فرهنگی، هنری و ادبی

امروز : 26 اردیبهشت 1404

پایگاه خبری شاعر

ناله از بند و زندان و مدح ثقة الملک طاهر

مــقــصــور شــد مــصــالــح کــار جـــهــانــیــانبــر حـبــس و بــنـد ایـن تــن رنـجـور نـاتــواندر حــبـــس و بــنــد نــیــز نــدارنــدم اســتــوا…

مــقــصــور شــد مــصــالــح کــار جـــهــانــیــانبــر حـبــس و بــنـد ایـن تــن رنـجـور نـاتــوان
در حــبـــس و بــنــد نــیــز نــدارنــدم اســتــوارتــا گــرد مــن نـبــاشــد ده تــن نـگــاهـبــان
هـر ده نـشـسـتـه بـر در و بـر بــام سـمـج مـنبــا یــکــدیــگــر دمــادم گــویـنــد هــر زمــان
خــیــزیــد و بــنــگــریــد مــبــادا بــه جــادویــیاو از شـــکـــاف روزن پــــرد بــــر آســـمـــان
هـین بـر جـهـیـد زود کـه حـیلـت گـریـسـت اینکــز آفــتــاب پــل کــنــد از ســایــه نــردبــان
الـبـتـه هـیـچ کـس بـه نـینـدیـشـد این سـخـنکاین شـاعـر مخـنث خـود کیسـت در جـهان
چـون بــگـذرد ز روزن و چـون بــر پــرد ز سـمـجنه مرغ و موش گشتـست این خـام قلبـتـان
بــا ایـن دل شــکـســتــه و بــا دیـده ضــعــیـفسـمجـی چـنین نهفتـه و بـندی چـنین گران
از مــن هـمــی هـراســنـد آنـان کــه ســالــهـازایـشـان هـمـی هـراســد در کـار جــنـگـوان
گــیـرم کــه ســاخــتــه شــوم از بــهــر کــارزاربـیـرون شـوم ز گـوشـه این سـمـج نـاگـهـان
بــاچــنـد کــس بــرآیـم در قــلـعــه گـرچــه مـنشـیـری شـوم دژآگـه و پــیـلـی شـوم دمـان
پــس بــی سـلـاح جــنـگ چـگـونـه کـنـم مـگـرمـر سـینه را سـپـر کـنـم و پـشـت را کـمـان
زیرا کـه سـخـت گـشـتـه سـت از رنـج انده اینچونان که چفته گشته ست از بار محنت آن
دانــم کــه کـــس نــگــردد از بـــیــم گــرد مــنزینـگـونـه شـیرمـردی مـن چـون شـود عـیان
جـانم ز رنج و مـحـنتـشـان در شـکـنجـه اسـتیـارب ز رنـج و مـحـنـت بــازم رهـان بـه جـان
در حــــال خـــوب گـــردد حـــال مـــن ار شـــودبــر حــال مـن دل ثــقــت الـمـلـک مـهـربــان
خــورشـیـد ســرکـشـان جــهـان طـاهـر عـلـیآن چـرخ بــا جــلـالـت و آن بــحـر بــی کـران
ای آن جـوان کـه چـون تـو نـدیدسـت چـرخ پـیریــارســـت رای پـــیــر تـــو را دولــت جـــوان
هـم کـوفـسـون مـهـر تـو بــر خـویـشـتــن دمـدز آهـنــش ضــیـمــران دمــد از خــار ارغــوان
بـا جـوش حشمت تـو چـه صحـرا چـه کوهساربـا زخـم خـنـجـر تـو چـه سـندان چـه پـرنیان
دارد ســپـــهــر خـــوانــده مــهــر تـــو را بـــنــازنــدهــد زمــانــه رانــده کــیــن تـــو را امــان
بـــالــای رتــبــت تــو گــذشــتــه ز هــر فــلــکپـهنـای بـسـطـت تـو رسـیده بـه هـر مـکـان
یک مـاهه دولـت تـو نگـشـتـه سـت هیچ چـرخیک روزه بـخـشـش تـو نـدیدسـت هیچ کـان
گــریـد هـمــی نــیـاز جــهــان بــر عــطــای تــوخـنـدد همـی عـطـای تـو بـر گـنـج شـایگـان
نــه چـــرخ را خـــلــاف تـــو کــاری هــمــی رودنــه مــلـــک را ز رأی تـــو رازی بـــود نــهــان
پـیـوسـتـه طـیـره و خـجـل اسـت ابــر و آفـتـابزان لـفـظ درفـشــان تــو و دســت زرفـشـان
جـــاه تــــو را ســـعـــادت چـــون روز را ضـــیـــاعــزم تــو را کـفـایـت چــون تــیـغ را فـســان
گــر نـه ز بــهـر نـعــمـت بــودی بــدان درســتاز فـصــل هـای ســال نـبــودی تــو را خــزان
