فرهنگی، هنری و ادبی

امروز : 30 اردیبهشت 1403

یازدهم

چــه فــضــل و عــلـم گــرد آرم؟ چــو رو در عــشــق او آرمبــه بــصـره چــو کـشـم خـرمـا؟! بــه کـرمـان چـون بــرم زیـرههــزاران فــاضـــل و دانــا، غ…

چــه فــضــل و عــلـم گــرد آرم؟ چــو رو در عــشــق او آرمبــه بــصـره چــو کـشـم خـرمـا؟! بــه کـرمـان چـون بــرم زیـره
هــزاران فــاضـــل و دانــا، غــلــام چـــشـــم یــک بـــیــنــاکــمــیــنــه شــیــر را بــیــنــی بــه گــاو و پــیــل بــر، چــیــره
زهـی خـورشـیـد جـان افـزا کـه یک تـابـش چـو شـد پـیـداهـــزاران جــــان انـــســــانـــی بــــرویـــیـــد از گـــل تــــیـــره
بــدیـن خــورشــیــد هــر ســایـه، کــه اهــل اقــتــدا آمــدچــو ســایـه پــســت گـشــت از غــم، بــرای فـوت تــکـبــیـره
رهـســت از عــقـرب اعــشــی، بــســوی عــقـرب گـردونولــی مــکــه کــســی بــیـنــد، کــه نــبــود بــســتــه خــیـره
امــیــر حـــاج عـــشـــق آمــد، رســـول کـــعـــبـــه دولــترهــــانــــد مــــر تــــرا در ره، ز هــــر شــــریــــر و شــــریـــره
چـه بـا بـرگـم از آن خـرمـا، کـه مـریم چـشـم روشـن شـدکــزان خـــرمــان شـــدم پـــر دل نــدارم عــشـــق انــجـــیــره
جــهـان پــیـر بــرنـا شــد، ز عــشــق ایـن جــوانـبــخــتــانزهـی چــرخ و زمـیـن خــوش، کـه آن پــیـرســت و ایـن تــیـره
مـجــو لـفـظ درســت از مـا، دل اشـکـســتــه جــو ایـنـجــاچــو هــر لــفــظــش ادیــب آمــد، ادیــبــی تــا شــود طــیــره
بــگـو تــرجــیـع هـفــتــم را کـه تــا کــامـل شــود گـفــتــهفـلـک هـفـت و زمـین هفـتـسـت و اعـضـا هفـت چـون هفـتـه
بــیـا ای مـوســیـی کـز کـف عــصــا ســازی تــو افـعـی رابـــه فــرعــونــان خـــود بـــنــمــا کــرامــتـــهــای مــوســی را
بــه یـکــدم ای بــهـار جــان، کــنـی ســرســبــز عــالـم رابـــبــخــشــی مــیــوه مــعــنــی درخــت خــشــک دعــوی را
بــده هــر مــیـوه را بــویـی، روان کــن هـر طــرف جــویـیبـــاشــکــوفــه بـــکــن خــنــدان درخــت ســرو و طــوبـــی را
هـمــه حــوران بــســتــان را، از آن انــهـار خــمــر ایـنــجــاچــنـان سـرمـسـت و بــیـخــود کـن، کـه نـشـاسـنـد مـاوی را
چــه صــورتــهــای روحــانــی نــگــاریـدی بــه پــنــهــانــیکـــه در جــــنـــبــــش درآوردنـــد صــــورتــــهـــای مـــانـــی را
شــهــیـدان ریــاحــیـن را کــه دی در خــون ایـشــان شــدبــــرآوردی و جـــان دادی نـــمـــودی حـــشـــر و انـــشـــی را
بــــپــــوشــــیــــدنــــد تــــوزیــــهــــا ازان رزاق روزیــــهــــازبــــان ســـبـــز هـــر بــــرگـــی تـــقـــاضـــا کـــرده اجـــری را
ز هـر شـاخــی یـکـی مـرغـی، بــگـویـد ســرنـبــشـت مـاکــی خــواهـد مـرد امـســال او، کـی خــواهـد خــورد دنـیـا را
مــگــر گــل فــهـم ایـن دارد، کــه ســرخ وزرد مــی گــرددچــو بــرگ آن شــاخ مــی لــرزد مــگــر دریـافــت مــعــنــی را
