چـــو آوردم ایــن روز خــســرو بـــبـــنز شـیروی و شـیرین گـشـایم سـخـنچـو پـنـجـاه و سـه روز بـگـذشـت زینکـه شـد کـشـتـه آن شـاه بــا آفـریـنبـه شـیـ…
چـــو آوردم ایــن روز خــســرو بـــبـــن | ز شـیروی و شـیرین گـشـایم سـخـن |
چـو پـنـجـاه و سـه روز بـگـذشـت زین | کـه شـد کـشـتـه آن شـاه بــا آفـریـن |
بـه شـیـرین فـرسـتـاد شـیـروی کـس | کـه ای نـره جــادوی بــی دسـت رس |
هـمــه جــادویـی دانـی و بــدخــویـی | بــه ایــران گــنــکــار تــرکــس تــویـی |
بــه تــنـبــل هـمـی داشـتــی شـاه را | بـــــه چـــــاره فـــــرود آوری مـــــاه را |
بــتــرس ای گــنـهـکــار و نـزد مــن آی | بـه ایوان چـنـین شـاد و ایـمـن مـپـای |
بــرآشــفــت شــیــریــن ز پــیــغــام او | وزان پـــرگـــنــه زشـــت دشـــنـــام او |
چـنـیـن گـفـت کآنـکـس کـه خـون پـدر | بــــریـــزد مـــبــــاداش بــــالــــا وبــــر |
نــبــیــنــم مــن آن بــدکــنــش راز دور | نـه هـنـگـام مـاتــم نـه هـنـگـام سـور |
دبــــیــــری بــــیــــاورد انــــده بـــــری | هـمـان ســاخــتــه پــهـلـوی دفـتــری |
بــــدان مـــرد دانـــنـــده انـــدرز کــــرد | هـمـه خــواســتــه پــیـش او ارز کــرد |
همی داشـت لخـتـی بـه صندوق زهر | که زهرش نبـایست جستـن بـه شهر |
هـمـی داشـت آن زهـر بـا خـویشـتـن | هـمـی دوخـت سـرو چــمـن را کـفـن |
فـرســتــاد پــاســخ بــه شـیـروی بــاز | کــه ای تـــاجـــور شـــاه گــردن فــراز |
سخـنها که گفتـی تـو بـرگسـت و بـاد | دل و جــان آن بــدکـنـش پــسـت بــاد |
کـجــا در جـهـان جــادویـی جــز بــنـام | شنو دسـت و بـو دسـت زان شـادکام |
وگــر شــاه ازیـن رســم و انـدازه بــود | کـــه رای وی از جـــادوی تـــازه بــــود |
که جـادو بـدی کس بـه مشکوی شاه | بـه دیـده بـه دیـدی هـمـان روی شـاه |
مـــرا از پــــی فـــرخـــی داشـــتــــی | که شـبـگیر چـون چـشم بـگماشـتـی |
ز مـشــکــوی زریـن مـرا خــواســتــی | بــه دیــدار مــن جــان بــیــاراســتــی |
ز گـفـتــار چــونـیـن سـخــن شـرم دار | چـه بــنـدی سـخـن کـژ بــر شـهـریـار |
ز دادار نـــیــکـــی دهـــش یـــاد کـــن | بـه پـیش کـس اندر مـگـو این سـخـن |
بــبــردنــد پــاســخ بــه نـزدیـک شــاه | بــر آشــفــت شــیـروی زان بــیـگـنـاه |
چـنـین گـفـت کـز آمـدن چـاره نیسـت | چـو تـو در زمانه سخـن خـواره نیست |
چـو بــشـنـیـد شـیـریـن پـراز درد شـد | بــپــیــچــیـد و رنــگ رخــش زرد شــد |
چــنـیـن داد پــاســخ کـه نـزد تــو مـن | نــیــایـم مــگــر بــا یــکــی انــجــمــن |
کــه بــاشــنــد پــیـش تــو دانـنـدگــان | جــهــانــدیـده و چــیـز خــوانــنــدگــان |
فــرســتــاد شــیــروی پــنــجــاه مــرد | بـــیـــاورد دانـــنـــده و ســـالـــخـــورد |
وزان پـس بــشـیـریـن فـرسـتـاد کـس | کـه بـرخـیز و پـیش آی و گـفـتـار بـس |
چـو شـیرین شـنـید آن کـبـود و سـیاه | بــپــوشــیـد و آمـد بــه نـزدیـک شــاه |
