بــه مــهـر انــدرون بــود شــاه جــهــانکــه بـــشــنــیــد گــفــتــار کــارآگــهــانکـــه افـــراســـیــاب آمــد و صـــدهــزارگـــزیــده ز تـــرکــ…
بــه مــهـر انــدرون بــود شــاه جــهــان | کــه بـــشــنــیــد گــفــتــار کــارآگــهــان |
کـــه افـــراســـیــاب آمــد و صـــدهــزار | گـــزیــده ز تـــرکـــان شـــمــرده ســـوار |
ســوی شــهـر ایـران نــهــادســت روی | وزو گـشـت کـشـور پـر از گـفـت و گـوی |
دل شـــاه کـــاووس ازان تـــنــگ شـــد | کــه از بــزم رایـش ســوی جــنـگ شــد |
یــکــی انــجـــمــن کـــرد از ایــرانــیــان | کــســی را کــه بــد نـیـکــخــواه کــیـان |
بـدیـشـان چـنـیـن گـفـت کـافـراسـیـاب | ز بـــــــاد و ز آتــــــش ز خــــــاک و ز آب |
هـمـانـا کــه ایـزد نـکــردش ســرشــت | مـگـر خـود سـپـهرش دگـرگـونه کـشـت |
کـه چـنـدین بـه سـوگـنـد پـیـمـان کـنـد | زبـــان را بـــه خــوبــی گــروگــان کــنــد |
چـــو گـــردآورد مــردم کـــیــنــه جـــوی | بـــتــابـــد ز پــیــمــان و ســوگــنــد روی |
جــز از مــن نـشــایـد ورا کــیـنـه خــواه | کـــنــم روز روشـــن بـــدو بـــر ســـیــاه |
مــگــر گــم کـــنــم نــام او در جـــهــان | وگــر نـه چــو تــیـر از کــمــان نــاگــهـان |
ســـپــــه ســـازد و رزم ایـــران کـــنـــد | بــســی زیــن بـــر و بــوم ویــران کــنــد |
بــدو گـفـت مـوبــد چــه بــایـد ســپــاه | چـــو خـــود رفـــت بـــایــد بـــه آوردگــاه |
چـــرا خـــواســتـــه داد بـــایــد بـــبـــاد | در گــنــج چــنـدیـن چــه بــایـد گــشــاد |
دو بــار ایـن ســر نـامــور گــاه خــویـش | سـپـردی بـه تـیزی بـه بـدخـواه خـویش |
کــنـون پــهـلــوانـی نــگــه کــن گــزیـن | ســــزاوار جــــنـــگ و ســـزاوار کـــیـــن |
چـنـیـن داد پـاسـخ بــدیـشـان کـه مـن | نــبــیـنـم کــســی را بــدیـن انــجــمــن |
کـــه دارد پـــی و تـــاب افـــراســـیــاب | مـرا رفــت بــایـد چــو کـشــتــی بــر آب |
شـــمــا بـــازگــردیــد تـــا مــن کــنــون | بــپــیـچــم یـکــی دل بــریـن رهـنـمــون |
ســیــاوش ازان دل پــرانــدیـشــه کــرد | روان را از انـدیـشـه چــون بــیـشـه کـرد |
بــه دل گـفـت مـن سـازم ایـن رزمـگـاه | بــه خـوبــی بــگـویـم بــخـواهـم ز شـاه |
مـــگـــر کـــم رهـــایــی دهـــد دادگـــر | ز ســـودابــــه و گـــفـــت و گـــوی پـــدر |
دگـــــر گـــــر ازیــــن کـــــار نـــــام آورم | چـــنــیــن لــشـــکـــری را بـــه دام آورم |
بــشـد بــا کـمـر پــیـش کـاووس شــاه | بـــدو گــفــت مــن دارم ایــن پـــایــگــاه |
کــه بــا شــاه تــوران بــجــویــم نــبــرد | ســــر ســــروران انـــدر آرم بــــه گــــرد |
چـــنــیــن بـــود رای جـــهــان آفـــریــن | کـه او جــان ســپــارد بــه تــوران زمـیـن |
بـــه رای و بـــه انــدیــشـــه نــابـــکـــار | کـــــجـــــا بـــــازگــــردد بـــــد روزگـــــار |
