بــیـا ســاقــی از ســر بــنــه خــواب رامــــی نــــاب ده عــــاشــــق نـــاب رامـیـی گــو چــو آب زلــال آمـده اســتبـهـر چـار مـذهـب حـلـال آمـده ا…
| بــیـا ســاقــی از ســر بــنــه خــواب را | مــــی نــــاب ده عــــاشــــق نـــاب را |
| مـیـی گــو چــو آب زلــال آمـده اســت | بـهـر چـار مـذهـب حـلـال آمـده اسـت |
| *** | |
| دلــا تــا بــزرگــی نــیــاری بــه دســت | بـه جـای بـزرگـان نـشـایـد نـشـسـت |
| بــزرگــیــت بــایــد در ایــن دســتــرس | بـــه یـــاد بـــزرگـــان بـــرآور نـــفـــس |
| سـخـن تـا نـپـرسـنـد لـب بــسـتـه دار | گـهـر نـشـکـنـی تـیشـه آهـسـتـه دار |
| نـپــرسـیـده هـر کـو ســخــن یـاد کـرد | هـمـه گــفــتــه خــویـش را بــاد کــرد |
| بــه بــی دیـده نـتــوان نـمــودن چــراغ | کـه جـز دیـده را دل نـخـواهـد بـه بــاغ |
| سـخـن گـفـتــن آنـگـه بــود سـودمـنـد | کــز آن گــفــتــن آوازه گــردد بـــلــنــد |
| چــو در خــورد گــویـنــده نــایـد جــواب | ســخــن یـاوه کـردن نـبــاشــد صـواب |
| دهــن را بــه مــســمــار بــر دوخــتــن | بــه از گـفـتــن و گـفـتـه را سـوخـتــن |
| چـه مـی گـویـم ای نـانـیـوشـنـده مـرد | تــرا گـوش بــر قـصــه خــواب و خــورد |
| چـه دانی کـه من خـود چـه فـن میزنم | دهــل بــر در خــویـشــتــن مــیــزنــم |
| مــتـــاع گـــران مــایــه دارم بـــســـی | نــیـارم بــرون تــا نــخــواهـد کــســی |
| خـریـدار در چــون صـدف دیـده دوخــت | بــدیـن کـاسـدی در نـشـایـد فـروخـت |
| مــرا بــا چــنـیـن گــوهـری ارجــمــنــد | همـی حـاجـت آید بـه گـوهـر پـسـنـد |
| نــیــوشــنــده ای خـــواهــم از روزگــار | کـــه گـــویـــم بــــه دور از آمـــوزگـــار |
| بــکــاوم بــه الـمـاس او کــان خــویـش | کـنم بـسـتـه در جـان او جـان خـویش |
| زمـانـه چــنـیـن پــیـشــه هـا پــر دهـد | یــکــی درســتـــانــد یــکــی در دهــد |
| دلـی کـو کـه بـی جـان خـراشـی بــود | کـمـنـدی کـه بــی دور بــاشــی بــود |
| مـگـر مـار بـرد گـنـج از آن رو نشـسـت | کـه تـا رایگـان مـهـره نـایـد بـه دسـت |
| اگــر نـخــل خــرمــا نــبــاشــد بــلــنـد | ز تـــاراج هــر طـــفـــل یــابـــد گــزنــد |
| بــه شـحـنـه تــوان پــاس ره داشـتــن | بــه خـاکـسـتــر آتــش نـگـه داشـتــن |
| ازین خـوی خـوش کو سرشت منست | بـسـی رخـنه در کار و کشت منسـت |
| دگـر رهـروان کـایـن کـمـر بــسـتـه انـد | بــه خـوی بــد از رهـزنـان رسـتــه انـد |
| بـــدان تـــا گـــریــزنــد طـــفـــلـــان راه | چـو زنـگـی چـرا گـشـت بــایـد سـیـاه |
| بـه راهی که خواهم شدن رخـت کش | ره آورد مـن بــس بــود خــوی خــوش |
| بــه خــوی خــوش آمـوده بــه گـوهـرم | بــدیـن زیـسـتــم هـم بــدیـن بــگـذرم |
| چو از بهر هر کس دری سفتنی است | سرودی هم از بـهر خود گفتنی است |
| ز چــنـدیـن سـخـن گـو سـخـن یـاد دار | ســخــن را مــنــم در جــهـان یـادگــار |
| سخـن چـون گرفت اسـتـقامت بـه من | قــیـامــت کــنـد تــا قــیـامـت بــه مـن |
