فرهنگی، هنری و ادبی

امروز : 30 اردیبهشت 1403

دعای پادشاه سعید علاء الدین کرپ ارسلان

ای دل از ایـن خــیـال سـازی چــنـدبــه خــیــالــی خــیــال بـــازی چــنــداز ســــر ایـــن خــــیــــال درگــــذرمدور بـــه ز ایــن خـــیــالـــهــا …

ای دل از ایـن خــیـال سـازی چــنـدبــه خــیــالــی خــیــال بـــازی چــنــد
از ســــر ایـــن خــــیــــال درگــــذرمدور بـــه ز ایــن خـــیــالـــهــا نــظـــرم
آنـچـه مـقـصـود شـد در ایـن پــرگـارچــار فـصـل اسـت بــه ز فـصـل بــهـار
اولـــیــن فـــصـــل آفـــریــن خـــدایکـافـرینش بـه فـضـل اوسـت بـه پـای
وانــدگــر فــصــل خــطــبــه نــبــویکـیـن کــهـن ســکـه زو گـرفــت نـوی
فـصــل دیـگـر دعــای شــاه جــهـانکـــــان دعـــــا در بـــــرآورد ز دهــــان
فــصــل آخـــر نــصــیــحـــت آمــوزیپـــادشــه را بـــه فــتـــح و فــیــروزی
پـادشـاهی کـه ملـک هفـت اقـلـیمدخــل دولــت بــدو کــنــد تــســلــیـم
حـجـت مملـکـت بـه قـول و بـه قـهرآیـــتـــی در خـــدا یـــگـــانـــی دهـــر
خـسـرو تــاج بــخـش تـخـت نـشـانبــر سـر تــاج و تــخــت گـنـج فـشـان
عــمــده مـمـلــکــت عــلــاء الــدیـنحـــافـــظ و نــاصـــر زمـــان و زمـــیــن
نـــــام او رتـــــبـــــت عـــــلـــــا داردگـــر گــــذشــــت از فــــلـــک روا دارد
فـلـک بـی عـلـا چـه بــاشـد پـسـتدر عـلـا بــی فـلـک بــلـنـدی هـسـت
شــاه کــرپ ارســلـان کـشــور گـیـربــه ز آلـپ ارسـلـان بــه تـاج و سـریـر
مـهـدیی کـافـتـاب ایـن مـهـد اسـتدولـتــش خـتــم آخـریـن عـهـد اسـت
رسـتـمی کـز فـلـک سـواری رخـشهم بـزرگ است و هم بـزرگی بـخش
هـمـســر آســمـان و هـم کــف ابــرهم بـه تـن شـیر و هم بـه نـام هـژبـر
قـفـل هـسـتــی چـو در کـلـیـد آمـدعـــالـــم از جـــوهـــری پـــدیــد آمـــد
اوست آن عالمی که از کف خـویشهـــردم آرد هـــزار جـــوهـــر بـــیـــش
صــحــف گــردون ز شــرح او ورقــیعـــرق دریـــا ز فـــیـــض او عـــرقـــی
بــحــر و بــر هــردو زیـر فــرمــانــشبـــری و بـــحـــری آفــریــن خــوانــش
ســربــلـنـدی چــنـان بــلـنـد سـریـرکـز بــلـنـدیـش خــرد گـشـت ضـمـیـر
در بــزرگــی بـــرابــر مــلــک اســتوز بـــلــنــدی بـــرادر فـــلــک اســـت
بـــر تـــن دشـــمــنــان بـــرقـــع دوزبــرق شـمـشـیـر اوسـت بـرقـع سـوز
نــســـل اقـــســـنــقـــری مؤیــد ازواب وجـــد بــــا کـــمـــال ابــــجـــد ازو
فــتــح بــر خــاک پــای او زده فــرقفــتــنــه در آب تــیــغ او شــده غــرق
آب او آتــــش از اثــــیـــر انـــگــــیـــزخـــاک او بــــاد را عـــبــــیـــر آمـــیـــز
در نــبـــردش کــه شــیــر خــارد دماسب دشمن به سر شود نه به سم
در صــبــوحــش کــه خــون رز ریــزدزاب یــخ بـــســتـــه آتـــش انــگــیــزد
حـربــه را چـون بــه حـرب تـیـز کـنـدروز را روز رســــتــــخــــیــــز کــــنــــد
