فرهنگی، هنری و ادبی

امروز : 2 اردیبهشت 1404

پایگاه خبری شاعر

عــمــر ســـعــد وقــاس را بـــا ســـپـــاهفـرسـتــاد تــا جــنـگ جــویـد ز شـاهچـــو آگــاه شــد زان ســـخـــن یــزگــردز هــر ســو ســپـــاه انــدر …

عــمــر ســـعــد وقــاس را بـــا ســـپـــاه فـرسـتــاد تــا جــنـگ جــویـد ز شـاه
چـــو آگــاه شــد زان ســـخـــن یــزگــرد ز هــر ســو ســپـــاه انــدر آورد گــرد
بــــفــــرمـــود تــــا پــــور هـــرمــــزد راه بـه پـیـمـایـد و بــر کـشـد بــا سـپـاه
کــه رســتــم بــدش نــام و بــیـدار بــود خــردمــنــد و گــرد و جــهـانـدار بــود
ســتــاره شـمـر بــود و بــســیـار هـوش بـه گـفـتـارش مـوبـد نهاده دو گـوش
بـــرفـــت و گـــرانــمــایــگـــان رابـــبـــرد هـر آنـکـس کـه بـودنـد بـیـدار و گـرد
بــریـن گـونـه تــا مـاه بــگـذشـت ســی هـمـی رزم جــسـتــنـد در قـادسـی
بسی کشته شد لشکر از هر دو سوی سـپـه یک ز دیگر نه بـرگـاشـت روی
بــدانـســت رســتــم شــمــار ســپــهـر سـتـاره شـمـر بــود و بــا داد و مـهـر
هـمـی گـفـت کـاین رزم را روی نـیسـت ره آب شـاهـان بـدین جـوی نـیسـت
بـــیــاورد صـــلـــاب و اخـــتـــر گـــرفـــت ز روز بــلـا دســت بــر ســر گــرفــت
یــکـــی نــامــه ســـوی بـــرادر بـــه درد نـوشـت و سـخـنـهـا هـمـه یـاد کـرد
نــخــســت آفــریــن کــرد بـــر کــردگــار کــــزو دیـــد نـــیـــک و بــــد روزگـــار
دگـــر گـــفـــت کـــز گـــردش آســـمــان پــژوهـنـده مــردم شــود بــدگــمــان
گـــنـــهـــکـــارتــــر در زمـــانـــه مـــنـــم ازی را گــــرفــــتــــار آهــــرمــــنــــم
کـه این خـانـه از پـادشـاهـی تـهـیسـت نـه هـنـگـام پــیـروزی و فـرهـیـسـت
ز چـــارم هــمـــی بـــنـــگـــرد آفـــتـــاب کـزیـن جـنـگ مـا را بــد آیـد شـتــاب
ز بـــهــرام و زهــره ســت مــا را گــزنــد نـشــایـد گـذشــتــن ز چــرخ بــلـنـد
هـمـان تــیـر و کـیـوان بــرابــر شـدسـت عـطـارد بـه بـرج دو پـیـکـر شـدسـت
چـنـین اسـت و کـاری بـزرگـسـت پـیش همی سیر گردد دل از جـان خـویش
هــمــه بــودنــیــهــا بــبــیــنــم هــمــی وزان خــامـشــی بــرگـزیـنـم هـمـی
بـــر ایــرانـــیـــان زار و گـــریـــان شـــدم ز ســاســانــیـان نـیـز بــریـان شــدم
دریـغ ایـن سـر و تـاج و ایـن داد و تـخـت دریـغ ایـن بـزرگـی و این فـر و بـخـت
کـزیـن پــس شــکـســت آیـد از تــازیـان ســتـــاره نــگــردد مــگــر بـــر زیــان
بـــریــن ســالــیــان چــار صــد بـــگــذرد کـزین تـخـمه گیتـی کسـی نشـمرد
ازیــشــان فــرســـتـــاده آمــد بـــه مــن سـخـن رفـت هـر گـونـه بـر انـجـمـن
کـــه از قـــادســــی تــــا لـــب رودبــــاد زمـیـن را بــبــخـشـیـم بــا شـهـریـار