| مــنــم ســرو پـــیــرای بـــاغ ســخـــن | بـه خدمت میان بـسته چون سرو بـن |
| فـــلـــک وار دور از فـــســـوس هــمــه | ســرآمــد ولــی پـــای بـــوس هــمــه |
| چـو بـرجـیـس در جـنـگ هـر بــدگـمـان | کـــمـــان دارم و بــــرنـــدارم کـــمـــان |
| چــــو زهــــره درم در تــــرازو نــــهــــم | ولــی چــون دهــم بـــی تــرازو دهــم |
| نــخــنــدم بـــر انــدوه کــس بـــرق وار | کـه از بــرق مـن در مـن افـتــد شــرار |
| بــه هـر خــار چــون گـل صــلـائی زنـم | بــه هـر زخــم چــون نـی نـوائی زنــم |
| مـگـر کـاتـش اسـت ایـن دل سـوخـتـه | کـه از خــار خــوردن شــد افـروخــتــه |
| چـو دریا شـوم دشـمـنی عـیب شـوی | نـه چـون آیـنـه دوسـتـی عـیـب گـوی |
| بـه خواهنده آن به خشم از مال و گنج | کـــه از بـــاز دادن نــیــایــم بـــه رنـــج |
| نــمــایـم جــو و گــنــدم آرم بــه جــای | نـه چـون جـو فـروشـان گـنـدم نـمـای |
| پـس و پـیـش چـون آفـتـابـم یکـیـسـت | فـروغــم فـراوان فـریـب انـد کـیـســت |
| پــس هـیـچ پــشـتــی چــنـان نـگـذرم | کـه در پــیـش رویـش خــجــالـت بــرم |
| ز بــدگـوی بــد گـفــتــه پــنـهـان کــنـم | بــه پـاداش نـیـکـش پـشـیـمـان کـنـم |
| نــگـــویــم بـــدانـــدیــش را نــیــز بـــد | کـزان گـفـتـه بـاشـم بـدانـدیـش خـود |
| بــدیـن نـیـکــی آرنـدم از دشــت و رود | ز نــیــکـــان و از نــیــکـــنــامـــان درود |
| وزیــن حـــال اگــر نــیــز گــردان شــوم | زیـــارتـــگـــه نـــیـــک مـــردان شـــوم |
| شــوم بـــر درم ریــز خــود در فــشــان | کـنم سـرکـشـی لیک بـا سـرکـشـان |
| ز بــی آلــتــی وانـمــانــدم بــه کــنــج | جــهـان بــاد و از بــاد تــرســد تــرنــج |
| ز شــاهـان گــیـتــی در ایـن غــار ژرف | کـه را بـود چـون من حـریفـی شـگرف |
| کـه دید اسـت بـر هـیـچ رنـگـین گـلـی | ز مــن عــالــی آوازه تـــر بـــلــبـــلــی |
| بـــه هــر دانــشــی دفــتـــر آراســتــه | بـه هر نکـتـه ای خـامه ای خـواسـتـه |
| پــذیــرفــتــه از هــر فــنــی روشــنــی | جــداگــانــه در هـر فــنـی یـک فــنـی |
| شــکــر دانـم از هـر لـب انـگــیـخــتــن | گــلــابــی ز هــر دیــده ای ریــخــتــن |
| کــســی را کــه در گــریـه آرم چــو آب | بــخــنــدانــمــش بـــاز چــون آفــتــاب |
| بــه دسـتــم دراز دولـت خــوش عـنـان | طـبـر زد چـنین شـد طـبـر خـون چـنان |
| تــــوانــــم در زهــــد بــــر دوخــــتــــن | بــه بــزم آمـدن مـجــلـس افـروخـتــن |
| ولـیـکـن درخــت مـن از گـوشـه رسـت | ز جـا گـر بـجـنبـد شـود بـیخ سـسـت |
| چــهـلـه چـهـل گـشـت و خـلـوت هـزار | بـــه بـــزم آمــدن دور بـــاشـــد ز کــار |
| بــه هـنـگــام ســیـل آشــکــارا شــدن | نــشـــایــد ز ری تـــا بـــخـــارا شــدن |
| همان بـه که بـا این چـنین بـاد سخـت | بـرون ناورم چـون گـل از گوشـه رخـت |
| بـه خـود کـم شـوم خـلـق را رهنـمـای | هـمــایـون ز کــم دیـدن آمــد هـمــای |
| سـرم پــیـچــد از خـفـتــن و تــاخــتــن | نـدانـم جــز ایـن چــاره ای سـاخــتــن |