بــشــد تــیـز تــا گـلـشــن شــادگــان | کـــه بـــا جـــای گـــویــنــده آزادگـــان |
نـشـسـت از پـس پــرده یـی پــادشـا | چـــنـــاچـــون بـــود مـــردم پـــارســـا |
بــه نـزدیـک او کـس فـرســتــاد شــاه | کـه از سـوک خــسـرو بــرآمـد دو مـاه |
کـنـون جـفـت مـن بــاش تـا بــرخـوری | بــدان تــا ســوی کــهـتــری نـنـگــری |
بــــدارم تـــو را هـــم بــــســـان پـــدر | وزان نــیــز نــامـــی تـــر و خـــوب تـــر |
بـدو گـفـت شـیرین کـه دادم نخـسـت | بـده وانـگـهی جـان مـن پـیش تـسـت |
وزان پــس نــیـاســایـم از پــاســخــت | ز فـــــرمــــان و رای و دل فــــرخـــــت |
بــدان گـشـت شـیـروی هـمـداسـتـان | کــه بــرگـویـد آن خــوب رخ داســتــان |
زن مــــــهـــــتــــــر از پــــــرده آواز داد | کــه ای شــاه پــیــروز بـــادی و شــاد |
تـو گـفـتـی کـه مـن بــد تـن و جـادوام | ز پــا کــی و از راســتــی یـک ســوام |
بـدو گفـت که شـیرویه بـود این چـنین | ز تــیــزی جــوانــان نــگــیــرنــد کــیـن |
چــنـیـن گـفـت شــیـریـن بــه آزادگـان | کــه بــودنـد در گــلــشــن شــادگــان |
چـــه دیــدیــد ازمــن شــمــا از بـــدی | ز تــــاری و کــــژی و نــــابـــــخــــردی |
بــســی ســال بـــانــوی ایــران بـــدم | بـــهــر کــار پـــشـــت دلــیــران بـــدم |
نـجـسـتـم هـمـیـشـه جـز از راسـتـی | ز مــن دور بـــد کـــژی وکـــاســـتـــی |
بـسـی کس بـه گفتـار من شهر یافت | ز هـر گـونـه یی از جـهـان بـهـر یـافـت |
بــه ایـران کــه دیـد از بــنـه ســایـه ام | وگـــر ســـایـــه تـــاج و پـــیـــرایـــه ام |
بـگـویـد هـر آنـکـس کـه دیـد و شـنـید | هـمـه کــار ازیـن پــاســخ آمــد پــدیـد |
بــزرگـان کــه بــودنـد در پــیـش شــاه | ز شــیـریـن بــه خــوبــی نـمـودنـد راه |
کـه چـون او زنـی نـیسـت انـدر جـهان | چــه در آشــکــار و چــه انــدر نــهــان |
چـنین گـفـت شـیرین کـه ای مـهتـران | جــهـان گـشــتــه و کـار دیـده ســران |
بــســه چــیـز بــاشــد زنــان رابــهــی | کــه بــاشــنــد زیــبــای گــاه مــهــی |
یکـی آنـک بـاشـرم و بـاخـواسـتـسـت | کـه جـفـتـش بـدو خـانـه آراسـتـسـت |
دگــــرآنـــک فــــرخ پــــســــر زایـــد او | ز شــوی خــجــســتــه بــیـفــزایــد او |
ســه دیـگــر کــه بــالــا و رویـش بــود | بــه پــوشــیـدگــی نـیـز مـویـش بــود |
بـدان گـه کـه من جـفـت خـسـرو بـدم | بــه پــیـوسـتـگـی در جـهـان نـو بــدم |
چـو بــی کـام و بــی دل بـیـامـد ز روم | نـشـسـتـن نـبــود انـدریـن مـرز و بـوم |
از آن پــس بــران کــامـگــاری رســیـد | کـه کـس در جـهـان آن نـدید و شـنـید |
وزو نـــیـــز فـــرزنـــد بــــودم چــــهـــار | بــدیـشـان چـنـان شـاد بــد شـهـریـار |
چـو نـسـتـود و چـون شـهـریـار و فـرود | چـو مـردان شـه آن تــاج چــرخ کـبــود |
ز جــم و فــریــدون چــو ایـشــان نــزاد | زبـــانــم مــبـــاد ار بـــپـــیــچـــم ز داد |