از بـــهـــر دیــده و دل بـــد خـــواه تـــو فـــلـــکسـازد همـی حـسـام و فـرازد همـی سـنان
بــیـمـت چــو تــیـغ ســر بــزنـد دشــمـن تــو راگـر چـون قـلـم نبـندد پـیشـت میان بـه جـان
از تــو قــریـن نـصــرت و اقــبــال و دولــتــســتمـلـک عــلـای دولـت و دیـن صــاحــب قـران
والـلـه کـه چـشـم چـرخ جـهـانـدیده هیچ وقـتنه چـون تـو بـنده دید و نه چـون او خـدایگـان
ای بــر هـوات خــلــق هـمـه ســود کــرده مـنبـــر مـــایـــه هـــوات چـــرا کـــرده ام زیـــان
انــدر ولــوع خــدمــت خــویـش اعــتــقــاد مــندانــی هــمـــه و دانـــد یــزدان غـــیــب دان
چــون بـــلــبـــلــان نــوای ثـــنــاهــای تـــو زدمتــــا کــــرد روزگــــار مـــرا انـــدر آشــــیـــان
آن روی و قـــد بـــوده چـــو گـــلـــنــار و نــاردانبــا رنـگ زعـفـران شـده بــا ضـعـف خـیـزران
انــدر تــنــم ز ســرمــا بـــفــســرده خــون تــنبــگـداخـت بــازم آتـش دل مـغـز اسـتـخـوان
آگـــنــده دل چـــو نــار ز تـــیــمــار و هــر دو رخگـشـتـه چـو نار کـفـتـه و اشـکـم چـو ناردان
تــا مـر مـرا دو حــلـقـه بــنـدســت بــر دو پــایهـسـتـم دو دیـده گـویـی از خـون دو نـاودان
بــنــدم هــمــی چــه بــایـد کــامــروز مــر مــرابـسـتـه شـود دو پـای بـه یک تـار ریـسـمـان
چــون تــار پـــرنــیــان تــنــم از لــاغــری و مــنمـانـم هـمـی بــه صـورت بـی جـان پـرنـیـان
چـنـدان دروغ گـفـت نشـاید کـه شـکـر هسـتاز روی مـــهــربـــانـــی نـــز روی ســـوزیــان
در هـیـچ وقـت بـی شـفـقـت نـیـسـت گـوتـوالهـر شـب کـنـد زیـادت بـر مـن دو پـاسـبــان
گــویـد نــگــاهـبــانــم گــر بــر شــوی بــه بــامدر چــشـم کـاهـت افـتــد از راه کـهـکـشـان
در سمج من دکانی چـون یک بـدسـت نیسـتنـگـذاردم کـه هـیـچ نـشــیـنـم بــر آن دکــان
ایــن حــق بـــگــو چـــگــونــه تـــوانــم گــزاردنکـاین خـدمـتـم کـنـنـد هـمـیـدون بـه رایگـان
غـــبــــنـــا و انـــدهـــا کـــه مـــرا چـــرخ دزدواربــــی آلــــت ســــلــــاح بــــزد راه کــــاروان
چــون دولــتــی نـمــود مــرا مــحــنـتــی فــزودبـی گـردن ای شـگفـت نبـوده سـت گردران
من راست خود بگویم چون راست هیچ نیستخـود راسـتــی نـهـفـتــن هـرگـز کـجـا تــوان
بــودم چــنــانـکــه ســخــت بــه انــدام کــارهـارانـدم هـمـی بــه دولـت ســلـطـان کـامـران
بــر کــوه رزم کــردم و در بــیـشــه صــف دریــددر حـمـلـه بـر نـتـافـتـم از هـیچ کـس عـنـان
هـر هـفـت روز کـردم جـنـگـی بـه هـفـت جـایدر قـصـهـا نـخـوانـدم جـز جـنـگ هـفـتـخـوان
اقــبــال شــاه بــود و جــوانــی و بــخــت نـیـکامـروز هـر چــه بــود هـمـه شــد خــلـاف آن
در روزگـار جــسـتــم تــا پــیـش مـن بــجـسـتدر روزگـار جــســتــن کــاریـســت کــالـامـان
گـردون هزار کـان سـتـد از مـن بـه جـور و قـهـرهـرچ آن بــه زور یـافـتــه بــودم یـکـان یـکـان
اکـنـون دریـن مـرنـجــم در سـمـج بــســتــه دربـر بـند خـود نشسـتـه چـو بـر بـیضه ماکیان
رفـتـن مـرا ز بــنـد بــه زانـوسـت یـا بــه دسـتخـفتـن چـه حـلقه هاش نگونسـت یا سنان
در یــکـــدرم ز زنــدان بـــا آهــنــی ســـه مـــنهـر شـام و چـاشـت بـاشـم در یـوبـه دونـان
ســکــبــاجــم آرزو کــنــد و نـیـســت آتــشــیجـــز چــهــره بـــه زردی مــانــنــد زعــفــران
