چــو نــزدیـکــی نــرم پــایــان رســیـدنـگــه کــرد و مــردم بــی انـدازه دیـدنه اسپ و نه جوشن نه تیغ و نه گرزازان هـر یـکـی چـون یکـی سـرو بـرزچــو …
| چــو نــزدیـکــی نــرم پــایــان رســیـد | نـگــه کــرد و مــردم بــی انـدازه دیـد |
| نه اسپ و نه جوشن نه تیغ و نه گرز | ازان هـر یـکـی چـون یکـی سـرو بـرز |
| چــو رعــد خــروشــان بــرآمـد غــریـو | بــرهـنــه ســپــاهـی بــه کــردار دیـو |
| یکـی سـنـگ بـاران بـکـردنـد سـخـت | چــو بـــاد خــزان بــرزنــد بــر درخــت |
| بــه تـیـر و بــه تـیـغ انـدر آمـد سـپــاه | تـو گفتـی که شـد روز روشـن سـیاه |
| چــو از نــرم پــایـان فــراوان بــمــانــد | ســکـنـدر بــرآسـود و لـشـکـر بــرانـد |
| بـشـد تـازیـان تـا بـه شـهـری رسـیـد | کـــه آن را کـــران و مـــیــانــه نــدیــد |
| بــه آیـیـن هـمــه پــیـش بــاز آمــدنـد | گــشـــاده دل و بـــی نــیــاز آمــدنــد |
| بــبــردنــد هـرگــونــه گــســتــردنــی | ز پـــوشــیــدنــیــهــا و از خـــوردنــی |
| سـکـنـدر بــپـرسـیـد و بـنـواخـتـشـان | بــرانـدازه بــر پــایـگـه سـاخــتــشـان |
| کـشـیـدنـد بــر دشـت پــرده ســرای | سپـاهش نجست اندر آن شهر جـای |
| ســر انـدر ســتــاره یـکــی کــوه دیـد | تـو گفتـی که گردون بـخـواهد کشـید |
| بـــران کـــوه مــردم بـــدی انــدکـــی | شـب تـیـره زیـشـان نـمـانـدی یـکـی |
| بـپـرسـیـد ازیـشـان سـکـنـدر کـه راه | کـدامـسـت و چـون رانـد بـایـد سـپـاه |
| هـمــه یـکــســره خــوانــدنـد آفــریـن | کــه ای نــامــور شـــهــریــار زمــیــن |
| بــه رفــتــن بــریـن کــوه بــودی گــذر | اگـــر بـــرگـــذشـــتـــی بـــرو راه بـــر |
| یــکــی اژدهــایــســت زان روی کــوه | کـه مـرغ آیـد از رنـج زهـرش ســتــوه |
| نــیــارد گــذشــتــن بـــروبــر ســپــاه | هـمــی دود زهـرش بــرآیـد بــه مــاه |
| هــمــی آتـــش افـــروزد از کــام اوی | دو گــیــســو بـــود پـــیــل را دام اوی |
| هــمــه شــهــر بـــا او نــداریــم تـــاو | خـورش بـایدش هر شـبـی پـنـج گـاو |
| بــجــویــیــم و بــر کــوه خــارا بــریــم | پـــر انــدیــشــه و پــر مــدارا بـــریــم |
| بــدان تــا نــیــایــد بــدیــن روی کــوه | نــیـنــجــامــیـد از مــا گــروهــا گــروه |
| بــفــرمــود ســالــار دیــهــیــم جــوی | کــه آن روز نــدهــنــد چـــیــز بـــدوی |
| چــو گــاه خــورش درگـذشــت اژدهـا | بــیـامــد چــو آتــش بــران تــنــد جــا |
| ســکــنـدر بــفــرمـود تــا لـشــکــرش | یــکــی تــیــربـــاران کــنــنــد ازبــرش |
| بـــزد یــک دم آن اژدهـــای پـــلـــیـــد | تـنی چـنـد ازیشـان بـه دم درکـشـید |
| بــفــرمــود اســکــنــدر فــیــلــقــوس | تــبــیـره بــه زخــم آوریـدنـد و کــوس |
| هـمـان بــی کـران آتــش افـروخـتـنـد | بـه هرجـای مشعل همی سـوخـتـند |