| گـه از هـر سـخــن بــر تــراشـم گـلـی | بــر آن گـل زنـم نـالـه چـون بــلـبــلـی |
| اگــر بــه ز خــود گــلــبــنــی دیـدمــی | گـــل ســـرخ یـــا زرد ازو چـــیــدمـــی |
| چــو از ران خــود خــورد بــایــد کــبــاب | چــه گـردم بــه در یـوزه چــون آفـتــاب |
| نـشـینـم چـو سـیـمـرغ در گـوشـه ای | دهــم گــوش را از دهــن تــوشــه ای |
| مـــلـــالـــت گـــرفـــت از مـــن ایــام را | بــــــه کــــــنـــــج ارم بــــــردم آرام را |
| در خــانــه را چــون ســپــهــر بـــلــنــد | زدم بـر جـهـان قـفـل و بـر خـلـق بـنـد |
| نــدانـم کــه دور از چــه ســان مــیـرود | چـه نـیـک و چـه بـد در جـهـان مـیـرود |
| یـکـی مـرده شـخـصـم بـه مـردی روان | نـــــه از کـــــاروانـــــی و در کـــــاروان |
| بــه صـد رنـج دل یـک نـفـس مـی زنـم | بــدان تـا نـخـسـبــم جـرس مـی زنـم |
| نـدانـم کـسـی کـو بــه جـان و بــه تـن | مــراد و ســتـــر دارد از خــویــشــتــن |
| ز مــهــر کــســـان روی بـــرتـــافــتـــم | کـس خـویـش هـم خـویـش را یـافـتـم |
| بــر عــاشــقــان نـیـک اگــر بــد شــوم | همان بـه که معشوق خود خود شوم |
| گــرم نـیـســت روزی ز مـهـر کــســان | خــــدایـــســـت رزاق و روزی رســـان |
| در حــاجــت از خـلـق بــربــسـتــه بــه | ز دربــــانـــی آدمـــی رســـتــــه بــــه |
| مـرا کــاشــکـی بــودی آن دســتــرس | کـه نگـذارمی حـاجـت کـس بـه کـس |
| در ایـن مـنـدل خــاکــی از بــیـم خــون | نـــیـــارم ســـر آوردن از خـــط بــــرون |
| بـدین حـال و مـندل کـسـی چـون بـود | کـــه زنــدانــی مـــبـــدل خـــون بـــود |
| در خــــلــــق را گــــل بــــرانــــدوده ام | دریــن در بـــدیــن دولـــت آســـوده ام |
| چـــهــل روز خـــود را گــرفــتـــم زمــام | کــادیــم از چــهــل روز گــردد تـــمــام |
| چــو در چــار بـــالــش نــدیــدم درنــگ | نـشـسـتــم در ایـن چــار دیـوار تــنـگ |
| ز هـر جــو کــه انــداخــتــم در خــراس | دری بــاز دادم بــه جــوهــر شــنــاس |
| هــزار آفــریــن بـــر ســـخـــن پـــروری | کـه بــر سـازد از هـر جــوی جـوهـری |
| تــر و خـشـکـی اشـک و رخـسـار مـن | بـــه کـــهــگــل بـــرانــدود دیــوار مــن |
| تـن اینجـا بـه پـسـت جـوین سـاخـتـن | دل آنـجــا بــه گـنـجــیـنـه پــرداخـتــن |
| بــه بــازی نـبــردم جــهـان را بــه ســر | که شـغلی دگر بـود جـز خـواب و خـور |
| نـخـفـتـم شـبــی شـاد بــر بــسـتـری | کـه نـگـشـادم آن شـب ز دانـش دری |
| ضـمـیـرم نـه زن بــلـکـه آتـش زنـسـت | کـه مـریـم صـفـت بـکـر آبـسـتـنـسـت |
| تـــقــاضــای آن شــوی چـــون آیــدش | کــه از ســنــگ و آهــن بــرون آیـدش |
| بــدیـن دل فـریـبـی سـخـن هـای بـکـر | بــه سـخــتــی تــوان زادن از راه فـکـر |
| سخـن گفتـن بـکر جـان سفتـن اسـت | نه هر کس سزای سخن گفتن است |
| بــه دری سـفـالـیـنـه ای سـفـتـه گـیـر | سـرودی بــه گـرمـابـه در گـفـتـه گـیـر |
| بــیــنــدیــش از آن دشــتــهــای فــراخ | کـــز آواز گـــردد گـــلــو شـــاخ شـــاخ |