چـــون در کــان جـــود بـــگــشــایــدگــنـج بــخــشــد گــنــاه بــخــشــایـد
شـه چـو دریاسـت بـی دروغ و دریغجــزر و مــدش بــه تــازیــانــه و تــیـغ
هــرچــه آرد بـــه زخــم تـــیــغ فــرازبـــه ســر تــازیــانــه بـــخــشــد بـــاز
مـشــتــری وار بــر ســپــهـر بــلـنـدگـور کـیـوان کـنـد بــه ســم ســمـنـد
گــر نــدیــدی بـــر اژدهــا شـــیــریوافــتــابــی کـشــیـده شــمـشــیـری
شـاه را بـین که در مصـاف و شـکـاراژدهــا صــورتــســت و شــیــر ســوار
نــاچـــخـــش زیــر اژدهــای عـــلــماژدهـــا را چــــو مـــار کـــرده قــــلـــم
تـنـگـی مـطـرحـش بـه تـیر دو شـاخکــرده بـــر شــیــر شــرزه گــور فــراخ
نوک تـیرش بـه هر کجـا که بـتـافـتگه جـگـر دوخـت گناه موی شـکـافـت
بــازی خــرس بــرده از شــمـشــیـرخــرس بـــازی در آوریــده بــه شــیــر
شــیـرگــیـری ولــیـک نـز مـســتــیشــیــرگــیــری بـــه اژدهــا دســتــی
گــرگ درنــده را بــه کــوه ســهـنــددسـت و پـائی بـه یک دو شـاخ افکند
شـه چـو از گـرگ دسـت و پـا بــردهشــیــر بــا او بــه دســت و پــا مــرده
تـیرش از دسـت گـرگ و پـای پـلنگبـــرســم گــور کــرده صــحــرا تــنــگ
صــیـدگـاهـش ز خــون دریـا جــوشگــاه گــرگـیـنـه گــه پــلـنـگـی پــوش
بـــر گــرازی کــه تـــیــغ رانــد تـــیــزگـــیـــرد از زخــــم او گــــراز گــــریـــز
چـــون بـــه چـــرم کــمــان درآرد زورچــــرم را بــــر گــــوزن ســــازد گـــور
کــنــد ارپــای در نـهـد بــه مــصــافسـنگ را چـون عـقـیق زهره شـکـاف
آن نــمــایــد بـــه تـــیــغ زهــرانــدودکـــاســـمـــان از زمـــیـــن بـــرآرد دود
اوســت در بــزم ورزم یــافــتــه نــامجان ده و جان ستان بـه تیغ و به جام
خــــاک تــــیـــره ز روشــــنــــائی اوچـــشـــم روشـــن بـــه آشــنــائی او
نـاف خـلـقـش چــو کـلـک رسـامـانمـشــک در جــیـب و لــعــل در دامـان
گشته از مشک و لعل او همه جایمـمـلـکـت عـقـد بـنـد و غـالـیه سـای
از قــــبــــای چــــنـــو کــــلـــه داریز آســـمــان تـــا زمــیــن کـــلــه واری
وز کــمــان چــنــو جـــهــان گــیــریچــرخ نـه قـبــضــه کـمـتــریـن تــیـری
زان بـزرگی کـه در سـگالش اوسـتچــار گــوهـر چــهـار بــالــش اوســت
دشـمـنـش چــون درخـت بــیـخ زدهبـــــر در او بـــــه چــــار مــــیــــخ زده
ز آفــتــاب جــلــال اوســت چــو مـاهروی مـا ســرخ و روی خــصـم ســیـاه
چــه عــجــب کـافـتــاب زریـن نـعــلکــوه را ســـنــگ داد و کــانــرا لــعــل
گــوهــر کــان حــرم دریــده اوســتکـــان گــوهــر درم خـــریــده اوســـت
داد جــرعــش بــه کـوه و دریـا قـوتنـــام ایـــن در نـــشـــان آن یـــاقـــوت
پـــاس دار دو حـــکــم در دو ســرایضـابــط حــکـم خـلـق و حـکـم خـدای
مــی پــذیــرد ز فــیـض یـزدان ســازمــی رســانــد بــه بــنــدگــانـش بــاز
