــودرز نــزدیــک زیــبــد رســیــد | سـران را ز لـشـکـر هـمـی بــرگـزیـد |
| هـــزاران دلـــیــران خـــنـــجـــر گـــزار | ز گـــردان لــشـــکـــر دلـــاور ســـوار |
| از ایـــرانــــیـــان نــــامــــور ده هــــزار | ســخـــن گــوی و انــدر خــور کــارزار |
| سـپـهـدار پـس گـیـو را پـیـش خـوانـد | هـمــه گــفــتــه شــاه بــا او بــرانــد |
| بــدو گـفــت کــای پــور ســالـار ســر | بــرافـراخــتــه ســر ز بــســیـار ســر |
| گـزیـن کـردم انـدر خــورت لـشــکـری | کـه هـسـتـنـد سـالـار هـر کـشـوری |
| بــدان تــا بــنــزدیــک پــیــران شــوی | بــگــویــی و گــفــتــار او بــشــنــوی |
| بـگـویی بـه پـیـران کـه مـن بـا سـپـاه | بــزیــبــد رســیـدم بــفــرمــان شــاه |
| شـناسـی تـو گفـتـار و کـردار خـویش | بــی آزاری و رنـج و تــیـمـار خــویـش |
| هـمــه شــهـر تــوران بــدی را مـیـان | بـــبـــســتــنــد بـــا نــامــدار کــیــان |
| فـــریـــدون فـــرخ کـــه بـــا داغ و درد | ز گــیــتــی بــشــد دیــده پــر آب زرد |
| پــــر از درد ایـــران پــــر از داغ شـــاه | کــه بــا ســوک ایـرج نــتــابــیـد مــاه |
| ز تــرکــان تــو تــنــهـا ازان انــجــمــن | شـنـاسـی بـمـهـر و وفـا خـویـشـتـن |
| دروغـسـت بــر تـو هـمـیـن نـام مـهـر | نــبــیــنــم بـــدلــت انــدر آرام مــهــر |
| هـمــانــســت کآن شــاه آزرمــجــوی | مــرا گــفــت بــا او هـمـه نـرم گــوی |
| ازان کــــو بـــــکــــارســـــیــــاوش رد | بــیــفــگــنــد یــک روز بـــنــیــاد بـــد |
| بــنـزد مـنـش دســتــگـاهـسـت نـیـز | ز خــون پــدر بــیـگــنــاهـســت نــیـز |
| گـنـاهـی کـه تــا ایـن زمـان کـرده ای | ز شــاهــان گــیــتـــی کــه آزرده ای |
| هـمــی شــاه بــگــذارد از تــو هـمــه | بــدی نـیـکــی انـگــارد از تــو هـمــه |
| نـبــایـد کـه بــر دســت مـا بــر تــبــاه | شــوی بــر گـذشــتــه فــراوان گـنـاه |
| دگــر کــز پــی جــنــگ افــراســیــاب | زمـانـه هـمـی بــر تـو گـیـرد شـتــاب |
| بــــزرگــــان ایـــران و فــــرزنـــد مـــن | بــخــوانـنـد بــر تــو هـمـه پــنـد مــن |
| سـخـن هـرچ دانـی بـدیشـان بـگـوی | وزیشـان هـمـیدون سـخـن بـازجـوی |
| اگــر راســت بــاشــد دلــت بــا زبــان | گـذشـتـی ز تـیمـار و رسـتـی بـجـان |
| بـر و بـوم و خـویـشـانـت آبـاد گـشـت | ز تـــیــغ مــنــت گــردن آزاد گــشــت |
| ور از تــــو پــــدیــــدار آیــــد گــــنــــاه | نـمـانـد بــتــو مـهـر و تــخــت و کـلـاه |
| نـجــویـم بــریـن کــیـنـه آرام و خــواب | مــن و گــرز و مــیــدان افــراســیــاب |
| کـزو شـاه مـا را بــکـیـن خــواســتــن | نـبــایـد بــســی لـشــکــر آراســتــن |
| مـگـر پـنـد مـن سـربــسـر بــشـنـوی | بــگــفــتــار هـشــیـار مــن بــگــروی |
| نخـسـتـین کسـی کو پـی افگند کین | بــخـون ریـخـتـن بـرنـوشـت آسـتـیـن |
