فرهنگی، هنری و ادبی

امروز : 29 فروردین 1404

پایگاه خبری شاعر

حکایت سفر هندوستان و ضلالت بت پرستان

بــــتــــی دیـــدم از عـــاج در ســـومـــنـــاتمــرصـــع چـــو در جـــاهــلــیــت مــنــاتچــنــان صــورتــش بــســتــه تــمــثــالــگــرکــه صـــورت…

بــــتــــی دیـــدم از عـــاج در ســـومـــنـــات مــرصـــع چـــو در جـــاهــلــیــت مــنــات
چــنــان صــورتــش بــســتــه تــمــثــالــگــر کــه صـــورت نــبـــنــدد از آن خـــوبـــتـــر
ز هــــر نــــاحـــــیــــت کــــاروانــــهــــا روان بــــــه دیـــــدار آن صـــــورت بـــــی روان
طـــمـــع کـــردن رایـــان چـــیــن و چـــگـــل چــو سـعـدی وفـا زان بــت ســخــت دل
زبـــــان آوران رفـــــتـــــه از هــــر مــــکــــان تــضــرع کــنــان پـــیــش آن بـــی زبـــان
فــــرو مـــانـــدم از کـــشــــف آن مـــاجــــرا کــه حــیـی جــمــادی پــرســتــد چــرا؟
مــغـــی را کــه بـــا مــن ســـر و کــار بـــود نــکــو گــوی و هــم حــجــره و یــار بــود
بــه نــرمــی بـــپــرســیــدم ای بـــرهــمــن عــجــب دارم از کــار ایــن بــقــعــه مــن
کــه مــدهــوش ایــن نــاتـــوان پـــیــکــرنــد مـــقـــیــد بـــه چـــاه ظـــلـــال انـــدرنــد
نــه نــیــروی دســتــش، نــه رفــتـــار پـــای ورش بــفــگــنــی بــر نــخــیــرد ز جــای
نـبـیـنـی کـه چـشـمـانـش از کـهـربــاسـت؟ وفا جـستـن از سنگ چـشمان خطاست
بــر ایـن گـفـتـم آن دوسـت دشـمـن گـرفـت چـو آتـش شـد از خـشـم و در من گرفت
مـــغـــان را خـــبــــر کـــرد و پــــیـــران دیـــر نـــدیــدم در آن انـــجـــمـــن روی خـــیــر
فــــتــــادنــــد گــــبــــران پــــازنــــد خــــوان چـو سـگ در مـن از بــهـر آن اسـتـخـوان
چــو آن را کــژ پـــیــشــشــان راســت بـــود ره راســت در چــشــمـشــان کـژ نـمـود
کــه مــرد ار چــه دانـا و صــاحــبــدل اســت بـه نـزدیـک بـی دانـشـان جـاهـل اسـت
فــرو مــانــدم از چــاره هــمــچــون غــریــق بــــرون از مــــدارا نــــدیــــدم طــــریـــق
چـو بـیـنـی کـه جـاهـل بـه کـیـن انـدرسـت سـلـامـت بـه تـسـلـیم و لـین انـدرسـت
مــهــیــن بـــرهــمــن را ســتــودم بـــلــنــد کــه ای پــیــر تــفــســیـر اســتــا و زنــد
مـرا نـیـز بــا نـقـش ایـن بــت خــوش اسـت که شکلی خوش و قامتی دلکش است
بـــــدیــــع آیــــدم صــــورتــــش در نــــظــــر ولـــیــکـــن ز مـــعـــنــی نــدارم خـــبـــر
کــه ســالــوک ایـن مــنــزلــم عــن قــریــب بــد از نـیـک کـمـتــر شــنـاســد غــریـب
تـــو دانــی کـــه فـــرزیــن ایــن رقـــعـــه ای نــصــیــحــتــگــر شــاه ایـن بــقــعــه ای
چــه مـعـنـی اســت در صــورت ایـن صــنـم کـــه اول پـــرســـتـــنــدگـــانــش مــنــم
عــبــادت بــه تــقــلــیـد گــمــراهـی اســت خــنــک رهـروی را کــه آگــاهـی اســت
بـــرهــمــن ز شـــادی بـــرافـــروخـــت روی پـسـنـدیـد و گـفـت ای پـسـنـدیده گـوی
ســوالـت صــواب اســت و فـعـلـت جــمـیـل بــه مـنـزل رســد هـر کــه جــویـد دلـیـل
بـــســی چــون تــو گــردیــدم انــدر ســفــر بــتــان دیـدم از خـویـشـتــن بــی خــبــر
جز این بت که هر صبح از این جا که هست بــــــرآرد بــــــه یـــــزدان دادار دســــــت
وگـر خـواهـی امـشـب هـمـیـن جـا بــبــاش کـه فـردا شــود ســر ایـن بــر تــو فــاش
شــب آن جــا بـــبـــودم بـــه فــرمــان پــیــر چــو بــیــژن بـــه چــاه بـــلــا در اســیــر
شـــبـــی هـــمـــچـــو روز قـــیـــامـــت دراز مــغــان گــرد مــن بــی وضــو در نــمــاز
