بــســاز ای مـغــنـی ره دلـپــســنـدبــــر اوتــــار ایـــن ارغــــنـــون بــــلــــنـــدرهـی کـان ز مـحــنـت رهـائی دهـدبـــه تـــاریــک شـــب روشـــ…
بــســاز ای مـغــنـی ره دلـپــســنـد | بــــر اوتــــار ایـــن ارغــــنـــون بــــلــــنـــد |
رهـی کـان ز مـحــنـت رهـائی دهـد | بـــه تـــاریــک شـــب روشـــنـــائی دهــد |
*** | |
ســخــن را نـگــارنـده چــرب دســت | بــنـام ســکـنـدر چــنـیـن نـقـش بــســت |
کـه صـاحـب دوقـرنش بـدان بـود نام | کـــه بـــر مــشـــرق و مــغـــرب آوردگـــام |
بــه قـول دگـر آنـکـه بــر جــای جــم | دو دســتــی زدی تــیـغ چــون صــبــح دم |
بـه قول دگر کو بـسی چـیده داشت | دو گـیسـو پـس و پـیش پـیـچـیده داشـت |
همان قـول دیگر کـه در وقـت خـواب | دو قـــرن فـــلــک بـــســـتـــد از آفـــتـــاب |
دیــگـــر داســـتـــانــی زد آمــوزگـــار | کـــه عـــمــرش دو قـــرن آمــد از روزگـــار |
دگـر گـونـه گـویـد جـهـان فـیلـسـوف | ابــــومـــعـــشــــر انـــدر کـــتــــاب الـــوف |
کـه چـون بـر سـکـندر سـرآمد زمـان | بـــود آن خـــلـــل خـــلـــق را در گـــمـــان |
ز مـهـرش کـه یـونـانـیـان داشــتــنـد | بــه کـاغــذ بــرش نـقــش بــنـگـاشــتــنـد |
چـو بـر جـای خـود کـلک صـورتـگرش | بـــــرآراســــت آرایــــشــــی در خــــورش |
دو نـقـش دگـر بــسـت پــیـکـر نـگـار | یــکــی بــر یــمــیـن و یــکــی بــریــســار |
دو قـرن از سـر هـیـکـل انـگـیـخــتــه | بــــر او لــــاجــــورد و زر آمــــیــــخــــتــــه |
لـقـب کـردشـان مـرد هیئت شـناس | دو فــــرخ فــــرشــــتــــه ز روی قـــیـــاس |
کـه در پــیـکــری کــایـزد آراســتــش | فــرشــتـــه بـــود بـــر چــپ و راســتـــش |
چـو آن هـر سـه پـیکـر بـدان دلـیـری | کــه بــرد از دو پــیــکــر بــهــی پــیــکــری |
ز یـونــان بــه دیــگــر ســواد افــتــاد | حـــدیـــث ســـکـــنـــدر بــــدو کـــرد یـــاد |
ثـنا رفـت از ایشـان بـه هرمرز و بـوم | بــــــرآرایـــــش دســــــتــــــکــــــاران روم |
عـرب چـون بـدان دیده بـگـمـاشـتـند | ســکــنــدر دگــر صــورت انــگــاشــتـــنــد |
گمان بودشان کانچه قرنش دراست | نـه فـرخ فـرشــتــه کـه اســکـنـدر اســت |
از ایـن روی در شـبـهـت افـتـاده انـد | کـه صــاحــب دو قــرنـش لـقــب داده انـد |
جـز این گـفـت بـا من خـداوند هوش | کــه بــیــرون از انــدازه بـــودش دو گــوش |
بــر آن گـوش چـون تــاج انـگـیـخـتــه | ز زر داشـــتــــی طـــوقـــی آویـــخــــتــــه |
ز زر گــوش را گــنـجــدان داشــتــی | چــو گــنـجــش ز مــردم نـهـان داشــتــی |
بـجـز سـرتـراشـی کـه بـودش غـلام | ســوی گــوش او کــس نــکــردی پـــیــام |
مگر کـان غـلام از جـهان درگـذشـت | بــه دیـگـر تــراشــنـده مـحــتــاج گـشــت |
تـــراشــنــده اســتـــادی آمــد فــراز | بـــه پـــوشـــیــدگــی مــوی او کــرد بـــاز |
چــو مـوی از سـر مـرزبــان بــاز کـرد | بـــــدو مــــرزبـــــان نــــرمــــک آواز کــــرد |
کـه گـر راز ایـن گـوش پـیـرایـه پـوش | بـــه گــوش آورم کــاورد کــس بــه گــوش |
چــنـانـت دهـم گــوشــمـال نـفــس | کــه نــا گــفــتــنـی را نـگــوئی بــه کــس |
شد آن مرد و آن حـلقه در گوش کرد | ســـخـــن نــی زبـــان را فــرامــوش کــرد |
نگفت این سخت بـا کسی در جهان | چــو کـفـرش هـمـی داشـت در دل نـهـان |
