یـکــی پــیـر بــد پــهـلــوانــی ســخــنبــه گـفــتــار و کــردار گـشــتــه کـهـنچــنــیــن گــویــد از دفــتــر پـــهــلــوانکـه پــرســیـد مـوبــد …
یـکــی پــیـر بــد پــهـلــوانــی ســخــن | بــه گـفــتــار و کــردار گـشــتــه کـهـن |
چــنــیــن گــویــد از دفــتــر پـــهــلــوان | کـه پــرســیـد مـوبــد ز نـوشــیـن روان |
کـه آن چــیـســت کـز کـردگـار جــهـان | بــخــواهـد پــرســتــنــده انــدر نــهـان |
بــــدان آرزو نــــیـــز پــــاســــخ دهــــد | بــدان پــاســخــش بــخــت فـرخ نـهـد |
یـکـی دسـت بــرداشـتـه بــه آسـمـان | هـمــی خــواهــد از کــردگــار جــهــان |
نـــیــابـــد بـــخـــواهـــش هــمـــه آرزو | دوچـشـمـش پـر از آب و پـر چـینش رو |
بــه مـوبــد چـنـیـن گـفـت پــیـروز شـاه | کـه خـواهـش ز یزدان بـه انـدازه خـواه |
کــــزان آرزو دل پـــــراز خــــون شــــود | کـه خـواهـد کـه زانـدازه بــیـرون شـود |
بــپــرســیـد نـیـکـی کـرا درخــورســت | بــنــام بـــزرگــی کــه زیــبـــاتــرســت |
چـنین داد پـاسـخ کـه هرکـس که گنج | بـــیــابـــد پـــراگـــنــده نـــابـــرده رنــج |
نـبــخــشــد نـبــاشـد ســزاوار تــخــت | زمـان تــا زمـان تــیـره گـرددش بــخـت |
ز هـسـتـی وبــخـشـش بــود مـرد مـه | تــو ار گـنـج داری نـبــخــشـی نـه بــه |
بـگـفـت ش خـرد راکـه بـنـیاد چـیسـت | بـشـاخ و بــبــرگ خـرد شـاد کـیـسـت |
چـنـیـن داد پـاسـخ کـه دانـاسـت شـاد | دگــر آنــک شـــرمــش بـــود بـــا نــژاد |
بـــرســـیــد دانــش کـــرا ســـودمــنــد | کـدامـســت بــی دانـش و بــی گـزنـد |
چــنـیـن داد پــاســخ کـه هـر کـو خــرد | بــــپــــرورد جـــان را هـــمـــی پـــرورد |
ز بــیــشــی خــرد را بــود ســودمــنــد | هـمـان بــی خــرد بــاشــد انـدر گـزنـد |
بــگـفـت ش کـه دانـش بـه از فـر شـاه | کــه فــرر و بــزرگـیـســت زیـبــای گـاه |
چــنــیــن داد پــاســخ کــه دانــا بــفــر | بــگـیـرد جــهـان سـر بــه سـر زیـر پــر |
خــــرد بــــایـــد و نــــام و فــــرو نــــژاد | بــدیـن چــار گـیـرد سـپــهـر از تــو یـاد |
چـنین گفـت زان پـس که زیبـای تـخـت | کـدامـسـت وز کـیسـت نـاشـاد بـخـت |
چـنـین داد پـاسـخ کـه یـاری نـخـسـت | بــبــایـد ز شــاه جــهــانــدار جــســت |
دگـر بــخــشـش و دانـش و رسـم گـاه | دلــش پــر ز بـــخــشــایــش دادخــواه |
شــشــم نـیـز کــانــرا دهـد مــهـتــری | کــه بـــاشــد ســزوار بـــر بـــهــتـــری |
بـه هـفـتـم کـه از نـیـک و بـد درجـهـان | ســخــنــهــا بــروبــر نــمــانــد نــهــان |
چــوفــر و خــرد دارد و دیــن و بـــخــت | ســزوار تــاجــســت و زیـبــای تــخــت |
بـهشـتـم کـه دشـمن بـداند ز دوسـت | بــی آزاری از شــهـریـاران نـکــوســت |