| چـــو بـــر ســکــه شــاه زر مــیــزنــی | چـنـان زن کـه گـر بـشـکـند نشـکـنی |
| جـــهــودی مــســـی را زرانــدود کـــرد | دکــان غــارتــیــدن بــدان ســود کــرد |
| نــه انــجــیـر شــد نــام هـر مــیـوه ای | نـه مـثـل زبــیـده اسـت هـر بـیـوه ای |
| دو هــنــدو بـــرآیــد ز هــنــدوســتـــان | یـکــی دزد بــاشــد دیـگـر پــاســبــان |
| مـــن از آب ایـــن نـــقـــره تـــابـــنـــاک | فــرو شــســتــم آلـودگــیـهـای خــاک |
| ازیـن پــیـکــر آنــگــه گــشــایـم پــرنــد | کـه بــاشـد رسـیـده چـو نـخـل بـلـنـد |
| چـــو در مـــیــوه نــارســـیــده رســـی | بــجــنـبــانـیـش نــارســیـده کــســی |
| کـنـد ســوقـیـی سـیـب را خــانـه رس | ولـی خــوش نـیـایـد بــه دنـدان کــس |
| شــود نـرم از افـشــردن انـجــیـر خــام | ولـی چـون خـوری خـون بــرآیـد ز کـام |
| شـکـوفـه کـه بـیگـه نـخـنـدد بـه شـاخ | کــنــد مــیــوه را بـــر درخــتــان فــراخ |
| زمـیـنـی کـه دارد بــر و بــوم سـســت | اسـاسـی بـرو بـسـت نـتـوان درسـت |
| بــه رونــق تــوانـم مــن ایـن کــار کــرد | بــه بــی رونــقــی کــار نــایــد ز مــرد |
| چــو در دانـه بــاشــد تــمــنــای ســود | کــدیــور در آیــد بـــه کــشـــت و درود |
| غـلـه چــون شـود کـاســد و کـم بــهـا | کـــنـــد بــــرزگـــر کــــار کـــردن رهـــا |
| تــرنـم شــنــاســان دســتــان نـیـوش | ز بــانـگ مــغــنـی گــرفــتــنـد گــوش |
| ضـرورت شـد ایـن شـغـل را سـاخـتــن | چـــنــیــن نــامــه نــغــز پـــرداخــتـــن |
| کـه چـون در کـتـابـت شـود جـای گـیـر | نــیــوشـــنــده را زان بـــود نــاگـــزیــر |
| بـه نقـشـی که نزد کلان نیسـت خـرد | نـمـودم بــدیـن داســتــان دسـتــبــرد |
| از ایـــن آشـــنـــا روی تـــر داســـتـــان | خـــنــیــده نــیــامـــد بـــر راســـتـــان |
| دگـر نـامـه هـا را کـه جـوئی نـخـسـت | بــه جـمـهـور مـلـت نـبــاشـد درسـت |
| نـبــاشــد چــنـیـن نـامـه تــزویـر خــیـز | نـبـشـتـه بـه چـنـدین قـلـمـهـای تـیـز |
| بــه نـیـروی نـوک چــنـیـن خــامــه هـا | شــرف دارد ایـن بــر دگــر نــامــه هــا |
| از آن خـسروی می که در جـام اوست | شـرف نـامـه خــســروان نـام اوســت |
| سـخـنـگـوی پـیـشـیـنـه دانـای طـوس | که آراسـت روی سـخـن چـون عروس |
| در آن نـامـه کـان گـوهـر سـفـتــه رانـد | بــسـی گـفـتـنـیـهـای نـاگـفـتـه مـانـد |
| اگـر هـر چـه بــشـنـیـدی از بــاسـتــان | بـــه گــفــتــی دراز آمــدی داســتــان |
| نـگـفـت آنـچـه رغـبــت پـذیـرش نـبــود | هـمـان گـفـت کـز وی گـزیـرش نـبــود |
| دگـــر از پـــی دوســـتـــان زلـــه کـــرد | کـه حـلـوا بـه تـنها نـشـایسـت خـورد |
| نـظـامـی کـه در رشـتـه گـوهر کـشـید | قــلــم دیـده هـا را قــلــم درکــشــیـد |
| بــنـاســفـتــه دری کـه در گـنـج یـافـت | تــرازوی خــود را گـهـر ســنـج یـافــت |
| شــــرف نـــامـــه را فــــرخ آوازه کــــرد | حـــدیــث کــهــن را بـــدو تـــازه کـــرد |
گروه کتاب پایگاه خبری شاعر
منبع : درج
منبع : درج
