فرهنگی، هنری و ادبی

امروز : 9 اردیبهشت 1404

پایگاه خبری شاعر

از ایــوان خــســرو کــنــون داســتـــانبــگـویـم کـه پــیـش آمـد از راســتــانجــهــان بــر کــهـان و مــهـان بــگــذردخـــردمــنــد مــردم چـــرا غـ…

از ایــوان خــســرو کــنــون داســتـــان بــگـویـم کـه پــیـش آمـد از راســتــان
جــهــان بــر کــهـان و مــهـان بــگــذرد خـــردمــنــد مــردم چـــرا غــم خــورد
بـسـی مهتـر و کـهتـر از مـن گـذشـت نـخـواهـم مـن از خـواب بـیدار گـشـت
هماناکه شد سال بر شست و شش نــه نــیــکــو بـــود مــردم پـــیــرکــش
چـــوایــن نــامــور نــامــه آیــد بـــبـــن زمـن روی کـشـور شـود پــر ســخــن
ازان پــس نـمــیـرم کــه مــن زنــده ام کـه تــخــم سـخــن مـن پــراگـنـده ام
هر آنـکـس کـه دارد هش و رای و دین پــس از مــرگ بــر مــن کــنـد آفــریـن
کــنـون از مــدایـن ســخــن نـو کــنــم صــفــتــهــای ایــوان خــســرو کــنــم
چــنـیـن گـفـت روشــن دل پــارســی کـه بـگـذاشـت بــا کـام دل چـارسـی
کـه خـسـرو فـرسـتــاد کـسـهـا بــروم بــه هـنـد و بـه چـیـن و بـه آبــاد بــوم
بـــرفــتــنــد کــاری گــران ســه هــزار ز هــر کــشـــوری آنــک بـــد نــامــدار
ازیـشـان هـر آنـکـس کـه اسـتـاد بــود ز خـشـت و ز گـچ بــر دلـش یـاد بــود
چــو صـد مـرد بــیـرون شـد از رومـیـان ز ایـــران و اهــــواز وز هــــر مــــیـــان
ازیــشـــان دلـــاور گـــزیــدنـــد ســـی ازان ســی دو رومــی و دو پــارســی
بــر خــســرو آمــد جــهـانــدیـده مــرد بــــرو کـــار و زخـــم بـــنـــایـــاد کـــرد
گـرانـمـایـه رومـی کـه بــد هـنـدسـی بــه گـفـتــار بــگـذشــت از پــارســی
بــدو گـفــت شــاه ایـن ز مـن درپــذیـر ســخــن هـرچ گــویـم ز مـن یـادگــیـر
یـکـی جــای خــواهـم کـه فـرزنـد مـن هـمـان تــا دو صـدســال پــیـونـد مـن
نــشـــیــنــد بـــدو در نــگــردد خـــراب ز بــــــاران وز بــــــرف وز آفـــــتــــــاب
مــهــنــدس بــپــذیـرفــت ایـوان شــاه بــدو گـفـت مـن دارم ایـن دســتــگـاه
فـــرو بــــرد بــــنـــیـــاد ده شـــاه رش هـمـان شــاه رش پــنـج کـرده بــرش
ز ســنــگ و ز گــچ بــود بــنــیــاد کــار چــنــیـن بــایـد آن کــو دهــد داد کــار
چــودیــوار ایــوانــش آمــد بـــه جـــای بــیـامـد بــه پـیـش جـهـان کـد خـدای
کــه گــر شــاه بــیـنـد یـکــی کــاردان گـذشــتــه بــرو ســال و بــســیـاردان
فـرســتــد تــنـی صــد بــدیـن بــارگـاه پــســنــدیـده بــا مــوبــد نـیـک خــواه
بـدو داد زان گـونه مردم کـه خـواسـت بـــرفــتــنــد و دیــدنــد دیــوار راســت
بـــریــشـــم بـــیــاورد تـــا انــجـــمـــن بـــتــابـــنــد بـــاریــک تــابـــی رســن
ز بــــالـــای آن تــــا بــــه داده رســـن بــه پــیـمـوده در پــیـش آن انـجــمــن
رســن ســوی گـنـج شـهـنـشـاه بــرد ابـــا مــهــر گــنــجـــور او را ســـپـــرد
وزان پــس بــیــامــد بـــه ایــوان شــاه کـــه دیــوار ایــوان بـــرآمــد بـــه مــاه