چــون جــهــان زو گــرفــت پــیـروزیفـــرخـــی بــــادش از جـــهـــان روزی
همه روزش خـجـسـتـه بـاد بـه فـالپــــادشــــاهـــیـــش را مـــبــــاد زوال
نـظــم اولــاد او بــه ســعــد نــجــومدر بــــدر بــــاد تـــا ابـــد مـــنـــظـــوم
از فــروغ دو صـــبـــح زیــبـــا چـــهــربـــاد روشــن چــو آفــتــاب ســپـــهــر
دو مـــلـــک زاده بـــلـــنـــد ســـریــرایـن جــهـان جــوی و آن ولـایـت گــیـر
این فـریدون صـفـت بـه دانـش ورایوان بـه کـیـخـسـروی رکـیـب گـشـای
نـقــش ایـن بــر طــراز افــســروگـاهنـصــرت الـدیـن مـلـک مـحــمـد شــاه
نـــام آن بــــر فــــلـــک ز راه رصــــدگـشـتــه مـن بــعـدی اسـمـه احـمـد
دایـم ایـن را ز نـصــرتــســت کــلـیـدوان ز فــتــح فـلـک شــدســت پــدیـد
نـصــرت ایـن را بــه تــربــیـت کــاریفـــلـــک آنـــرا بـــه تـــقـــویـــت داری
ایـن ز نـصـرت زده سـه پـایـه بــخـتفــلــک آنــرا چـــهــار پـــایــه تـــخــت
چــشــم شــه زیـر چــرخ مــیـنـائیبـــاد روشـــن بـــدیــن دو بـــیــنــائی
دور ملـکـش بـدین دو قـطـب جـلـالمـنـتــظـم بــاد بــر جــنـوب و شـمـال
دولـتــش صــیـد و صـیـد فـربــه بــادروزش از روز و شــــــب بــــــه بــــــاد
بــاد مــحــجــوبــه نــقــاب شــبــشنــور صــبـــح مــحــمــدی نــســبــش
ایــن چــو آبــادی چــرخ بــاد بــجــودوان شـــده خـــتـــم امــهــات وجـــود
نــام ایــن خـــضــر جـــاودانــی بـــادحــــکــــم آن آب زنـــدگـــانـــی بــــاد
در حـــفـــاظ خـــط ســـلــیــمــانــیعـــرش بـــلــقـــیــس بـــاد نــورانــی
سـایه شـه که هسـت چـشـمه نورزان گــل و گــلــســتـــان مــبـــادا دور
ازلــی شــد جـــهــان پـــنــاهــی اوابـــــدی بـــــاد پـــــادشـــــاهــــی او
***
ای کـمـر بــسـتــه کـلـاه تــو بــخـتزنـده دار جـهـان بــه تـاج و بــه تـخـت
شب بـه پـاس تـو هندویسـت سیاهبــسـتــه بــر گـرد خـود جـلـاجـل مـاه
صــبــح مــفــرد رو حــمــایــل کــشدر رکــابـــت نــفـــس بـــرآرد خـــوش
شـام دیلـم گـلـه کـه چـاکـر تـسـتمــشــکــبـــو از کــیــائی در تـــســت
روز رومـی چــو شــب شـود زنـگـیگــر بــرونــش کــنـی ز ســرهـنـگــی
در هـمـه ســفــره کــاســمــان دارداجــــری مـــمـــلـــکـــت دو نـــان دارد
کـمـتــر اجـری خـور تــرا بــه قـیـاسقوت هفت اخـتـر اسـت جـرعـه کاس
خــــاتـــــم نــــصــــرت الــــهــــی راخــتــم بـــر تــســت پــادشــاهــی را
آســمـان کــافــتــاب ازو اثــریـســتبــر مـیـان تـو کـمـتــریـن کـمـریـسـت
مه که از چـرخ تـخـت زر کرده اسـتبـا سـریر تـو سـر بـه سر کرده اسـت
آب بـــاران کــه اصــل پــاکــی شــدبـا تـو چـون چـشـم شور خـاکی شـد
لــعــل بــا تــیــغ تــو خــزف رنــگــیکـوه بــا حــلـم تــو سـبــک سـنـگـی
پـادشـاهـان کـه در جـهان هسـتـنـدهـر یک ابـری بـه دسـت بـر بـسـتـنـد