نــمــانــد پــس ازمــرگ او نــام زشــت | بــیـابــد بــه فـرجــام خــرم بــهـشــت |
بــپــرســیـدش از داد و خــردک مـنـش | ز نـــیـــکـــی وز مـــردم بــــدکـــنـــش |
چـــنــیــن داد پـــاســخ کــه آز و نــیــاز | دو دیــونـــد بـــدگـــوهــر و دیــر ســـاز |
هـرآنـکــس کـه بــیـشــی کــنـد آرزوی | بــــدو دیـــو او بــــاز گـــردد بــــخـــوی |
وگــر ســفــلــگــی بــرگــزیـد او ز رنــج | گــزیـنــد بــریـن خــاک آگــنــده گــنــج |
چــو بــیــچــاره دیــوی بـــود دیــرســاز | کــه هــر دو بــیــک خــو گــرایـنــد بــاز |
بـپـرسید و گفتا که چندست و چیست | کـه بـهـری بـرو هـم بـبــایـد گـریـسـت |
دگـر بــهـر ازو گـنـج و تــاجـسـت و نـام | ازان مـســتــمـنـدیـم و زیـن شــادکـام |
چــنـیـن داد پــاســخ کـه دانـا سـخــن | بــبــخــشـیـد وانـدیـشــه افـگـنـد بــن |
نـخـسـتـین سـخـن گـفـتـن سـودمـنـد | خـــوش آواز خـــوانــد ورا بـــی گــزنــد |
دگـر آنـک پــیـمـان سـخـن خـواسـتــن | ســخــنــگــوی و بــیـنــا دل آراســتــن |
کـه چــنـدان ســرایـد کـه آیـد بــه کــار | وزو مـــانـــد انـــدر جـــهـــان یـــادگـــار |
سـه دیگـر سـخـنـگـوی هـنـگـام جـوی | بــمــانــد هــمــه ســالــه بــر آب روی |
چـــهــارم کـــه دانــا دلـــارای خـــوانــد | ســـرایــنــده را مــرد بـــارای خـــوانــد |
کـه پـیـوسـتـه گـویـد سـراسـر سـخـن | اگــر نــو بـــود داســـتـــان گــر کــهــن |
بـه پـنجـم کـه بـاشـد سـخـنگوی گـرم | بــشـیـریـن ســخــن هـم بــه آواز نـرم |
سـخـن چــون یـک انـدر دگـر بــافـتــی | ازو بـــی گــمــان کــام دل یــافـــتـــی |
بــپــرســیـد چــنــدی کــه آمــوخــتــی | روان را بـــه دانــش بـــیــفــروخــتـــی |
چــنـیـن گــفــت کــز هـرک آمـوخــتــم | هــمــه فــام جــان وخــرد تـــوخــتـــم |
هـمـی پــرسـم از نـاسـزایـان سـخــن | چـه گـویـی کـه دانـش کـی آیـد بــبـن |
بـــدانــش نــگـــر دور بـــاش از گـــنــاه | کــه دانـش گـرامـی تــر از تــاج و گــاه |
بـــپـــرســیــد کــس را از آمــوخـــتـــن | ســـتـــایــش نــدیــدم و افــروخـــتـــن |
کــه نــیـزش ز دانــا بــبــایــد شــنــیــد | نـگـویـم کـسـی کـو بــجــایـی رسـیـد |
چـنـیـن داد پــاسـخ کـه از گـنـج سـیـر | کــه آیــد مــگــر خـــاکـــش آرد بـــزیــر |
در دانــش از گــنــج نــامــی تـــرســت | هـمــان نــزد دانــا گــرامــی تــرســت |
ســخــن مــانـد از مــا هـمــی یـادگــار | تـــو بـــا گــنــج دانــش بـــرابـــر مــدار |
بـــپـــرســیــد دانــا شــود مــرد پـــیــر | گــر آمــوزشــی بـــاشـــد و یــادگــیــر |
چــنـیـن داد پــاســخ کــه دانــای پــیـر | ز دانـــش جـــوانـــی بـــود نـــاگـــزیــر |
بــر ابــلــه جــوانـی گــزیـنـی رواســت | کـه بــی گـور اوخـاک او بــی نـواسـت |