بـــســوزیــد آتـــش تــقــوی جــهــان مــا ســوی الــلــه رابــــزد بــــرقــــی ز الــــلـــه و بــــســــوزانـــیـــد تــــقــــوی را
بــه پــیــش مــفــتــی اول بــریــد ایـن هــفــت فــتــوی راز تــرجــیــع چــنــیــن شــعــری کــه ســوزد نــور شــعــری را
بــیـا، کــه بــاز جــانـهـا را شــهـنـشــه بــاز مــی خــوانــدبـــیــا، کــه گــلــه را چـــوپـــان بـــســوی دشــت مــی رانــد
بــهــارســت و هـمــه تــرکــان بــســوی پــیـلــه رو کــردهکــه وقــت آمــد کــه از قــشــلــق بـــیــیــلــا رخــت گــردانــد
مــده مــر گـــوســـفـــنــدان را گـــیــاه و بـــرگ پـــاریــنــهکــه بــاغ وبــیـشــه مـی خــنـدد، کــه بــرگ تــازه افــشــانـد
بــیــایـیـد ای درخــتــانــی کــه دیـتــان حــلــهــا بــســتــدبــــهـــار عـــدل بــــازآمـــد، کـــزو انـــصـــاف بــــســــتــــانـــد
صـلـا زد هـدهـد و قـمـری کـه خــنـدان شـود دگـر مـگـریکـــه بـــازآمــد ســـلـــیــمــانــی کـــه مــوری را نــرنــجـــانــد
صــلــا زد نـادی دولـت کــه عــالـم گــشــت چــون جــنـتبــیـا، کـیـن شــکــل و ایـن صــورت بــه لـطــف یـار مـی مـانـد
دم ســرد زمــســـتـــانــی ســرشــک ابـــر نــیــســـانــیپـــی ایــن بـــود، مــی دانــی، کــه عـــالــم را بـــخـــنــدانــد
قـمـاشـه سـوی بـسـتـان بـر، کـه گـل خـنـدیـد و نـیـلـوفـربـــود کــانــجــا بــود دلــبـــر، ســعــادت را کــی مــی دانــد؟!
یـقــیـن آنـجــاســت آن جــانـان، امـیـر چــشــمـه حــیـوانکــه بــاغ مــرده شــد زنــده، و جــان بــخــشــیــدن او تــانــد
چــو انـدر گــلــســتــان آیـد، گــل و گــلــبــن ســجــود آردچــو در شــکــرســتــان آیــد، قــصــب بـــر قــنــد پـــیــچــانــد
درخــتــان هـمـچــو یـعــقـوبــان، بــدیـده یـوســف خــود راکــه هــر مــهــجـــور را آخـــر ز هــجـــران صـــبـــر بـــرهــانــد
بـــهـــار آمـــد بـــهــار آمـــد، بـــهــاریــات بـــایــد گـــفـــتبــکـن تـرجـیـع، تــا گـویـم: « شـکـوفـه از کـجـا بــشـکـفـت »
بــهــارســت آن بــهـارســت آن، و یـا روی نــگــارســت آندرخــت از بــاد مـی رقــصــد کـچــون مـن بــی قــرارســت آن
زهـــی جــــمـــع پــــری زادان، زهـــی گــــلـــزار آبــــادانچــنـیـن خــنـدان چــنـیـن شــادان، ز لـطـف کـردگـارســت آن
عـجـب بـاغ ضـمـیـرسـت آن، مـزاج شـهـد و شـیرسـت آنو یــا در مــغــز هــر نــغــزی، شــراب بـــی خـــمــارســـت آن
نــهـان ســر در گــریـبــانــی، دهـان غــنــچــه خــنــدانــیچــرا پــنـهـان هـمــی خــنــدد؟ مــگــر از بــیـم خــارســت آن
همـه تـن دیده شـد نـرگـس، دهان سـوسـنـسـت اخـرسکـه خـامـش کـن، ز گـفـتـن بــس! کـه وقـت اعـتـبــارسـت آن
بـکـه بـر لـالـه چـون مـجـنـون، جـگـر سـوزیـده دل پـرخـونز عـشـق دلـبــر مـوزون، کـه چــون گـل خــوش عـذارسـت آن
