فرهنگی، هنری و ادبی

امروز : 14 مهر 1403

پایگاه خبری شاعر

در مرثیه شاه صفی

پـــادشـــاهــی و جـــوانــی ســـد راه او نـــشـــدکـرد چــون ادهـم ز مـلـک عــالـم فــانـی کـنـاردر خــور اقـبــال روزافــزون خــود جــایـی نـیـافــت…

پـــادشـــاهــی و جـــوانــی ســـد راه او نـــشـــدکـرد چــون ادهـم ز مـلـک عــالـم فــانـی کـنـار
در خــور اقـبــال روزافــزون خــود جــایـی نـیـافــتبــال بـر هـم زد بـرون رفـت از جـهـان بـی مـدار
در مــحـــرم کــرد عـــزم قـــنــدهــار و در صـــفـــرکـرد در کـاشــان ســفـر از عــالـم آن کـوه وقـار
رفـت سـال «غـبـن » از عـالـم، زهی غـبـن تـمامسـوخـت عـالـم را بـه داغ غـبـن آن عـالـم مدار
چــارده ســال هــلــالــی مــذهــب اثــنــاعــشــربــود از شــمـشــیـر گـردون صــولـت او پــایـدار
بــهـره از عــمـر گـرامـی یـافــت یـک قــرن تــمـاماول قـــرن دوم رفـــت از جـــهـــان بـــی مـــدار
همـچـو ذوالـقـرنین عـالـمـگـیر مـی شـد دولـتـشمــهـلــت قــرن دوم مـی یـافــت گــر از روزگــار
«ظل حق » چون بود سال شاهیش، سال رحیلگشـت «آه از ظـل حـق » تـاریخ آن عالی تـبـار
دیـده خــونـبــار شــد هـر حــلـقـه زنـجــیـر عــدلکـاین چـنـین نـوشـیـروانـی کـرد از عـالـم گـذار
چـــهــره او بـــود بـــاغ دلــگـــشـــای عـــالــمــیدیـدنــش مــی بــرد از آیـیـنـه بــیـنــش غــبــار
بــود بــر فــرق ســلــیــمــان ســایــه بـــال پــریبـــر ســـر تـــاج زر او جـــیــغــه هــای زرنــگــار
گـفـتـگـویـش وحـشـیـان را بـنـد بـر پـا مـی نـهـادطــایـران قــدس را مـی کـرد خــلـق او شــکـار
صــبـــح نــوروز جــهــان بــود از رخ چــون آفــتــابمـایـه عـیـش جـهـانـی بــود چـون فـصـل بـهـار
در بــهـشــت خــلـق او مـنـع تــمـاشــایـی نـبــودجــنـت بــی پــاسـبــانـی بــود در هـنـگـام بــار
بـود بـا خـلـق جـهان چـون صـبـح صـادق خـنده روچـین نـمـی گـردید هـرگـز از جـبـینـش آشـکـار
غـنـچـه سـربــسـتـه پـیـشـش نـامـه واکـرده بـوددر دل خـــارا خــبـــر مــی داد از عــقــد شــرار
مـاه عـیـد فـتــح و نـصـرت بــود از شـمـشـیـر کـجمــحـــور چـــرخ ظــفــر بـــود از ســنــان آبـــدار
ذره تـا خـورشـیـد را در پـایه خـود مـی شـنـاخـتبــود در مـردم شــنـاســی بــی نـظــیـر روزگـار
پــیــش چــشــم خــرده بــیـن او رمــوز کــایـنــاتدر دل شـب همـچـو انجـم بـود یکـسـر آشـکـار
هـیـچ رازی بــر ضـمـیـر روشـنـش پــنـهـان نـبــودابـــجـــد او بـــود خـــط ســـرنــوشـــت روزگــار
بــاطــنـش درویـش و ظـاهـر پــادشــاه وقـت بــودداشـت پــنـهـان خــرقـه در زیـر لـبــاس زرنـگـار