| چــو کــوه از تــبــیـره پــرآواز گـشــت | بــتــرســیـد ازان اژدهــا بــازگــشــت |
| چـو خـورشـیـد بــرزد سـر از بـرج گـاو | ز گــلـزاربــرخــاســت بــانـگ چــکــاو |
| چـــو آن اژدهــا را خــورش بـــود گــاه | ز مـردان لـشــکــر گـزیـن کــرد شــاه |
| درم داد ســـالــار چـــنــدی ز گـــنــج | بــیـاورد بــا خــویـشــتــن گــاو پــنــج |
| بکشت و ز سرشان بـرآهخت پوست | بــدان جــادوی داده دل مـرد دوســت |
| بـیاگـنـد چـرمـش بـه زهر و بـه نـفـت | ســوی اژدهــا روی بـــنــهــاد تــفــت |
| مــران چــرمــهــا را پـــر از بـــاد کــرد | ز دادار نـــیــکـــی دهــش یــاد کـــرد |
| بــفـرمـود تــا پــوســت بــرداشــتــنـد | همی دسـت بـر دسـت بـگـذاشـتـند |
| چـــو نــزدیــکــی اژدهــا رفــت شــاه | بــســان یـکــی ابــر دیــدش ســپــاه |
| زبـانش کبـود و دو چـشمش چو خون | هـمـی آتــش آمــد ز کــامــش بــرون |
| چــو گــاو از ســر کــوه بــنـداخــتــنـد | بـــران اژدهـــا دل بـــپـــرداخـــتـــنـــد |
| فـــرو بـــرد چـــون بـــاد گـــاو اژدهـــا | چـــو آمـــد ز چـــنــگ دلـــیــران رهــا |
| چــو از گــاو پــیـونــدش آگــنـده شــد | بـــر انــدام زهــرش پــراگــنــده شــد |
| هــمــه رودگــانــیــش ســـوراخ کــرد | بـه مـغـز و بـه پـی راه گـسـتـاخ کـرد |
| همـی زد سـرش را بـران کـوه سـنگ | چــنــیـن تــا بــرآمــد زمــانـی درنــگ |
| ســپــاهــی بــروبــر بــبـــاریــد تــیــر | بــه پــای آمـد آن کـوه نـخــچــیـرگـیـر |
| وزان جــایـگــه تــیـز لــشــکــر بــرانـد | تـــن اژدهــا را هــم انــجــا بـــمــانــد |
| بــیـاورد لــشــکــر بــه کــوهـی دگــر | کـزان خـیـره شـد مـرد پــرخــاشـخــر |
| بــلــنــدیـش بــیـنــا هـمــی دیـر دیـد | سـر کـوه چـون تـیغ و شـمـشـیر دید |
| یـکـی تــخــت زریـن بــران تــیـغ کـوه | ز انـــبـــوه یــکـــســـو و دور از گـــروه |
| یـکــی مـرده مـرد انـدران تــخــت بــر | هـمـانـا کـه بــودش پـس از مـرگ فـر |
| ز دیــبـــا کـــشـــیــده بـــرو چـــادری | ز هـر گـوهـری بــر ســرش افـســری |
| هــمــه گــرد بــر گــرد او ســیـم و زر | کــســـی را نــبـــودی بـــروبـــر گــذر |
| هرآنکـس کـه رفـتـی بـران کـوهسـار | کـه از مـرده چـیـزی کـنـد خـواسـتــار |
| بـــران کــوه از بـــیــم لــرزان شـــدی | بــه مـردی و بــر جــای ریـزان شـدی |
| ســکــنــدر بـــرآمــد بــران کــوه ســر | نــظــاره بــران مــرد بـــا ســیــم و زر |
| یکـی بـانـگ بـشـنـید کـای شـهـریـار | بــســی بــردی انـدر جــهـان روزگــار |
| بـسـی تـخـت شـاهـان بــپـرداخـتـی | ســرت را بــه گـردون بــرافــراخــتــی |
| بـسی دشمن و دوسـت کردی تـبـاه | ز گـیـتـی کـنـون بـازگـشـتـسـت گـاه |
| رخ شـــاه ز آواز شـــد چـــون چــــراغ | ازان کــوه بـــرگــشـــت دل پـــر ز داغ |
| هــمـــی رفـــت بـــا نـــامـــداران روم | بدان شارستان شد که خوانی هروم |