| بـــخـــون ســیــاوش یــازیــد دســـت | جـهـانـی بــه بـیـداد بــر کـرد پـسـت |
| بــســان ســگــانــش ازان انــجــمــن | بــبــنـدی فـرســتــی بــنـزدیـک مـن |
| بــدان تــا فـرســتــم بــنـزدیـک شــاه | چه شان سر ستاند چه بـخشد کلاه |
| تــو نـشــنـیـدی آن داســتــان بــزرگ | کــه شــیــر ژیــان آورد پــیـش گــرگ |
| کـه هر کـو بـخـون کیان دسـت آخـت | زمـانـه بـجـز خـاک جـایش نـسـاخـت |
| دگــر هـرچ از گــنــج نـزدیـک تــســت | هـمـه دشـمـن جـان تــاریـک تـسـت |
| ز اســـپـــان پـــرمـــایــه و گـــوهــران | ز دیـــبــــا و دیـــنـــار وز افـــســــران |
| ز تـرگ و ز شـمـشـیـر و بـرگـسـتـوان | ز خــفــتـــان، وز خــنــجــر هــنــدوان |
| هـمــه آلــت لــشــکــر و ســیـم و زر | فـرســتــی بــنـزدیـک مـا سـربــسـر |
| بــه بــیـداد کــز مـردمـان بــســتــدی | فــــراز آوریــــدی ز دســـــت بـــــدی |
| بــدان بــاز خـری مـگـر جــان خـویـش | ازیـن درکــنــی زود درمــان خــویــش |
| چــه انــدر خــور شــهـریـارســت ازان | فــرســتــم بــنــزدیـک شــاه جــهـان |
| بــبــخـشـیـم دیـگـر هـمـه بـر سـپـاه | بـــجـــای مــکـــافـــات کــرده گــنــاه |
| و دیـــگـــر کـــه پــــور گـــزیـــن تــــرا | نـــگـــهــبـــان گـــاه و نــگـــیــن تـــرا |
| بــــرادرت هـــر دو ســـران ســـپــــاه | کــه هـمـزمـان بــرآرنـد گــردن بــمـاه |
| چـو هـر سـه بــدیـن نـامـدار انـجـمـن | گـروگــان فــرســتــی بــنـزدیـک مـن |
| بـــدان تـــا شــوم ایــمــن از کــار تــو | بـــــرآرد درخـــــت وفــــا بـــــار تـــــو |
| تــو نـیـز آنـگــهـی بــرگــزیـنـی دو راه | یــکــی راه جــویـی بــنــزدیـک شــاه |
| ابـــا دودمــان نــزد خـــســـرو شــوی | بـــدان ســـایــه مــهــر او بـــغــنــوی |
| کـنـم بــا تـو پــیـمـان کـه خـسـرو تـرا | بـــخــورشــیــد تــابـــان بــرآرد ســرا |
| ز مــــهــــر دل او تـــــو آگــــه تـــــری | کــزو هــیــچ نــایـد چــز از بــهــتــری |
| بــشــویـی دل از مــهـر افــراســیـاب | نـبــیـنـی شـب تــیـره او را بــخــواب |
| گـر از شـاه تــرکـان بــتــرسـی ز بــد | نــخــواهـی کــه آیـی بــایـران ســزد |
| بــپــرداز تــوران و بــنــشــیـن بــچــاج | بــبــر تــخــت ســاج و بــر افـراز تــاج |
| ورت ســوی افــراســیــابــســت رای | بــرو ســوی او جــنـگ مــا را مـپــای |
| اگـر تـو بـخـواهـی بـسـیـچـیـد جـنـگ | مـرا زور شـیـرسـت و چـنـگ پــلـنـگ |
| بــتـرکـان نـمـانـم مـن از تــخـت بــهـر | کـمـان مـن ابـرسـت و بـارانـش زهـر |
| بــســیـچــیـده جــنـگ خــیـز انــدرآی | گـرت هـسـت بــا شـیـر درنـده پــای |
| چـو صـف بـرکـشـید از دو رویه سـپـاه | گــنــهـکــار پــیـدا شــد از بــیـگــنــاه |
| گــریـن گـفــتــه هـای مـرا نـشــنـوی | بــفـرجــام کـارت پــشـیـمـان شــوی |