بــپــرسـیـد کـز تــخـت شـاهـنـشـهـان | بــکــردی هــمــه شــهــریــار جــهــان |
کــنــون نــامــشــان بــیـش یــاد آوریـم | بـــیـــاد از جـــگـــر ســـرد بـــاد آوریــم |
چــنـیـن داد پــاســخ کــه در دل نـبــود | کـه آن رسـم را خــود نـبــایـد ســتــود |
بـشـمـشـیر و داد این جـهـان داشـتـن | چــنـیـن رفـتــن و خــوار بــگـذاشــتــن |
بـپـرسـیـد بــا هـر کـسـی پـیـش ازیـن | ســخــن رانــدی نــامــور بــیـش ازیـن |
ســبــک دارد اکــنـون نـگـویـد ســخــن | نــــه از نــــو نـــه از روزگــــار کــــهـــن |
چــنـیـن داد پــاســخ کـه گـفـتــاربــس | بـــکــردار جــویــم هــمــه دســتـــرس |
بــپــرســیـد هـنــگــام شــاهـان نـمــاز | نـبــودی چــنـیـن پــیـش ایـشــان دراز |
شــمـا را ســتــایـش فــزونـســت ازان | خــروش و نــیــایـش فــزونــســت ازان |
چــنــیـن داد پــاســخ کــه یـزدان پــاک | پـــرســتــنــده را ســر بـــرآرد ز خــاک |
فـــــلــــک را گـــــزارنــــده او کـــــنــــد | جـــهــان راهــمـــه بـــنـــده او کـــنـــد |
گـــر ایــن بـــنـــده آن را نــدانــد بـــهــا | مـــبـــادا ز درد و ز ســـخـــتـــی رهـــا |
بــپــرســیـد تــا تــوشــدی شــهــریــار | سـپـاسـت فـزون چـیـسـت از کـردگـار |
کـزان مـر تـو را دانش افـزون شـدسـت | دل بـدسـگـالـان پـر از خـون شـدسـت |
چــنــیــن داد پــاســخ کــه از کــردگــار | ســپــاس آنـک گـشــتــیـم بــه روزگـار |
کـسـی پـیش مـن بـرفـزونی نجـسـت | وز آواز مـن دســت بــد را بــشــســت |
زبـــون بــود بـــدخــواه در جــنــگ مــن | چــو گــوپــال مــن دیــد و اورنــگ مــن |
بـــپـــرســیــد درجـــنــگ خــاور بـــدی | چــنــان تـــیــز چــنــگ و دلــاور بـــدی |
چـو بــا بـاخـتـر سـاخـتـی سـاز جـنـگ | شــکــیــبــایــی آراســتــی بــا درنــگ |
چــنــیـن داد پــاســخ کــه مــرد جــوان | نـــیـــنـــدیـــشــــد از رنـــج و درد روان |
هـرآنـگـه کـه سـال انـدر آید بـشـسـت | بــه پــیـش مـدارا بــبــایـد نـشــســت |
ســـپـــاس از جـــهــانــدار پـــروردگـــار | کـــزویـــســـت نـــیـــک وبـــد روزگـــار |
کــه روز جـــوانــی هــنــر داشــتـــیــم | بــد و نــیــک را خــوار نــگــذاشــتــیـم |
کـــنــون روز پـــیــروی بـــدانــنــدگـــی | بــرای و بــه گــنــج وفــشــانـنــدگــی |
جــهـان زیـر آیـیـن و فـرهـنـگ مـاسـت | سـپـهـر روان جـوشـن جـنـگ مـاسـت |
بــدو گــفــت شــاهـان پــیـشــیـن دراز | ســخــن خــواســتــنـد آشــکــارا و راز |
شـمـا را سـخــن کـمـتــر و داد بــیـش | فــــزون داری از نـــامـــداران پــــیـــش |
چــنـیـن داد پــاســخ کـه هـرشــهـریـار | کــــه بــــاشــــد ورا یـــار پــــروردگـــار |
