عنوان آرايه: اغراق( مبالغه- تبليغ- غلو):
توصيف آرايه:
هر گاه در ستايش يا نكوهش، زيادهروى كنند، آن را مبالغه نامند.
مژگان تو تا تيغ جهانگير برآورد | بس كشتۀ دلزنده كه بر يكدگر افتاد |
مبالغه اگر مدّعايش به حكم عقل و عادت ممكن باشد،« تبليغ» خوانده مىشود
و اگر از نظر عقل ممكن بوده و از روى عادت محال باشد به آن« اغراق» گويند
و اگر به درجهاى رسيده باشد كه عقلا و عادتا باوركردنى نباشد،« غلوّ» ناميده
مىشود. مانند:
من كه ملول گشتمى از نفس فرشتگان | قال و مقال عالمى مىكشم از براى تو |
و غلو در صورتى كه متضمن حسن تعليل باشد، مقبول خواهد بود.
مردم ديده ز لطف رخ او در رخ او | عكس خود ديد گمان برد كه مشكين خالى است |