| پــشــیـمــانـی آنـگــه نـداردت ســود | کـــه تـــیــغ زمـــانــه ســـرت را درود |
| بـگـفـت این سـخـن پـهلوان بـا پـسـر | کـه بــر خـوان بــپـیـران هـمـه دربــدر |
| ز پــیـش پــدر گــیـو شــد تــا بــبــلـخ | گـرفـتــه بــیـاد آن سـخـنـهـای تــلـخ |
| فـــرود آمــد و کــس فــرســـتـــاد زود | بــران سـان کـه گـودرز فـرمـوده بــود |
| هـمـان شــب ســپــاه انـدر آورد گـرد | بــرفــت از در بــلـخ تــا ویـســه گــرد |
| کـه پـیـران بـدان شـهـر بـد بـا سـپـاه | کـه دیهیم ایران همی جـسـت و گاه |
| فـرسـتـاده چـون سـوی پـیران رسـید | ســـپـــدار ایــران ســـپـــه را بـــدیــد |
| بــگـفــتــنـد کآمـد ســوی بــلـخ گـیـو | ابـــا ویـــژگـــان ســـپـــهـــدار نـــیـــو |
| چـو بـشـنید پـیران بـرافـراخـت کـوس | شـد از سـم اسـبـان زمـیـن آبـنـوس |
| ده و دو هــزارش ز لــشـــکــر ســـوار | فـــــراز آمــــد انــــدر خـــــور کــــارزار |
| ازیـشـان دو بـهـره هـم آنـجـا بــمـانـد | بــرفـت و جــهـانـدیـدگـانـرا بــخــوانـد |
| بـیـامـد چـو نـزدیـک جـیـحـون رسـیـد | بــگــرد لــب آب لــشــکــر کــشــیــد |
| بــجــیــحــون پــر از نــیـزه دیـوار کــرد | چـــو بـــا گــیــو گـــودرز دیــدار کـــرد |
| دو هفتـه شد اندر سـخـنشـان درنگ | بــدان تـا نـبــاشـد بــه بـیـداد جـنـگ |
| ز هـر گـونـه گـفـتـنـد و پـیران شـنـیـد | گــنــهــکــاری آمــد ز تــرکــان پــدیـد |
| بـــزرگـــان ایــران زمـــان یــافـــتـــنــد | بــریـشـان بــگـفـتــار بــشـتــافـتــنـد |
| بــرافـگـنـد یـپــران هـم انـدر شــتــاب | نــونــدی بـــنــزدیــک افـــراســـیــاب |
| کـه گـودرز کــشــوادگـان بــا ســپــاه | نــهــاد از بـــر تــخــت گــردان کــلــاه |
| فـــرســـتـــاده آمــد بـــنــزدیــک مــن | گــزیــن پـــور او مــهــتـــر انــجــمــن |
| مار گوش و دل سـوی فـرمان تـسـت | بــپــیـمــان روانـم گــروگــان تــســت |
| سـخـن چـون بـسـالـار تـرکـان رسـید | ســپــاهـی ز جــنـگ آوران بــرگــزیـد |
| فــرســتــاد نــزدیــک پـــیــران ســوار | ز گـردان شــمـشـیـر زن ســی هـزار |
| بــدو گـفـت بــردار شــمـشــیـر کـیـن | وزیـــشـــان بـــپـــرداز روی زمـــیـــن |
| نـه گــودرز بــایـد کــه مـانـد نـه گــیـو | نـه فــرهـاد و گـرگـیـن نـه رهـام نـیـو |
| کـه بــر مـا سـپــه آمـد از چـار سـوی | هــمــی گــاه تـــوران کــنــنــد آرزوی |
| جـفا پـیشه گشتـم ازین پـس بـجنگ | نـجــویـم بــخـون ریـخـتــن بــر درنـگ |
| بـــرای هـــشـــیــوار و مـــردان مـــرد | بــرآرم ز کــیـخــســرو ایـن بــار گــرد |
| چــو پــیـران بــدیـد آن سـپــاه بــزرگ | بـخـون تـشـنـه هر یک بـکـردار گـرگ |
| بـر آشـفـت ازان پـس کـه نیرو گرفـت | هنـرهـا بـشـسـت از دل آهو گـرفـت |
| جـفـا پـیشـه گشـت آن دل نیکـخـوی | پــر انــدیـشــه شــد رزم کــرد آرزوی |
