چــنـیـن گــفــت گــویـنــده پــهـلــویشگفت آیدت کاین سـخـن بـشنوییـکــی شــاه بــد هـنــد را نــام کــیـدنـکــردی جــز از دانـش و رای صــیـددل بـــخـ…
چــنـیـن گــفــت گــویـنــده پــهـلــوی | شگفت آیدت کاین سـخـن بـشنوی |
یـکــی شــاه بــد هـنــد را نــام کــیـد | نـکــردی جــز از دانـش و رای صــیـد |
دل بـــخـــردان داشــت و مــغــز ردان | نـشــســت کـیـان افـســر مـوبــدان |
دمــادم بــه ده شــب پــس یـکــدگــر | همی خـواب دید این شـگفـتـی نگر |
بــه هـنـدوســتــان هـرک دانـا بــدنـد | بــه گــفــتــار و دانـش تــوانـا بــدنـد |
بــفــرمـود تــا ســاخــتــنـد انـجــمــن | هـرانــکــس کــه دانــا بــد و رای زن |
هـمـه خـوابـهـا پـیش ایشـان بـگـفـت | نــهــفــتــه پــدیـد آوریـد از نــهـفــت |
کــس آن را گــزارش نـدانـســت کــرد | پـراندیشـه شـدشـان دل و روی زرد |
یـکـی گـفـت بــا کـیـد کـای شـهـریـار | خـــردمــنــد وز مــهــتـــران یــادگــار |
یـکــی نـامـدارســت مـهـران بــه نـام | ز گـیتـی بـه دانـش رسـیده بـه کـام |
بـه شهر اندرش خـواب و آرام نیسـت | نشستش به جز بـا دد و دام نیست |
ز تــخــم گــیــاهــای کــوهــی خــورد | چـو مـا را بـه مـردم همـی نشـمـرد |
نـشــســتــنـش بــا غـرم و آهـو بــود | ز آزار مـــردم بـــه یـــکـــســـو بـــود |
ز چــیـزی بــه گـیـتــی نـیـابــد گــزنـد | پـرسـتـنـده مـردی و بــخـتـی بـلـنـد |
مـریـن خـوابــهـا را بـه جـز پـیـش اوی | مــگــو و ز نــادان گــزارش مــجــوی |
چـنـین گـفـت بـا دانـشـی کـید شـاه | کـزیـن پـرهـنـر بـگـذری نـیـسـت راه |
هـم انــگــه بــاســپ انــدر آورد پــای | بـــه آواز مــهــران بــیــامــد ز جــای |
حــکـیـمـان بــرفــتــنـد بــا او بــه هـم | بــدان تــا ســپــهـبــد نـبــاشـد دژم |
جــهـانـدار چــون نـزد مـهـران رســیـد | بــپــرسـیـد دانـنـده را چــون سـزیـد |
بــدو گـفـت کـای مـرد یـزدان پـرسـت | کـه در کـوه بـا غـرم داری نشـسـت |
بـه ژرفـی بـدین خـواب من گـوش دار | گـزارش کـن و یک بـه یک هوش دار |
چنان دان که یک شب خردمند و پاک | بــخــفـتــم بآرام بــی تــرس و بــاک |
یکـی خـانـه دیـدم چـو کـاخـی بـزرگ | بــدو انـدرون ژنـده پــیـلـی سـتــرگ |
در خـــانـــه پـــیــداتـــر از کـــاخ بـــود | بـه پـیش انـدرون تـنـگ سـوراخ بـود |
گــذشــتـــی ز ســوراخ پـــیــل ژیــان | تــنــش را ز تــنـگــی نـکــردی زیـان |
ز روزن گــذشــتــی تـــن و بـــوم اوی | بـمـانـدی بــدان خـانـه خـرطـوم اوی |
دگر شـب بـدان گونه دیدم کـه تـخـت | تـهی مـانـدی از مـن ای نیک بـخـت |
کـیی بـرنشـسـتـی بـران تـخـت عـاج | بــه ســر بــر نـهـادی دل افـروز تــاج |
سـه دیگر شب از خـوابـم آمد شتـاب | یکـی نـغـز کـرپـاس دیـدم بـه خـواب |
بــــدو انـــدر آویـــخـــتـــه چـــار مـــرد | رخــان از کــشــیــدن شــده لــاژورد |
نــه کــرپــاس جــایـی دریـد آن گــروه | نه مـردم شـدی از کـشـیدن سـتـوه |
چــهــارم چـــنــان دیــدم ای نــامــدار | که مردی شـدی تـشـنه بـر جـویبـار |
هــمــی آب مــاهــی بــرو ریـخــتــی | ســر تــشــنـه از آب بــگــریـخــتــی |
جـــهــان مـــرد و آب از پـــس او دوان | چـه گـوید بـدین خـواب نیکـی گـمان |
بـه پـنجـم چـنان دید جـانم بـه خـواب | کـه شـهری بـدی هم بـه نزدیک آب |
همه مـردمش کـور بـودی بـه چـشـم | یکـی را ز کـوری نـدیـدم بـه خـشـم |
ز داد و دهــش وز خــریـد و فــروخــت | تو گفتی همی شارستان برفروخت |
شــشـم دیـدم ای مـهـتــر ارجــمـنـد | کـه شـهـری بـدنـدی همـه دردمـنـد |
شـدنـدی بــپــرســیـدن تــن درســت | همی دردمـند آب ایشـان بـجـسـت |
هـمـی گـفـت چـونـی بـه درد انـدرون | تــنـی دردمــنـد و دلــی پــر ز خــون |
رسـیـده بــه لـب جـان نـاتـن درسـت | همـه چـاره تـن درسـتـان بـجـسـت |
چـو نیمی ز هفتـم شـب اندر گذشت | جـهـنـده یکـی بـاره دیدم بـه دشـت |
دو پـا و دو دسـت و دو سـر داشـتـی | بــه دنـدان گـیـا نـیـز بــگــذاشــتــی |
چـــران داشــتـــی از دو رویــه دهــن | نـبــد بـر تـنـش جـای بـیـرون شـدن |
بـهشـتـم سـه خـم دیدم ای پـاکـدین | بــــرابـــر نـــهـــاده بـــروی زمـــیـــن |
دو پــرآب و خــمــی تــهـی در مــیـان | گذشـتـه بـه خـشـکی بـرو سـالیان |
ز دو خــــم پــــر آب دو نـــیـــک مـــرد | هـمــی ریـخــتــنــد انـدرو آب ســرد |
نـه از ریـخـتــن زیـن کـران کـم شـدی | نه آن خـشک را دل پـر از نم شـدی |
نـهم شـب یکـی گـاو دیدم بـه خـواب | بــر آب و گـیـا خــفــتــه بــر آفــتــاب |
یـکـی خـوب گـوسـالـه در پـیـش اوی | تـنش لاغر و خـشـک و بـی آب روی |
هـمـی شــیـر خــوردی ازو مـاده گـاو | کـلـان گـاو گـوسـالـه بــی زور و تــاو |
اگــر گــوش داری بـــه خـــواب دهــم | نـرنـجـی هـمـی تـا بـدین سـر دهم |
یکی چـشـمه دیدم بـه دشـتـی فراخ | وزو بــــر زبـــر بـــرده ایـــوان و کـــاخ |
هـمـه دشـت یـکـسـر پــر از آب و نـم | ز خـشـکی لب چـشمه گشـت دژم |
سـزد گـر تـو پــاسـخ بــگـویـی نـهـان | کزین پـس چه خواهد بـدن در جهان |
گروه کتاب پایگاه خبری شاعر
منبع : درج
منبع : درج