فرهنگی، هنری و ادبی

امروز : 15 اردیبهشت 1403

قصاید و قطعات و ابیات پراکنده به هم پیوسته

گـر مـن ایـن دوســتــی تــو بــبــرم تــا لـب گـوربـــزنــم نــعــره ولــیــکــن ز تـــو بـــیــنــم هــنــرااثــر مــیـر نــخــواهـم کــه بــمــانــد…

گـر مـن ایـن دوســتــی تــو بــبــرم تــا لـب گـوربـــزنــم نــعــره ولــیــکــن ز تـــو بـــیــنــم هــنــرا
اثــر مــیـر نــخــواهـم کــه بــمــانــد بــه جــهـانمــیـر خــواهـم کــه بــمــانـد بــه جــهـان در اثــرا
هـر کــرا رفــت، هـمـی بــایـد رفــتــه شــمــریهــر کــرا مــرد، هــمــی بـــایــد مــرده شـــمــرا
***
پــــوپــــک دیـــدم بــــه حــــوالـــی ســـرخـــسبـــــانـــــگـــــک بـــــر بـــــرده بـــــا بـــــر انـــــدرا
چــــــادرکـــــی دیـــــدم رنـــــگـــــیـــــن بــــــرورنــــگ بـــــســـــی گـــــونــــه بـــــر آن چـــــادرا
ای پـــــرغــــونــــه و بـــــاژگــــونــــه جــــهــــانمـــانـــده مـــن از تــــو بــــه شـــگـــفـــت انـــدرا
***
جـــهـــانـــا چـــنـــیـــنـــی تـــو بـــا بـــچـــگـــانکــــــه گــــــه مــــــادری و گــــــاه مــــــادنـــــدرا
نــــه پــــاذیــــر بــــایــــد تــــرا نــــه ســــتــــوننـــــه دیـــــوار خــــــشـــــت و نـــــه زآهـــــن درا
***
بــــه حــــق نــــالــــم ز هــــجــــر دوســــت زاراســـحـــر گـــاهـــان چـــو بـــر گـــلـــبـــن هـــزارا
قـــضــــا، گـــر داد مـــن نـــســــتــــانـــد از تــــوز ســــــوز دل بــــــســــــوزانــــــم قــــــضــــــا را
چــــو عــــارض بــــرفــــروزی مـــی بــــســــوزدچـــــو مـــــن پـــــروانــــه بـــــر گـــــردت هــــزارا
نــگــنــجـــم در لــحـــد، گــر زان کــه لــخــتـــینــــشـــــیــــنــــی بـــــر مـــــزارم ســـــوکـــــوارا
جــهــان ایــنــســت وچــونــیــنــســت تــا بـــودو هــــمــــچــــونــــیـــن بــــود ایـــنــــنــــد، یـــارا
بـــه یــک گــردش بـــه شـــاهــنــشـــاهــی آرددهـــــد دیـــــهـــــیـــــم و تـــــاج وگـــــوشـــــوارا
تــــوشـــان زیـــر زمـــیـــن فـــرســــوده کـــردیزمـــــیـــــن داده بـــــریـــــشـــــان بـــــر زغـــــارا
از آن جـــان تــــو لـــخـــتـــی خـــون فـــســـردهســـــپـــــرده زیـــــر پــــــای انـــــدر ســـــپـــــارا
***
گــرفــت خـــواهــم زلــفــیــن عــنــبـــریــن تـــرابــه بــوســه نـقـش کـنـم بــرگ یـاســمـیـن تــرا
هـر آن زمـیـن کـه تــو یـک ره بــرو قـدم بــنـهـیهـــزار ســـجـــده بـــرم خـــاک آن زمـــیـــن تـــرا
هــزار بــوســه دهــم بـــر ســخــای نــامــه تــواگـــر بـــبـــیــنـــم بـــر مـــهـــر او نـــگـــیــن تـــرا
بــه تـیـغ هـنـدی گـو: دسـت مـن جـدا بــکـنـنـداگـــر بــــگـــیـــرم روزی مـــن آســـتــــیـــن تــــرا
اگـر چــه خـامـش مـردم کـه شـعـر بــایـد گـفـتزبــــان مــــن بــــه روی گــــردد آفــــریــــن تــــرا