| بــگـیـو آنـگـهـی گـفـت بــرخــیـز و رو | ســوی پــهــلــوان ســپــه بــاز شــو |
| بـگـویش کـه از من تـو چـیزی مجـوی | کــه فــرزانــگــان آن نــبــیـنـنــد روی |
| یـــکـــی آنـــکــــه از نـــامـــدارگـــوان | گروگان همی خـواهی این کی تـوان |
| و دیگـر کـه گـفـتـی سـلـیح و سـپـاه | گـرانـمـایـه اسـبــان و تـخـت و کـلـاه |
| بــرادرکــه روشــن جــهـان مـنـســت | گــزیـده پــســر پــهـلــوان مـنـســت |
| هـمـی گـویی از خـویـشـتـن دور کـن | ز بـخـرد چـنـیـن خـام بـاشـد سـخـن |
| مـــرا مــرگ بـــهــتـــر ازان زنــدگـــی | کـه ســالـار بــاشــم کـنـم بــنـدگـی |
| یـکـی داسـتـان زد بــریـن بــر پـلـنـگ | چو با شیر جنگ آورش خاست جنگ |
| بــنــام ار بــریـزی مــرا گــفــت خــون | بــه از زنــدگــانــی بــنــنــگ انــدرون |
| و دیـگـر کـه پــیـغـام شــاه آمـدســت | بــفـرمـان جــنـگـم سـپــاه آمـدسـت |
| چـو پـاسـخ چـنین یافت بـرگشت گیو | ابـــا لــشــکــری نــامــبــردار و نــیــو |
| سـپـهـدار چـون گـیو بـرگـشـت از وی | خـروشـان سـوی جـنـگ بـنـهـاد روی |
| دمــان از پـــس گــیــو پــیــران دلــیــر | سـپـه را هـمـی رانـد بـرسـان شـیـر |
| بــیـامـد چــو پــیـش کـنـابــد رســیـد | بــران دامـن کـوه لـشــکــر کــشــیـد |
| چــو گــیــو انــدر آمــد بــپــیــش پــدر | هـمـی گـفـت پــاسـخ هـمـه دربــدر |
| بـــگــودرز گـــفـــت انــدرآور ســـپـــاه | بـجـایـی کـه سـازی هـمـی رزمـگـاه |
| کـه او را همـی آشـتـی رای نـیسـت | بـدلـش انـدرون داد را جـای نـیـسـت |
| ز هــر گــونــه بـــا او ســخــن رانــدم | هـمـه هـرچ گــفــتــی بــرو خــوانـدم |
| چــو آمــد پـــدیــدار ازیــشــان گــنــاه | هـیـونـی بــرافــگــنــد نـزدیـک شــاه |
| کـه گـودرز و گـیـو انـدر آمـد بــجــنـگ | ســپــه بــایـد ایـدر مــرا بــی درنــگ |
| ســـپـــاه آمـــد از نــزدافـــراســـیــاب | چـو مـا بــازگـشـتـیـم بـگـذاشـت آب |
| کـنـون کـینه را کـوس بـر پـیل بـسـت | همـی جـنگ مـا را کـند پـیشـدسـت |
| چـنـیـن گـفـت بـا گـیـو پـس پـهـلـوان | کـه پـیـران بــسـیـری رسـیـد از روان |
| همـین داشـتـم چـشـم زان بـد نـهان | ولــیــکــن بــفــرمــان شــاه جــهــان |
| بــایـســت رفــتــن کــه چــاره نــبــود | دلــش را کــنــون شـــهــریــار آزمــود |
| یـکـی داسـتـان گـفـتـه بـودم بــشـاه | چــو فـرمـود لـشـکـر کـشـیـدن بــراه |
| کـه دل را ز مـهـر کـسـی بــرگـســل | کـجـا نـیـسـتـش بـا زبـان راسـت دل |
| هـمـه مـهـر پـیـران بــتـرکـان بـرسـت | بـشـوید همی شـاه ازو پـاک دسـت |
| چـو پــیـران سـپــاه از کـنـابــد بــرانـد | بــروز انــدرون روشــنــایـی نــمــانــد |
| ســـواران جـــوشــن وران صــد هــزار | ز تـــرکــان کــمــربـــســـتـــه کــارزار |
| بــرفـتــنـد بــسـتـه کـمـرهـا بــجـنـگ | هـمـه نـیـزه و تـیـغ هـنـدی بــچـنـگ |