بــدیـن کــار هـمــداســتــان شــد پــدر | کـه بــنـدد بــریـن کـیـن سـیـاوش کـمـر |
ازو شــادمـان گـشــت و بــنـواخــتــش | بــه نــوی یـکــی پــایـگــه ســاخــتــش |
بـدو گـفـت گـنـج و گـهـر پـیـش تـسـت | تو گویی سپه سر به سر خویش تست |
ز گـــفــــتــــار و کــــردار و از آفــــریـــن | کــه خــوانـنـد بــر تــو بــه ایـران زمــیـن |
گــو پــیـلــتــن را بــر خــویـش خــوانــد | بــســی داســتــانــهـای نـیـکــو بــرانــد |
بــدو گـفـت هـمـزور تــو پــیـل نـیـسـت | چـو گـرد پــی رخـش تــو نـیـل نـیـسـت |
ز گــیـتــی هـنـرمـنـد و خــامــش تــوی | کــــه پــــروردگــــار ســــیـــاوش تــــوی |
چــو آهـن بــبــنــدد بــه کــان در گــهــر | گـشـاده شـود چـون تـو بــسـتـی کـمـر |
ســیــاوش بــیــامــد کــمــر بــر مــیـان | سـخــن گـفـت بــا مـن چــو شـیـر ژیـان |
هـمـی خــواهـد او جــنـگ افـراســیـاب | تـــو بــــا او بــــرو روی ازو بــــرمـــتـــاب |
چــو بــیــدار بــاشــی تــو خــواب آیـدم | چــــو آرام یــــابــــی شــــتــــاب آیـــدم |
جـهان ایمن از تـیر و شـمـشـیر تـسـت | ســـر مــاه بـــا چـــرخ در زیــر تـــســـت |
تــهـمــتــن بــدو گــفــت مـن بــنـده ام | ســخــن هـرچ گــویـی نــیـوشــنــده ام |
ســـیــاوش پـــنــاه و روان مـــنــســـت | ســـر تــــاج او آســـمـــان مـــنـــســـت |
چــو بــشـنـیـد ازو آفـریـن کـرد و گـفـت | کـه بــا جــان پــاکـت خــرد بــاد جــفـت |
وزان پــس خــروشــیـدن نـای و کــوس | بـــرآمــد بـــیــامــد ســپـــهــدار طــوس |
بــه درگــاه بــر انـجــمـن شــد ســپــاه | در گـــنـــج دیــنـــار بـــگـــشـــاد شـــاه |
ز شــمـشــیـر و گــرز و کــلــاه و کــمـر | هـمــان خــود و درع و ســنـان و ســپــر |
بــه گــنـجــی کــه بــد جــامـه نـابــریـد | فـــرســـتـــاد نــزد ســـیــاوش کــلــیــد |
کـه بــر جـان و بـر خـواسـتـه کـدخـدای | تـــوی ســـاز کـــن تـــا چـــه آیــدت رای |
گـــزیــن کـــرد ازان نـــامـــداران ســـوار | دلــــیـــران جــــنـــگــــی ده و دو هـــزار |
هـم از پــهـلـو و پــارس و کـوچ و بــلـوچ | ز گــیـلــان جــنــگــی و دشــت ســروچ |
ســــپـــــرور پـــــیــــاده ده و دو هــــزار | گــــزیــــن کــــرد شـــــاه از در کـــــارزار |
از ایـران هــرآنــکــس کــه گــوزاده بــود | دلــــیـــر و خــــردمــــنــــد و آزاده بــــود |
بــه بـــالــا و ســال ســیــاوش بـــدنــد | خــردمــنــد و بــیـدار و خــامــش بــدنـد |
ز گــــردان جــــنــــگــــی و نــــام آوران | چـــو بـــهــرام و چــون زنــگــه شــاوران |
هــمـــان پـــنــج مــوبـــد از ایــرانــیــان | بــــرافـــراخـــتـــنـــد اخـــتـــر کـــاویـــان |
بــفــرمـود تــا جــمـلـه بــیـرون شــدنـد | ز پـهلـو سـوی دشـت و هامـون شـدنـد |
تـو گفـتـی کـه اندر زمین جـای نیسـت | کـه بــر خــاک او نـعـل را پــای نـیـسـت |
ســرانــدر ســپـــهــر اخـــتـــر کــاویــان | چـــو مــاه درخـــشـــنــده انــدر مــیــان |