***
کــس فــرســـتـــاد بـــه ســـر انــدر عــیــار مــراکــه: مــکــن یـاد بــه شــعــر انـدر بــســیـار مــرا
ویـن فــژه پــیــر ز بــهــر تــو مــرا خــوار گــرفــتبــــــرهـــــانــــــاد ازو ایـــــزد جــــــبــــــار مــــــرا
***
بــه نـام نـیـک تــو، خــواجــه، فـریـفـتــه نـشـومکــه نــام نـیـک تــو دامــســت و زرق مــر نــان را
کــســی کــه دام کــنـد نــام نـیـک از پــی نــانیـقـیـن بــدان تـو کـه دامـسـت نـانـش مـرجـان را
***
دلـــا، تـــا کـــی هــمـــی جـــویــی مـــنــی را؟چــــه داری دوســــت هـــرزه دشــــمـــنـــی را؟
چـــــرا جـــــویــــی وفــــا از بـــــی وفــــایــــی؟چـــه کـــوبـــی بـــیـــهـــده ســـرد آهـــنـــی را؟
ایـــا ســـوســـن بــــنـــاگـــوشـــی ، کـــه داریبـــر شــک خـــویــشــتـــن هــر ســوســـنــی را
یـــــکـــــی زیــــن بـــــرزن نـــــا راه بـــــرشـــــوکــــه بـــــر آتــــش نــــشــــانــــی بــــرزنــــی را
دل مــــن ارزنـــی، عــــشــــق تــــو کــــوهـــیچــــه ســــایــــی زیــــر کــــوهــــی ارزنــــی را؟
بـــبــخــشــا، ای پــســر، بــر مــن بـــبــخــشــامــکــش در عــشــق خـــیــره چـــون مــنــی را؟
بـــــیــــا، ایــــنــــک نــــگــــه کــــن رودکــــی رااگــــر بــــی جــــان روان خــــواهـــی تــــنـــی را
***
بـا عـاشـقـان نـشـیـن وهـمـه عـاشـقـی گـزیـنبــا هـر کـه نـیـســت عــاشــق کـم کـن قـریـنـیـا
بـــاشــد گــه وصــال بـــبــیــنــنــد روی دوســتتـــو نـــیــز در مـــیــانـــه ایــشـــان بـــبـــیــنـــیــا
تـــا انـــدران مـــیــانــه، کـــه بـــیــنــنـــد روی اوتـــو نــیــز در مـــیــانــه ایــشـــان نـــشـــیــنــیــا
***
آمـــد بـــهــار خـــرم بـــا رنــگ و بـــوی طـــیــببـــا صـــد هــزار نـــزهـــت و آرایــش عـــجـــیــب
شــایـد کــه مـرد پــیـر بــدیـن گـه شــود جــوانگـیـتـی بــدیـل یـافـت شـبــاب از پــس مـشـیـب
چـــرخ بـــزرگــوار یــکـــی لــشـــکـــری بـــکـــردلــشــکــرش ابــر تــیــره و بـــاد صــبـــا نــقــیــب
نــفــاط بـــرق روشـــن و تـــنــدرش طـــبـــل زندیـدم هــزار خــیـل و نــدیـدم چــنــیـن مــهــیــب
آن ابــر بــیـن، کــه گــریـد چــون مـرد ســوکــوارو آن رعـد بــیـن، کـه نـالـد چــون عـاشــق کئیـب
خــــورشـــیـــد را ز ابــــر دمـــد روی گـــاه گـــاهچــو نــان حــصــاریــی، کــه گــذر دارد از رقــیــب
یــک چـــنـــد روزگـــار جـــهــان دردمـــنـــد بـــودبـه شـد، کـه یـافـت بـوی سـمـن بــاد را طـبـیـب
بـــاران مــشـــکـــبـــوی بـــبـــاریــد نــو بـــه نــووز بــرگ بــر کــشــیــد یــکــی حــلــه قــصــیــب
کـنجـی که بـرف پـیش همی داشـت گل گرفـتهر جـو یکی کـه خـشـک همی بـود شـد رطـیب
تـــنــدر مــیــان دشـــت هــمــی بـــاد بـــردمــدبــرق از مــیـان ابــر هـمـی بــرکــشــد قــضــیـب
لــالــه مــیـان کــشــت بــخــنــدد هـمــی ز دورچــون پــنـجــه عـروس بــه حــنـا شـده خـضـیـب