چــو فــرمــان دهـد خــســرو زود یـاب نــگــیـرم بــریـن کــار کــردن شــتــاب
چـــهــل روز تـــا کــار بـــنــشــیــنــدم ز کـــاری گـــران شـــاه بـــگــزیــنــدم
چـــو هــنــگــامــه زخـــم ایــوان بـــود بـــلــنــدی ایــوان چـــو کــیــوان بـــود
بــدان زخــم خــشـمـت نـبــایـد نـمـود مـــرا نــیــز رنــجـــی نــبـــایــد فـــزود
بـدو گـفـت خـسـرو کـه چـنـدین زمـان چـرا خـواهـی از مـن تـوای بــدگـمـان
نــبـــایــد کــه داری ازیــن دســت بــاز بــــه آزرم بــــودن بــــیـــامـــد نـــیـــاز
بـــفـــرمـــود تـــا ســـی هــزارش درم بــــدادنــــد تــــا او نــــبــــاشــــد دژم
بــدانـســت کــاری گــر راســت گــوی کـــه عـــیــب آورد مـــرد دانــا بـــروی
کـه گـیـرد بــران زخــم ایـوان شــتــاب اگــر بــشــکــنـد کــم کــنـد نـان و آب
شــب آمــد بــشــد کــارگــر نــاپــدیـد چـنان شـد کـزان پـس کس او را ندید
چـو بـشنید خـسور که فرعان گریخـت بـگوینده بـه رخـشـم فـرعـان بـریخـت
چـنـین گـفـت کـان را کـه دانـش نـبـود چــرا پــیــش مــا در فــزونــی نــمــود
بـــفـــرمـــود تـــا کـــار او بـــنــگـــرنــد هــمــه رومــیـان را بــه زنــدان بــرنــد
دگـــر گـــفــــت کـــاری گـــران آوریـــد گـچ و خــشـت و ســنـگ گـران آوریـد
بــجــســتــنـد هـرکـس کـه دیـوار دیـد ز بـــوم و بـــر شـــاه شــد نــاپـــدیــد
بـه بـیـچـارگـی دسـت ازان بـازداشـت همی گوش و دل سوی اهواز داشت
کــزان شــهـر کــاری گـر آیـد کــســی نـمـانـد چــنـان کـار بــی بــر بــســی
همی جـست استـاد آن تـا سه سـال نــدیــدنــد کــاریــگــری بــی هــمــال
بـــســی یــاد کــردنــد زان کــارجــوی بــه ســال چــهــارم پــدیــد آمــد اوی
یــکـــی مـــرد بـــیــدار بـــا فـــرهـــی بـــه خــســرو رســانــیــد زو آگــهــی
هـم آنـگــاه رومـی بــیـامــد چــو گــرد بــدو گـفــت شــاه ای گـنـهـکــار مـرد
بــگـو تــا چــه بــود انـدریـن پــوزشــت چـه گـفـتـی کـه پـیش آمـد آموزشـت
چـنـین گـفـت رومـی کـه گـر شـهـریار فــرســتــد مــرا بــا یــکــی اســتــوار
بـــگــویــم بـــدان کـــاردان پـــوزشـــم بـــه پـــوزش بـــجـــا آیــد افــروزشــم
فــرســتــاد و رفــتــنــد ز ایــوان شــاه گــران مـایـه اســتــاد بــا نـیـک خــواه
هــمـــی بـــرد دانــای رومــی رســـن هـمــان مـرد را نـیـز بــا خــویـشــتــن
بـــه پــیــمــود بـــالــای کــار و بـــرش کـم آمـد ز کــار از رســن هـفــت رش
رســـن بـــاز بـــردنــد نــزدیــک شـــاه بــگــفــت آنـک بــا او بــیـامــد بــه راه
چـنـیـن گـفـت رومـی کـه ار زخـم کـار بــرآورد مــی بــر ســر ای شــهــریــار
نـه دیـوار مــانـدی نـه طــاق ونـه کــار نـه مــن مــانـدمــی بــر در شــهـریـار
بـدانسـت خـسـرو که او راسـت گفت کــســی راســتــی را نـیـارد نـهـفــت
رهــا کــرد هـر کــو بــه زنــدان بــدنــد بــد انـدیـش گــر بــی گـزنـدان بــدنـد