ز پــــوشــــیـــدن راز شــــد روی زرد | کـــه پــــوشـــیـــده رازی دل آرد بــــه درد |
یـکـی روز پـنـهـان بــرون شـد ز کـاخ | ز دل تــنــگــی آمــد بـــه دشــتــی فــراخ |
بـه بـیغـوله ای دید چـاهی شـگـرف | فــکــنــد آن ســـخـــن را در آن چـــاه ژرف |
کـه شـاه جـهـان را درازسـت گـوش | چو گفت این سخن دل تهی شد ز جوش |
سـوی خـانـه آمـد بــه آهـسـتــگـی | نــگــه داشــت مــهـر زبــان بــســتــگــی |
خنیده چـنین شد کزان چـاه چـست | بـــرآهــنــگ آن نــالــه نــالــی بـــرســـت |
ز چــه ســربــرآورد و بــالـا کــشــیـد | هـمـان دســت دزدی بــه کــالـا کــشــیـد |
شــبـــانــی بــیــابـــانــی آمــد ز راه | نــیــی دیــد بـــر رســتـــه از قــعــر چـــاه |
به رسم شبـانان از او پیشه ساخت | نـخــسـتــش بــزد زخــم و آنـگـه نـواخــت |
دل خــود در انـدیـشـه نـگـذاشـتــی | بــه آن نـی دل خـویـش خـوش داشـتــی |
بـرون رفتـه بـد شاه روزی بـه دشت | در آن دشــت بــر مـرد چــوپــان گـذشــت |
نـیـی دیـد کــز دور مـی زد شــبــان | شـــد آن مـــرز شـــوریــده بـــر مــرزبـــان |
چــنــان بـــود در نــالــه نــی بــه راز | کــــه دارد ســــکــــنــــدر دو گــــوش دراز |
در آن داوری سـاعـتـی پــی فـشـرد | بـــرآهـــنـــگ ســـامـــان او پـــی نـــبـــرد |
شبـان را بـه خود خواند و پرسید راز | شـــبـــان راز آن نــی بـــدو گـــفـــت بـــاز |
کـه این نـی ز چـاهـی بـرآمـد بـلـنـد | کـه شـیـریـن تــرسـت از نـیـسـتــان قـنـد |
بـه زخـم خـودش کردم از زخـم پـاک | نـشــد زخــمـه زن تــا نـشــد زخــمــنـاک |
در او جـان نه و عشق جـان منسـت | بـــدیــن بــی زبـــانــی زبـــان مــنــســت |
شـگـفـت آمـد این داسـتـان شـاه را | بـــــســـــر بـــــرد ســـــوی وطــــن راه را |
چـو بـنشسـت خـلوت فرستـاد کس | تــراشـنـده را سـوی خـود خـوانـد و بــس |
بـدو گـفـت کـای مـرد آهـسـتـه رای | سـخـنـهـای سـربــسـتــه را سـرگـشـای |
کــه راز مــرا بـــا کــه پـــرداخــتـــی | ســخــن را بـــه گــوش کــه انــداخــتـــی |
اگــر گــفــتــی آزادی از تــنــد مــیـغ | وگـــرنـــه ســـرت را بـــرد ســـیــل تـــیــغ |
تـراشـنـده کـاین داسـتـان را شـنـید | بــه از راســت گــفــتــن جــوابــی نــدیــد |
نـخـسـتـیـن بــه نـوک مـژه راه رفـت | دعـــا کــرد و بـــا آن دعـــا کــرده گــفـــت |
که چون شاه بـا من چـنان کرد عهد | کـه بــرقــع کــشــم بــر عــروســان مـهـد |
ازان راز پــنـهـان دلـم ســفـتــه شـد | حــکـایـت بــه چــاهـی فـرو گـفـتــه شــد |
نگفتـم جـز این بـا کس ای نیک رای | وگــر گــفــتــه ام بـــاد خــصــمــم خــدای |
چــو شــه دیـد راز جــگـر ســفـت او | درســـتـــی طـــلــب کــرد بـــر گــفــت او |
بــفــرمـود کــارد رقــیـبــی شــگـرف | نـــیـــی نـــالــــه پــــرورد ازان چــــاه ژرف |
چــو در پــرده نـی نـفـس یـافــت راه | هــمــان راز پــوشــیـده بــشــنــیـد شــاه |
شــد آگـه کـه در عـرضــگـاه جــهـان | نــهــفـــتـــیــده کـــس نــمـــانـــد نــهــان |
بــه نـیـکــی ســرآیـنـده را یـاد کــرد | شـــــد آزاد و از تـــــیــــغــــش آزاد کــــرد |
چـنـان دان کـه از غـنـچـه لـعـل و در | شــکـوفــه کـنـد هـر چــه آن گـشــت پــر |
بــخــاری کـه در سـنـگ خــارا شـود | ســــرانـــجــــام کـــار آشــــکـــارا شــــود |
گروه کتاب پایگاه خبری شاعر
منبع : درج
منبع : درج