چـنـان بـد کـه یـک روز بـا تـاج و گـنـجهـمــی داشــت از بــودنــی دل بــه رنــجز تـیره شـب اندر گذشتـه سـه پـاسبـــفــرمــود تـــا شــد ســتــاره شــن…
چـنـان بـد کـه یـک روز بـا تـاج و گـنـج | هـمــی داشــت از بــودنــی دل بــه رنــج |
ز تـیره شـب اندر گذشتـه سـه پـاس | بـــفــرمــود تـــا شــد ســتــاره شــنــاس |
بـپـرسـیدش از تـخـت شـاهـنـشـهی | هـــــم از رنـــــج وز روزگـــــار بــــــهـــــی |
مــــنـــجــــم بــــیـــاورد صــــلــــاب را | بــــیــــنــــداخــــت آرامــــش و خــــواب را |
نـگــه کــرد روشــن بــه قــلـب اســد | کــه هـســت او نـمــایـنــده فــتــح و جــد |
بـــدان تـــا رســـد پـــادشــا را بـــدی | فـــــــزایـــــــد بـــــــدو فـــــــره ایــــــزدی |
چــو دیـدنـد گـفـتــنـدش ای پــادشــا | جـــهــانــگــیــر و روشـــن دل و پـــارســـا |
یکـی کـار پـیـش اسـت بـا رنـج و درد | نـــیــارد کـــس آن بـــر تـــوبـــر یــاد کـــرد |
چــنـیـن داد شــاپــور پــاســخ بــدوی | کــــه ای مــــرد دانــــنــــده و راه جــــوی |
چـه چــارسـت تــا ایـن ز مـن بــگـذرد | تــنــم اخــتـــر بـــد بـــه پـــی نــســپـــرد |
سـتـاره شـمـر گـفـت کـای شـهـریـار | ازیــــن گـــــردش چـــــرخ نـــــاپـــــایــــدار |
بـــه مــردی و دانــش نــیــابــی گــذر | خـــردمـــنــد گـــر مـــرد پـــرخـــاشـــخـــر |
بــبــاشـد هـمـه بــودنـی بـی گـمـان | نـــتــــابــــیـــم بــــا گــــردش آســــمـــان |
چــنـیـن داد پــاسـخ گـرانـمـایـه شـاه | کـــه دادار بــــاشـــد ز هـــر بــــد نـــگـــاه |
کــه گــردان بــلــنـد آســمــان آفــریـد | تـــــوانـــــایــــی و نــــاتـــــوان آفـــــریــــد |
بــگــســتــرد بــر پــادشــاهـیـش داد | هـمـی بــود یـک چــنـد بــی رنـج و شــاد |
چــو آبــاد شــد زو هـمـه مــرز و بــوم | چــــنــــان آرزو کــــرد کــــایــــد بـــــه روم |
بــبــیـنـد کـه قـیـصـر سـزاوار هـسـت | ابــا لــشــکــر و گــنــج و نــیـروی دســت |
هـمــان راز بــگــشــاد بــا کــدخــدای | یـــک پــــهــــلــــوان گــــرد بــــا داد و رای |
هـمـه راز و انـدیـشــه بــا او بــگـفـت | هـمـی داشــت از هـرکـس انـدر نـهـفــت |
چـنین گفـت کاین پـادشـاهی بـه داد | بــــداریــــد کــــزداد بــــاشــــیـــد شــــاد |
شـتــر خــواسـت پــرمـایـه ده کـاروان | بـــه هـــر کـــاروان بـــر یــکـــی ســـاروان |
ز دیـــنـــار وز گـــوهـــران بــــار کــــرد | ازان ســـی شـــتـــر بــــار دیـــنـــار کـــرد |
بــیــامــد پــرانــدیــشــه ز آبـــادبـــوم | هـمـی رفـت زیـن ســان ســوی مـرز روم |
یـکــی روســتــا بــود نــزدیـک شــهـر | کــه دهـقــان و شــهــری بــدو بــود بــهـر |
بــیـامـد بــه خــان یـکــی کــدخــدای | بــپــرســیــد کــایــد مــرا هــســت جــای |
بـــرو آفــریــن کــرد مــهــتــر بــســی | کـه چــون تــو نـیـابــیـم مـهـمـان کـســی |
بـبـود آن شب و خورد و بـخشید چـیز | ز دهــقــان بــســی آفــریـن یــافــت نــیـز |
ســپــیــده بـــرآمــد بــنــه بـــرنــهــاد | ســوی خـــانــه قــیــصــر آمــد چـــو بـــاد |
بــیــامــد بـــه نــزدیــک ســالــار بـــار | بــــرو آفـــریـــن کـــرد و بــــردش نـــثــــار |
بـپـرسـید و گفتـش چـه مردی بـگوی | کـه هـم شـاه شـاخــی و هـم شـاه روی |
چــنـیـن داد پــاســخ کـه ای پــادشـا | یـــکـــی پــــارســـی مـــردم و پــــارســـا |
بـــه بـــازارگــانــی بـــرفــتـــم ز جـــز | یــــکــــی کـــــاروان دارم از خـــــز و بـــــز |
کــنــون آمــدســتــم بــدیــن بــارگــاه | مــگـــر نــزد قـــیــصـــر گــشـــایــنــده راه |
ازین بـار چـیـزی کـش انـدر خـورسـت | هــمــه گــوهــر و آلــت لــشـــکـــرســـت |
