یـکـی پــهـلـوان بــود گـسـتـرده کـامنــژادش ز طــرخــان و بـــیــژن بـــنــامنشـسـتـش بـه شـهر سـمرقند بـودبــران مــرز چــنــدیــش پــیــونــد بــود…
| یـکـی پــهـلـوان بــود گـسـتـرده کـام | نــژادش ز طــرخــان و بـــیــژن بـــنــام |
| نشـسـتـش بـه شـهر سـمرقند بـود | بــران مــرز چــنــدیــش پــیــونــد بــود |
| چـو ماهوی بـدبـخـت خـودکامه شـد | ازو نــزد بـــیــژن یــکــی نــامــه شــد |
| کــه ای پــهــلــوان زاده بــی گــزنــد | یـکــی رزم پــیـش آمــدت ســودمـنـد |
| که شاه جـهان بـا سـپـاه ای درست | ابـا تـاج و گـاهسـت و بـا افـسـرسـت |
| گرآیی سر و تـاج و گاهش تـو راست | همان گنج و چتـر سیاهش تـو راست |
| چـو بـیـژن نـگـه کـرد و آن نـامـه دیـد | جـهـان پـیش مـاهـوی خـودکـامـه دید |
| بـه دسـتـور گـفـت ای سـر راسـتـان | چــه داری بــیــاد انــدریــن داســتــان |
| بــیـاری مــاهــوی گــر مــن ســپــاه | بـــرانـــم شـــود کـــارم ایـــدر تـــبـــاه |
| بـه من بـرکند شـاه چـینی فـسـوس | مـرا بــی مـنـش خـوانـد و چـاپــلـوس |
| وگــرنــه کــنــم گــویـد از بــیـم کــرد | هـمــی تــرســد از روز نـنـگ و نــبــرد |
| چـنـیـن داد دسـتــور پــاسـخ بــدوی | کـه ای شـیـر دل مـرد پــرخـاشـجـوی |
| از ایـدر تــو را نــنــگ بــاشــد شــدن | بـــه یـــاری مـــاهـــوی و بـــاز آمـــدن |
| بــبــرســام فــرمــای تــا بــا ســپــاه | بـــیــاری شـــود ســـوی آن رزمــگــاه |
| بـه گفتـار سوری شوی سوی جـنگ | سـبــکـسـار خــوانـد تــار مـرد سـنـگ |
| چـنین گـفـت بـیژن کـه اینـسـت رای | مــرا خــود نـجــنــبــیـد بــایـد ز جــای |
| بـــبـــرســـام فـــرمــود تـــا ده هــزار | نـــبــــرده ســـواران خـــنـــجـــرگـــزار |
| بــه مــرو انــدرون ســاز جــنــگ آورد | مــگــر گــنــج ایــران بــه چــنــگ آورد |
| ســپـــاه از بـــخــارا چــوپـــران تــذرو | بـیـامـد بـه یـک هـفـتـه تـا شـهـر مـرو |
| شـب تــیـره هـنـگـام بــانـگ خـروس | از آن مــرز بـــرخـــاســـت آواز کـــوس |
| جــهـانــدار زیـن خــود نـه آگــاه بــود | کـه مـاهـوی سـوریـش بــدخـواه بــود |
| بــه شــبــگـیـر گـاه ســپــیـده دمـان | ســواری ســوی خـــســرو آمــد دوان |
| کـه مـاهـوی گـویـد کـه آمـد ســپــاه | ز تـرکـان کـنـون بـرچـه رایـسـت شـاه |
| سـپـهـدار خـانـسـت و فـغـفـور چـین | سـپـاهـش هـمـی بــر نـتـابــد زمـیـن |
| بـر آشـفت و جـوشن بـپـوشید شـاه | شـد از گـرد گـیـتــی سـراسـر سـیـاه |
| چـو نـیـروی پــرخـاش تــرکـان بــدیـد | بـزد دسـت و تـیغ از مـیـان بـرکـشـیـد |