کــــشــــیـــشــــان هـــرگـــز نـــیـــازرده آب بــــغـــلـــهـــا چـــو مـــردار در آفـــتــــاب
مــگــر کــرده بـــودم گــنــاهــی عـــظـــیــم کــه بــردم در آن شــب عــذابــی الــیـم
هــمــه شــب در ایـن قــیـد غــم مــبــتــلــا یــکــم دســت بــر دل، یــکــی بــر دعــا
کــه نــاگــه دهــل زن فــرو کــوفـــت کــوس بــخــوانـد از فــضــای بــرهـمـن خــروس
خــطـیـب ســیـه پــوش شـب بــی خــلـاف بــر آهـخــت شــمـشــیـر روز از غــلــاف
فـــتــــاد آتــــش صـــبــــح در ســـوخـــتــــه بــه یـک دم جــهـانـی شــد افــروخــتــه
تـــو گــفـــتـــی کــه در خـــطـــه زنــگــبـــار ز یــک گــوشـــه نــاگــه در آمــد تـــتـــار
مـــغـــان تـــبـــه رای نـــاشـــســـتـــه روی بــه دیـر آمــدنــد از در و دشــت و کــوی
کـــس از مــرد در شـــهــر و از زن نــمـــانــد در آن بـــتـــکــده جـــای در زن نــمــانــد
مـن از غــصــه رنـجــور و از خــواب مــســت کــه نـاگـاه تــمـثــال بــرداشــت دســت
بـــه یــک بـــار از ایــنــهــا بـــرآمــد خــروش تــو گـفـتـی کـه دریـا بــرآمـد بــه جـوش
چــو بــتــخــانـه خــالــی شــد از انــجــمــن بــرهـمــن نـگــه کــرد خــنـدان بــه مــن
کــه دانـم تــو را بــیـش مــشــکــل نـمــانـد حـقـیقـت عـیان گـشـت و بـاطـل نمـانـد
چـو دیـدم کـه جـهـل انـدر او مـحـکـم اسـت خــیـال مــحــال انــدر او مــدغــم اســت
نــیــارســتـــم از حــق دگــر هــیــچ گــفــت کـه حـق ز اهـل بــاطـل بــبــایـد نـهـفـت
چـــو بـــیــنــی زبـــر دســـت را زور دســـت نـه مـردی بــود پــنـجـه خـود شـکـسـت
زمــانــی بـــه ســـالـــوس گـــریــان شـــدم کـه مـن زانچـه گـفـتـم پـشـیمـان شـدم
بــــه گـــریـــه دل کـــافــــران کـــرد مـــیـــل غجـب نیسـت سـنگ ار بـگردد بـه سیل
دویــدنــد خـــدمـــت کـــنـــان ســـوی مـــن بـــه عـــزت گـــرفـــتـــنــد بـــازوی مـــن
شــدم عــذر گــویــان بـــر شـــخـــص عــاج بــه کـرسـی زر کـوفـت بــر تـخـت سـاج
بــتــک را یــکــی بــوســه دادم بــه دســت کـه لـعـنـت بـر او بــاد و بـر بــت پـرسـت
بـــه تـــقــلــیــد کــافـــر شـــدم روز چـــنــد بـــرهــمــن شـــدم در مــقـــالـــات زنــد
چــو دیــدم کــه در دیــر گــشــتـــم امــیــن نــگـــنــجـــیــدم از خـــرمــی در زمــیــن
در دیــر مــحـــکــم بـــبـــســـتـــم شــبـــی دویـدم چــپ و راســت چــون عــقـربــی
نــــگــــه کــــردم از زیــــر تــــخــــت و زبــــر یــکـــی پـــرده دیــدم مــکـــلـــل بـــه زر
پــــس پــــرده مـــطـــرانـــی آذرپــــرســــت مـجــاور ســر ریـســمــانـی بــه دســت
بــــه فـــورم در آن حــــل مـــعـــلـــوم شـــد چـــو داود کـــاهـــن بــــر او مـــوم شـــد
کــه نــاچـــار چــون در کــشــد ریــســمــان بـــر آرد صــنــم دســت، فــریــاد خـــوان
بـــرهــمــن شــد از روی مــن شــرمــســار کـه شـنـعـت بــود بــخــیـه بــر روی کـار
بــــتـــازیـــد ومـــن در پـــیـــش تـــاخـــتـــم نــگــونــش بــه چــاهــی در انــداخــتــم
کـــه دانــســـتـــم ار زنـــده آن بـــرهــمـــن بــمــانــد، کــنـد ســعــی در خــون مــن
پــــســـنـــدد کـــه از مـــن بــــرآیـــد دمـــار مــبـــادا کــه ســـرش کــنــم آشـــکـــار
چـــو از کــار مــفــســـد خـــبـــر یــافـــتـــی ز دســـتـــش بـــرآور چـــو دریـــافـــتـــی
کــه گــر زنــده اش مــانــی، آن بــی هــنــر نـــخـــواهــد تـــو را زنـــدگـــانـــی دگـــر
وگـــر ســـر بـــه خـــدمـــت نــهــد بـــر درت اگـــر دســـت یـــابــــد بــــبــــرد ســـرت
