فرهنگی، هنری و ادبی

امروز : 30 اردیبهشت 1403

سبب نظم کتاب

چـــون اشـــارت رســـیــد پـــنــهــانــیاز ســـرا پـــرده ســـلـــیــمـــانـــیپــر گــرفــتــم چــو مـرغ بــال گــشــایتــا کــنـم بــر در ســلـیـمـ…

چـــون اشـــارت رســـیــد پـــنــهــانــیاز ســـرا پـــرده ســـلـــیــمـــانـــی
پــر گــرفــتــم چــو مـرغ بــال گــشــایتــا کــنـم بــر در ســلـیـمـان جــای
در اشـــارت چـــنـــان نـــمـــود بـــریـــدکـه هـلـالـی بــرآورد از شـب عـیـد
آنــچـــنــان کـــز حـــجـــاب تـــاریــکــیکــس نــبــیــنــد در او ز بــاریــکــی
تـــا کــنــد صــیــد ســحـــرســازی تـــوجــــاودان را خـــیـــال بــــازی تــــو
پـــلــپـــلــی چـــنــد را بـــر آتـــش ریــزغـلـغـلـی در فـکـن بــه آتــش تــیـز
مــومــی افــســرده را در ایـن گــرمــینــرم گـــردان ز بـــهــر دل نــرمـــی
مــهـد بــیـرون جــهــان ازیـن ره تــنــگپـای کوبـی بـس است بـر خـر لنگ
عـطـسـه ای ده ز کـلـک نـافـه گـشـایتـا شـود بــاد صـبـح غـالـیـه سـای
بـــاد گــو رقـــص بـــر عـــبـــیــر کـــنــدســبــزه را مـشـک در حــریـر کـنـد
رنــج بـــر وقــت رنــج بـــردن تـــســـتگـنج شـه در ورق شـمردن تـسـت
رنـــج بــــرد تـــو ره بـــه گـــنـــج بــــردبـــبـــرد گــنــج هــر کــه رنــج بــرد
تــــاک انــــگــــور تــــا نــــگــــریــــد زارخـــنــده خــوش نــیــارد آخـــر کــار
مـغـز بــی اســتــخــوان نـدیـد کـســیانگـبـینی کـجـاسـت بـی مگـسـی
ابـــر بـــی آب چـــنــد بـــاشــی چــنــدگـــرم داری تـــنــور نـــان در بـــنــد
پــرده بــر بــنــد و چــابــکــی بــنـمــایروی بــکــران پــردگـی بــگــشــای
چـون بـرید از من این غرض درخـواسـتشادمانی نشست و غم برخاست
جــســتــم از نــامــه هـای نــغــز نــوردآنــچــه دل را گــشــاده دانــد گــرد
هــرچـــه تـــاریــخ شـــهــر یــاران بـــوددر یـکــی نــامــه اخــتــیـار آن بــود
چــابــک انـدیـشـه رسـیـده نـخــســتهـمــه را نـظــم داده بــود درســت
مـانـده زان لــعــل ریـزه لــخــتــی گــردهـر یـکـی زان قـراضـه چـیـزی کـرد
مـن از آن خــرده چــو گــهـر ســنـجــیبـر تـراشـیـدم ایـن چـنـین گـنـجـی
تـــا بـــزرگــان چــو نــقــد کــار کــنــنــداز هـمـه نـقــدش اخــتــیـار کــنـنـد
آنــچ ازو نــیــم گــفــتــه بـــد گــفــتـــمگـوهـر نـیـم ســفـتــه را ســفـتــم
وانـچ دیـدم کـه راســت بــود و درسـتمـاندمـش هم بـرآن قـرار نـخـسـت
جــهـد کــردم کــه در چــنـیـن تــرکـیـببــاشــد آرایـشـی ز نـقـش غـریـب
بـــازجــســتــم ز نــامــه هــای نــهــانکــه پــراکــنــده بــود گــرد جــهــان
زان ســخــنـهـا کــه تــازیـســت و دریدر ســـواد بــــخـــاری و طـــبــــری
وز دگـــر نـــســـخــــهـــا پــــراکـــنـــدههـــر دری در دفـــیــنـــی آکـــنـــده
هـــر ورق کـــاوفـــتــــاد در دســــتــــمهـمـه را در خــریـطـه ای بــسـتــم
چــون از آن جـــمــلــه در ســواد قــلــمگـشـت سـر جـمله ام گـزیده بـهم
گـفـتـمـش گـفـتـنـی کـه بــپــسـنـدنـدنـه کـه خـود زیـرکـان بـر او خـنـدنـد
دیــر ایـن نــامــه را چــو زنــد مــجــوسجـلوه زان داده ام بـه هفت عـروس
تــــا عـــروســـان چـــرخ اگـــر یـــک راهدر عــروســان مــن کــنـنــد نــگــاه
از هــــم آرایــــشــــی و هــــم کــــاریهــر یــکــی را یـکــی کــنــد یــاری
آخـــر از هــفــت خـــط کــه یــار شـــودنـقـطــه ای بــر نـشــان کـار شــود