جـز یک ابـر تـو کـابـر نـیـسـانـیسـتآن دیـگــر ابــرهـا زمــســتــانـیـســت
خـوان نهند آنگهی که خـون بـخورندنـان دهـنـد آنـگـهـی کـه جـان بـبـرنـد
تــو بــر آن کـس کـه ســایـه انـدازیدیــــر خـــــوانــــی و زود بـــــنــــوازی
قـــدر اهــل هــنــر کـــســـی دانــدکــه هـنـر نـامـه هـا بــســی خــوانـد
آنــکــه عــیـب از هـنــر نــدانــد بــاززو هــنــرمــنــد کـــی پـــذیــرد ســـاز
مـلـک را ز آفـریـنـشـت شـرفـســتوآفـریـن نـامـه ای بــه هـر طـرفـسـت
در یــــزک داری ولـــــایـــــت جـــــوددولـــت تـــســـت پــــاســـدار وجـــود
رونـقــی کــز تــو دیـد دولــت و دیـنبــــاغ نــــادیـــده ز ابــــر فــــروردیـــن
گـــر کـــیــان را بـــه طـــالـــع فـــرخهـــفـــت خـــوان بـــود بـــا دوازده رخ
آســمــان بـــا بــروج او بــه درســتهــفــت خـــوان و دوازده رخ تـــســت
هـمـه عــالـم تــنـســت و ایـران دلنـیـسـت گـویـنـده زین قـیـاس خـجـل
چــونـکــه ایـران دل زمــیـن بــاشــددل ز تــن بــه بــود یــقــیــن بـــاشــد
زان ولــایــت کــه مــهــتـــران دارنــدبـــهــتــریــن جــای بـــهــتــران دارنــد
دل تـوئی وین مثـل حـکـایت تـسـتکــه دل مـمـلــکــت ولــایـت تــســت
ای بـه خـضـر و سـکـندری مـشـهورمـمـلـکـت را ز عــلـم و عــدل تــو نـور
ز آهنـی گـر سـکـنـدر آینـه سـاخـتخـضـر اگـر سـوی آب حـیـوان تــاخـت
گــوهــر آیــنــه اســت ســیـنــه تــوآب حــــیـــوان در آبــــگـــیـــنـــه تــــو
هـر ولـایـت کـه چــون تــو شـه داردایــــزد از هــــر بــــدش نــــگــــه دارد
زان ســعــادت کـه در ســرت دانـنـدمـقــبــل هـفــت کــشــورت خــوانـنـد
پــنـجــمــیـن کــشــور از تــو آبــادانوز تــو شــش کـشــور دیـگـر شــادان
هــمــه مــرزی ز مــهــربـــانــی تـــوبــــه تـــمـــنـــای مـــرزبــــانـــی تـــو
چـــار شــه داشــتـــنــد چــار طــرازپـنـجـمـین شـان تـوئی بـه عـمـر دراز
داشـت اسـکـنـدر ارسـطـاطـالـیـسکـز وی آمـوخــت عـلـمـهـای نـفـیـس
بــزم نــوشــیـروان ســپــهــری بــودکــز جــهــانــش بــزرگــمــهــری بــود
بــــود پـــرویـــز را چـــه بــــاربــــدیکـــه نـــوا صـــد نـــه صـــدهــزار زدی
وان مـلـک را کـه بــد مـلـکـشـه نـامبــود دیـن پــروری چـو خـواجـه نـظـام
تــو کـز ایـشـان بــه افـســری داریچــون نــظــامــی ســخــنــوری داری
ای نــظــامــی بـــلــنــد نــام از تـــویـــافــــتــــه کـــار او نـــظــــام از تــــو
خـــســـروان دیــگـــر زکـــان گـــزافمـی زنـنـد از خـزیـنـه بــخـشـی لـاف
دانــه در خــاک شــور مــی ریــزنــدسـرمـه در چــشـم کـور مـی بــیـزنـد
در گــل شـــوره دانــه افـــشـــانــیبـــر نــیــارد مــگـــر پـــشـــیــمــانــی
در زمــیـنـی درخــت بــایـد کــشــتکــاورد مـیـوه ای چــو بــاغ بــهـشــت