فــــریـــبــــنـــده را پــــای در پــــی مــــنـــه چـــو رفـــتـــی و دیــدی امــانــش مــده
تـمـامـش بــکـشـتـم بـه سـنـگ آن خـبـیـث کــه از مــرده دیــگــر نــیــایــد حـــدیــث
چــو دیــدم کــه غــوغــایــی انــگــیــخــتــم رهــا کــردم آن بـــوم و بـــگــریــخـــتـــم
چـــو انـــدر نـــیـــســـتــــانـــی آتـــش زدی ز شــیــران بـــپـــرهــیــز اگــر بـــخــردی
مــــکــــش بــــچــــه مــــار مــــردم گــــزای چـو کـشـتـی در آن خـانـه دیـگـر مـپــای
چـــو زنـــبـــور خـــانـــه بـــیـــاشـــوفـــتـــی گــریــز از مــحــلــت کــه گــرم اوفــتـــی
بـــه چــاپـــک تـــر از خــود مــیــنــداز تـــیــر چــو افــتــاد، دامــن بــه دنــدان بــگــیــر
در اوراق ســعــدی چــنـیـن پــنــد نـیـســت کـه چــون پــای دیـوار کـنـدی مـایـســت
بــه هــنــد آمــدم بــعــد از آن رســتــخــیــز وزان جـــا بـــه راه یــمــن تـــا حــجـــیــز
از آن جـمـلـه سـخـتـی کـه بـر من گـذشـت دهـانـم جــز امـروز شــیـریـن نـگــشــت
در اقـــبـــال و تأیـــیـــد بـــوبـــکـــر ســـعـــد کــه مــادر نــزایـد چــنــو قــبــل و بــعــد
ز جــــــور فــــــلــــــک دادخــــــواه آمــــــدم در ایــن ســایــه گــســتــرپـــنــاه آمــدم
دعــــاگــــوی ایـــن دولــــتــــم بــــنـــده وار خــدایــا تــو ایــن ســایــه پـــایــنــده دار
کــه مــرهــم نــهــادم نــه در خـــورد ریــش کــه در خــورد انــعــام و اکــرام خــویـش
کــی ایـن شــکــر نـعــمــت بــه جــای آورم وگــر پــای گــردد بـــه خــدمــت ســرم؟
فـــرج یـــافـــتـــم بــــعـــد از آن بــــنـــدهـــا هـنـوزم بــه گـوش اســت از آن پــنـدهـا
یــکــی آن کــه هــرگــه کــه دســـت نــیــاز بـــــــرآرم بـــــــه درگــــــاه دانــــــای راز
بــــیـــاد آیـــد آن لـــعـــبــــت چـــیـــنـــیـــم کــنــد خــاک در چــشــم خــود بــیـنـیـم
بـــدانــم کــه دســتـــی کــه بـــرداشــتـــم بــه نــیــروی خــود بـــر نــیــفــراشــتــم
نـه صــاحــبــدلـان دســت بــرمـی کـشــنـد کـه سـر رشـتـه از غـیب درمـی کـشـند
در خـــیــر بـــازســـت و طـــاعـــت ولـــیــک نـه هـر کـس تـوانـاسـت بــر فـعـل نـیـک
هــمــیــن اســـت مــانــع کـــه در بـــارگــاه نـشــایـد شــدن جــز بــه فــرمـان شــاه
کــلــیــد قــدر نــیــســـت در دســـت کــس تــوانـای مـطـلـق خــدای اســت و بــس
پـــس ای مــرد پـــویــنــده بـــر راه راســـت تــو را نـیـســت مـنـت، خــداونـد راسـت
چــو در غــیـب نــیـکــو نــهــادت ســرشــت نـــیـــایـــد ز خـــوی تـــو کـــردار زشـــت
ز زنـــبــــور کـــرد ایـــن حـــلـــاوت پــــدیـــد هـمــان کــس کــه در مــار زهــر آفــریـد
چــو خــواهــد کــه مــلــک تــو ویـران کــنــد نـخـسـت از تـو خـلـقـی پــریـشـان کـنـد
وگــر بـــاشــدش بــر تــو بــخــشــایــشــی رســانـد بــه خــلــق از تــو آســایـشــی
تــــکــــبــــر مــــکــــن بــــر ره راســــتــــی کـه دسـتــت گـرفـتــنـد و بــرخـاسـتــی
ســخــن ســودمــنـدســت اگــر بــشــنـوی بــه مــردان رســی گــر طــریــقــت روی
مـــقـــامـــی بـــیــابـــی گـــرت ره دهــنـــد کـه بــر خــوان عـزت ســمـاطــت نـهـنـد
ولـــیــکـــن نــبـــایــد کـــه تـــنــهــا خـــوری ز درویـــــش درمــــــنــــــده یــــــاد آوری
فــرســـتـــی مــگــر رحـــمــتـــی در پـــیــم کــه بـــر کــرده خـــویــش واثـــق نــیــم

گروه کتاب پایگاه خبری شاعر


منبع : درج
آخرین اخبار شعر و ادبیات