بــخــوری مــی کــنـد ریـحــان، کــه هـنـگــام وصــال آمــدچــنــاران دســت بــگــشــاده، کــه هـنــگــام کــنــارســت آن
حــقــایــق جـــان عــشــق آمــد، کــه دریــا را درآشــامــدکـه اسـتــسـقـای حــق دارد، کـه تــشـنـه شـهـریـارشـت آن
زهـی عــشــق مــظــفــر فــر، کــچــون آمــد قــمــار انـدردو عـالـم بــاخـت و جــان بــر سـر، هـنـوز انـدر قـمـارسـت آن
درونــش روضــه و بــســتــان، بــهــار ســبــز بــی پــایــانفــراغــت نـیـســت خــود او را، کــه از بــیـرون بــهـارســت آن
سـوم تـرجـیـع این بـاشـد کـه بـر بـت اشـک مـن شـاشـدبـــرآشــوبـــد، زنــد پـــنــجــه، رخــم از خــشــم بـــخــراشــد
بــیـا ای عـشــق ســلـطــان وش، دگـر بــاره چــه آوردی؟کــــه بــــر و بــــحــــر از جــــودت، بــــدزدیـــده جــــوامـــردی
خــرامــان مــســت مـی آیـی، قــدح در دســت مـی آیـیکـــه صـــافـــان هــمـــه عـــالـــم، غـــلـــام آن یــکـــی دردی
کــمــیــنــه جــام تـــو دریــا، کــمــیــنــه مــهــره ات جــوزاکــمــیـنـه پــشــه ات عــنـقــا، کــمـیـنـه پــیـشــه ات مــردی
ز رنـجــوری چــه دلــشــادم! کــه تــو بــیـمــار پــرس آیـیز صــحـــت نــیــک رنــجـــورم، کــه در صــحـــت لــقــا بـــردی
بـیـا ای عـشـق بـی صـورت، چـه صـورتـهـای خـوش داریکـه مـن دنـگـم در آن رنـگـی، کـه نی سـرخـسـت و نـه زردی
چــو صـورت انـدر آیـی تــو، چــه خـوب و جــان فـزایـی تــوچــو صــورت را بــیـنـدازی، هـمـان عــشــقـی، هـمـان فـردی
بـــهــار دل نـــه از تـــری، خـــزان دل نــه از خـــشـــکـــینـه تــابــســتــانـش از گــرمـی، زمـســتــانـش نـه از ســردی
مــبـــارک آن دمــی کــایــی، مــرا گــویــی ز یــکــتــایــی:« مــن آن تــو تــو آن مــن، چــرا غــمــگــیــن و پـــر دردی؟ »
تـرا ای عـشـق چـون شـیری، نبـاشـد عـیب خـون خـواریکـه گوید شـیر را هرگز : « چـه شـیری تـو کـه خـونخـواری؟ »
بــه هـر دم گــویـدت جــانــهـا: «حــلــالــت بــاد خــون مــاکـه خــون هـر کــرا خــوردی، خــوشــش حــی ابــد کـردی »
فــلــک گــردان بـــدرگــاهــت، ز بـــیــم فـــرقــت مــاهــتهــمــی گــردد فـــلــک تـــرســـان، کـــزو نــاگـــاه بـــرگــردی
ز تــرجــیــع چــهــارم تــو عــجــب نــبــود کــه بـــگــریــزیکـه شـیر عـشـق بـس تـشـنـه سـت و دارد قـصـد خـونـریزی
بـــیــا، مــگــریــز شــیــران را، گــریــزانــی بـــود خـــامــیبـــگـــو: «نـــار ولـــا عـــار » کـــه مـــردن بـــه ز بـــدنـــامـــی
چــو حــلــه ســبــز پــوشــیـدنــد عــامــه بــاغ، آمــد گــلقـــبـــا را ســـرخ کـــرد از خـــون ز نــنــگ کــســـوه عـــامــی
لـــبـــاس لـــالـــه نـــادرتـــر، کـــه اســـود دارد و احـــمـــرگــریـبــانــش بــود شــمــســی، و دامــانــش بــود شــامــی
دهان بگشاد بلبل گفت به غنچه که: « ای دهان بسته »بــگـفـتــش: «بــسـتـگـی مـنـگـر، تـوبــنـگـر بــاده آشـامـی »