بــاده چــون خــاک را دهـد ســاقـینــام دهــقـــان کــجـــا بـــود بـــاقــی
جـز تـو کز داد و دانشت حـرمیسـتکیست کو را بـه جـای خود کرمیست
من کـه الحـق شـناخـتـم بـه قـیاسکــاهـل فــرهـنــگ را تــو داری پــاس
نـــخـــری زرق کـــیــمـــیـــاســـازاننــــپــــذیـــری فــــریــــب طــــنــــازان
نـــقـــش ایــن کـــارنـــامـــه ابـــدیدر تــو بــســتــم بــه طــالــع رصــدی
مـقـبــل آن کـس کـه دخــل دانـه اوبــــر چـــنـــیـــن آورد بـــه خـــانـــه او
کــابـــد الــدهــر تــا بــود بـــر جــایبــاشـد از نـام او صـحــیـفـه گـشــای
نـه چــنـان کـز پــس قــرانـی چــنـدقــلـمـش درکــشــد ســپــهـر بــلـنـد
چـونـکـه پـخـتـم بـه دور هفـت هـزاردیـگ پـخـتـی چـنـین بـه هـفـت افـزار
نوشـش از بـهر جـان فروزی تـسـتنـوش بــادت بــخـور کـه روزی تـسـت
چـاشـنـی گـیـریـش بـه جـان کـردموانـگـهـی بــر تــو جــانـفـشـان کـردم
ای فـلـکـهـا بــه خـویـش تــو بــلـنـدهـم فــلــک زاد و هـم فــلـک پــیـونـد
بــر فـلـک چـون پـرم کـه مـن زمـیـمکــی رســم در فــرشــتــه کــادمـیـم
خـواسـتـم تـا بـه نـیـشـکـر قـلـمـیســـبـــزه رویــانـــم از ســـواد زمـــی
از شــکــر تــوشــه هـای راه کــنــمتـــا شـــکــر ریــز بـــزم شـــاه کــنــم
گــز نــیــم مــحـــرم شـــکــر ریــزیپــاس دار شــهـم بــه شــب خــیـزی
آفــتــابـــســت شــاه عــالــمــتــابدیـــده مـــن شــــده بــــرابــــرش آب
آفـــــتـــــاب ار تـــــوان بـــــر آب زدنآب نــــتـــــوان بـــــر آفـــــتـــــاب زدن
چـشـم بـا چـشـمه گـر نمی سـازدبـــا خـــیــالــش خـــیــال مــی بـــازد
چـیسـت کان نیست در خـزینه شاهبــه جــز ایـن نــقــد نـو رســیـده ز راه
دسـتـگـاهیش ده بـه سـم سـمـنـدتــا شــود پــایـگــاهـش از تــو بــلــنـد
کـشـتـه کـوه کـابـر سـاقـی اوسـتخــــوردن آب چــــه نــــدارد دوســــت
مـن کــه مــحــتــاج آب آن دســتــماز دگـــر آبـــهـــا دهـــان بــــســـتـــم
نـقــص در بــاشــد اربــهـا کــنـمـشهـم بـه تـسـلـیم شـه رهـا کـنـمـش
گــر نــیـوشــی چــو زهــره راه نــومکـنـی انـگـشــت کـش چــو مـاه نـوم
ورنه بـینی که نقش بـس خـردستبـاد ازین گـونـه گـل بـسـی بـردسـت
عــمــر بـــادت کــه داد و دیــن داریآن دهــــادت خــــدا کــــه ایـــن داری
هـرچـه نـیک اوفـتـد ز دولـت تـسـتعــهـد آن چــیـز بــاد بــر تــو درســت
وآنــچــه دور افــتــد از عــنــایـت تــودور بـــــاد از تـــــو و ولــــایــــت تـــــو
بـــاد تــا بــر ســپــهــر تــابـــد هــوردوسـتــت دوسـتـکـام و دشـمـن کـور
دشـمـنـانـت چـنـان کـه بـا دل تـنگسـنگ بـر سـر زننـد و سـر بـر سـنگ
بـیـشـیـت هـسـت بـیش دانـی بـادوز هــمــه بـــیــش زنــدگــانــی بـــاد
از حــــد دولـــت تــــو دســــت زوالدور و مــهــجــور بــاد در هـمــه حــال

گروه کتاب پایگاه خبری شاعر


منبع : درج