وزان ســـو یــکــی بـــرگــشــایــیــم راه بــه شـهـری کـجـاهـسـت بــازارگـاه
بـــدان تــا خــریــم و فــروشــیــم چــیــز ازیـن پــس فــزونـی نــجــویـیـم نـیـز
پــــذیـــریـــم مـــا ســــاو و بــــاژ گـــران نــجــویــیــم دیــهــیــم کــنــد او ران
شــهــنــشـــاه رانــیــز فــرمــان بـــریــم گـر از مـا بــخــواهـد گـروگـان بــریـم
چـنـیـن اسـت گـفـتــار و کـردار نـیـسـت جــز از گـردش کــژ پــرگـار نـیـســت
بــریـن نــیــز جــنــگــی بــود هــر زمــان کـه کـشـتـه شـود صـد هـژبـر دمـان
بــزرگـان کــه بــامـن بــه جــنـگ انـدرنـد بـه گـفـتـار ایـشـان هـمـی نـنـگـرنـد
چــو مــیـروی طــبــری و چــون ارمــنـی بــه جـنـگ انـد بــا کـیـش آهـرمـنـی
چــو کــلـبــوی ســوری و ایـن مـهـتــران کـــه گــوپـــال دارنــد و گـــرز گـــران
هـمـی ســر فـرازنـد کـه ایـشـان کـیـنـد بــه ایــران و مــازنــداران بــرچــیـنــد
اگــرمــرز و راهــســت اگــر نــیـک و بــد بـه گـرز و بـه شـمـشـیر بـاید سـتـد
بـــکــوشــیــم و مــردی بــه کــار آوریــم بـه ریشـان جـهـان تـنـگ و تـار آوریم
نــدانــد کــســی راز گــردان ســـپـــهــر دگـر گـونه تـر گـشـت بـرمـا بـه مـهر
چـــو نــامــه بـــخــوانــی خــرد را مــران بـــپــرداز و بــر ســاز بـــا مــهــتــران
هـمـه گـردکـن خـواسـتـه هـرچ هـسـت پــرسـتــنـده و جــامـه بــرنـشـسـت
هــــمــــی تـــــاز تـــــا آذر آبـــــادگــــان بــــه جــــای بــــزرگــــان و آزادگـــان
هـمــی دون گــلــه هــرچ داری زاســپ بــبــر سـوی گـنـجــور آذرگـشـسـپ
ز زابـــلــســتـــان گــر ز ایــران ســـپـــاه هـرآنــکــس کــه آیـنــد زنـهـار خــواه
بـــدار و بـــه پـــوش و بـــیــارای مـــهـــر نـگـه کـن بـدیـن گـردگـردان سـپـهـر
ازو شــــادمــــانـــی و زو در نــــهـــیـــب زمـانـی فـرازســت و روزی نـشــیـب
سـخــن هـرچ گـفـتــم بــه مـادر بــگـوی نــبـــیــنــد هــمـــانــا مــرانــیــز روی
درودش ده ازمـــا و بــــســـیـــار پــــنـــد بــدان تـا نـبــاشـد بــه گـیـتـی نـژنـد
گــراز مــن بـــد آگــاهــی آرد کـــســـی مـبـاش اندرین کـار غـمـگـین بـسـی
چــنــان دان کــه انـدر ســرای ســپــنـج کـسـی کـو نهد گـنـج بـا دسـت رنج
چــوگــاه آیــدش زیــن جــهــان بــگــذرد از آن رنـــج او دیـــگـــری بــــرخـــورد
هـمـیـشـه بــه یـزدان پــرسـتــان گـرای بــپــرداز دل زیـن سـپـنـجـی سـرای
کـــه آمــد بـــه تـــنــگ انــدرون روزگـــار نـبــیـنـد مـرا زیـن سـپـس شـهـریـار
تــــو بــــا هـــر کــــه از دوده مـــا بــــود اگـــر پـــیــر اگـــر مـــرد بـــرنــا بـــود