نــدارد تـــن خـــویــش بـــا رنـــج و درد | جـهـان را نـگـهبـان هرآنـکـس کـه کـرد |
بـــپـــرســـیــد شــادان دل شــهــریــار | پــر انــدیـشــه بــیـنــم بــدیـن روزگــار |
چــنـیـن داد پــاســخ کــه بــیـم گــزنـد | نــدارد بـــه دل مـــردم هــوشـــمــنــد |
بــدو گـفـت شـاهـان پــیـشـیـن ز بــزم | نـــبــــردنـــد جــــان را بــــانـــدازه رزم |
چـنـیـن داد پـاسـخ کـه ایـشـان ز جـام | نــکـــردنــد هــرگـــز بـــه دل یــاد نــام |
مــرا نــام بــر جــام چــیـره شــدســت | روانــم زمـــانــرا پـــذیــره شـــدســـت |
بـپـرسـید هـرکـس کـه شـاهـان بـدنـد | تــن خــویـشــتــن را نـگـهـبــان بــدنـد |
بــــدارو و درمـــان و کــــار پــــزشــــک | بــدان تــا نــپــالــود بــایــد ســرشــک |
چـنـیـن داد پـاسـخ کـه تـن بــی زمـان | کــه پــیــش آیــد از گــردش آســمــان |
بـــجـــایــســت دارو نــیــایــد بـــه کــار | نـــــگـــــه داردش گـــــردش روزگـــــار |
چـــو هــنــگــامــه رفـــتـــن آمــد فــراز | زمـــانـــه نـــگـــردد بـــپـــرهـــیــز بـــاز |
بــپــرسـیـد چــنـدان سـتــایـش کـنـنـد | جــهــان آفــریـن را نــیــایــش کــنــنــد |
زمــانــی نــبـــاشــد بـــدان شــادمــان | بـــانــدیــشــه دارد هــمــیــشــه روان |
چـنین داد پـاسـخ کـه اندیشـه نیسـت | دل شــاه بــا چــرخ گـردان یـکـیـســت |
بــتــرسـم کـه هـرکـو سـتــایـش کـنـد | مــگــر بـــیــم مــا را نــیــایــش کــنــد |
سـتـایش نـشـاید فـزون زآنـک هـسـت | نــــجــــویـــیــــم راز دل زیــــردســــت |
بــدو گـفـت شـادی ز فـرزنـد چـیـسـت | هــمــان آرزوهــا ز پــیـونــد چــیـســت |
چـنـیـن داد پــاسـخ کـه هـرکـو جــهـان | بـــفـــرزنـــد مـــانـــد نــگـــردد نــهــان |
چـــوفــرزنــد بـــاشـــد بـــیــابـــد مــزه | ز بـــــهـــــر مـــــزه دور گـــــردد بـــــزه |
وگــــر بــــگــــذرد کــــم بــــود درد اوی | کــــه فــــرزنـــد بــــیـــنـــد رخ زرد اوی |
بـپـرسد که گیتـی تـن آسـان کراسـت | ز کـردار نـیـکـو پــشـیـمـان چــراســت |
چـنـیـن داد پــاسـخ کـه یـزدان پـرسـت | بـــگــیــرد عــنــان زمــانــه بـــدســـت |
فــزونــی نــجــویــد تــن آســان شــود | چـو بـیشـی سـگـالـد هـراسـان شـود |
دگــر آنــک گــفـــتـــی ز کــردار نــیــک | نـــهـــان دل وجـــان بـــبـــازار نـــیـــک |
ز گــیـتــی زبــونـتــر مـر آن را شــنـاس | کـه نـیـکـی سـگـالـیـد بــا نـاسـپــاس |
بـپـرسـید کـان کـس که بـد کـرد و مرد | ز دیــوان جـــهــان نــام او را ســـتـــرد |
هـران کــس کـه نـیـکـی کـنـد بــگـذرد | زمــانـه نــفــس را هـمــی بــشــمــرد |
چـه بــایـد هـمـی نـیـکـویـی را سـتـود | چــومــرگ آمــد و نــیــک و بــد را درود |
