فرهنگی، هنری و ادبی

امروز : 3 اردیبهشت 1404

پایگاه خبری شاعر

چـو یک پـاس بـگذشت از تـیره شـبچـنـان چـون کـسـی راز گـوید بـه تـبخـــروشــی بـــرآمــد ز افــراســیــاببـــلـــرزیـــد بـــر جـــای آرام و خـــوابپــ…

چـو یک پـاس بـگذشت از تـیره شـب چـنـان چـون کـسـی راز گـوید بـه تـب
خـــروشــی بـــرآمــد ز افــراســیــاب بـــلـــرزیـــد بـــر جـــای آرام و خـــواب
پــرســتــنـدگـان تــیـز بــرخــاسـتــنـد خــروشــیـدن و غــلــغــل آراســتــنــد
چــو آمــد بــه گــرســیـوز آن آگــهـی کـه شـد تـیره دیهـیم شـاهـنـشـهـی
بــه تـیـزی بــیـامـد بــه نـزدیـک شـاه ورا دیــد بـــر خــاک خــفــتــه بـــه راه
بــه بــر در گـرفـتـش بــپــرسـیـد زوی کــه ایـن داســتــان بــا بــرادر بــگـوی
چـنین داد پـاسـخ کـه پـرسـش مکـن مـگـو ایـن زمـان ایـچ بــا مـن ســخــن
بـــمــان تــا خــرد بـــازیــابــم یــکــی بـه بــر گـیـر و سـخـتـم بــدار انـدکـی
زمــانـی بــرآمـد چــو آمـد بــه هـوش جــهـان دیـده بــا نـالــه و بــا خــروش
نـهـادنـد شـمـع و بــرآمـد بــه تــخـت هــمــی بــود لــرزان بــســان درخــت
بــپــرســیــد گــرســیــوز نــامــجــوی که بـگشـای لب زین شـگفتـی بـگوی
چــنـیـن گـفـت پــرمـایـه افـراســیـاب که هرگز کـسـی این نبـیند بـه خـواب
کـجـا چـون شـب تــیـره مـن دیـده ام ز پــیــر و جــوان نــیـز نــشــنــیــده ام
بــیـابــان پــر از مـار دیـدم بــه خــواب جـهـان پــر ز گـرد آسـمـان پــر عـقـاب
زمین خشک شخی که گفتی سپهر بــدو تــا جــهـان بــود نـنــمــود چــهـر
ســــراپــــرده مــــن زده بــــر کــــران بــه گــردش ســپــاهـی ز کــنــدآوران
یـکـی بــاد بــرخــاســتــی پــر ز گـرد درفــش مــرا ســر نــگــونــســار کــرد
بـرفـتـی ز هـر سـو یکـی جـوی خـون سـراپــرده و خـیـمـه گـشـتــی نـگـون
وزان لــشـــکــر مــن فـــزون از هــزار بــریـده ســران و تــن افــگـنـده خــوار
ســپــاهــی ز ایــران چــو بــاد دمــان چـه نیزه بـه دسـت و چـه تـیر و کمان
هـمــه نــیـزهـاشــان ســر آورده بــار وزان هــر ســـواری ســـری در کــنــار
بــر تــخــت مـن تــاخــتــنـدی ســوار ســیـه پــوش و نـیـزه وران صــد هـزار
بــرانـگـیـخـتــنـدی ز جـای نـشـسـت مـرا تـاخـتـندی همـی بـسـتـه دسـت
نـگـه کـردمـی نـیک هـر سـو بـسـی ز پـیـوسـتـه پـیـشـم نـبــودی کـسـی
مـــرا پـــیــش کـــاووس بـــردی دوان یــکــی بـــادســـر نــامــور پـــهــلــوان
یـکـی تـخـت بـودی چـو تـابــنـده مـاه نـشــســتــه بــرو پــور کـاووس شــاه
دو هـفـتــه نـبــودی ورا سـال بــیـش چـو دیدی مرا بـستـه در پـیش خویش
دمــیــدی بــه کــردار غــرنــده مــیــغ مــیـانــم بــدو نــیـم کــردی بــه تــیـغ
خـــروشــیــدمــی مــن فــراوان ز درد مــــرا نــــالــــه و درد بــــیـــدار کــــرد
بـدو گـفـت گـرسـیوز این خـواب شـاه نــبــاشــد جــز از کــامــه نـیـک خــواه
هـمـه کـام دل بـاشـد و تـاج و تـخـت نگون گشـتـه بـر بـدسـگـال تـو بـخـت
گـــزارنــده خـــواب بـــایــد کـــســـی کـــه از دانــش انــدازه دارد بـــســـی
بـــخـــوانــیــم بـــیــدار دل مــوبـــدان از اخــتـــرشــنــاســان و از بـــخــردان
***
هـر آنـکــس کــزیـن دانـش آگــه بــود پـــراگـــنـــده گـــر بـــر در شـــه بـــود
شــدنــد انــجــمــن بــر در شــهـریـار بــدان تــا چــرا کـردشـان خــواسـتــار