هــمــه پــیـش یـزدان نــیــایـش کــنــیـد شـب تــیـره او را ســتــایـش کـنـیـد
بــکـوشـیـد و بــخـشـنـده بــاشـیـد نـیـز ز خــوردن بــه فــردا مـمـانـیـد چــیـز
کـه مـن بـا سـپـاهـی بـه سـخـتـی درم بــه رنـج و غـم و شـوربــخـتــی درم
رهــایــی نــیــابـــم ســـرانــجـــام ازیــن خــوشــا بــاد نـوشـیـن ایـران زمـیـن
چــو گـیـتــی شـود تــنـگ بــر شـهـریـار تـو گـنـج و تـن و جـان گـرامـی مـدار
کــزیــن تـــخـــمــه نــامــدار ارجـــمــنــد نـمـانـدســت جــز شــهـریـار بــلــنـد
ز کوشـش مکن هیچ سـسـتـی بـه کـار بـه گـیـتـی جـزو نـیسـتـمـان یـادگـار
ز ســاســانــیــان یـادگــار اوســت بــس کـزین پـس نبـینند زین تـخـمـه کـس
دریـغ ایـن ســر و تــاج و ایـن مـهـر و داد که خواهدشد این تخت شاهی بباد
تـــو پـــدرود بــــاش و بــــی آزار بــــاش ز بــهـر تــن شــه بــه تــیـمـار بــاش
گــراو رابـــد آیــد تـــو شــو پـــیــش اوی بـه شمشیر بـسـپـار پـرخـاشـجـوی
چــو بــا تــخــت مــنــبــر بــرابــر کــنـنـد هـمـه نـام بــوبــکــر و عــمـر کــنـنـد
تــــبــــه گـــردد ایـــن رنـــجـــهـــای دراز نــشــیـبــی درازســت پــیـش فــراز
نـه تـخـت و نـه دیهـیم بـینـی نـه شـهـر ز اخـتــر هـمـه تــازیـان راسـت بــهـر
چــــــو روز انــــــدر آیـــــد بــــــه روز دراز شـــود نــاســـزا شـــاه گــردن فــراز
بــپــوشــد ازیـشــان گــروهــی ســیــاه ز دیــبــا نــهــنــد از بــر ســر کــلــاه
نـه تـخـت ونـه تــاج و نـه زریـنـه کـفـش نه گوهر نه افسـر نه بـر سـر درفش
بـــه رنــج یــکـــی دیــگــری بـــر خـــورد بـه داد و بـه بـخـشـش همی ننگـرد
شـب آید یکـی چـشـمـه رخـشـان کـند نـهـفـتــه کـسـی را خـروشـان کـنـد
ســـتـــانــنــده روزشـــان دیــگــرســـت کـمـر بـر مـیـان و کـلـه بـر سـرسـت
ز پـــیــمـــان بـــگـــردنـــد وز راســـتـــی گــرامــی شــود کــژی و راســتـــی
پـــیــاده شـــود مـــردم جـــنــگـــجـــوی ســوار آنـک لـاف آرد و گـفـت وگـوی
کــشــاورز جــنــگــی شــود بــی هـنــر نــژاد و هــنــر کـــمــتـــر آیــد بـــبـــر
ربــــایـــد هـــمـــی ایـــن ازآن آن ازیـــن ز نــفـــریــن نــدانــنــد بـــاز آفــریــن
نـــهـــان بــــدتــــر از آشــــکـــارا شـــود دل شـاهـشـان ســنـگ خــارا شـود
بـــدانــدیــش گـــردد پـــدر بـــر پـــســـر پـسـر بـر پـدر هـم چـنـیـن چـاره گـر
شـــود بـــنــده بـــی هــنــر شــهــریــار نــژاد و بـــزرگــی نــیــایــد بـــه کــار
بـــه گــیــتــی کــســی رانــمــانــد وفــا روان و زبـــانــهــا شـــود پـــر جـــفــا
از ایــــــران وز تــــــرک وز تـــــــازیــــــان نـــژادی پـــدیــد آیــد انـــدر مـــیـــان