| بـه پـیـش سـپـاه انـدر آمـد چـو پـیـل | زمــیـن شــد بــه کــردار دریـای نــیـل |
| چـو بـر لـشـکـر تـرک بـر حـمـلـه بـرد | پــس پــشــت او در نـمـانـد ایـچ گــرد |
| هـمـه پــشـت بــر تـاجـور گـاشـتـنـد | مــیــان ســوارانــش بـــگــذاشــتــنــد |
| چـو بـرگـشـت مـاهـوی شـاه جـهـان | بـــدانــســـت نــیــرنــگ او در نــهــان |
| چــنــیـن بــود مــاهــوی را رای و راه | کــه او مــانــد انــدر مــیــان ســـپـــاه |
| شـهنشـاه در جـنگ شـد نـاشـکـیب | هـمـی زد بـه تـیغ و بـه پـای و رکـیـب |
| فــراوان از آن نــامــداران بـــشــکــت | چـو بـیچـاره تـر گشـت بـنمود پـشـت |
| ز تـرکـان بـسـی بـود در پـشـت اوی | یـکـی کـابــلـی تــیـغ در مـشــت اوی |
| همی تـاخت جوشان چو از ابـر بـرق | یـــکـــی آســـیـــا بـــد بـــرآن آب زرق |
| فــرود آمــد از بـــاره شـــاه جـــهــان | ز بـــدخـــواه در آســـیــا شــد نــهــان |
| ســواران بــجــســتــن نـهـادنـد روی | همه زرق ازو شـد پـر از گـفـت و گوی |
| ازو بــازمــانــد اســپ زریـن ســتــام | هـمـان گـرز و شــمـشـیـر زریـن نـیـام |
| بـجـسـتـنش تـرکان خـروشان شدند | از آن بــاره و ســاز جــوشــان شـدنـد |
| نــهــان گــشــتــه در خــانــه آســیـا | نـشـسـت از بـر خـشـک لـخـتـی گـیا |
| چــنـیـن اسـت رسـم سـرای فـریـب | فـرازش بـلـنـد و نـشـیـبــش نـشـیـب |
| بــدانـگـه کـه بــیـدار بــد بــخـت اوی | بـگـردون کـشـیـدی فـلـک تـخـت اوی |
| کــنـون آســیـابــی بــیـامـدش بــهـر | ز نــوشــش فــراوان فــزون بــود زهــر |
| چـه بـندی دل اندر سـرای فـسـوس | کـه هم زمان بـه گـوش آید آواز کـوس |
| خـروشـی بــرآیـد کـه بــربــنـد رخـت | نـبــیـنـی بــه جـز دخـمـه گـور تــخـت |
| دهـــان نـــاچـــریــده دودیــده پـــرآب | هـمـی بــود تــا بــرکــشــیـد آفــتــاب |
| گـــشـــاد آســـیـــابـــان در آســـیـــا | بـه پـشـت انـدرون بـار و لـخـتـی گـیـا |
| فـرومـایـه یـی بــود خـسـرو بــه نـام | نه تـخـت و نه گنج و نه تـاج و نه کـام |
| خـور خـویـش زان آسـیـا سـاخــتــی | بــه کـاری جــزیـن خـود نـپــرداخـتــی |
| گــوی دیــد بــرســان ســرو بــلــنــد | نشسته بـه ران سنگ چون مستـمند |
| یکی افـسـری خـسـروی بـر سـرش | درفــشــان ز دیـبــای چــیـنــی بــرش |
| بـه پـیـکـر یـکـی کـفـش زریـن بـپـای | ز خــوشــاب و زر آســتـــیــن قــبـــای |
| نـگـه کـرد خـسـرو بــدو خـیـره مـانـد | بــدان خــیـرگـی نـام یـزدان بــخــوانـد |
| بـدو گفـت کای شـاه خـورشـید روی | بـریـن آسـیـا چـون رسـیـدی تـو گـوی |
| چــه جــای نـشـسـتــت بــود آسـیـا | پــر از گــنـدم و خــاک و چــنـدی گـیـا |