ز پــهــلــو بـــرون رفــت کــاووس شــاه | یــکــی تــیــز بــرگــشــت گــرد ســپــاه |
یــکــی آفـــریــن کــرد پـــرمــایــه کــی | کـــه ای نـــامـــداران فـــرخـــنــده پـــی |
مــبـــادا جــز از بــخــت هــمــراهــتــان | شــده تـــیــره دیــدار بـــدخـــواهــتـــان |
بــه نـیـک اخـتــر و تــنـدرسـتـی شـدن | بــــه پــــیـــروزی و شــــاد بــــاز آمـــدن |
وزان جــایـگـه کـوس بــر پــیـل بــسـت | بـه گـردان بـفـرمـود و خـود بـرنشـسـت |
دو دیــــده پــــر از آب کــــاووس شــــاه | هـــمـــی بـــود یـــک روز بـــا او بـــه راه |
ســـرانــجـــام مــر یــکـــدگــر را کــنــار | گـــرفـــتـــنــد هــر دو چـــو ابـــر بـــهــار |
ز دیـده هـمــی خــون فــرو ریـخــتــنــد | بــه زاری خــروشــی بــرانـگــیـخــتــنــد |
گـــواهــی هـــمـــی داد دل در شـــدن | کــه دیــدار ازان پــس نــخــواهــد بـــدن |
چــنــیـن اســت کــردار گــردنــده دهــر | گـــهـــی نـــوش بــــار آورد گــــاه زهـــر |
ســـوی گـــاه بـــنـــهــاد کـــاووس روی | ســیـاوش ابــا لــشــکــر جــنـگ جــوی |
سـپــه را سـوی زابــلـسـتــان کـشـیـد | ابــا پــیـلـتــن سـوی دســتــان کـشـیـد |
هـمــی بــود یـکــچــنــد بــا رود و مــی | بــه نــزدیـک دســتــان فــرخــنــده پــی |
گـهـی بـا تـهـمـتـن بـدی مـی بـدسـت | گــهــی بــا زواره گــزیــدی نــشــســت |
گـهـی شـاد بــر تـخـت دسـتــان بــدی | گـهـی در شـکـار و شـبــســتــان بــدی |
چـو یـک مـاه بـگـذشـت لـشـکـر بـرانـد | گــوپــیـلـتــن رفــت و دســتــان بــمـانـد |
ســپــاهــی بــرفــتــنــد بـــا پــهــلــوان | ز زابــــل هـــم از کـــابـــل و هـــنـــدوان |
ز هـر ســو کــه بــد نـامـور لــشــکــری | بــخــوانــد و بــیـامــد بــه شــهــر هـری |
ازیـــشـــان فـــراوان پـــیـــاده بــــبــــرد | بــــنـــه زنـــگـــه شـــاوران را ســـپــــرد |
ســــوی طـــالـــقـــان آمـــد و مـــرورود | ســپــهـرش هـمــی داد گــفــتــی درود |
ازانــپــس بــیــامــد بــه نــزدیـک بــلــخ | نــیــازرد کــس را بـــه گــفـــتـــار تـــلــخ |
وزان روی گــــرســــیــــوز و بــــارمــــان | کــشــیـدنــد لــشــکــر چــو بــاد دمــان |
ســپــهــرم بـــد و بـــارمــان پــیــش رو | خــبــر شــد بـــدیــشــان ز ســالــار نــو |
کـه آمـد ســپــاهـی و شـاهـی جــوان | از ایــران گـــو پـــیــلـــتـــن پـــهـــلـــوان |
هــیــونــی بـــه نــزدیــک افــراســیــاب | بــرافــگــنـد بــرســان کــشــتــی بــرآب |
کـــه آمــد ز ایــران ســـپـــاهــی گــران | ســپــهــبــد ســیـاووش و بــا او ســران |
سـپــه کـش چـو رسـتــم گـو پــیـلـتــن | بــه یـک دسـت خـنـجـر بـه دیـگـر کـفـن |
تــو لـشـکـر بــیـاری و چـنـدیـن مـپــای | کـه از بــاد کـشـتــی بــجـنـبــد ز جــای |
بــرانـگــیـخــت بــرســان آتــش هـیـون | کـزیـن سـان سـخـن رانـد بــا رهـنـمـون |