مـــراو را یــکـــی بـــه دره دیــنـــار داد بــه زنــدانــیــان چــیــز بـــســیــار داد
بــــــران کــــــار شــــــد روزگـــــار دراز بـــه کـــردار آن شـــاه را بــــد نـــیـــاز
چـوشـد هفـت سـال آمد ایوان بـجـای پـــســـنــدیــده خـــســـرو پـــاک رای
مـــر او را بـــســـی آب داد و زمـــیــن درم داد و دیـــنـــار و کــــرد آفــــریـــن
هـمـی کـرد هـرکـس بــه ایـوان نـگـاه بــه نــوروز رفــتــی بـــدان جــایــگــاه
کـس انـدر جـهـان زخـم چـونـین نـدیـد نــه ازکــاردانــان پــیـشــیـن شــنــیـد
یـکــی حــلـقــه زریـن بــدی ریـخــتــه ازان چــــرخ کـــار انـــدر آویـــخــــتــــه
فــروهــشــتـــه زو ســرخ زنــجــیــر زر بـه هـر مـهـره یـی در نـشـانـده گـهـر
چـو رفـتـی شـهنـشـاه بـر تـخـت عـاج بـــیــاویــخــتـــنــدی ز زنــجــیــر تـــاج
بـه نوروز چـون بـرنشستـی بـه تـخـت بــه نــزدیـک او مــوبــد نــیـک بــخــت
فـــروتـــر ز مـــوبـــد مـــهــان را بـــدی بــــزرگــــان و روزی دهـــان را بــــدی
بـــه زیــر مـــهـــان جـــای بـــازاریـــان بـــیــاراســـتـــنــدی هــمــه کــاریــان
فــرومــایــه تـــر جـــای درویــش بـــود کجـا خـوردش ازکوشـش خـویش بـود
فـروتـر بــریـده بــسـی دسـت و پــای بـسـی کـشـتـه افـگـنـده در زیـرجـای
ز ایــوان ازان پـــس خـــروشــد آمــدی کـــز آوازهــا دل بـــه جـــوش آمـــدی
کــه ای زیــردســتـــان شــاه جــهــان مــبــاشــیــد تــیــره دل و بــدگــمــان
هـر آنـکــس کـه او ســوی بــالـا نـگـاه کـــنــد گـــردد انــدیــشـــه او تـــبـــاه
ز تـــخــت کــیــان دورتـــر بـــنــگــریــد هر آنـکـس کـه کـهـتـر بـود بـشـمـرید
وزان پــس تــن کـشــتــگـان را بــه راه کــزان بـــگــذری کـــرد بـــایــد نــگــاه
وزان پــس گــنـهـگــار و گــر بــیـگــنـاه نـمـانـدی کـســی نـیـز دربــنـد شــاه
بـــه ارزانــیــان جـــامــه هــا داد نــیــز ز دیــبــا و دیـنــار و هــرگــونــه چــیــز
هرآنکـس کـه درویش بـودی بـه شـهر کـــه او را نـــبــــودی ز نـــوروز بـــهـــر
بــه درگــاه ایــوانــش بــنــشــانــدنــد در مـهـای گـنـجــی بــر افــشــانـدنـد
پــر از بــیــم بــودی گــنــهــکــار از وی شــده مــردم خــفــتــه بــیــدار از وی
مــنــادیــگـــری دیــگــر انــدر ســـرای بــرفـتــی گـه بــازگـشـتــن بــه جـای
کـه ای نـامـور پــر هـنـر ســرکــشــان ز بـیشـی چـه جـویید چـنـدین نشـان
بـه کـار انـدر انـدیـشـه بـایـد نـخـسـت بــدان تــا شـود ایـمـن و تــن درسـت
ســگـالـیـد هـر کــاروزان پــس کــنـیـد دل مـردم کــم ســخــن مـشــکــنـیـد
بــر انـداخــت بــایـد پــس آنـگـه بــریـد ســخــنـهـای دانـنــده بــایـد شــنـیـد
بــبــیـنـیـد تــا از شــمـا ریـز کـیـســت کـه بـر جـان بـدبـخـت بـایـد گـریسـت
هــرآنـــکـــس کـــه او راه دارد نــگـــاه بــخـسـپــد بــریـن گـاه ایـمـن ز شـاه
دگــر هــرک یــازد بــه چــیـز کــســان بـود چـشـم مـا سـوی آنکـس رسـان

گروه کتاب پایگاه خبری شاعر


منبع : درج