| کـه آن شـهـر یکـسـر زنـان داشـتـنـد | کـســی را دران شـهـر نـگـذاشـتــنـد |
| سـوی راسـت پــسـتـان چـو آن زنـان | بـــســان یــکــی نــار بـــر پـــرنــیــان |
| سـوی چـپ بــه کـردار جـویـنـده مـرد | کـه جـوشـن بــپـوشـد بــه روز نـبــرد |
| چــو آمــد بــه نــزدیـک شــهـر هـروم | ســـــرافــــراز بـــــا نــــامــــداران روم |
| یکـی نـامـه بـنـوشـت بـا رسـم و داد | چـــنــانــچــون بـــود مــرد فــرخ نــژاد |
| بــه عــنـوان بــر از شــاه ایـران و روم | ســــوی آنـــک دارنـــد مــــرز هـــروم |
| ســـر نــامــه از کــردگــار ســـپـــهــر | کـزویـسـت بـخـشـایش و داد و مـهـر |
| هــرانــکــس کــه دارد روانــش خـــرد | جـهان را بـه عـمـری همـی بـسـپـرد |
| شـنـیـد آنـک مـا در جـهـان کـرده ایـم | ســر مــهـتــری بــر کــجــا بــرده ایـم |
| کـسـی کـو ز فـرمـان ما سـر بـتـافـت | نـهـالـی بــجــز خــاک تــیـره نـیـافـت |
| نـخـواهـم کـه جـایـی بــود در جـهـان | کــه دیـدار آن بــاشــد از مــن نــهـان |
| گـر آیـم مـرا بــا شــمـا نـیـســت رزم | بـــه دل آشـــتـــی دارم و رای بــــزم |
| اگـــر هـــیـــچ داریـــد دانـــنـــده یــی | خــردمــنــد و بــیـدار خــوانــنــده یـی |
| چــو بــرخــوانـد ایـن نـامـه پــنـدمـنـد | بـرآنکس که هسـت از شـما ارجـمند |
| بـــبــنــدیــد پــیــش آمــدن را مــیــان | کـــزیــن آمـــدن کـــس نـــدارد زیـــان |
| بــفــرمــود تــا فــیـلــســوفــی ز روم | بــرد نــامــه نــزدیــک شــهــر هــروم |
| بـسـی نیز شـیرین سـخـنها بـگـفـت | فـرسـتـاده خـود بــا خـرد بــود جـفـت |
| چـو دانـا بــه نـزدیـک ایـشـان رسـیـد | هـمـه شــهـر زن دیـد و مـردی نـدیـد |
| همـه لـشـکـر از شـهر بـیرون شـدنـد | بــه دیـدار رومـی بـه هـامـون شـدنـد |
| بــران نـامـه بـر شـد جـهـان انـجـمـن | ازیـشــان هـرانـکـس کـه بــد رای زن |
| چـو این نـامـه بـرخـوانـد دانـای شـهر | ز رای دل شـــاه بـــرداشـــت بـــهـــر |
| نـشـسـتـنـد و پـاسـخ نـوشـتـنـد بـاز | کــه دایــم بـــزی شـــاه گــردن فــراز |
| فــرســتــاده را پــیـش بــنـشــانـدیـم | یـکــایـک هـمــه نـامــه بــرخــوانـدیـم |
| نخستـین که گفتـی ز شاهان سخن | ز پــــیـــروزی و رزمـــهـــای کــــهـــن |
| اگــر لـشــکــر آری بــه شــهـر هـروم | نـبــیـنـی ز نـعـل و پــی اســپ بــوم |
| بــی انـدازه در شـهـر مـا بــرزنـســت | بــهــر بــرزنــی بــر هـزاران زنــســت |
| همه شـب بـه خـفـتـان جـنگ اندریم | ز بــهـر فــزونــی بــه تــنــگ انــدریـم |
| ز چـنـدین یـکـی را نـبـودسـت شـوی | کـه دوشـیـزگـانـیـم و پــوشـیـده روی |
| ز هـر سـو کـه آیـی بــریـن بـوم و بــر | بـــجـــز ژرف دریــا نـــبـــیــنــی گـــذر |
| ز مــا هـر زنـی کــو گــرایـد بــشــوی | ازان پـس کـس او را نـه بـیـنـیـم روی |