سـیـاووش زین سـو بـه پـاسـخ نـمـانـد | سـوی بــلـخ چــون بــاد لـشـکـر بــرانـد |
چــو تــنــگ انــدر آمــد ز ایـران ســپــاه | نـشــایـســت کـردن بــه پــاســخ نـگـاه |
نــگــه کــرد گــرســیـوز جــنــگ جــوی | جــز از جـنـگ جـسـتــن نـدیـد ایـچ روی |
چـو ز ایـران سـپـاه انـدر آمـد بــه تـنـگ | بــه دروازه بــلــخ بـــرخــاســت جــنــگ |
دو جــنـگ گـران کـرده شـد در سـه روز | بـــیــامــد ســـیــاووش لــشـــکــر فــروز |
پــــیـــاده فـــرســـتـــاد بــــر هـــر دری | بــه بــلــخ انـدر آمــد گــران لــشــکــری |
گـــریــزان ســـپـــهـــرم بـــدان روی آب | بـــشــدبـــا ســـپـــه نــزد افــراســیــاب |
*** | |
ســیــاوش در بــلــخ شــد بـــا ســپــاه | یــکــی نــامــه فــرمــود نــزدیــک شــاه |
نـوشـتـن بـه مـشـک و گـلـاب و عـبـیـر | چـــانــچـــون ســـزاوار بـــد بـــر حـــریــر |
نــخــســت آفــریــن کــرد بــر کــردگــار | کـــزو گـــشـــت پـــیــروز و بـــه روزگـــار |
خــداونــد خــورشــیـد و گــردنــده مــاه | فـــرازنـــده تــــاج و تــــخـــت و کـــلـــاه |
کــســی را کــه خــواهـد بــرآرد بــلـنـد | یــکـــی را کـــنـــد ســـوگـــوار و نــژنـــد |
چــرا نـه بــه فــرمـانـش انـدر نـه چــون | خــرد کــرد بـــایــد بـــدیــن رهــنــمــون |
ازان دادگـــر کــــاو جــــهـــان آفــــریـــد | ابـــــا آشـــــکــــارا نــــهــــان آفــــریــــد |
هــمــی آفــریــن بـــاد بـــر شــهــریــار | هــمــه نــیــکــوی بـــاد فـــرجـــام کـــار |
بــه بــلـخ آمـدم شـاد و پــیـروز بــخــت | بـــه فــر جــهــانــدار بـــاتـــاج و تــخــت |
ســه روز انــدریـن جــنـگ شــد روزگــار | چـــهـــارم بــــبـــخـــشـــود پـــروردگـــار |
ســپــهـرم بــه تــرمـذ شــد و بــارمــان | بــه کــردار نـاوک بــجــســت از کــمــان |
کـنـون تـا بـه جـیحـون سـپـاه مـنـسـت | جـــهــان زیــر فـــر کـــلـــاه مــنــســـت |
بـه سـغـد اسـت بـا لشـکـر افـراسـیاب | ســپـــاه و ســپــهــبـــد بـــدان روی آب |
گــر ایـدونــک فــرمــان دهـد شــهـریـار | ســـپـــه بــــگـــذرانـــم کـــنـــم کـــارزار |
چـــو نــامــه بـــر شــاه ایــران رســیــد | سـر تــاج و تـخـتـش بــه کـیـوان رسـیـد |
بـه یزدان پـنـاهـیـد و زو جـسـت بـخـت | بـــدان تـــا بـــبـــار آیــد آن نـــو درخـــت |
بـه شـادی یکـی نـامـه پـاسـخ نوشـت | چــو تــازه بـــهــاری در اردیــبـــهــشــت |
کــــه از آفــــریـــنـــنـــده هـــور و مـــاه | جــهــانــدار و بــخــشــنــده تــاج و گــاه |
تــــرا جــــاودان شــــادمــــان بــــاد دل | ز درد و بـــــلــــا گــــشـــــتـــــه آزاد دل |
هــمــیـشــه بــه پــیــروزی و فــرهــی | کــــلــــاه بــــزرگــــی و تــــاج مـــهـــی |
سـپــه بــردی و جــنـگ را خــواسـتــی | کــه بـــخــت و هــنــر داری و راســتــی |
هــمــی از لــبــت شــیـر بــویـد هـنــوز | کــه زد بـــر کــمــان تـــو از جــنــگ تــوز |