چــنـیـن داد پــاســخ کــه کــردار نـیـک | بـــیــابـــد بـــهــر جـــای بـــازار نــیــک |
نـــمـــرد آنـــک او نــیــک کـــردار مـــرد | بــیـاسـود و جـان را بــه یـزدان سـپـرد |
وزان کــس کــه مــانـد هـمـی نـام بــد | از آغـــاز بــــد بــــود و فـــرجـــام بــــد |
نــیـاســود هــرکــس کــزو بــاز مــانــد | وزو در زمـــــانــــه بـــــد آواز مـــــانــــد |
بــپــرسـد چـه کـارسـت بــرتــر ز مـرگ | اگـر بــاشـد ایـن را چـه سـازیـم بــرگ |
چـنـیـن داد پــاسـخ کـزیـن تـیـره خـاک | اگــر بـــگــذری یــافــتــی جــان پـــاک |
هـرآنـکـس کـه در بـیم و انـدوه زیسـت | بــران زنــدگــی زار بــایــد گــریــســت |
بــپــرســد کــزیــن دو گــرانــتــر کــدام | کـــزویــیـــم پـــر درد و نـــاشـــادکـــام |
چـنین داد پـاسـخ کـه هم سـنـگ کـوه | جــز انـدوه مـشـمـر کـه گـردد سـتــوه |
چـه بـیمـسـت اگـر بـیم انـدوه نـیسـت | بـگـیـتـی جـز انـدوه نـسـتـوه نـیـسـت |
بــپــرســیـد کــزمــا کــه بــا گــنـج تــر | چـنین گفـت کـام کس که بـی رنجـتـر |
بــپــرســیـد کآهـو کـدامـســت زشــت | کـه از ارج دورســت و دور از بــهـشـت |
چـنـیـن داد پــاسـخ کـه زنـرا کـه شـرم | نــبـــاشــد بـــگــیــتـــی نــه آواز نــرم |
ز مـــردان بــــتــــر آنـــک نـــادان بــــود | هــمــه زنــدگــانــی بـــه زنــدان بـــود |
بـــگـــرود بـــه یــزدان وتـــن پـــرگــنــاه | بــدی بــر دل خــویـش کــرده ســیــاه |
بــپــرسـیـد مـردم کـدامـســت راسـت | کــه جــان وخــرد بــر دل او گــواســت |
چــنـیـن گـفـت کـانـکـو بــسـود و زیـان | نــگـــویــد نــبـــنــدد بـــدی را مـــیــان |
بــپـرسـیـد کـزو خـو چـه نـیـکـوتـرسـت | کـه آن بــر سـر مـردمـان افـسـرســت |
چــنـیـن داد پــاسـخ کـه چـون بــردبــار | بــود مــرد نـایـدش افــســون بــه کــار |
نــه آن کــز پـــی ســودمــنــدی کــنــد | وگـــر نـــیـــز رای بـــلـــنـــدی کـــنـــد |
چــو رادی کـه پــاداش رادی نـجــسـت | بـبـخـشـید وتـاریکـی از دل بـشـسـت |
ســه دیــگــر چــو کــوشــایـی ایــزدی | کـــه از جـــان پـــاک آیــد و بـــخـــردی |
بــپـرسـیـد در دل هـراس از چـه بـیـش | بــدو گـفــت کـز رنـج و کـردار خــویـش |
بــپـرسـیـد بــخـشـش کـدامـسـت بــه | کـه بــخــشـنـده گـردد سـرافـراز و مـه |
چـــنــیــن داد پـــاســـخ کــز ارزانــیــان | مـــداریـــد بــــاز ایـــچ ســـود و زیـــان |
بـــپـــرســیــد مــوبـــد ز کــار جـــهــان | ســخــن بــرگـشــاد آشــکــار و نـهـان |
کــه آیـیـن کــژ بــیـنــم و نــا پــســنــد | دگـــر گـــردش کـــارنـــاســــودمـــنـــد |
چـنـیـن داد پـاسـخ کـه زیـن چـرخ پـیـر | اگــر هــســت بـــادانــش و یــادگــیــر |
بــزرگــســت و دانــنــده و بــرتــرســت | کـــه بــــر داوران جـــهـــان داورســـت |