| بــبــایـد گــذشــتــن بــه دریــای ژرف | اگــر خــوش و گـر نـیـز بــاریـده بــرف |
| اگـر دخــتــر آیـدش چــون کـردشـوی | زن آســا و جــویــنــده رنــگ و بـــوی |
| هم آن خـانـه جـاوید جـای وی اسـت | بــلـنـد آسـمـانـش هـوای وی اســت |
| وگــر مــردوش بـــاشـــد و ســـرفــراز | بــســوی هـرومـش فــرســتــنـد بــاز |
| وگـر زو پـسـر زایـد آنـجـا کـه هـسـت | بــبــاشـد نـبــاشـد بــر مـاش دسـت |
| ز مــــا هــــرک او روزگــــار نــــبـــــرد | از اســپ انـدر آرد یـکــی شــیـرمــرد |
| یـکــی تــاج زریـنـش بــر ســر نـهـیـم | هـمـان تـخـت او بــر دو پـیـکـر نـهـیـم |
| هــمــانــا ز مــا زن بــود ســی هــزار | کــه بـــا تـــاج زرنــد و بـــا گــوشــوار |
| کـه مـردی ز گـردنـکـشـان روز جـنـگ | بـه چـنـگـال او خـاک شـد بـی درنـگ |
| تــو مـردی بــزرگــی و نـامـت بــلــنـد | در نــام بــر خــویـشــتــن در مــبــنــد |
| کــه گــویـنــد بــا زن بــرآویـخــتــنــی | ز آویــخـــتـــن نــیــز بـــگــریــخــتـــی |
| یـکـی نـنـگ بــاشـد تـرا زیـن سـخـن | کـه تـا هـسـت گـیتـی نـگـردد کـهـن |
| چــه خــواهـی کــه بــا نـامـداران روم | بــیــایــی بـــگــردی بــه مــرز هــروم |
| چـو بــا راسـتـی بــاشـی و مـردمـی | نـبــیـنـی جــز از خــوبــی و خــرمـی |
| بــه پــیـش تــو آریـم چــنـدان سـپــاه | که تـیره شـود بـر تـو خـورشـید و ماه |
| چــو آن پــاسـخ نـامـه شـد اسـپــری | زنــی بــود گــویــا بــه پــیـغــمــبــری |
| ابـــا تـــاج و بـــا جـــامـــه شـــاهــوار | هـمـی رفـت بــا خــوب رخ ده ســوار |
| چــو آمـد خــرامـان بــه نـزدیـک شـاه | پــذیــره فــرســتــاد چــنــدی بــه راه |
| زن نــــامــــبـــــردار نــــامــــه بـــــداد | پـــیــام دلـــیــران هــمـــه کـــرد یــاد |
| سـکـنـدر چــو آن پــاســخ نـامـه دیـد | خــردمــنــد و بــیـنــادلــی بــرگــزیــد |
| بـدیشـان پـیـامـی فـرسـتـاد و گـفـت | کـه بــا مـغـز مـردم خـرد بــاد جــفـت |
| بــه گـرد جــهـان شــهـریـاری نـمـانـد | هـمــان بــر زمـیـن نـامـداری نـمــانـد |
| کـه نه سـربـسـر پـیش مـن کـهتـرنـد | وگــرچــه بــلـنـدنـد و نـیـک اخــتــرنـد |
| مــرا گــرد کــافــور و خـــاک ســـیــاه | همـانـسـت و هم بـزم و هم رزمـگـاه |
| نــه مــن جـــنــگ را آمـــدم تـــازیــان | بــه پــیـلـان و کــوس و تــبــیـره زنـان |
| سپاهی بـرین سان که هامون و کوه | هـمـی گـردد از سـم اسـپـان سـتـوه |
| مــرا رای دیـدار شــهـر شــمــاســت | گــر آیـیـد نــزدیـک مــا هــم رواســت |
| چــو دیــدار بـــاشــد بــرانــم ســپــاه | نــبــاشــم فــراوان بــدیـن جــایــگــاه |
| بــبــیـنـیـم تـا چـیـسـتـتـان رای و فـر | ســواری و زیــبـــایــی و پـــای و پـــر |
| ز کــار زهـشــتــان بــپــرســم نــهـان | کـه بـی مـرد زن چـون بـود در جـهـان |
| اگـر مـرگ بـاشـد فـزونـی ز کـیـسـت | بـه بـینم که فرجـام این کار چـیسـت |
