گـذشــتــه هـفـت و ده از هـفـتــصـد ســالز هــجـــرت نــاگــهــان در مــاه شـــوالرســولــی بــا هــزاران لــطــف و احــســانرســیــد از خـــدمــت اهـ…
گـذشــتــه هـفـت و ده از هـفـتــصـد ســال | ز هــجـــرت نــاگــهــان در مــاه شـــوال |
رســولــی بــا هــزاران لــطــف و احــســان | رســیــد از خـــدمــت اهــل خــراســان |
بــزرگــی کــانـدر آنـجــا هـســت مـشــهـور | بــه انـواع هـنــر چــون چــشــمــه هـور |
جـــهــان را ســـور و جـــان را نــور اعـــنــی | امــام ســالــکــان ســیـد حــســیـنــی |
هـــمـــه اهـــل خـــراســـان از کـــه و مـــه | در ایـن عـصــر از هـمـه گـفـتــنـد او بــه |
نــبـــشــتــه نــامــه ای در بـــاب مــعــنــی | فـــرســـتـــاده بـــر اربـــاب مـــعـــنـــی |
در آنــجــا مــشــکــلــی چــنــد از عــبـــارت | ز مــشــکــلــهــای اصــحـــاب اشـــارت |
بـــه نــظــم آورده و پـــرســـیــده یــک یــک | جــهـانـی مــعــنـی انــدر لــفــظ انــدک |
ز اهــــل دانــــش و اربـــــاب مــــعـــــنــــی | سؤالـــی دارم انـــدر بـــاب مـــعـــنـــی |
ز اســرار حــقــیـقــت مــشــکــلــی چــنــد | بـــگــویــم در حـــضــور هــر خــردمــنــد |
نــخــســت از فــکــر خــویـشــم در تــحــیـر | چـه چـیز اسـت آنـکـه گـوینـدش تـفـکـر |
چـــه بـــود آغـــاز فـــکـــرت را نـــشـــانـــی | ســرانــجــام تــفــکــر را چــه خــوانــی |
کــدامــیــن فــکــر مــا را شــرط راه اســـت | چـرا گـه طـاعـت و گـاهـی گـنـاه اسـت |
کــه بـــاشــم مــن مــرا از مــن خــبــر کــن | چــه مـعـنـی دارد انـدر خـود سـفـر کـن |
مــســافــر چــون بــود رهــرو کــدام اســت | کــه را گـویـم کـه او مـرد تــمـام اســت |
کــه شـــد بـــر ســـر وحـــدت واقــف آخـــر | شـــنــاســـای چـــه آمــد عــارف آخـــر |
اگــر مــعــروف و عـــارف ذات پـــاک اســـت | چه سودا بر سر این مشت خاک است |
کـدامـین نقـطـه را جـوش اسـت انـا الـحـق | چــه گـویـی، هـرزه بــود آن یـا مـحـقـق |
چــــرا مـــخــــلـــوق را گـــویـــنـــد واصــــل | سـلوک و سـیر او چـون گشـت حـاصـل |
وصـال مـمـکـن و واجـب بــه هـم چـیـسـت | حدیث قرب و بـعد و بیش و کم چیست |
چـه بـحـر اسـت آنکـه عـلمش سـاحـل آمد | ز قــعــر او چـــه گــوهــر حــاصــل آمــد |
صــدف چــون دارد آن مــعــنــی بــیـان کــن | کــجـــا زو مــوج آن دریــا نــشـــان کــن |
چـه جـزو اسـت آن که او از کل فزون اسـت | طـریـق جـسـتــن آن جــزو چـون اسـت |
قــدیـم و مـحــدث از هـم چــون جــدا شــد | کـه این عـالـم شـد آن دیـگـر خـدا شـد |
دو عـالـم مـا سـوی الـلـه اسـت بـی شـک | مـعـیـن شــد حــقـیـقـت بــهـر هـر یـک |
دویـی ثـابـت شـد آنـگـه ایـن مـحـال اسـت | چــه جــای اتــصــال و انـفـصـال اســت |
اگــــر عــــالــــم نــــدارد خـــــود وجـــــودی | خـیالـی گـشـت هـر گـفـت و شـنـودی |
تـو ثـابـت کـن کـه ایـن و آن چـگـونـه اسـت | وگــرنــه کــار عــالــم بــاژگــونـه اســت |
چــه خــواهـد مــرد مــعــنــی زان عــبــارت | کـه دارد ســوی چــشـم و لـب اشـارت |
چـــه جـــویــد از ســر زلــف و خــط و خــال | کـسـی کـاندر مقـامـات اسـت و احـوال |
شراب و شمع و شاهد را چـه معنی اسـت | خـرابـاتـی شدن آخـر چـه دعوی اسـت |
بـــت و زنــار و تـــرســـایــی در ایــن کـــوی | همه کفـر اسـت ورنه چـیسـت بـر گوی |
چـه مـی گـویی گـزاف این جـمـلـه گـفـتـند | کـه در وی بــیـخ تـحـقـیـقـی نـهـفـتـنـد |