پــذیـرد ســپــارد بــه گــنـجــور گــنـج | بـــدان شـــاد بـــاشـــم نــدارم بـــه رنــج |
دگـر را فـروشــم بــه زر و بــه ســیـم | بــه قــیـصــر پــنــاهــم نــپــیـچــم ز بــیـم |
بـــخــرم هــرانــچـــم بـــبـــایــد ز روم | روم ســــــوی ایــــــران ز آبـــــــاد بــــــوم |
ز درگــاه بـــرخـــاســـت مــرد کــهــن | بــر قــیـصــر آمــد بــگــفــت ایـن ســخــن |
بـــفــرمــود تــا پـــرده بـــرداشــتــنــد | ز در ســوی قــیــصــرش بـــگــذاشــتــنــد |
چــو شـاپــور نـزدیـک قـیـصـر رســیـد | بــکــرد آفــریـنــی چــنــان چــون ســزیــد |
نـگـه کـرد قــیـصــر بــه شــاپــور گـرد | ز خــــوبــــی دل و دیـــده او را ســــپــــرد |
بــفـرمـود تـا خـوان و مـی سـاخـتـنـد | ز بـــیـــگـــانـــه ایــوان بـــپـــرداخـــتـــنـــد |
جــفــادیــده ایــرانــیــی بـــد بــه روم | چــنــانــچــون بــود مــرد بــیــداد و شــوم |
بـه قـیصـر چـنین گفـت کای سـرفـراز | یـکـی نـو ســخــن بــشـنـو از مـن بــه راز |
کـــه ایــن نــامـــور مـــرد بـــازارگـــان | کـــه دیــبـــا فـــروشـــد بـــه دیــنــارگــان |
شـهنشـاه شـاپـور گـویم کـه هسـت | بــه گــفــتــار و دیـدار و فــر و نـشــســت |
چـو بـشـنید قیصـر سـخـن تـیره شـد | هـمـی چــشـمـش از روی او خـیـره شـد |
نـگـهبـانـش بـرکـرد و بـا کـس نگـفـت | هــمـــی داشـــت آن راز را در نـــهــفـــت |
چو شد مست بـرخاست شاپـور شاه | هـمــی داشــت قــیـصــر مــر او را نــگــاه |
بــیــامــد نــگــهــبــان و او را گــرفــت | کـه شـاپــور نـرســی تــوی ای شـگـفـت |
بـه جای زنان بـرد و دستـش بـبـست | بــه مــردی ز دام بــلــا کــس نــجــســت |
چــو زیـن بــاره دانـش نـیـایـد بــه بــر | چـــه بـــایــد شـــمــار ســـتـــاره شــمــر |
بـر مسـت شـمعی همی سـوخـتـند | بـــه زاریــش در چـــرم خـــر دوخـــتـــنـــد |
همی گفت هرکس که این شوربخت | همی پوست خر جست و بگذاشت تخت |
یـکـی خـانـه یـی بـود تـاریـک و تـنـگ | بـــبـــردنـــد بـــدبـــخـــت را بـــی درنـــگ |
بــدان جــای تــنـگ انـدر انـداخــتــنـد | در خـــانــه را قــفـــل بـــر ســـاخـــتـــنــد |
کــلـیـدش بــه کــدبــانـوی خــانـه داد | تـــنـــش را بـــدان چـــرم بـــیــگـــانــه داد |
بـه زن گـفـت چـندان دهش نـان و آب | کــه از داشـــتـــن زو نــگــیــرد شـــتـــاب |
اگــر زنــده مــانـد بــه یـک چــنـدگــاه | بــــدانـــد مـــگـــر ارج تـــخـــت و کـــلـــاه |
هـمـان تــخــت قـیـصـر نـیـایـدش یـاد | کـســی را کــجــا نـیـســت قــیـصــر نـژاد |
زن قـیـصـر آن خــانـه را در بــبــســت | بــه ایـوان دگـر جــای بــودش نـشــســت |
یــکــی مــاه رخ بـــود گــنــجـــور اوی | گـــزیـــده بــــه هـــر کـــار دســـتـــور اوی |
کــه ز ایــرانــیــان داشــتـــی او نــژاد | پـــدر بـــر پــدر بـــر هــمــی داشــت یــاد |
کـــلـــیـــد در خـــانـــه او را ســـپـــرد | بــه چــرم انـدرون بــســتــه شـاپــور گـرد |
هـمـان روز ازان مـرز لــشــکــر بــرانـد | ورا بــســتــه در پــوســت آنـجــا بــمــانـد |
چـو قـیـصـر بــه نـزدیـک ایـران رسـیـد | سـپـه یـک بـه یـک تـیـغ کـیـن بـرکـشـیـد |
از ایـران هــمــی بــرد رومــی اســیـر | نــبــود آن یـلــان را کــســی دســتــگــیـر |
بــه ایـران زن و مـرد و کــودک نـمـانـد | هـمــان چــیـز بــســیـار و انــدک نـمــانــد |
نــبـــود آگــهــی در مــیــان ســـپـــاه | نــه مـــرده نــه زنـــده ز شـــاپـــور شـــاه |
گــریـزان هــمــه شــهــر ایــران ز روم | ز مــردم تــهـی شــد هــمــه مــرز و بــوم |
از ایـران بــی انــدازه تــرســا شــدنـد | هــمــه مــرز پــیــش ســکــوبـــا شــدنــد |
گروه کتاب پایگاه خبری شاعر
منبع : درج
منبع : درج