بــلـبــل هـمـی بــخــوانـد در شــاخــســار بــیـدســار از درخــت ســرو مــرو را شــده مــجـــیــب
صــلـصـل بــه ســر و بــن بــر، بــا نـغـمـه کـهـنبــلـبــل بــه شــاخ گـل بــر، بــا لـحــنـک غــریـب
اکــنــون خــوریــد بـــاده و اکــنــون زیــیــد شــادکـاکـنـون بــرد نـصــیـب حــبــیـب از بــر حــبــیـب
سـاقـی گـزین و بـاده و مـی خـور بـه بـانـگ زیـرکــز کــشــت ســار نــالــد و از بــاغ عــنــدلــیــب
هر چـنـد نـوبـهـار جـهـانـسـت بـه چـشـم خـوبدیـدار خــواجــه خــوب تــر، آن مـهـتــر حــسـیـب
شــیــب تــو بـــا فــراز وفــراز تــو بـــا نــشــیــبفــرزنــد آدمــی بــه تــو انـدر بــه شــیـب وتــیـب
دیــدی تـــو ریــژ و کــام بـــدو انــدرون بـــســـیبـــاریــد کــان مــطـــرب بـــودی بـــه فـــر و زیــب
***
گــل صــدبـــرگ و مــشــک و عــنــبــر وســیــبیـــاســـمـــیـــن ســــپــــیـــد و مـــورد بــــزیـــب
ایــن هــمــه یــکـــســـره تـــمـــام شـــدســـتنـــــزد تـــــو، ای بـــــت مـــــلـــــوک فـــــریـــــب
شـــب عـــاشـــقـــت لـــیــلـــه الـــقـــدرســـتچـــون تـــو بـــیــرون کـــنــی رخ از جـــلـــبـــیــت
بــــه حـــجــــاب انـــدرون شـــود خـــورشـــیـــدگــــر تــــو بــــرداری از دو لــــالـــه حــــجــــیـــب
وآن زنـــخــــدان بــــســـیـــب مـــانـــد راســــتاگـــــر از مـــــشـــــک خــــــال دارد ســــــیـــــب
***
بـــا خــردومــنــد بـــی وفــا بـــود ایــن بـــخـــتخــویـشـتــن خـویـش را بــکـوش تــو یـک لـخــت
خــود خــور و خــود ده، کـجــا نـبــود پــشـیـمـانهـر کـه بــداد وبــخـورد از آن چــه کـه بــلـفـخــت
***
رودکـــی چــــنـــگ بــــر گـــرفـــت و نـــواخــــتبــــــاده انـــــداز، کـــــو ســــــرود انـــــداخــــــت
زان عــقــیــقــیــن مــیـی، کــه هــر کــه بــدیــداز عــــقـــیـــق گـــداخــــتــــه نـــشــــنـــاخــــت
هــر دو یــک گـــوهــرنـــد، لـــیــک بـــه طـــبـــعایـــن بــــیـــفـــســـرد و آن دگـــر بــــگـــداخــــت
نــــابــــســــوده دو دســــت رنـــگــــیـــن کــــردنـــاچــــشـــیـــده بــــه تــــارک انـــدر تــــاخــــت
***
بـــــه ســــرای ســـــپـــــنــــج مــــهــــمــــان رادل نـــهـــادن هـــمـــیــشـــگـــی نـــه رواســـت
زیــــر خــــاک انــــدرونــــت بــــایــــد خــــفــــتگـــر چـــه اکـــنــونــت خـــواب بـــر دیــبـــاســـت
بـــا کـــســـان بـــودنـــت چـــه ســـود کـــنـــد؟کـــه بـــه گـــور انـــدرون شـــدن تـــنـــهــاســـت
یــــار تـــــو زیــــر خـــــاک مـــــور و مـــــگـــــسچــشــم بــگــشــا، بــبــیـن: کــنـون پــیـداســت
آن کــه زلــفــیــن و گــیــســویــت پـــیــراســـتگـــر چــــه دیـــنـــار یـــا درمـــش بــــهـــاســــت
چــــــون تــــــرا دیـــــد زردگــــــونــــــه شــــــدهســـرد گـــردد دلـــش، نـــه نـــابــــیـــنـــاســــت