جـوابـش گـفـت بـلـبـل: « هی، اگـر مـی خـواره پـس میکــنـد آزاد مـســتــان را تــو چــون پــابــســت ایـن دامـی؟! »
جـــوابـــش داد غــنــچـــه، تـــوز پـــا و ســر خـــبـــر داریتــــو در دام خــــبــــرهـــایـــی، چــــو در تــــاریـــخ ایـــامــــی
بــگــفــتــا: زان خــبــر دارم، کــه مـن پــیـغــامــبــر یـارم »بـــگــفــت: « ار عــارف یــاری، چــرا دربـــنــد پــیــغــامــی؟ »
بـگفتـش : « بـشنو اسرارم، که من سرمسـت و هشیارمچــــو مـــن مـــحــــو دلـــارامـــم، ازو دان ایـــن دلـــارامـــی »
نه این مستـی چـو مستـیها، نه این هش مثـل آن هشهاکه آن سایه ست و این خورشید و آن پستست و این سامی
اگـر بــر عـقـل عــالـمـیـان ازیـن مـســتــی چــکـد جــرعـهنــه عــالــم مــانــد و آدم، نــه مــجــبــوری نــه خــودکــامــی
گـهـی از چــشــم او مـســتــم، گـهـی در قـنـد او غــرقـمدلـــا بــــا خـــویـــش آی آخـــر مـــیـــان قـــنـــد و بــــادامـــی
ولــی تــرجــیــع پــنــجــم درنــیــایـم جــز بــه دســتــوریکــه شــمــس الــدیــن تــبـــریــزی بـــفــرمــایــد مــرا بـــوری
مـرا گـویـد: « بــیـا، بــوری، کـه مـن بــا غــم تــو زنـبــوریکــه تــا خــونـت عــســل گـردد، کـه تــا مـومـت شــود نـوری
ز زنـبــوران بــاغ جــان ، جــهـان پــر شــهـد و شــمـع آمـدز شــمــع و شــهــد نــگــریــزی، اگــر تــو اهــل ایـن ســوری
مـخــور از بــاغ بــیـگـانـه، کــه فــاســد گـردد آن شــهـدتمـبــیـن زنـبــور بــیـگـانـه، کـه او خــصـمـسـت و تــو عـوری »
زهی حـسـنی که می گیرد چـنین زشت از چـنان خـوبـیزهـــی نـــوری دریـــن دیـــده، ز خــــورشـــیـــد بــــدان دوری
دلـا مـی ســاز بــا خــارش، کــه گــلـزارش هـمـی گـویـد:« اگـرچــه مـشــک بــی حــدم، نـبــاشــد وصــل کـافــوری »
چـه مرد شـرم و ناموسـی؟! چـو مـجـنون فـاش بـاید شـدچــنــان مــســتــور را هـرگــز نـیـابــد کــس بــه مــســتــوری
چـو جـان بــا تــسـت، نـعـمـتـهـا ز گـردون بــر زمـیـن رویـدوگـر بــاشـی تــو بــر گـردون چــو جــانـت نـیـســت در گـوری
ســـرافــیــلــســـت جـــان تـــو، کــز آوازش شـــوی زنــدهتـــهــی کـــن نــای قـــالــب را کـــه اســـرافـــیــل را صـــوری
هــــزاران دشــــمــــن و ره زن، بــــرای آن پــــدیـــد آمــــدکـه تــا چـون جـان بــری زیـشـان بــدانـی کـز کـی مـنـصـوری
نــظــرهــا را نــمــی یــابــی، و نــاظــر را نــمــی بــیـنــیچــه مـحــرومـی ازیـن هـردو، چــو تــو مـحــبــوس مـنـظـوری
بـــه تـــرجــیــع شــشــم آیــم، اگــر صــافــی بـــود رایــمکـزیـن هـجــران چـنـان دنـگـم، کـه گـویـی بــنـگ مـی خـایـم
ز نــور عــقــل کــل عــقــلــم چــنــان دنــگ آمــد و خــیـرهکــزان مــعــزول گــشــت افــیــون، و بــنــگ و بـــاده شــیــره
چـو آمد کـوس سـلطـانی، چـه بـاشـد کـاس شـیطـانی؟!چـــو آمــد مــادر مــشــفــق چـــه بـــاشـــد مــهــر مــاریــره؟

گروه کتاب پایگاه خبری شاعر


منبع : درج