هــمــیــشــه هــنــرمــنــد بــادا تــنــت | رســــیـــده بــــه کـــام دل روشــــنـــت |
ازان پـس کـه پـیروز گشـتـی بـه جـنگ | بـــه کـــار انـــدرون کـــرد بـــایــد درنــگ |
نــبـــایــد پـــراگــنــده کـــردن ســـپـــاه | بـــــپــــیــــمــــای روز و بــــرآرای گــــاه |
کـه آن تــرک بــدپــیـشـه و ریـمـنـسـت | کـه هـم بـدنـژادسـت و هم بـدتـنـسـت |
هـمـان بــا کـلـاهـسـت و بـا دسـتـگـاه | هــمــی ســر بـــرآرد ز تـــابـــنــده مــاه |
مـکـن هیچ بـر جـنـگ جـسـتـن شـتـاب | بــه جــنــگ تــو آیـد خــود افــراســیــاب |
گـر ایـدونـک زیـن روی جـیـحـون کـشـد | هـمـی دامـن خــویـش در خــون کـشـد |
نـهـاد از بــر نــامــه بــر مــهـر خــویـش | هـمـانـگـه فـرسـتــاده را خـوانـد پــیـش |
بـــدو داد و فــرمــود تـــا گــشـــت بـــاز | هـمــی تــاخــت انــدر نـشــیـب و فــراز |
فــرســتـــاده نــزد ســیــاوش رســیــد | چـــو آن نـــامـــه شـــاه ایـــران بـــدیـــد |
زمـیـن را بــبــوســیـد و دل شــاد کــرد | ز هـــــر غــــــم دل پــــــاک آزاد کــــــرد |
ازان نـامـه شــاه چــون گــشــت شــاد | بــخــنــدیـد و نــامــه بــســر بــر نــهــاد |
نــگـــه داشـــت بـــیــدار فـــرمــان اوی | نـــپـــیـــچـــیـــد دل را ز پـــیــمـــان اوی |
وزان ســو چــو گــرســیـوز شــوخ مــرد | بـــیــامــد بـــر شــاه تــرکــان چــو گــرد |
بــگـفـت آن سـخـنـهـای نـاپـاک و تـلـخ | کـه آمـد سـپـهـبــد سـیـاوش بــه بــلـخ |
سـپـه کش چـو رستـم سـپـاهی گران | بـــســـی نـــامـــداران و جـــنـــگ آوران |
ز هــر یـک ز مــا بــود پــنــجــاه بــیـش | ســــرافــــراز بــــا گـــرزه گـــاومـــیـــش |
پــــیـــاده بــــه کـــردار آتـــش بــــدنـــد | ســپــردار بـــا تــیــر و تــرکــش بـــدنــد |
نــپـــرد بـــه کــردار ایــشـــان عـــقــاب | یــکــی را ســر انــدر نــیــایــد بـــخــواب |
سه روز و سه شب بود هم زین نشان | غـمـی شـد سـر و اسـپ گـردنـکـشـان |
ازیـشــان کـســی را کـه خــواب آمـدی | ز جــنــگــش بــدانـگــه شــتــاب آمــدی |
بــخــفــتــی و آســوده بــرخــاســتــی | بـــه نــوی یــکــی جـــنــگ آراســـتـــی |
بــرآشــفــت چــون آتــش افــراســیـاب | کـه چــنـدش چـه گـویـی ز آرام و خـواب |
بــه گــرســیـوز انـدر چــنــان بــنـگــریـد | کـه گـفـتــی مـیـانـش بــخــواهـد بــریـد |
یـکــی بــانـگ بــرزد بــرانـدش ز پــیـش | کجـا خـواست راندن بـرو خـشم خـویش |
بــــفــــرمـــود کــــز نـــامـــداران هـــزار | بـــخـــوانـــیـــد وز بـــزم ســـازیــد کـــار |
سـراسـر هـمـه دشـت پـرچـیـن نـهـیـد | بــه ســغــد انــدر آرایـش چــیـن نــهـیـد |
بــدیـن سـان بــه شـادی گـذر کـرد روز | چــو از چــشــم شــد دور گـیـتــی فـروز |
بــه خــواب و بــه آرامـش آمـد شـتــاب | بــغــلــتــیــد بـــر جــامــه افــراســیــاب |
گروه کتاب پایگاه خبری شاعر
منبع : درج
منبع : درج