| چه مردی به دین فر و این برز و چهر | کـه چـون تـو نـبـیـنـد هـمـانـا سـپـهـر |
| از ایــرانــیــانــم بـــدو گــفــت شـــاه | هـزیـمـت گــرفــتــم ز تــوران ســپــاه |
| بــدو آسـیـابــان بــه تــشـویـر گـفـت | که جـز تـنگ دستـی مرانیست جـفت |
| اگـر نـان کــشــکـیـنـت آیـد بــه کــار | وریـــن نـــاســــزا تــــره جــــویـــبــــار |
| بـیارم جـزین نـیز چـیزی کـه هـسـت | خــروشــان بــود مـردم تــنـگ دســت |
| بــه ســه روز شــاه جــهــان را ز رزم | نــبـــود ایــچ پـــردازش خــوان و بـــزم |
| بــدو گــفــت شــاه آنــچ داری بــیــار | خـورش نـیـز بــا بـه رسـم آیـد بـه کـار |
| سـبـک مـرد بـی مـایه چـبـیـن نـهـاد | بــرو تــره و نــان کــشــکــیــن نــهــاد |
| بــرســم شــتــابــیــد و آمــد بــه راه | بــه جــایـی کــه بــود انــدران واژگــاه |
| بـــر مــهــتـــر زرق شــد بـــی گــذار | کـه بـرسـم کـنـد زو یـکـی خـواسـتـار |
| بــهـر سـو فـرســتــاد مـاهـوی کـس | ز گیتـی همی شاه را جـست و بـس |
| از آن آســیــابـــان بـــپــرســیــد مــه | کـه بــرسـم کـرا خــواهـی ای روزبــه |
| بــدو گـفــت خــســرو کـه در آســیـا | نـشــســتــســت کــنـداوری بــرگــیـا |
| بــه بــالـا بــه کــردار ســرو ســهـی | بــه دیــد را خــورشــیــد بــا فــرهــی |
| دو ابـــرو کـــمــان و دو نــرگــس دژم | دهــن پـــر ز بـــاد ابـــروان پـــر زخـــم |
| بــرســم هـمـی واژ خــواهـد گـرفـت | ســزد گــر بــمـانـی ازو در شــگـفــت |
| یکـی کـهنـه چـبـین نـهادم بـه پـیش | بــرو نـان کـشـکـیـن سـزاوار خــویـش |
| بــدو گـفــت مـهـتــرکـز ایـدر بــپــوی | چـنین هم بـه مـاهوی سـوری بـگـوی |
| نــبـــایــد کــه آن بـــد نــژاد پـــلــیــد | چــو ایـن بــشــنـود گــوهـر آرد پــدیـد |
| سـبــک مـهـتـر او را بـمـردی سـپـرد | جــهـان دیـده را پــیـش مـاهـوی بــرد |
| بـپـرسـیـد مـاهـوی زیـن چـاره جـوی | که بـرسم کرا خـواستـی راست گوی |
| چــنــیـن داد پــاســخ ورا تــرســکــار | کـه مـن بــار کـردم هـمـی خـواسـتـار |
| در آســیـا را گــشــادم بــه خــشــم | چنان دان که خورشید دیدم به چشم |
| دو نـرگــس چــونـر آهـو انـدر هـراس | دو دیده چو از شب گذشته سه پـاس |
| چـو خـورشـید گـشـتـسـت زو آسـیـا | خـورش نان خـشک و نشسـتـش گیا |
| هـر آنـکــس کــه او فــر یـزدان نـدیـد | ازیــن آســیــابــان بــبــایــد شــنــیــد |
| پــر از گــوهـر نـابــســود افــســرش | ز دیــبـــای چـــیــنــی فــروزان بـــرش |
| بـهـاریـسـت گـویی در اردیـبـهـشـت | بـه بــالـای او سـرو دهـقـان نـکـشـت |
گروه کتاب پایگاه خبری شاعر
منبع : درج
منبع : درج