بــگـفـت ایـن و بــگـشـاد چــادر ز روی | هـمـه روی مـاه و همـه پـشـت مـوی |
سه دیگر چنین است رویم که هست | یـکـی گـر دروغـسـت بـنـمـای دسـت |
مـــرا از هــنـــر مـــوی بـــد در نــهــان | کــه آن رانــدیـدی کــس انـدر جــهـان |
نـمـودم هـمـه پـیـشـت ایـن جـادویـی | نـه از تــنــبــل و مــکــر وز بــدخــویـی |
نه کس موی من پـیش ازین دیده بـود | نـه از مـهـتــران نـیـز بــشــنـیـده بــود |
ز دیـــدار پــــیـــران فــــرو مـــانـــدنـــد | خــیــو زیــر لــبــهــا بــرافــشــانــدنــد |
چـو شـیـروی رخـسـار شـیـریـن بـدیـد | روان نـــهـــانـــش ز تـــن بــــرپـــریـــد |
ورا گــفــت جــز تــو نــبــایــد کــســم | چـو تـو جـفـت یـابـم بـه ایـران بــسـم |
زن خـــوب رخ پـــاســـخـــش داد بـــاز | کــه از شــاه ایــران نــیـم بــی نــیــاز |
سه حاجـت بـخواهم چـو فرمان دهی | کـه بــر تــو بــمـانـاد شــاهـنـشــهـی |
بـدو گـفـت شـیـروی جـانـم تـوراسـت | دگـــر آرزو هــرچ خـــواهــی رواســـت |
بـدو گـفـت شـیرین کـه هر خـواسـتـه | کــه بــودم بــدیـن کــشــور آراســتــه |
ازیـن پـس یـکـایـک سـپــاری بــه مـن | هـمــه پــیـش ایـن نــامــور انـجــمــن |
بـدیـن نـامـه انـدر نـهـی خـط خـویـش | کــه بــیـزارم از چــیـز او کــم و بــیـش |
بـــکــرد آنــچ فـــرمــود شـــیــروی زود | زن از آرزوهــا چـــو پـــاســـخ شــنــود |
بـــه راه آمــد از گــلــشــن شــادگــان | ز پـــــیــــش بـــــزرگــــان و آزادگــــان |
بـــه خــانــه شــد و بـــنــده آزاد کــرد | بــدان خــواسـتــه بــنـده را شـاد کـرد |
دگــر هــرچ بـــودش بـــه درویــش داد | بــدان کـو ورا خــویـش بــد بــیـش داد |
بــبــخــشـیـد چــنـدی بــه آتــشـکـده | چــه بــرجــای و روز و جــشـن ســده |
دگـر بـر کـنـامـی کـه ویـران شـدسـت | ربــاطــی کـه آرام شــیـران بــدســت |
بــه مــزد جــهــانــدار خــســرو بـــداد | بـــه نـــیـــکـــی روان ورا کـــرد شـــاد |
بــیـامــد بــدان بــاغ و بــگــشــاد روی | نشسـت از بـر خـاک بـی رنگ و بـوی |
هـمـه بـنـدگـان را بــر خـویـش خـوانـد | مـران هـر یکـی رابـه خـوبـی نـشـانـد |
چـنین گـفـت زان پـس بـه بـانگ بـلـند | که هرکس که هست از شما ارجمند |
هــمــه گــوش داریــد گــفـــتـــار مــن | نــبــیــنــد کــســی نــیــز دیــدار مــن |
مـگــویـیـد یـک ســر جــز از راســتــی | نــیــایــد ز دانــنــدگــان کـــاســـتـــی |
که زان پـس که من نزد خـسـرو شدم | بـــه مــشــکــوی زریــن او نــوشـــدم |
ســـر بــــانـــوان بــــودم و فـــر شـــاه | از آن پـس چـو پـیدا شـد از مـن گـنـاه |
نـبــایـد سـخــن هـیـچ گـفـتــن بــروی | چــه روی آیـد انـدر زنـی چــاره جــوی |
هـمـه یـکـسـر از جـای بــرخـاسـتــنـد | زبــانــهـا بــه پــاســخ بــیـاراســتــنــد |
کـــه ای نـــامـــور بـــانـــوی بـــانـــوان | ســخــن گــوی و دانــا و روشــن روان |
بـه یـزدان کـه هـرگـز تـو راکـس نـدیـد | نــه نــیــز از پــس پــرده آوا شــنــیــد |