بــد آیـیـن مـشـو دور بــاش از پــسـنـد | مـبــیـن ایـچ ازو ســود و نـاســودمـنـد |
بـد و نیک از او دان کـش انـبـاز نیسـت | بــه کـاریـش فـرجــام وآغــاز نـیـســت |
چـوگـویـد بــبــاش آنـچ گـویـد بــدسـت | همـو بـود تـا بـود و تـا هسـت هسـت |
بــپــرســیـد کـز درد بــر کـیـســت رنـج | که تن چون سرایست و جان را سپنج |
چـنین داد پـاسخ که این پـوده پـوسـت | بـود رنـجـه چـنـدانـک مـغـز انـدروسـت |
چــــوپــــالـــود زو جــــان نـــدارد خـــرد | کـه بــرخـاک بــاشـد چـو جـان بـگـذرد |
بــپــرســیـد مـوبــد ز پــرهـیـز و گـفـت | کــه آز و نــیـاز از کــه بــایـد نــهــفــت |
چـــنــیــن داد پـــاســخ کــه آز و نــیــاز | ســـزد گـــر نـــدارد خـــردمـــنـــد بـــاز |
تــو از آز بــاشــی هـمـیـشــه بــه رنـج | کـه هـمـواره ســیـری نـیـابــی ز گـنـج |
بــپـرسـیـد کـز شـهـریـاران کـه بــیـش | بـهـوش و بـه آیـیـن و بــا رای و کـیـش |
چــنــیـن داد پــاســخ کــه آن پــادشــا | کــه بــاشــد پــرســتــنــده و پــارســا |
ز دادار دارنــــــده دارد ســـــــپـــــــاس | نــبــاشــد کــس از رنــج او در هــراس |
پــــرامــــیــــد دارد دل نــــیــــک مــــرد | دل بــدکــمــنــش را پــراز بــیــم و درد |
ســپــه را بــیــارایـد از گــنــج خــویـش | سـوی بـدسـگـال افـگـند رنـج خـویش |
ســخــن پــرســد از بــخــردان جــهـان | بـــد و نــیــک دارد ز دشــمــن نــهــان |
بــپـرسـیـد کـار پـرسـتـش بــچـیـسـت | بــه نـیـکـی یـزدان گـرایـنـده کـیـسـت |
چــنـیـن داد پــاسـخ کـه تــاریـک خـوی | روان انــــدر آرد بــــبـــــاریــــک مــــوی |
نخست آنک داند که هست و یکیست | تـر ازین نـشـان رهنـمـای انـدکـیسـت |
ازو دارد از کـــار نـــیــکـــی ســـپـــاس | بــدو بـــاشــد ایــمــن و زو در هــراس |
هـراس تــو آنـگــه کــه جــویـی گــزنـد | وزو ایـمــنــی چــون بــود ســودمــنــد |
وگــر نــیــک دل بـــاشــی و راه جــوی | بـــود نـــزد هــر کـــس تـــو را آبـــروی |
وگــر بــدکــنــش بــاشــی و بــد تــنـه | بــه دوزخ فــرســتــاده بــاشــی بــنــه |
مـبــاش ایـچ گـسـتــاخ بــا ایـن جـهـان | کــه او راز خــویـش از تــو دارد نــهــان |
گــرایــنــده بـــاشـــی بـــکـــردار دیــن | بــــداری بــــدیــــن روزگــــار گــــزیـــن |
خــــرد را کــــنـــی بــــا دل آمـــوزگـــار | بــکــوشــی کــه نــفــریـبــدت روزگــار |
هــمــان نــیــز یــاد گـــنــهــکـــار مــرد | نــبــاشــی بــه بــازار نــنــگ و نــبــرد |
غــم آن جــهــان از پـــی ایــن جــهــان | نــبـــایــد کــه داری بــه دل در نــهــان |
نـشــســتــنـت هـمـواره بــا بــخــردان | گـــــرایـــــنـــــده رامـــــش جــــــاودان |