بــخـوانـد و سـزاوار بــنـشـانـد پـیـش سـخـن رانـد بـا هر یک از کـم و بـیش
چــنـیـن گــفــت بــا نـامــور مــوبــدان کـه ای پــاک دل نـیـک پــی بــخـردان
گـر این خـواب و گـفـتـار من در جـهان ز کــس بــشــنــوم آشــکــار و نــهـان
یـکـی را نـمـانـم سـر و تــن بــه هـم اگــر زیــن ســخــن بـــر لــب آرنــد دم
بـبـخـشـیـدشـان بـیـکـران زر و سـیم بــدان تـا نـبــاشـد کـسـی زو بــبــیـم
ازان پـس بــگـفـت آنـچ در خـواب دیـد چـو مـوبـد ز شـاه آن سـخـنـها شـنید
بــتـرسـیـد و ز شـاه زنـهـار خـواسـت که این خواب را کی توان گفت راست
مـگـر شــاه بــا بــنـده پــیـمـان کــنـد زبــان را بــه پــاســخ گــروگــان کــنـد
کــزیـن در ســخــن هــرچ داریـم یــاد گــشــایـیــم بــر شــاه و یــابــیــم داد
بـــه زنـــهـــار دادن زبــــان داد شـــاه کــزان بــد ازیـشــان نــبــیـنــد گــنــاه
زبـــان آوری بـــود بـــســـیــار مـــغـــز کـجــا بــرگـشـادی ســخــنـهـای نـغـز
چـنـین گـفـت کـز خـواب شـاه جـهان بــه بــیـدرای آمــد ســپــاهــی گــران
یـکـی شــاهـزاده بــه پــیـش انـدرون جـهـان دیده بـا وی بـسـی رهـنـمـون
بــران طـالـع او را گـســی کـرد شــاه کــه ایـن بــوم گــردد بــمــا بــر تــبــاه
اگـر بــا ســیـاوش کـنـد شـاه جــنـگ چـو دیـبـه شـود روی گـیتـی بـه رنـگ
ز تــرکــان نـمــانـد کــســی پــارســا غــمــی گــردد از جــنــگ او پـــادشــا
وگر او شـود کشـتـه بـر دسـت شـاه بــه تــوران نـمـانـد ســر و تــاج و گــاه
ســراســر پــر آشــوب گــردد زمــیـن ز بــهـر سـیـاوش بــجـنـگ و بـه کـیـن
بـــدانـــگـــاه یـــاد آیـــدت راســـتـــی کـه ویـران شـود کـشـور از کـاسـتــی
جـــهــانــدار گـــر مــرغ گــردد بـــپـــر بـــریــن چـــرخ گــردان نــیــابـــد گــذر
بـرین سـان گـذر کـرد خـواهد سـپـهر گـهی پـر ز خـشـم و گـهی پـر ز مـهـر
غـمـی شـد چـو بـشـنـید افـراسـیاب نـکـرد ایچ بـر جـنـگ جـسـتـن شـتـاب
بــه گــرســیـوز آن رازهــا بــرگــشــاد نـهـفـتــه سـخــنـهـا بــسـی کـرد یـاد
کـه گر من بـه جـنگ سـیاوش سـپـاه نـرانـم نـیـایـد کــســی کــیـنـه خــواه
نه او کـشـتـه آید بـه جـنـگ و نه مـن بــرآســایـد از گـفـت و گـوی انـجــمـن
نـه کـاووس خـواهـد ز مـن نـیـز کـیـن نــه آشــوب گــیـرد ســراســر زمــیـن
بــجــای جــهـان جــســتــن و کــارزار مــبــادم بــجــز آشــتــی هــیــچ کــار
فـرســتــم بــه نـزدیـک او سـیـم و زر هـمـان تــاج و تــخــت و فــراوان گـهـر
مـگــر کــایـن بــلــاهـا ز مـن بــگــذرد کـــه تـــرســـم روانــم فـــرو پـــژمــرد
چـو چــشـم زمـانـه بــدوزم بــه گـنـج سـزد گـر سـپـهـرم نـخـواهـد بـه رنـج
نـخـواهـم زمـانـه جـز آن کـاو نـوشـت چـنان زیسـت بـاید که یزدان سـرشت
چـو بـگـذشـت نیمی ز گردان سـپـهر درخـشـنـده خـورشـیـد بــنـمـود چـهـر
بـــزرگـــان بـــدرگـــاه شـــاه آمــدنــد پـــرســـتـــنــده و بـــا کــلــاه آمــدنــد
یـکـی انـجـمـن سـاخـت بــا بـخـردان هــــشــــیــــوار و کــــارآزمــــوده ردان
بــدیـشـان چــنـیـن گـفـت کـز روزگـار نــبــیـنــم هـمــی بــهــره جــز کــارزار
بــســا نـامـداران کـه بــر دســت مـن تـبـه شـد بـه جـنـگ انـدریـن انـجـمـن
بـسی شارستـان گشت بـیمارستان بـسـی بـوسـتـان نیز شد خـارسـتـان