هـمــانــا ز هـنــگــام هـوشــنــگ بــاز | چـو تـو نـیز نـنـشـسـت بـر تـخـت نـاز |
هــمــه خــادمــان و پــرســتــنــدگــان | جــهـانــجــوی و بــیـدار دل بــنـدگــان |
بـــه آواز گــفــتـــنــد کــای ســـرفــراز | سـتــوده بــه چـیـن و بــه روم و طـراز |
کـه یـارد سـخـن گـفـتـن از تـو بـه بــد | بـــدی کــردن از روی تـــو کــی ســزد |
چـنین گفـت شـیرین که این بـدکـنش | کــه چــرخ بــلـنـدش کــنـد ســرزنـش |
پــدر را بــکـشـت از پــی تـاج و تـخـت | کـزیـن پـس مـبـیـنـاد شـادی و بـخـت |
مــگـــر مــرگ را پـــیــش دیــوار کـــرد | کـه جــان پــدر را بــه تــن خــوار کــرد |
پـــیــامــی فــرســتـــاد نــزدیــک مــن | کــه تــاریـک شــد جــان بــاریـک مــن |
بـدان گـفـتـم این بـد کـه مـن زنـده ام | جــهــان آفــریــن را پـــرســتـــنــده ام |
پـــدیــدار کــردم هــمــه راه خــویــش | پــراز درد بــودم ز بـــدخــواه خــویــش |
پــس از مـرگ مـن بــر ســر انـجــمـن | زبـــانــش مــگــر بــد ســرایــد ز مــن |
ز گــفــتـــار او ویــژه گــریــان شــدنــد | هــم از درد پـــرویــز بـــریــان شــدنــد |
بـــرفــتــنــد گــویــنــدگــان نــزد شــاه | شـنـیـده بــه گـفـتـنـد زان بــی گـنـاه |
بـپـرسـیـد شـیـروی کـای نـیـک خـوی | ســه دیـگــر چــه چــیـز آمــدت آرزوی |
فـرسـتـاد شـیـرین بـه شـیـروی کـس | کــه اکــنـون یـکــی آرزو مـانـد و بــس |
گـــشـــایــم در دخـــمـــه شـــاه بـــاز | بــــه دیـــدار او آمـــدســـتـــم نـــیـــاز |
چـنین گفت شیروی کاین هم رواست | بــدیـدار آن مــهــتــر او پــادشــاســت |
نــگــهــبـــان در دخــمــه را بـــاز کــرد | زن پــــارســــا مـــویـــه آغــــاز کــــرد |
بــشـد چـهـر بــر چـهـر خـسـرو نـهـاد | گــذشــتــه ســخــنـهـا بــرو کــرد یـاد |
هـم آنــگــه زهــر هــلــاهــل بــخــورد | ز شـــیـــریــن روانـــش بـــرآورد گـــرد |
نـشـســتــه بــر شـاه پــوشـیـده روی | بــه تـن بــریـکـی جـامـه کـافـور بــوی |
بــه دیـوار پــشــتــش نــهـاد و بــمــرد | بــمـرد و ز گـیـتــی نـشــانـش بــبــرد |
چـو بـشـنـیـد شـیروی بـیمـار گـشـت | ز دیــدار او پـــر ز تـــیــمــار گـــشـــت |
بــفــرمــود تــا دخــمــه دیـگــر کــنـنـد | ز مـشـک وز کـافـورش افـســر کـنـنـد |
در دخـــمـــه شـــاه کـــرد اســـتــــوار | بــریــن بــر نــیــامــد بــســی روزگــار |
کـــه شـــیــروی را زهــر دادنـــد نــیــز | جــهـان را ز شــاهـان پــرآمـد قــفــیـز |
بـه شـومـی بـزاد و بـه شـومی بـمـرد | همان تـخـت شـاهی پـسـر را سـپـرد |
کـسـی پـادشـاهـی کـنـد هـفـت مـاه | بــهــشــتــم ز کــافــور یــابـــد کــلــاه |
بـه گـیتـی بـهی بـهتـر از گـاه نـیسـت | بــدی بــتــر از عـمـر کـوتــاه نـیـســت |
کــنــون پــادشــاهـی شــاه اردشــیـر | بــگــویـم کــه پــیـش آمــدم نــاگــزیـر |
گروه کتاب پایگاه خبری شاعر
منبع : درج
منبع : درج