| چــو دانـســت گــودرز کآمــد ســپــاه | بـــزد کـــوس و آمـــد ز زیــبـــد بـــراه |
| ز کــوه انـدر آمـد بــهـامـون گـذشــت | کـشـیدند لـشـکـر بـران پـهن دشـت |
| بـــکـــردار کــوه از دو رویــه ســـپـــاه | ز آهــن بـــســـر بـــر نــهــاده کــلــاه |
| بــــرآمـــد خـــروشـــیـــدن کـــرنـــای | بـجـنـبـد همـی کـوه گـفـتـی ز جـای |
| ز زیـبــد هـمــی تــاکــنــابــد ســپــاه | در و دشـت ازیـشـان کـبـود و سـیـاه |
| ز گــرد ســپـــه روز روشــن نــمــانــد | ز نـیـزه هـوا جــز بــجــوشــن نـمـانـد |
| وز آواز اســــبــــان و گـــرد ســـپــــاه | بـشـد روشـنـایی ز خـورشـیـد و مـاه |
| سـتـاره سـنـان بـود و خـروشـید تـیغ | از آهــن زمــیــن بــود وز گــرز مــیــغ |
| بـــتـــوفـــیـــد ز آواز گـــردان زمـــیــن | ز تــرگ و ســنـان آســمــان آهـنـیـن |
| چــو گــودرز تــوران ســپــه را بـــدیــد | کــه بــرســان دریـا زمــیـن بــردمـیـد |
| درفـــش از درفـــش و گــروه از گــروه | گسـسـتـه نشـد شـب بـرآمد ز کـوه |
| چـو شب تـیره شد پـیل پـیش سپـاه | فـــرازآوریـــدنـــد و بـــســـتـــنـــد راه |
| بــرافــروخــتــنــد آتــش از هـردو روی | از آواز گـــردان پــــرخــــاشــــجــــوی |
| جـهان سـربـسـر گفـتـی آهرمنسـت | بـدامـن بـر از آسـتـیـن دشـمـنـسـت |
| ز بــانــگ تــبــیـره بــســنـگ انــدرون | بـــدرد دل انــدر شـــب قـــیــر گـــون |
| ســـپـــیــده بـــرآمــد ز کــوه ســیــاه | ســپــهـدار ایـران بــه پــیـش سـپــاه |
| بآســــوده اســــب انـــدر آورد پــــای | یلان را بـهر سو همی ساخـت جـای |
| ســپــه را ســوی مـیـمـنـه کـوه بــود | ز جــنــگ دلــیــران بــی انــدوه بـــود |
| ســــوی مــــیــــســـــره رود آب روان | چــنـان در خـور آمـد چــو تــن را روان |
| پــــیـــاده کـــه انـــدر خــــور کــــارزار | بـــفــرمــود تـــا پـــیــش روی ســوار |
| صــفــی بــر کــشــیـدنــد نــیـزه وران | ابــــــا گــــــرزداران و کــــــنـــــداوران |
| هـمــیـدون پــیـاده بــســی نـیـزه دار | چـه بـا تـرکـش و تـیر و جـوشـن گذار |
| کــمــانــهــا فــگــنــده بــبـــاز و درون | همی از جـگـرشـان بـجـوشـید خـون |
| پـس پـشـت ایـشـان سـواران جـنـگ | کـز آتــش بــخــنـجــر بــبــردنـد رنـگ |
| پــس پـشـت لـشـکـر ز پـیـلـان گـروه | زمـیـن از پــی پــیـل گـشـتـه سـتـوه |
| درفـش خــجــســتــه مـیـان ســپــاه | ز گــوهــر درفــشـــان بـــکــردار مــاه |
| ز پـیـلـان زمـیـن سـربــسـر پـیـلـگـون | ز گـــرد ســـواران هــوا نــیــلـــگـــون |
| درخــشــیـدن تــیـغــهــای بــنــفــش | ازان ســـایــه کـــاویـــانـــی درفـــش |
| تـو گـفـتـی کـه انـدرشـب تـیره چـهـر | سـتـاره هـمـی بــرفـشـانـد سـپــهـر |
| بـیـاراسـت لـشـکـر بـسـان بـهـشـت | بــبــاغ وفــا ســرو کـیـنـه بــکـشــت |
| فـــریــبـــزر را داد پـــس مـــیــمـــنــه | پــس پـشـت لـشـکـر حـصـار و بــنـه |