نــه دهـقــان نـه تــرک و نـه تــازی بــود ســخــنــهــا بــه کــردار بـــازی بــود
هــمــه گــنــجــهــا زیــر دامــن نــهــنــد بـمیرند و کوشـش بـه دشـمن دهند
بـــود دانــشـــومــنــد و زاهــد بـــه نــام بــکـوشـد ازیـن تــا کـه آیـد بــه کـام
چــنـان فـاش گـردد غــم و رنـج و شــور کـه شـادی بــه هـنـگـام بـهـرام گـور
نه جـشن ونه رامش نه کوشش نه کام هـــمـــه چــــاره ورزش و ســـاز دام
پـــدر بـــا پـــســـر کـــیــن ســـیــم آورد خـورش کشک و پـوشـش گلیم آورد
زیــان کــســان از پــی ســود خــویــش بــجــویـنــد و دیـن انــدر آرنـد پــیـش
نــبـــاشــد بــهــار و زمــســتــان پــدیــد نــیــارنــد هــنــگــام رامــش نــبــیـد
چــو بــســیــار ازیـن داســتــان بــگــذرد کــســی ســـوی آزادگــی نــنــگــرد
بـــریــزنــد خـــون ازپـــی خـــواســـتـــه شـــود روزگــار مــهــان کـــاســـتـــه
دل مـــن پـــر از خـــون شـــد و روی زرد دهـن خـشـک و لـبـهـا شـده لـاژورد
کــه تــامــن شــدم پــهــلــوان از مــیـان چـنین تـیره شـد بـخـت سـاسـانیان
چـنـین بـی وفـا گـشـت گـردان سـپـهـر دژم گــشــت و ز مــا بــبــریـد مــهـر
مـــرا تــــیـــز پــــیـــکــــان آهـــن گـــذار هـمـی بــر بــرهـنـه نـیـایـد بــه کــار
هـمــان تــیـغ کــز گــردن پــیـل و شــیـر نـگـشـتــی بــه آورد زان زخـم سـیـر
نــبـــرد هــمــی پـــوســت بـــر تــازیــان ز دانـــش زیـــان آمــــدم بــــر زیـــان
مــرا کــاشــکــی ایـن خــرد نـیـســتــی گـر انـدیـشـه نـیـک و بــد نـیـسـتـی
بــزرگــان کــه در قــادســی بــامــنــنــد درشـتــنـد و بــر تــازیـان دشـمـنـنـد
گــمــانـنـد کــایـن بــیـش بــیـرون شــود ز دشـمـن زمـین رود جـیـحـون شـود
ز راز ســپــهــری کــس آگــاه نــیـســت نـدانـنـد کـایـن رنـج کـوتــاه نـیـسـت
چــو بـــرتــخــمــه یــی بــگــذرد روزگــار چـــه ســـود آیــد از رنــج و ز کــارزار
تـــــو را ای بـــــرادر تـــــن آبـــــاد بـــــاد دل شــاه ایــران بــه تــو شــاد بـــاد
کــه ایـن قــادســی گـورگــاه مـنـســت کـفـن جـوشـن و خـون کلاه منسـت
چــنــیــن اســت راز ســپــهــر بـــلــنــد تــو دل را بــه درد مــن انـدر مــبــنـد
دو دیـــده زشــــاه جــــهـــان بــــرمـــدار فــدی کــن تــن خــویــش در کــارزار
کــــه زود آیـــد ایـــن روز آهـــرمــــنــــی چــو گـردون گـردان کـنـد دشــمـنـی
چــو نــامــه بــه مــهـر انـدر آورد گــفــت کـه پــویـنـده بــا آفـریـن بــاد جــفـت
کــــه ایـــن نـــامـــه نـــزد بــــرادر بــــرد بــگــویــد جــزیـن هــرچ انــدر خــورد

گروه کتاب پایگاه خبری شاعر


منبع : درج
آخرین اخبار شعر و ادبیات