مــحـــقـــق را مـــجـــازی کـــی بـــود کـــار | مـدان گـفــتــارشــان جــز مـغــز اســرار |
کــســی کـو حــل کـنـد ایـن مـشــکــلـم را | نــــثــــار او کــــنــــم جــــان و دلــــم را |
*** | |
رســـول آن نــامـــه را بـــرخـــوانــد نــاگـــاه | فـــتــــاد احـــوال او حـــالـــی در افـــواه |
در آن مـجــلــس عــزیـزان جــمـلـه حــاضــر | بــدیـن درویـش هـر یـک گـشـتـه نـاظـر |
یــــکــــی کــــو بـــــود مــــرد کـــــاردیــــده | ز مــا صــد بــار ایـن مــعــنـی شــنـیـده |
مـــرا گــــفــــتــــا جــــوابــــی گـــوی در دم | کــز آنــجــا نـفــع گــیـرنـد اهـل عــالــم |
بــدو گـفـتــم چــه حــاجــت کـیـن مـسـائل | نـــبـــشـــتـــم بـــارهــا انـــدر رســـائل |
بـــلــی گــفــتــا ولــی بـــر وفــق مــسؤول | ز تـــو مــنــظــوم مــی داریــم مــامــول |
پـــس از الـــحـــاح ایـــشـــان کـــردم آغـــاز | جــــواب نـــامـــه در الـــفـــاظ ایـــجــــاز |
بــه یـک لــحــظــه مــیـان جــمــع بــســیـار | بــگـفـتـم جـمـلـه را بــی فـکـر و تـکـرار |
کــنـون از لــطــف و احــســانـی کــه دارنــد | ز مــن ایــن خـــردگــیــهــا در گـــذارنــد |
هـمـه دانـنـد کــیـن کــس در هـمـه عــمــر | نـکــرده هـیـچ قــصــد گــفــتــن شــعــر |
بــــر آن طـــبـــعـــم اگـــر چـــه بـــود قـــادر | ولــی گــفـــتـــن نــبـــود الــا بـــه نــادر |
بـه نـثـر ارچـه کـتـب بـسـیـار مـی سـاخـت | بــه نـظـم مـثــنـوی هـرگـز نـپــرداخــت |
عــروض و قــافــیــه مــعــنــی نــســنــجــد | بــه هـر ظـرفـی درون مـعـنـی نـگـنـجـد |
مـــعـــانـــی هـــرگـــز انـــدر حـــرف نـــایــد | کــه بـــحـــر قــلــزم انــدر ظــرف نــایــد |
چــو مــا از حــرف خــود در تـــنــگــنــایــیــم | چـــرا چــیــزی دگــر بـــر وی فــزایــیــم |
نه فخر است این سخن کز باب شکر است | بــه نـزد اهـل دل تــمـهـیـد عـذر اســت |
مـــرا از شــــاعــــری خــــود عــــار نـــایـــد | کــه در صــد قــرن چــون عــطــار نــایـد |
اگــرچـــه زیــن نــمــط صــد عــالــم اســرار | بـــود یــک شـــمــه از دکـــان عـــطـــار |
ولــی ایــن بـــر ســبـــیــل اتــفــاق اســت | نه چـون دیو از فرشتـه اسـتـراق اسـت |
عـــلــی الــجـــمــلــه جـــواب نــامــه در دم | نـبـشـتـم یک بـه یک نـه بـیـش نـه کـم |
رســول آن نــامــه را بـــســتـــد بـــه اعــزاز | وز آن راهــی کــه آمــد بـــاز شــد بـــاز |
دگــــربــــاره عــــزیــــزی کــــار فــــرمــــای | مــرا گــفــتــا بــر آن چــیـزی بــیـفــزای |
هـمـان مـعــنـی کــه گــفــتــی در بــیـان آر | ز عـــیــن عـــلــم بـــا عــیــن عــیــان آر |
نـــمـــی دیــدم در اوقـــات آن مـــجـــالـــی | کــــه پــــردازم بــــدو از ذوق حــــالـــی |
کـه وصـف آن بـه گـفـت و گـو مـحـال اسـت | که صاحب حال داند کان چـه حال است |
ولــــی بـــــر وفـــــق قــــول قـــــائل دیــــن | نـــــکـــــردم رد سؤال ســـــائل دیـــــن |
پــــی آن تــــا شـــود روشـــن تـــر اســـرار | درآمـد طــوطــی طــبــعــم بــه گـفـتــار |
بـــه عــون و فــضــل و تــوفــیــق خــداونــد | بــگـفـتـم جـمـلـه را در سـاعـتـی چـنـد |
دل از حــضـرت چــو نـام نـامـه درخــواسـت | جـواب آمد بـه دل کـین گلشـن ماسـت |
چــو حــضــرت کــرد نــام نــامــه گــلــشــن | شـود زان چـشـم دلـها جـمـلـه روشـن |
گروه کتاب پایگاه خبری شاعر
منبع : درج
منبع : درج