| گـــرازه ســـر تـــخـــمــه گـــیــوگـــان | زواره نـــگـــهـــدار تـــخـــت کـــیـــان |
| بـــیــاری فــریــبـــرز بـــرخــاســتــنــد | بــیـک روی لــشــکــر بــیـاراســتــنـد |
| بـــرهــام فـــرمــود پـــس پـــهــلــوان | کـه ای تــاج و تــخــت و خـرد را روان |
| بــرو بــا ســواران ســوی مــیــســره | نــگــه دار چـــنــگـــال گــرگ از بـــره |
| بــیـفــروز لـشــکـرگـه از فـر خــویـش | سـپــه را هـمـی دار در بــر خــویـش |
| بــدان آبــگــون خــنــجــر نــیــو ســوز | چــو شــیـر ژیــان بــا یـلــان رزم تــوز |
| بـــرفــتـــنــد یــارانــش بـــا او بـــهــم | ز گـردان لـشــکـر یـکـی گـســتــهـم |
| دگــــر گـــژدهـــم رزم را نـــاگــــزیـــر | فـروهـل کـه بــگـذارد از سـنـگ تــیـر |
| بـــفـــرمــود بـــا گـــیــو تـــا دو هــزار | بــرفــتــنـد بــر گـســتــوان ور ســوار |
| سـپـرد آن زمان پـشـت لشـکر بـدوی | کـه بــد جـای گـردان پــرخـاشـجـوی |
| بـــرفــتـــنــد بـــا گــیــو جــنــگــاوران | چــو گـرگـیـن و چــون زنـگـه شـاوران |
| درفـشـی فـرسـتـاد و سـیصـد سـوار | نـگــهـبــان لــشــکــر ســوی رودبــار |
| هـمـیـدون فـرسـتــاد بــر سـوی کـوه | درفـشـی و ســیـصـد ز گـردان گـروه |
| یـکـی دیـده بــان بــر سـر کـوهـسـار | نــگــهــبـــان روز و ســتــاره شــمــار |
| شـــب و روز گــردن بـــرافـــراخـــتـــه | ازان دیـده گـه دیـده بــان ســاخــتــه |
| بـجـسـتـی هـمـی تـا ز تـوران سـپـاه | پــــی مـــور دیـــدی نـــهـــاده بــــراه |
| ز دیـــده خـــروشـــیــدن آراســـتـــی | بــگـفـتــی بــگـودرز و بــرخــاسـتــی |
| بــدان ســان بــیـاراســت آن رزمـگـاه | کــه رزم آرزو کــرد خــورشــیـد و مـاه |
| چـو سـالار شـایسـتـه بـاشد بـجـنگ | نــتــرســد ســپــاه از دلــاور نـهـنــگ |
| ازان پـــس بـــیــامــد بـــســالــارگــاه | کــه دارد ســپــه را ز دشــمـن نـگـاه |
| درفـــش دلـــفـــروز بــــر پـــای کـــرد | سـپــه را بــقـلـب انـدرون جـای کـرد |
| سـران را همـه خـواند نزدیک خـویش | پـس پـشـت شیدوش و فرهاد پـیش |
| بــدسـت چــپــش رزم دیـده هـجــیـر | ســوی راســت کـتــمـاره شـیـرگـیـر |
| بــبــسـتـنـد ز آهـن بــگـردش سـرای | پـس پـشـت پـیـلـان جـنـگـی بــپـای |
| ســـپـــهــدار گــودرزشــان در مــیــان | درفــش از بـــرش ســـایــه کــاویــان |
| همی بـسـتـد از مـاه و خـورشـید نور | نـگــه کــرد پــیـران بــلــشــکــر ز دور |
| بــدان ســاز و آن لـشــکـر آراســتــن | دل از نـنــگ و تــیـمــار پــیـراســتــن |
| در و دشـت و کـوه و بـیـابــان سـنـان | عـنـان بــافـتــه سـربــسـر بــا عـنـان |
| سـپـهدار پـیران غمی گشت سـخـت | بـرآشـفـت بـا تـیره خـورشـیـد بـخـت |
| ازان پــس نـگــه کــرد جــای ســپــاه | نـــیـــامــــدش بــــر آرزو رزمــــگــــاه |