| فـرســتــاده آمـد سـخــنـهـا بــگـفـت | هـمـه راز بــیـرون کـشـیـد از نـهـفـت |
| بــزرگـان یـکـی انـجــمـن سـاخـتــنـد | ز گــفـــتـــار دل را بـــپـــرداخـــتـــنــد |
| کـــه مــا بـــرگـــزیــدیــم زن دو هــزار | ســخــن گـوی و دانـنـده و هـوشـیـار |
| ابــا هــر صــدی بــســتــه ده تــاج زر | بـــدو در نــشـــانــده فـــراوان گـــهــر |
| چـو گـرد آیـد آن تـاج بـاشـد دویسـت | که هر یک جـز اندر خـور شاه نیسـت |
| یـکـایـک بــسـخــتــیـم و کـردیـم تــل | ابــاگـوهـران هـر یـکــی ســی رطــل |
| چــو دانـیـم کـامـد بــه نـزدیـک شــاه | یـکــایـک پــذیـره شــویـمــش بــه راه |
| چــو آمــد بـــه نــزدیــک مــا آگــهــی | ز دانــــایــــی شـــــاه وز فــــرهــــی |
| فرسـتـاده بـرگشـت و پـاسـخ بـگفت | سـخـنـهـا هـمـه بــا خـرد بـود جـفـت |
| ســکـنـدر ز مـنـزل ســپــه بــرگـرفـت | ز کــار زنــان مــانـده انـدر شــگــفــت |
| دو مـنـزل بـیـامـد یـکـی بـاد خـاسـت | وزو بـرف بــا کـوه و درگـشـت راسـت |
| تــبــه شــد بــســی مــردم پــایـکــار | ز ســـرمـــا و بـــرف انــدر آن روزگـــار |
| بــرآمــد یــکــی ابــر و دودی ســیــاه | بـر آتـش همی رفـت گـفـتـی سـپـاه |
| زره کــتـــف آزادگــان را بـــســوخـــت | ز نـعــل ســواران زمـیـن بــرفـروخــت |
| بـدین هم نشان تـا بـه شهری رسید | کـه مـردم بــســان شــب تــیـره دیـد |
| فـروهـشــتــه لـفــچ و بــرآورده کـفـچ | بـه کـردار قـیـر و شـبـه کـفـچ و لـفـچ |
| هـمـه دیـده هـاشـان بـه کـردار خـون | هــمــی از دهــان آتــش آمــد بـــرون |
| بـسـی پـیـل بـردنـد پـیـشـش بـه راه | هــمــان هــدیــه مــردمــان ســـیــاه |
| بــگـفــتــنـد کــیـن بــرف و بــاد دمـان | ز مـــا بـــود کـــامــد شـــمــا را زیــان |
| کـه هرگز بـدین شـهر نگذشـت کـس | تـــرا و ســپـــاه تــو دیــدیــم و بـــس |
| بــبــود انـدر آن شـهـر یـک مـاه شــاه | چـو آسـوده گـشـتـنـد شـاه و سـپـاه |
| ازنـــجـــا بــــیـــامـــد دمـــان و دنـــان | دل آراســـتـــه ســوی شــهــر زنــان |
| ز دریــــا گـــــذر کـــــرد زن دو هــــزار | هـمـه پــاک بــا افــســر و گــوشــوار |
| یـکـی بــیـشـه بــد پـر ز آب و درخـت | هـمـه جـای روشـن دل و نـیـکـبـخـت |
| خــورش گــرد کــردنــد بـــر مــرغــزار | ز گــســتــردنـیـهـا بــه رنــگ و نـگــار |
| چــو آمـد ســکـنـدر بــه شـهـر هـروم | زنــان پــیــش رفــتــنــد ز آبـــاد بـــوم |
| بــبــردنـد پــس تــاجــهـا پــیـش اوی | همـان جـامـه و گـوهـر و رنـگ و بـوی |
| سـکـنـدر بــپـذرفـت و بــنـواخـتـشـان | بــران خـرمـی جـایـگـه سـاخـتـشـان |
| چـو شـب روز شـد اندرآمـد بـه شـهر | بــه دیـدار بــرداشـت زان شـهـر بـهـر |
| کم و بـیش ایشـان همی بـازجـسـت | هـمـی بــود تــا رازهـا شــد درســت |
گروه کتاب پایگاه خبری شاعر
منبع : درج
منبع : درج