***
امــروز بــه هــر حــالــی بـــغــداد بـــخــاراســتکـجــا مـیـر خـراسـانـسـت، پــیـروزی آنـجــاسـت
ســاقـی، تــو بــده بــاده ومـطــرب تــو بــزن رودتــا مـی خــورم امـروز، کـه وقـت طــرب مـاســت
می هست ودرم هست و بت لاله رخان هستغـم نـیسـت وگـر هـسـت نـصـیب دل اعـداسـت
***
زمـــــــانــــــه ، پـــــــنــــــدی آزادوار داد مـــــــرازمـانه، چـون نگـری، سـربـه سـر همـه پـندسـت
بـه روز نـیک کـسـان، گـفـت: تـاتـو غـم نـخـوریبــســا کــســا! کــه بــه روز تــو آرزومــنــدســت
زمـانـه گـفــت مـرا: خــشــم خــویـش دار نـگــاهکـرا زبــان نـه بــه بــنـدســت پــای دربــنـدســت
***
ایـــن جــــهــــان پــــاک خــــواب کــــردارســــتآن شــــنـــاســــد کـــه دلـــش بــــیـــدارســــت
نــــیــــکــــی او بــــه جــــایـــگــــاه بــــدســــتشـــــادی او بـــــه جـــــای تـــــیــــمــــارســـــت
چـــه نــشـــیــنــی بـــدیــن جـــهــان هــمــوار؟کــــه هــــمــــه کــــار اونــــه هــــمــــوارســـــت
دانــــش او نــــه خــــوب و چـــــهــــرش خــــوبزشــــــت کــــــردار و خــــــوب دیــــــدارســــــت
***
بــه خـیـره بــرشـمـرد سـیـر خـورده گـرسـنـه راچـنان که درد کـسـان بـر دگر کـسـی خـوارسـت
چـو پـوسـت روبــه بــبــیـنـی بــه خـان واتـگـرانبــدان کـه: تــهـمـت او دنـبــه بــه سـر کـارســت
***
آن صــــــحــــــن چــــــمــــــن، کــــــه از دم دیگـــفـــتــــی: دم گـــرگ یـــا پــــلـــنـــگـــســــت
اکـــــنـــــون ز بـــــهــــار مـــــانــــوی طـــــبـــــعپـــرنـــقـــش و نـــگـــار هــمـــچـــو ژنــگـــســـت
بـــر کـــشـــتـــی عـــمـــر تـــکـــیــه کـــم کـــنکـــیــن نــیــل نـــشـــیــمـــن نـــهــنـــگـــســـت
***
مــــرغ دیــــدی کــــه بــــچــــه زو بــــبــــرنــــد؟چـــــاو چـــــاوان درســـــت چـــــونــــانــــســــت
بــــــاز چـــــون بـــــر گـــــرفـــــت پـــــرده ز رویکــــروه دنـــدان و پــــشــــت چــــوگـــانـــســــت
***
آخــــر هـــر کـــس از دو بــــیـــرون نـــیـــســـتیـــا بــــرآورد نــــیـــســــت، یـــا زد نـــیـــســــت
نــــه بــــه آخــــر هــــمــــه بــــفــــرســــایــــد؟هــرکــه انــجـــام راســـت فـــرســـد نــیــســـت
***
چـون تـیغ بـه دسـت آری، مـردم نـتـوان کـشـتنــزدیـک خــداونــد بــدی نــیـســت فــرامــشــت
ایـن تــیــغ نــه از بــهــر ســتــمــکــاران کــردنــدانـگـور نـه از بــهـر نـبــیـذســت بــه چــرخــشـت
عـیـسـی بــه رهـی دیـد یـکـی کـشـتـه فـتــادهحـیـران شـد و بـگـرفـت بـه دنـدان سـرانـگـشـت
گفـتـا که: کـرا کـشـتـی تـا کـشـتـه شـدی زار؟تــا بــاز کـه او را بــکــشــد؟ آن کـه تــرا کـشــت
انـگــشــت مـکــن رنـجــه بــدر کــوفــتــن کــستــا کـس نـکـنـد رنـجـه بــه در کـوفـتـنـت مـشـت
***
مــهــر مـــفـــگـــن بـــریــن ســـرای ســـپـــنــجکــــیـــن جــــهـــان پــــاک بــــازیـــی نـــیـــرنـــج