نـه نـه نـه راســت گـفــتــم کــز بــر وجــود تــودر ســبــز مــرغــزارم و در تــازه بــوســتــان
خـواهـم هـمـی کـه دانـم بـا تـو بـه هیچ وقـتگـویـی هـمـی دریـغ کـه بـاطـل شـود فـلـان
آری بــه دل کــه هـمـچــو دگـر بــنـدگـان نـیـکمـسـعـود سـعـد خـدمـت مـن کـرد سـالـیان
ایـن گـنـبــد کـیـان کـه بــدیـنـگـونـه بــی گـنـاهبـر کـنـد و بـر کـشـفـت مـرا بـیخ و خـانـمـان
مـعــذور دارمـش کـه شــکـایـت مـرا ز تــســتنـه بــود و هـسـت بــنـده تــو گـنـبــد کـیـان
ور روزگــار کــرد نــه او هــم غـــلــام تـــســـتاز بـهر مـن بـگـوی مـر او را کـه هـان و هـان
مـسـعـود سـعـد بـنـده سـی سـالـه مـنـسـتتــو نــیــز بــنــده مــنــی ایــن قــدر را بــدان
کـان کـس کـه بـنـدگـی کـنـدم کـی رضـا دهـمکو را بـه عـمر محـنتـی افـتـد بـه هیچ سـان
ای داده جــاه تــو بــه هــمــه دولــتــی نــویــدای کـرده جـود تـو بـه همه نهمـتـی ضـمـان
در پـــارســی و تــازی در نــظــم و نــثــر کــسچــون مـن نـشـان نـیـارد گـویـا و تــرجــمـان
پــر گــنــج و پــر خــزیـنــه دانــش نــدیـده انــدچـون طـبـع و خـاطـر مـن گـنجـور و قـهرمـان
آنک کـه بـانگ من چـو بـه گـوش سـخـن رسـدانـــدر تــــن فـــصـــاحــــت گـــردد روان روان
مــن در شــب ســـیــاهــم نــام مــن آفــتـــابمـن در مـرنـجــم و سـخـن مـن بــه قـیـروان
جــز مـن کـه گـفـت خــواهـد در خـورد تــو ثــنـاجـز تـو کـه را رسـد بـه بــزرگـی مـن گـمـان
آرایـشــی بــود بــه ســتــایـشــگـری چــو مـندر بــزم و مـجـلـس تـو بـه نـوروز و مـهـرگـان
ای آفـــــتـــــاب روشـــــن تـــــابـــــان روزگــــارکـــردســـت روزگــار مــرا دایــم امــتـــحـــان
گـر چــه ز هـیـچ جــنـس نـدیـدم مـن ایـن عـنـانـه هـیچ وقـت خـوانـده ام از هـیچ داسـتـان
معزول نیسـت طبـع من از نظم گر چـه هسـتمـعـزولـم از نـبــشـتــن ایـن گـفـتــهـا بــنـان
خـود نـیـسـت بـر قـلـمـدان دسـت مـرا سـبـیلبـــاری مــرا اجـــازت بـــاشـــد بـــه دوکــدان
تــا دولـتــسـت و بــخــت کـه دلـهـا از آن و ایـنهـمـواره تـازه بـاشـد و پـیـوسـتـه شـادمـان
هـر ســاعــتــی ز دولـت شــمـعــی دگـر فـروزهر لـحـظـه ای ز بـخـت نـهالـی دگـر نـشـان
تـــا فـــرخـــی بـــپـــایــد در فــرخـــی بـــپـــایتــا خــرمــی بـــمــانــد در خــرمــی بــمــان
از هـر چـه خـواسـتـنـد بــه دادی تـو داد خـلـقاکـنـون تـو داد خـلـق ز دولـت همـی سـتـان
بـــنــیــوش قـــصـــه مــن و آنــگــه کـــریــم واربـخـشـایش آر بـر مـن بـدبـخـت گـم نـشـان
تــا شــکــر گــویـمــت ز دمــاغــی هـمـه خــردتـا مـدح خـوانـمـت بــه زبــانـی هـمـه بـیـان
چـون شـکـر من تـو نشـنوی از هیچ شـکـر گـوچـون مدح من تـو نشنوی از هیچ مدح خوان
تــــا در دهـــان زبــــان بــــودم در زبــــان مــــراآرم زبــان بــه شــکــر و ثــنـای تــو در دهـان
وانـگـه کـه بــی ثــنـای تــو بــاشــد زبــان مـنانــدر دهــان چـــه فـــایــده دارد مــرا زبـــان
ای بـــاد نــوبـــهــاری وی مــشــکــبـــوی بـــاداین مـدح مـن بـگـیر و بـدان پـیشـگـه رسـان
بـوالـفـتـح راوی آنـکـه چـو او نیسـت این مـدیحیـا در سـراش خـوانـد یـا نـه بــه وقـت خـوان
دانـم کـه چــون بــخـوانـد احـسـنـت هـا کـنـنـدقـاضـی خــوش حــکـایـت و لؤلؤی سـاربــان

گروه کتاب پایگاه خبری شاعر


منبع : درج