نــقــشـــبـــنــد ارچـــه نــقــش ده داردســـر یــک رشــتـــه را نــگــهــدارد
یــک ســـر رشــتـــه گــر ز خـــط گــرددهـمـه سـررشـتــه هـا غـلـط گـردد
کس بـرین رشـتـه گرچـه راسـت نرفـتراسـتــی در مـیـان مـاسـت نـرفـت
مــن چــو رســام رشــتــه پـــیــمــایــماز ســـر رشـــتـــه نــگــذرد پـــایــم
رشـتـه یـکـتـاسـت تـرسـم از خـطـرشخــاصــه ز انـدازه بــرده ام گـهـرش
در هـــزار آب غـــســــل بــــایـــد کـــردتـا بـه آبـی رسـی که شـاید خـورد
آبــــی انـــداخـــتـــنـــد و مـــردم شـــدآب انــداخــتــه بــســی گــم شــد
مــن کـــزان آب در کــنــم چـــو صـــدفارزم آخـر بــه مـشـتـی آب و عـلـف
ســخــنـی خــوشــتــر از نــوالــه نـوشکـی سـخـاسـوی مـن ندارد گـوش
در سـخــاو سـخــن چــه مـی پــیـچــمکـار بـر طـالـع اسـت و مـن هـیچـم
نـسـبــت عـقـربــی اسـت بــا قـوسـیبــخــل مـحــمـود بــذل فـردوســی
اســـدی را کــه بـــودلــف بـــنــواخـــتطـالـع و طـالـعـی بـهم در سـاخـت
من چه می گویم این چه گفت منستکآبــم از ابـــر و درم از عــدنــســت
صـــدف از ابـــر گـــر ســـخـــا بـــیــنـــدابـــر نــیــز از صـــدف وفــا بـــیــنــد
کـــابــــر آنـــچ از هـــوا نـــثــــار کـــنـــدصـــدفـــش در شـــاهـــوار کـــنـــد
ایـن سـخــن را کـه جــاه مـی خـواهـممـدد از فـیـض شــاه مـی خــواهـم
هــرچـــه او را عــیــار یــا عــددیــســتسـبـب اسـتـقـامـتـش مـددیـسـت
ور مـــدد پـــیـــش بــــارگـــه بــــاشـــدچـــار در چـــار شـــانــزده بـــاشــد
جـــبـــرئیــلـــم بـــه جـــنــی قـــلــمــمبـر صـحـیـفـه چـنـین کـشـد رقـمـم
کـین فـسـون را کـه جـنـی آمـوز اسـتجـامه نو کن که فـصـل نوروز اسـت
آنـــچـــنـــان کـــن ز دیــو پـــنــهــانــشکــه نـبــیـنـد مـگــر ســلــیـمـانـش
زو طـلـب کـن مرا کـه فـخـر من اوسـتمن کـیم بـازمانده لـخـتـی پـوسـت
مـــوم ســـادم ز مـــهـــر خــــاتــــم دورخــالــی از انــگــبــیــن و از زنــبــور
تــا سـلـیـمـان ز نـقـش خـاتـم خـویـشمـهـر مـن بـر چـه صـورت آرد بـیش
روی اگـــر ســـرخ و گــر ســـیــاه بـــودنـقــشــبــنــدش دبــیـر شــاه بــود
بـر من آن شـد که در سـخـن سـنجـیده دهـی زر دهـم نـه ده پــنــجــی
نــخـــرد گـــر کـــســـی عـــبـــیــر مــرامـشـک مـن مـایـه بـس حـریـر مـرا
زان نـمــطــهـا کــه رفــت پــیـش از مــانــوبــری کــس نــداد بــیـش از مــا
نـغــز گـویـان کــه گـفــتــنـی گـفــتــنـدمانده گـشـتـند و عـاقـبـت خـفـتـند
مــا کـــه اجـــری تـــراش آن گــرهــیــمپـــنـــد واگـــیــر داهــیــان دهــیــم
گـرچــه ز الـفـاظ خــود بــه تــقـصـیـریـمدر مــعــانــی تــمــام تــدبـــیــریــم
پـوسـت بـی مـغـز دیـده ایم چـو خـوابمـغـز بـی پـوسـت داده ایم چـو آب
بـــا هــمـــه نــادری و نــو ســـخـــنــیبــرنــتــابــیــم روی از آن کــهــنــی
حــاصــلــی نــیــســت زیــن در آمــودنجــز بــه پــیـمــانـه بــاد پــیـمــودن
چــیـســت کــانـرا مــن جــواهـرســنـجبــر نـسـنـجـیـدم از جـواهـر و گـنـج
بـــرگــشــادم بــســی خــزانــه خــاصهـم کـلـیـدی نـیـافـتـم بـه خـلـاص
بـــا هــمــه نــزلـــهــای صـــبـــح نــزولهم بـه اسـتـغـفـر الـلهم مشـغـول
ای نـظـامـی مـســیـح تــو دم تــســتدانـش تــو درخــت مــریـم تــســت
چــون رطــب ریــز ایــن درخــت شــدینـیک بـادت کـه نـیک بـخـت شـدی

گروه کتاب پایگاه خبری شاعر


منبع : درج