گــرایـنــده بــادی بــه فــرهـنــگ و رای | بــه یــزدان خــرد بــایــدت رهــنــمــای |
از انـــدازه بـــر نــگـــذرانــی ســـخـــن | کــه تــو نـو بــه کــاری گـیـتــی کـهـن |
نــگـــردانــدت رامــش و رود مـــســـت | نـبــاشــدت بــا مـردم بــد نـشــســت |
بــپــیـچــی دل از هـرچ نـابــودنـیـسـت | بـه بـخـشای آن را که بـخـشودنیست |
نــداری دریــغ آنــچـــه داری ز دوســت | اکـر دیده خـواهـد اگـر مـغـز و پـوسـت |
اگـر دوســت بــا دوسـت گـیـرد شـمـار | نـبــایـد کـه بــاشـد مـیـانـجـی بـه کـار |
چـو بـا مـرد بـدخـواه بـاشـد نـشـسـت | چـنان کن که نگشـاید او بـر تـو دسـت |
چــو جــویـد کـسـی راه بــایـسـتــگـی | هـنـر بــایـد و شـرم و شـایـســتــگـی |
نــبـــایــد زبـــان از هــنــر چـــیــره تـــر | دروغ از هـــنـــر نـــشــــمـــرد دادگــــر |
نــدانــد کــســی را بــزرگــی بـــچــیــز | نــه خــواری بـــنــاچــیــز دارد بـــنــیــز |
اگــر بـــدگــمــانــی گــشـــایــد زبـــان | تــوتــنـدی مـکــن هـیـچ بــا بــدگـمـان |
ازان پـس چـو سـسـتـی گـمـانـی بـرد | وز انــــدازه گــــفــــتــــار او بــــگــــذرد |
تــو پـــاســخ مــر او را بـــانــدازه گــوی | ســخــنــهـای چــرب آور و تــازه گــوی |
بـه آزرم اگـر بــفـگـنـی سـوی خـویـش | پــشـیـمـانـی آیـد بــه فـرجــام پــیـش |
چــو بــیـکـار بــاشـی مـشـو رامـشـی | نـه کـارســت بــیـکـاری ار بــاهـشــی |
ز هـرکــار کــردن تــو را نـنـگ نـیـســت | اگـر چـنـد بــا بـوی و بـا رنـگ نـیـسـت |
بــه نــیـکــی بــهــر کــار کــوشــا بــود | هــمــیـشــه بــدانــش نــیـوشــا بــود |
بـــه کــاری نــیــازد کــه فــرجـــام اوی | پــشــیــمــانــی و تــنــدی آرد بـــروی |
بــبــخــشــایـد از درد بــر مـســتــمـنـد | نــیــارد دلـــش ســـوی درد و گـــزنـــد |
خـــردمـــنــد کـــو دل کـــنــد بـــردبـــار | نـبــاشـد بــه چــشـم جــهـانـدار خـوار |
بــدانــد کــه چــنــدســت بــا او هــنــر | بــــانــــدازه یـــابــــد ز هـــر کــــاربــــر |
گـر افـزون ازان دوســت بــسـتــایـدش | بـــلـــنـــدی و کـــژی بـــیــفـــزایــدش |
هــمـــان مـــرد ایــزد نــدارد بـــه رنـــج | وگــر چــنــد گــردد پـــراگــنــده گــنــج |
پــرســتــش کـنـد پــیـشـه و راسـتــی | بــپــیـچــد ز بــی راهـی و کـاســتــی |
بـرین بـرگ واین شـاخـهـا آخـت دسـت | هـنــرمــنــد دیـنــی و یـزدان پــرســت |
هـمــانـســت رای و هـمــیـنـســت راه | بــه یــزدان گــرای و بــه یــزدان پــنــاه |
اگـــر دادگـــر بـــاشـــدی شـــهـــریـــار | ازو مـــانـــد انـــدر جـــهـــان یـــادگـــار |
چــنــان هـم کــه از داد نـوشــیـن روان | کـجــا خـاک شـد نـام مـانـدش جــوان |
گروه کتاب پایگاه خبری شاعر
منبع : درج
منبع : درج