آب مــــی شـــــد از گــــنــــاه دیــــگــــران آزرم اوآیـتــی از رحــمـت حــق بــود و عــفــو کـردگـار
حـفـظ نـامـوس جـهان را هیچ کـس چـون او نکـردبـــا کــمــال اقـــتـــدار از خـــســـروان نــامــدار
بـی نـیاز از شـهرت (و) مـسـتـغـنی از تـدبـیر بـودداشـت دایـم لـوح تـعـلـیـم از دل خـود در کـنـار
تـــاج فـــرق پـــادشـــاهــان بـــود از راه نــســـبدر حــســب مـمـتــاز بــود از خــسـروان روزگـار
بــا هـمـه فـرمـانـدهـی فـرمـان پــذیـر شـرع بــودسـرنـمـی پـیـچـید از فـرمـان حـق در هـیچ کـار
آفــتـــابـــی بـــود از نــور ولــایــت جـــبـــهــه اشبـــود کـــار او رواج دیــن حـــق لـــیــل و نــهــار
سـعی در تـسـخـیر دلها داشت بـیش از آب و گلبـود یک دل پـیش او بـهـتـر ز صـد شـهـر و دیـار
چـون جـواب تـلـخ، بـی مـنـت بـه سـایـل بــحـر راهمتش می داد و می شد جبهه اش گوهرنثار
بــزم را خــورشــیــد تــابـــان، رزم را مــریــخ بــودوقـت پـیمـان بـود چـون سـد سـکـنـدر اسـتـوار
بـر رعـیـت مـهـربــان بـود و بـه دشـمـن قـهـرمـاندر مـقـام خـویش قـهر و لـطـف را مـی بـرد کـار
لـطـف عـالـمـگـیـر او چـون رحـمـت حـق عـام بـودداشت یک نسبـت بـه خار و گل چـو ابـر نوبـهار
نـقـره انـجــم روان مـی شـد ز جـوی کـهـکـشـانچـرخ را مـی داد اگـر سـرپـنجـه قـهرش فـشـار
جــوهـر تــیـغ شـجــاعـت بــود از چــیـن جــبــیـنذوالــفــقــاری بـــود عـــالــمــســـوز روز کــارزار
در زمــان او کــه بـــود اضــداد بـــا هــم مــتــفــقچـشـم شـیـران بــود شـمـع بــزم آهـوی تـتــار
خـــار از بـــیــم ســـیــاســـت در زمــان عـــدل اودامـن گـل را بـه مـژگـان پـاک می کـرد از غـبـار
مـســنـد اقـبــالـش از دســت دعـای خــلـق بــودبــــود چـــتـــر دولـــت او ســـایـــه پـــروردگـــار
هـر سـر مـویـش جـهـانـی بــود از تــدبــیـر عـقـلآه چـون گـویم، جـهانی رفـت ازین نیلی حـصـار
مـاه مـصـری بـود هـر خـلـقـش ز اخـلـاق جـمـیـلکـاروانـی پــر ز یـوسـف رفـت بــیـرون زیـن دیـار
بـی سـخـن در هیچ عصـر و هیچ دورانی نداشـتشـاه بـیتـی این چـنین مـجـمـوعـه لـیل و نـهار
در جـــوانــی داد دولـــت را بـــه فـــرزنـــد جـــوانتـا بــه کـام دل شـود از عـمـر و دولـت کـامـکـار
کــرد پــاک از خــصــم، بـــیــرون و درون مــلــک راشـمـه ای نـگـذاشـت بـاقـی از رسـوم گـیرودار
کـرد کـوتــه از خــراسـان پــای ازبــک را بــه تــیـغصــلـح کـرد از یـک جــهـت بــا رومـیـان نـابــکـار
کــرد از تــدبــیـر مـحــکــم رخــنـه هـای مـلــک رابــعـد ازان فـرمـود رحـلـت از جــهـان بــی مـدار