بــســا بــاغ کــان رزمـگــاه مـنـســت بــه هـر سـو نـشـان سـپـاه مـنـسـت
ز بــــیـــدادی شـــهـــریـــار جـــهـــان هـمــه نـیـکــوی بــاشــد انــدر نــهـان
نــزایـد بــه هـنــگــام در دشــت گــور شـــود بــــچــــه بــــاز را دیـــده کـــور
نــپــرد ز پــســتــان نـخــچــیـر شــیـر شـود آب در چــشــمـه خــویـش قـیـر
شـود در جـهان چـشـمه آب خـشـک نـگـیـرد بــه نـافـه درون بــوی مـشـک
ز کـــژی گــریــزان شـــود راســـتـــی پــدیـد آیـد از هــر ســوی کــاســتــی
کــــنـــون دانــــش و داد یـــاد آوریـــم بــــجــــای غــــم و رنــــج داد آوریــــم
بـــرآســایــد از مــا زمــانــی جــهــان نــبــایــد کــه مــرگ آیــد از نــاگــهــان
دو بــهـر از جـهـان زیـر پـای مـنـسـت بــه ایـران و تــوران ســرای مـنـســت
نـگـه کــن کــه چــنـدیـن ز کــنـدآوران بــــیـــارنـــد هـــر ســـال بــــاژ گـــران
گـر ایـدونـک بــاشـیـد هـمـداســتــان بــه رسـتـم فـرسـتـم یـکـی داسـتـان
در آشـــتـــی بـــا ســـیــاووش نـــیــز بــجــویـم فـرسـتــم بــی انـدازه چـیـز
سـران یـک بـه یک پـاسـخ آراسـتـنـد همـی خـوبـی و راسـتـی خـواسـتـند
کـه تــو شـهـریـاری و مـا چـون رهـی بــران دل نــهـاده کــه فــرمــان دهـی
هـمـه بــازگــشــتــنـد ســر پــر ز داد نــیــامــد کــســی را غــم و رنــج یـاد
بـه گـرسـیوز آنگه چـنین گـفـت شـاه کـه بــبــســیـج کــار و بــیـپــمـای راه
بـه زودی بـساز و سخن را مه ایست ز لشـگـر گـزین کـن سـواری دویسـت
بــه نــزد ســیــاووش بــرخــواســتــه ز هــر چــیـز گــنــجــی بــیــاراســتــه
از اســپــان تــازی بــه زریـن ســتــام ز شــمـشـیـر هـنـدی بــه زریـن نـیـام
یــکـــی تـــاج پـــرگــوهــر شـــاهــوار ز گــســتــردنــی صــد شــتــروار بـــار
غـلـام و کـنـیزک بـه بـر هـم دویسـت بـگـویش کـه بـا تـو مـرا جـنگ نیسـت
بـــپــرســش فــراوان و او را بـــگــوی کــه مــا ســوی ایـران نــکــردیـم روی
زمـیـن تـا لـب رود جـیـحـون مـراسـت بـه سغدیم و این پـادشاهی جداست
هـمـانـســت کـز تــور و ســلـم دلـیـر زبــر شــد جــهـان آن کــجــا بــود زیـر
از ایـرج کـه بـر بـیـگـنـه کـشـتـه شـد ز مـغـز بــزرگـان خــرد گـشــتــه شــد
ز تــوران بــه ایــران جــدایــی نــبـــود کـه بــاکـیـن و جـنـگ آشـنـایـی نـبـود
ز یــزدان بـــران گـــونـــه دارم امـــیــد کــــه آیــــد درود و خــــرام و نــــویـــد
بــرانــگــیــخــت از شــهــر ایـران تــرا کــه بـــر مــهــر دیــد از دلــیــران تـــرا
بــه بـــخــت تــو آرام گــیــرد جــهــان شـود جــنـگ و نـاخـوبــی انـدر نـهـان
چــو گــرســیـوز آیـد بــه نــزدیـک تــو بـــه بــــار آیـــد آن رای تـــاریـــک تـــو
چــنـان چــون بــه گــاه فــریـدون گـرد که گیتی بـبـخشش بـه گردان سپـرد
بـــبـــخــشــیــم و آن رای بـــازآوریــم ز جــنــگ و ز کــیــن پـــای بـــازآوریــم
تـو شـاهـی و بــا شـاه ایـران بــگـوی مــگــر نـرم گــردد ســر جــنـگــجــوی
سـخـنـهـا هـمـی گـوی بــا پــیـلـتــن بــه چـربـی بــسـی داسـتـانـهـا بــزن
بـریـن هـم نـشـان نـزد رسـتـم پـیـام پــرسـتــنـده و اســپ و زریـن سـتــام
بـه نـزدیـک او هـم چـنـیـن خـواسـتـه بـــبـــر تـــا شــود کــار پـــیــراســتـــه
جـز از تـخـت زرین که او شاه نیسـت تـــن پـــهــلــوان از در گــاه نــیــســت

گروه کتاب پایگاه خبری شاعر


منبع : درج