نـــــیـــــک او را فــــــســــــانــــــه واری شــــــوبـــــد او را کــــمــــرت ســــخـــــت بـــــتـــــنــــج
***
پــیـشــم آمـد بــامـداد آن دلـبــر از راه شــکــوخبا دو رخ از شرم لعل و با دو چشم از سحر شوخ
آسـتـین بـگرفـتـمش، گفـتـم که: مهمان من آیداد پــوشـیـده جــوابــم: مـورد و انـجــیـر و کـلـوخ
***
ای روی تـــــو چـــــو روز دلــــیــــل مــــوحــــدانوی مـوی تــو چــنـان چــوشـب مـلـحــد از لـحــد
ای مـن مـقـدم از هـمـه عـشـاق، چــون تــویـیمــر حـــســـن را مــقـــدم، چـــون از کــلــام قــد
مـکـی بـه کـعـبـه فـخـر کـنـد، مـصـریان بـه نـیلتــرســا بــه اسـقـف وعـلـوی بــه افـتــخــار جــد
فـخـر رهـی بـدان دو سـیـه چـشـمـکـان تـسـتکـــامـــد پــــدیـــد زیـــر نـــقـــاب از بــــر دو خـــد
***
شـــاد زی، بـــا ســـیـــاه چـــشـــمـــان، شـــادکــه جـــهــان نــیــســت جـــز فــســانــه و بـــاد
زآمـــــده شـــــادمـــــان بــــــبــــــایـــــد بــــــودوز گـــــذشـــــتـــــه نـــــکـــــرد بـــــایـــــد یـــــاد
مـــن و آن جــــعــــد مـــوی غــــالــــیـــه بــــویمـــــــن و آن مــــــــاهـــــــروی حــــــــورنـــــــژاد
نــیــک بـــخــت آن کــســی کــه داد و بـــخــوردشــــوربــــخــــت آن کــــه او نــــخــــورد و نـــداد
بـــاد و ابـــرســـت ایــن جـــهــان، افـــســـوس!بـــــاده پـــــیــــش آر، هـــــر چـــــه بـــــادابـــــاد
شــــاد بــــودســــت ازیـــن جــــهـــان هـــرگـــزهـــیـــچ کـــس؟ تــــا ازو تــــو بــــاشـــی شـــاد
داد دیــــدســــت ازو بــــه هــــیــــچ ســــبــــبهــــیــــچ فــــرزانــــه؟ تــــا تــــو بــــیـــنــــی داد
***
جـــهــان بـــه کـــام خـــداونــد بـــاد و دیــر زیــادبـــرو بـــه هــیــچ حــوادث زمــانــه دســت مــداد
درســت و راســت کــنـاد ایـن مـثــل خــدای ورااگــر بـــبـــســت یــکــی در، هــزار در بــگــشــاد
خــدای عــرش جــهـان را چــنــیـن نــهـاد نــهـادکـــه گـــاه مــردم شـــادان و گــه بـــود نــاشـــاد
. . . ایــــن مــــصــــرع ســـــاقــــط شــــده . . .خــدای چــشــم بـــد از مــلــک تـــو بـــگــردانــاد
***
چــــهـــار چـــیـــز مـــر آزاده را زغـــم بــــخـــرد:تــن درســت و خــوی نــیـک و نــام نــیـک وخــرد
هــر آن کـــه ایــزدش ایــن چـــهـــار روزی کـــردســزد کــه شــاد زیــد جـــاودان و غــم نــخـــورد
***
از دوســـت بـــهـــر چـــیــز چـــرا بـــایــدت آزرد؟کـین عـیش چـنـین بـاشـد گـه شـادی و گـه درد
گـر خــوار کــنـد مـهـتــر، خــواری نـکــنـد عــیـبچـــون بـــازنــوازد، شـــود آن داغ جـــفـــا ســـرد
صــد نـیـک بــه یـک بــد نـتــوان کــرد فــرامـوشگــر خــار بــر انــدیــشــی خــرمــانــتــوان خــورد
او خـشـم هـمـی گـیـرد، تــو عـذر هـمـی خـواههــر روز بـــه نــو یــار دگـــر مـــی نــتـــوان کـــرد

گروه کتاب پایگاه خبری شاعر


منبع : درج