| نــه آوردگــه دیــد و نــه جـــای صــف | هـمـی بـرزد از خـشـم کـف را بـکـف |
| بـرین گـونه کآمـد بـبـایسـت سـاخـت | چـو سوی یلان چـنگ بـایسـت آخـت |
| پـــس از نـــامـــداران افـــراســـیـــاب | کسی کش سـر از کینه گیرد شتـاب |
| گـزین کـرد شـمـشـیـرزن سـی هـزار | کــه بـــودنــد شــایــســـتـــه کــارزار |
| بــهـومـان سـپــرد آن زمـان قـلـبــگـاه | ســپــاهـی هـژبــر اوژن و رزمــخــواه |
| بــخـوانـد انـدریـمـان و او خـواسـت را | نــهــاد چـــپ لــشــکــر و راســت را |
| چـپ لـشـکـرش را بـدیـشـان سـپـرد | ابـــا ســـی هــزار از دلـــیــران گـــرد |
| چــو لـهـاک جــنـگـی و فــرشــیـدورد | ابـــا ســـی هــزار از دلـــیــران مـــرد |
| گــرفــتــنــد بــر مــیـمــنــه جــایـگــاه | جـهان سـربـسـر گشت ز آهن سیاه |
| چـــو زنــگــولــه گـــرد و کـــلــبـــاد را | ســـپـــهــرم کــه بـــد روز فـــریــاد را |
| بـــرفـــتـــنــد بـــا نــیــزه ور ده هــزار | بـــپـــشــت ســواران خــنــجــرگــزار |
| بـــرون رفــت رویــیــن رویــیــنــه تــن | ابــــا ده هـــزار از یـــلــــان خــــتــــن |
| بـدان تـا دران بـیـشـه انـدر چـو شـیـر | کــمــیـنــگــه کــنــد بــا یـلــان دلــیـر |
| طــلـایـه فــرســتــاد بــر ســوی کـوه | ســپــهــدار ایـران شــود زو ســتــوه |
| گــر از رزمـگــه پــی نـهـد پــیـشــتــر | وگـر جـنـبــد از خـویـشـتـن بـیـشـتـر |
| ســپــهــدار رویــیــن بــکــردار شــیــر | پـــس پـــشـــت او انــدر آیــد دلــیــر |
| هـمـان دیـده بــان بــر ســر کـوه کـرد | کـه جــنـگ سـواران بــی انـدوه کـرد |
| ز ایـــرانــــیـــان گــــر ســــواری ز دور | عـنـان تــافـتــی ســوی پــیـکـار تــور |
| نـگــهـبــان دیـده گــرفــتــی خــروش | هـمــه رزمــگــاه آمــدی زو بــجــوش |
| دو لــشـــکـــر بـــروی انــدر آورد روی | هــمــه نــامــداران پـــرخــاشــجــوی |
| چـنین ایسـتـاده سـه روز و سه شب | یـکــی را بــگـفــتــن نـجــنـبــیـد لـب |
| همی گفـت گودرز گر پـشـت خـویش | سـپـارم بـدیـشـان نـهـم پـای پـیـش |
| ســپــاه انـدر آیـد پــس پــشــت مـن | نـمــانـد جــز از بــاد در مــشــت مـن |
| شـب و روز بــر پــای پــیـش ســپــاه | همی جـسـت نیک اخـتـر هور و مـاه |
| کـه روزی کـه آن روز نـیک اخـتـرسـت | کـدامسـت و جـنبـش کرا بـهتـرسـت |
| کـــجـــا بــــردمـــد بــــاد روز نـــبــــرد | کـه چـشـم سـواران بــپـوشـد بـگـرد |
| بــریـشــان بــیـابــم مـگـر دســتــگـاه | بــــکـــردار بــــاد انـــدر آرم ســـپـــاه |
| نـهـاده سـپــهـدار پــیـران دو چــشـم | کـه گـودرز رادل بــجــوشـد ز خـشـم |
| کـنـد پـشـت بـر دشـت و راند سـپـاه | ســپـــاه انــدآرد بـــپــشــت ســپــاه |
| بـــروز چـــهـــارم ز پـــیــش ســـپـــاه | بــشــد بــیــژن گــیـو تــا قــلــبــگــاه |
گروه کتاب پایگاه خبری شاعر
منبع : درج
منبع : درج