داد دولــت را بــه فــرزنــد جــوان عــبـــاس شــاهتــا بــمــانــد نــام او در هــر دو عــالــم پــایــدار
یـارب ایـن شــاه جــوان بــخــت بــلـنـد اقــبــال راتــا دم صــبــح قـیـامـت در جــهـان پــایـنـده دار
آه کـز ســنـگـیـن دلـی هـای ســپــهـر بــی مـدارروشنی بـخش جـهان را روز عشرت گشت تـار
در بــــهـــار نـــوجـــوانـــی کـــرد عـــالـــم را وداعآسـمـان تـخـتـی کـه تـاجـش بـود مـهر زرنـگـار
آن کـه چـون طـوبـی جـهـانـی بـود زیر سـایه اشنـاگـهـان از تـنـدبــاد مـرگ شـد بـی بـرگ و بـار
از قــضــای آســمــانـی بــر زمــیـن پــهـلــو نـهـادآن که می کرد از زمین بـوسش جهانی افتـخار
آن که چون شبـنم به روی بـستر گل تکیه داشتکـرد از خـاک سـیـه بــالـیـن و بــسـتـر اخـتـیـار
آن کـــه رویــش بـــود عـــالــم را بـــهــار ارغـــوانشـد ز بــیـمـاری چــو شـاخ زعـفـران زرد و نـزار
آن کــه آب دســت او مــی داد جــان بـــیــمــار راکـرد در یـک آب خـوردن جــان شـیـریـن را نـثــار
آنـقـدر فــرصــت کـه حــرفــی آیـد از دل بــر زبــانرفــت از عــالــم بــرون آن شــهــریــار نــامــدار
آن کـــه از قـــربـــانــیــانـــش بـــود آهــوی حـــرمپـنجـه شـاهین مـرگ سـنگـدل کـردش شـکـار
کـرد آخــر از جــهـان بــا مـرکـب چــوبــیـن ســفـرآن که می شـد لشکر عالم بـر اسـب او سـوار
دفـتــر عـمـرش مـجــزا شـد ز دســت انـداز مـرگآن کـه مـی شـد از خـط او دیده ها عـنـبـرنـگـار
رفـت در ابـر کـفـن چـون مـاه و سـر بـیـرون نـکـردبـرق جـولـانی کـه در یک جـا نمی بـودش قـرار
زیـر زلـف شـام پـنـهـان گـشـت هـمـچـون آفـتـابصـبــح سـیـمـایـی کـه بـود آفـاق ازو آیـیـنـه زار
داغ جــانــســوز شــهــیــد کــربــلــا را تــازه کــردمـرگ این شـاه حـسـینی نـسـبـت حـیدر تـبـار
ورد عــالـم غـیـر افـســوس و دریـغ و آه نـیـســتتـا سـفـر کـرد آن جـهـان جـان سـوی دارالـقـرار
لوح خـاک از جـوی خـود چـون صفحـه تـقویم شـدبس که شد چشم خلایق زین مصیبت اشکبـار
خـون بـه جـای آب مـی آمـد بـرون از چـشـمـه هااین مصـیبـت سـایه می افکند اگر بـر کوهسـار
رفـت تــا آن شــاخ گـل در نـوبــهـار از بــوســتــاندست افسوس آورد گلشن بـه جـای بـرگ، بـار
چـــون نــگـــردد تـــلــخ بـــر اولــاد آدم زنــدگــی؟شـهریاری چـون صـفـی الله گـذشـت از روزگـار
ســـازگــار او نــشـــد آب و هــوای ایــن جـــهــانداشـت دایم گوشـه بـیماریی چـون چـشـم یار
چـون سـرشـک عـاشـقـان در هیچ جـا لنگر نکـردبـود در رفـتـن چـو آه از جـان عـاشـق بـی قـرار
چــون تــقـدس بــود غــالـب بــر مـزاج اشــرفــشداشـت دایـم خـاطـرش از عـالـم خـاکـی غـبـار

گروه کتاب پایگاه خبری شاعر


منبع : درج